Roketin İcadı: Roket Nedir? Ne Zaman, Kim Tarafından Bulundu?

Barutun icadı, dünyadaki gelişimin ve sınırların çizilmesinin seyrini değiştirmiştir. Barutla birlikte, insanlar bu gücü kullanarak neler yapabileceğinin araştırmasına başlamıştır. Bu araştırmaların sonuçları, genel olarak ilerlemeye sebep olmuş, bugün kullanılmakta olan pek çok icat, barutun gücü sayesinde yapılmıştır.

Barut, sadece silahlarda değil, ani ve kuvvetli patlamalara sebep olduğundan, hareket başlatıcı olarak kullanılmaya da başlanmıştır. Uzakdoğu’da, günümüzden 800 yıl kadar önce, barutu karışım haline getirerek, ilk havai fişeklerin üretilmesi, bugün hala kullanılmakta olan roket teknolojisinin başlangıcı kabul edilmektedir.

[renkbox baslik="Teleskobun İcadı: Teleskop Nedir? Ne Zaman? Kim Tarafından Bulundu?" link="https://bilgihanem.com/teleskobun-icadi-teleskop-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/10/teleskobun-icadi.jpg" renk="siyah" yenisekme="evet"][/renkbox]

Zamanla, roketin hareket kabiliyeti ve gücü, askeri hareketler için kullanılmaya başlanmış ve sürekli geliştirilmeye devam edilmiştir. Uzak mesafeli savaşların, en büyük zarar verici silahları haline gelen roketler, zamanla caydırıcı güç olarak kullanılmaya başlanmıştır. Tüm ilkelerin hedefi olan uzay ise yine roketler sayesinde ulaşılabilir hale gelmiş, insanlık için umutların taze kalmasına sebep olmuştur. Özetle; roket, tarih boyunca insanı şaşırtmaya ve araştırma yapmaya iten bir güçtür.

Roket Nedir?

Roket, anlık olarak çok yüksek hıza ulaşabilen, patlama hareketinden doğan gücün kontrol edilmesi ile kullanılan bir tür motordur. Bu şekilde özetlense de, roketi ve roket hareketlerini inceleyen, roket bilimi adında bir bilim vardır ve hala roketin hareket dinamiklerini, roket ile neler yapılabileceğini, nasıl geliştirilebileceğini incelemeye devam etmektedir.

İçine konan az miktarda patlayıcı sayesinde, gökyüzüne ulaşıp patlayarak, görsel bir şölen sunan havai fişekler de roket sınıfına girmektedir. Uzaya çıkmak için insanların bindiği aletlere de roket denmektedir. Hepsinin ortak noktası; patlamadan kaynaklanan yüksek enerjiden faydalanmalarıdır.

Roket Türleri Nelerdir?

Yüzyıllardır insanlık tarafından kullanılan roketler, hala geliştirilmeye ve kullanılmaya devam ediyor. Kullanım amacı ve çalışma prensiplerine göre çok sayıda türleri vardır.

Nükleer roket, nükleer termal roket, termal roket, elektrikle, fiziksel ve kimyasal güçlendirilmiş roket bu türlerden sadece başlıcalarıdır. İtme gücünden yararlanılan roketler ve patlama gücünden yararlanılan roketler de kullanım amaçlarına göre ayrılmış türleridir. Temel olarak, katı yakıtlı roketler ve sıvı yakıtlı roketler olarak iki türe ayrılmaktadır.

Roketin İcadı

Barut icat edildiğinde, daha önce bu kadar güçlü bir yanma ve patlama görülmediğinden, tüm dünyada çok büyük yankı uyandırmıştır. Savaş stratejilerini kökten değiştiren bu icat, insanların barut ile çalışan silahlar icat etmesi ile gelişmenin başlangıcı sağlanmıştır.

