Anakart Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İşe Yarar?

Anakartı basit bir örnek ile anlatmak gerekirse; bir insanın iskeleti o insan için ne anlam ifade ediyorsa bir anakart da bilgisayar için o anlamı taşıyor diyebiliriz. İskelet yapınız ne kadar güçlü olursa o kadar fazla ağır yük altına girebilirsiniz ve zorluklar karşısında o kadar fazla dayanabilirsiniz. İşte bu anakart denilen donanım ne kadar güçlü, ne kadar gelişmiş olursa bilgisayarınızın kaldıracağı yük ve üzerinde bulunduracağı donanım o kadar dayanıklı, sağlam ve uzun ömürlü olur.

Sizi hiçbir zaman yarı yolda bırakmaz, utandırmaz. Aslında anakart sadece bilgisayarlarda değil, birçok elektronik cihazda bulunmaktadır. Genel olarak anakart bilgisayar donanımlarını birbirine bağlayan, parçaların iletişim halinde olup koordineli bir şekilde çalışmasını sağlayan bir sistemdir.

[renkbox baslik="İşlemci Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İşe Yarar?
" link="https://bilgihanem.com/islemci-nedir-nasil-calisir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/islemci-nedir-nasil-calisir.jpg" renk="gri" yenisekme="evet"][/renkbox]

Gelin şimdi de bu güzel benzetmeyi bir kenara bırakalım ve bir bilgisayarın olmazsa olmaz parçası, ana kumanda odası - kokpiti olan anakartın ne olduğuna bir göz atalım. Bilgihanem.com okurları için hazırladığımız bu yazıda, anakartın genel olarak yapısından, nasıl çalıştığından ve ne işe yaradığından bahsedeceğiz.

Anakart Nedir ?

Anakart, bilgisayar denilen karışık bir elektronik donanımın ilk ve en önemli, baskılı devre kartıdır. Kare şeklinde bir plakadan meydana gelmiş olup üzerinde, genişleme sağlayan kart slotları, RAM yuvaları, yongasetler ve devreler bulunmaktadır.

Anakart deyince neden akla ilk gelen bilgisayarlardır onu da bir türlü anlamış değilim bu arada. Çünkü televizyondan tutun da bilgisayara kadar her türlü elektronik cihazın devrelerini üzerinde bulunduran bir anakart mevcuttur ve hepsi de hemen hemen aynı görevleri yerine getirmektedir. Herhalde sebebi, bilgisayarların genel kullanım alanı daha fazla olduğundan ve günümüz teknoloji çağında ilk akla gelen ve göz önünde bulunan ürünler olduğundan olmalı ki anakart deyince akla ilk bilgisayarlar geliyor.

[renkbox baslik="Güç Kaynağı Nedir? Nasıl Çalışır? Ne İşe Yarar?
" link="https://bilgihanem.com/guc-kaynagi-nedir-nasil-calisir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/guc-kaynagi-nedir-nasil-calisir-ne-ise-yarar.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Anakart ismi verilen bu donanım, bilgisayarın içinde veya dışında bulunan her türlü parçanın ve donanımın birbirine bağlandığı ve bu birimlerin birbirleriyle koordineli olarak çalışmalarını ve iletişim kurmalarını sağlayan elektronik devreler bütünü olan bir iskelet donanımdır. Anakart üzerinde, harici işlemciler ile birlikte bulunan ve bilgisayarın performansı üzerinde çok büyük etkileri olan, chipset olarak da bilinen kart işlemcileri de bulunmaktadır.

Ayrıca üzerinde bulunan portlar sayesinde görüntü, ses ve veri sağlayan harici donanım ve çevre birimlerini bilgisayara adapte ederek dış ortam ile de ilişkisini sağlamaktadır. Bu arada küçük bir parantez açarak onboard tabir edilen ekran kartlarına da kısaca değinelim isterseniz. Onboard ekran kartı; üzerine entegre edilmiş, tümleşik halde bulunan ses kartı, ekran kartı ve ethernet kartının anakart ile birlikte tek parça halinde bulunduğu, tümleşik grafik işlemcilere nazaran daha düşük bir performansa sahip olup hiçbir zaman harici ekran kartlarının yerini tutamazlar. Bu kartlar yalnızca günlük işlerle uğraşan, oyunla işi olmayan kullanıcıların kullanımına uygundur.

Anakart Nasıl Çalışır?

Şimdi de bilgisayarlar için çok büyük bir öneme sahip olan ana kartın nasıl çalıştığına, neler yaptığı hakkındaki bilgilere gelelim. Anakartlar, özellikle son dönemde, Pentium işlemcilerin piyasaya çıkmaları ile büyük bir değişikliğe uğramaya başladılar. Anakartların en temel işlevi ve görevi bilgisayara bağlanan farklı donanım ve çevre birimleri üzerinde bulunan ve anakart işlemcisi olarak da adlandırılan chipset işlemciler sayesinde bütün bu harici ve dâhili bağlantıları bir araya toplayarak bu parçaların birbirleriyle uyum içinde çalışmalarını sağlamaktır.

Çünkü bu donanımsal ve işlevsel parçalar birbirleriyle direk olarak haberleşemezler. Örneğin bir harddisk üzerinde işlenen bir veri, işlemci vasıtasıyla işlenirken ya da işlemci üzerindeki bir veri ekran veya ses kartı üzerinde işlenirken yani sese veya görüntüye dönüştürülürken anakart üzerinde bulunan bu entegreler sayesinde veri transferi gerçekleştirilmektedir.

Anakart Ne İşe Yarar?

Tüm bu port parçaların yanı sıra anakartın üzerinde taşıdığı kartın özelliklerini ve çalışma ayarlarını belirleyen; bütün bunların bilgisayarda ayarlanmasını sağlayan bios adı verilen bir entegre de bulunmaktadır. Bunun dışında da farklı görevleri olan bir sürü entegre ve harici aygıt, anakartın belirli bir düzen içinde olmasını ve diğer donanımlar ile uyum içinde çalışmasını sağlar. Bir bilgisayarın anakartı yani iskeleti ne kadar güçlü olursa bilgisayarın performansı da o kadar mükemmel olur.

Anakart ilk olarak 1982 yılında IBM bilgisayarlarında kullanılmıştır. Aslında yıllardır devre kartı olarak kullanılan bu parça, ilerleyen teknoloji sayesinde başlı başına bir teknoloji ürünü haline gelmiştir. Bu aşamaya gelmesinin de etkisiyle, günümüzde birçok bilgisayar markası birbirleriyle rekabet haline girmiştir.