Alzheimer Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi Nelerdir?

Alzheimer, hemen herkesin en çok korktuğu hastalıklardan birisidir. İnsanın sevdiklerini, işini, ailesini ve dahi kendi özelliklerini unutması hiç kuşkusuz hepimizin korkulu rüyasıdır. Bu sağlık sorunu hem hasta hem de yakınları için çok zordur. Bu süreçte herkesin sabırlı, kararlı ve inançlı olması gerekmektedir. Bir alzheimer hastası yaklaşık olarak 8 yıl bakıma muhtaç olarak yaşar.

Hasta kişi ve yakınları genellikle evde bakımı tercih etmektedir. Bu bakım zor olduğu için birçok kişi fedakârlıkta bulunuyor, çalışma saatlerini azaltıyor ya da işten ayrılmayı tercih edebiliyorlar. Hastaların hepsinde olmasa da bazılarında depresyon görülebiliyor. Bu durumda hastanın bakım evine verilmesiyle depresyon 3 ay ila 1 yıl sonra azalmaya başlayabilir. Bu hastalık yaşlanmanın kaçınılmaz sonu değildir.

[renkbox baslik="Bulimia Nervoza Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/bulimia-nervoza-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/12/blumia-nervoza-hakkinda-bilgiler.jpeg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Nedeni kesin olarak bilinmemektedir fakat bazı faktörler bu hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırır. Hastalık bulaşıcı veya ölümcül değildir. Kesin tedavisi henüz bilinememekle birlikte erken ve doğru tanı oldukça önemlidir. Alzheimer hastasıyla yaşamak oldukça zordur ama yeterli bilgilenme ve paylaşımla bu sürecin üstesinden gelmek mümkündür.

Alzheimer Nedir?

60 yaş ve üzeri, kesin olarak bilinmeyen nedenlerle beyin dokusunun bozulması ve bunun sonucunda zihinsel ve sosyal yeteneklerde günlük işlevleri bozacak kadar şiddetli biçimde beyin fonksiyonlarının kaybıdır.

Anormal beyin süreçlerinin sonucu olan bu hastalıkta en birincil belirti unutkanlıktır. İki zararlı proteinin çökmesi ile ortaya çıkar. Demansın yani bunamanın en sık görüldüğü hastalıktır.

Beyinde ortaya çıkan birtakım değişiklikler sebebiyle kişinin ailesini, çevresini, yaptığı işi ve kendi yaşam tarzını bile unutmasına sebep olan ciddi bir hastalıktır. İlk olarak 1907 yılında Alois Alzheimer isimli araştırmacı tarafından tanımlandığı için bu şekilde adlandırılmıştır.

Genellikle 60-65 yaş sonrasında meydana gelir ve her 100 kişiden 1 ila 3’ünde görülmektedir. Dünyanın geneline bakıldığında son yıllarda bu oranda artış olduğu dikkat çekmektedir. Genetik veya sebebi bilinmeyen faktörlerden meydana gelebildiği gibi beynin herhangi bir nedenle hasar görmesi sonucunda da oluşabilir.

Örneğin; aldıkları darbe neticesinde boksörlerin beyin damarlarında tıkanıklık oluşabilir. Veya kafa travması geçiren insanlarda da beyinde hücre kaybı oluşur. Bu gibi durumlar da demansa sebep olacaktır.

Alzheimer Nedenleri Nelerdir?

Bu hastalığın nedenleri arasında,; beyinde protein birikimi, kalıtsal faktörler, beyin hücrelerinin ölümü, sinirsel iletimin bozulması ve çeşitli zehirli maddeler yer almaktadır. Yaş ilerledikçe hastalık riski artar.