Çin topraklarında barut ile, kağıt içine sıkıştırılarak ve içine bir fitil konarak, zarar verme amaçlı olmayan, görsellik için kullanılan patlayıcılar yaratılmıştır. Bu büyük gücü fark eden insanlar, düşmanlarını yenmek ve kendilerini korumak için, bu patlamayı kontrol edilebilir hale getirmek amacıyla uğramış ve zamanla başarmıştır.

Roket Ne Zaman Bulundu?

Yazılı tarihe bakıldığında, M.S. 1200’lü yılların başlarında, Çin’de ilk roket atıldığı bilinmektedir. Bu roketin asıl amacı, insanlara zarar vermek olmamasına rağmen, daha önce bu kadar yükseğe bu kadar hızlı çıkabilen bir başka alet görmediklerinden, insanların farklı amaçlarla kullanmasına ve silaha dönüşmesine engel olunamamıştır.

1232 yılındaki Kayfeng Savaşı'nda, roketin silah olarak ilk kullanımı kayıtlarına rastlanmıştır. Ardından, Köln’de 1258 yılında, roket kullanımına dair kayıtlar görülmüştür.

Roket Kim Tarafından Bulundu?

13. yüzyılda Çin’de yapılan, bugünkü roketlerin atası sayılan, kağıt içine yerleştirilmiş baruttan oluşan roketler, çalışma prensibi temel alınarak geliştirilmiştir. Zamanla itici gücünü ve patlama büyüklüğünü artırmak için çalışmalar başarılı olmuş ve 1926 yılında ABD’de Robert Goddard, sıvı yakıtlı bir roket yaparak kullanılmasını sağlamıştır.

Sıvı yakıtlı roketler, uzaya çıkma çalışmalarının başlangıcını oluşturmaktadır. Kontrol edilmesi ve istenen süre boyunca çalışması güç olduğundan, uzaya gitme çalışmalarında, defalarca hayvanlar kullanılmış ve talihsiz bir şekilde, patlama sonucu ölmeleri ile sonuçlanmıştır.

Roketin Tarihçesi

İlk kayıtlara bakılarak, roketin 2200 yıllık bir geçmişi olduğu söylenebilir. İlk zamanlar, kötü ruhlara karşı kullanılan roketler, zamanla düşmanlara karşı kullanılabilir hale getirilmiştir.

1920’li yılların ortalarında, Amerika’da ilk sıvı yakıtlı roketin icadının ardından, kimyasal özellikli katı yakıtlı türleri icat edilerek, ateşleme etkisinin süresi uzatılmıştır. Roket hakkındaki tüm çalışmalar, patlayıcı gücün istendiği yönde kullanılabilmesini temin etmek içindir.

[renkbox baslik="Helikopterin İcadı: Helikopter Nedir? Ne Zaman, Kim Tarafından Bulundu?" link="https://bilgihanem.com/helikopterin-icadi-helikopter-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/10/helikopterin-icadi-1-960x560.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Roketin ilk gününden bu güne uzanan tarihi boyunca, en çok uzaya gitme hayalini gerçekleştirmek için kullanılmaya çalışıldığı ve büyük oranda başarılı olunduğu görülmektedir. Roket hakkında araştırma ve çalışmalar yapan bilim dalı, roketlerin devinim gücünden meydana gelen hareketi incelemek ve geliştirmek amacına hizmet etmektedir.

Osmanlı Roketi Nedir?

Osmanlı roketi; Evliya Çelebi'nin tuttuğu kayıtlara bakıldığında, 1632-1633 yıllarında, Kaya Sultan için düzenlenen şenliklerde ilk kez görülmüştür. Lagari Hasan Çelebi, barut macunundan hazırladığı 7 adet fişek ile hazırladığı rokete binerek havalanmış ve yakıt bittiğinde, kendi yaptığı ve tüylerden oluşan kanatlar sayesinde, zarar görmeden denize iniş eylemini gerçekleştirmiştir.

Türk havacılık tarihinin, en önemli olaylarından biri kabul edildiğinden, Lagari Hasan Çelebi’nin heykeli, Türk Hava Kurumu müzesinde muhafaza edilmektedir.