Alzheimer, yavaş ilerleyen sinsi bir hastalıktır. Önce kısa süreli unutkanlıklar şeklinde başlar daha sonrasında ise kişinin günlük işleri aksar. Sorduğu şeyi tekrar sorar, yakınlarını tanıyamaz hale gelir. Konuşma, yürüme, tuvalete gitme gibi ihtiyaçlarını karşılayamaz hale gelerek yatağa mahkum bir yaşam sürmeye başlar.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi nedenleri kesin olarak bilinmemekle birlikte bazı yaşam şekline sahip olan insanlar daha yüksek risk grubu içerisindedir. Örneğin futbol oynayan bir sporcu topa başıyla vurduğunda beyin hücreleri zarar görebilir. Aynı şekilde boks yapan birisi başına aldığı darbe sonucunda beyinde hücre kaybı oluşacağından kısa veya uzun süreli hafıza kaybı meydana gelebilir.

Alzheimer genel olarak 65 yaş üzerinde daha sık görülmekle birlikte asıl nedeni beyin hücrelerinin herhangi bir sebeple zarar görmesidir. Bunlar; kafa travmaları olabilir, damar tıkanıklığı, beyin kanaması, iltihaplanma veya sebebi bilinmeyen genetik etkenler olabilir.

Alzheimer Belirtileri Nelerdir?

Hem kendiniz hem de sevdikleriniz için bu hastalığın belirtilerini detaylı bir şekilde bilmeniz çok önemli. Çünkü erken tanı konulduğunda hastalıkla mücadele etmek ve semptomlarını aza indirmek çok daha kolay olacaktır.

İlk başlarda hafif olan belirtiler eğer önlem alınmaz ise daha ileriki dönemlerde insanın yaşamını olumsuz şekilde etkileyen ve katlanılamaz bir hale gelebilir.

Hastaların çoğunda ilk belirtiler arasında kısa süreli hafıza kaybı yer alır. Kişi daha eski bilgileri hatırlayıp, yeni bilgileri unutabilir. Benzer şekilde çok önemli bir konuyu unutup, sıradan ve çok da gerekmeyen bir bilgiyi aklında tutabilir.

Bir başka belirtisi ailesinden ya da iş ortamında sürekli konuştuğu insanların bile isimlerini unutmaktır. Bu hastalar rutin olarak yaptığı işlerin sıralamasını karıştırabilir. Örneğin bir ev hanımı gün içerisinde yemek yapar, evini temizler ve ailesiyle ilgilenir.

Alzheimer hastalığı başladığında bu kimseler sabah uyandığımda ilk önce ne yapacağına karar veremez. Yemek yaptığı sırada aklına başka bir iş gelir, onu yarım bırakıp gidip evi temizleyebilir. Kısacası sürekli yaptığı aşina olduğu işlerde bile zorluk çekebilir.

Hem yazarken hem de konuşurken zorlanır, basit kelimeleri söylerken bile güçlük çekebilir. Örneğin sabun kelimesini kullanmak yerine elimizi yıka elinizi yıkadığınız şey ifadesini kullanabilir.

Bir başka belirtisi zaman ve mekan karışıklığıdır. Bu kimseler gideceği yeri veya saati unutabilir. Bunun haricinde bulundukları yere ne zaman - nasıl geldiklerini unutup eve nasıl gideceklerini de bilemeyebilirler.

Olaylara karşı daha hassas ve korku ile yaklaşırlar. Bir eşyayı hiç olmadık yerlere koyabilir ve size bu konu hakkında tepki gösterebilirler. Örnek verecek olursak söz konusu hastaların bir ütüyü çamaşır makinesine veya temizlik maddesini buzdolabına koyduğunu görebilirsiniz.

Ruh halleri fazlasıyla değişkendir. Güle oynaya sohbet ettiğiniz bir anda sinirlenip ağladığına tanık olabilirsiniz. Hastalarda görülen bir başka belirti ise sosyal ortamdan uzak durma isteğidir. Bu insanlar arkadaş çevresine çok fazla girmek istemez, spor yapıyorsa onu bırakır sosyal aktivitelerini en aza indirir ve bir süre sonra toplumdan kendini soyutlar.

Alzheimerin belirtileri özetle şunlardır;

• Günlük yaşamı etkileyecek kadar unutkan olmak
• Kelimeleri bulurken zorlanmak
• Tarihleri ve bilinen yolları hatırlayamamak
• Çok basit konularda bile karar vermekte zorluk çekmek
• Hesap yapamamak
• Pratik düşünmede zorluk çekmek
• Davranışlarda ve ruh halinde değişiklik
• Eşyaların yerlerini karıştırmak
• Karakter özelliklerinin değişmesi
• İnsanları suçlama
• Sorumluluk sahibi olmaktan kaçmak olarak sıralanabilir.

Alzheimer Nasıl Önlenir?

Yapılan bilimsel araştırmalar bu hastalığın kesin bir tedavisi olmadığını söylüyor. Ancak beyinde meydana gelen hasarın hangi sebepten ortaya çıktığı tespit edildiğinde bu yöne doğru bir tedavi yöntemi uygulanabiliyor.

Dolayısıyla hastalığın oluşmaması için neler yapılabilir sorusu tamamen bağlantılı olduğu öneriler üzerine sıralanmış durumda. Uzmanlar aşağıda saydığımız davranışlara özen gösterilmesinin ve önerilen besinlerin tüketilmesinin hastalığın oluşma riskini azalttığını belirtiyor.

• Yiyecek ve içeceklerinize tarçın ekleyin. Tarçın yemenin zayıf, etkisiz insülini güçlendirdiği belirlenmiştir.
• Kahve tüketimi beynin yaşlanması için bir tonik olarak kullanıldığından günde 3-5 fincan şekersiz, tatlandırıcısız kahve içebilirsiniz. Ayrıca kahve, beyindeki kolesterolün etkisini engellemektedir. Bunun yanı sıra kahve, felç, depresyon, şeker hastalığı ve bunama riskinde de azalma gösterebiliyor.
• Dışadönük olunmalıdır çünkü sosyal yaşam daha iyi zihinsel yetenekler anlamına geldiğini gösteriyor. Sosyal aktivitelerle meşgul olmak beyin fonksiyonlarını geliştirmektedir.
• Akdeniz tarzı beslenilmelidir. Yeşil yapraklı sebzeler ve zeytinyağını bolca kullanın. Bu beslenme tarzı beyni hafıza gerilemesinden ve bunamadan koruyor.
• Şeker kullanımını azaltın, çok fazla şeker beyinde alzheimer plakları oluşturuyor.
• Diş temizliğinize dikkat edin çünkü, kötü diş eti beyninizi zedeleyebilir. Dişinde sorun olanların ve dişeti hastalığı bulunanların hafıza ve kavrama testlerinin düşük oranlı olduğu ortaya çıkmıştır.
• Her gün belirli bir süre yürüyüş yapın. Yürüyüş yapmak zihninizi sakinleştirir ve hafızanızı geliştirir, beyne oksijen gitmesini sağlayarak hücrelerin yenilenmesini sağlar. Yapılan bir araştırmada, ağaçlıklı yolda yürüyüşün kısa süreli hafızayı yüzde 20 oranında arttırdığı belirlenmiştir.

Alzheimer Hastalığının Tedavisi Nedir?

Hastalığın kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Yapılan tedaviyle hastalık tamamen ortadan kalkmaz fakat erken tanı çok önemlidir.

[renkbox baslik="Hastalık Hastalığı (Hipokondriyazis) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/hastalik-hastaligi-hipokondriyazis-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/02/hastalik-hastaligi-hakkinda-bilgiler.png" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Uygulanan metotlarla, hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve hastalıkla görülen yan etkiler giderilir. Amaç, hastanın yaşam kalitesini olabildiğince artırmaktır. Ayrıca, ortaya çıkan psikolojik sorunlar için bazı ilaçlar kullanılabilir.