Arsenik Nedir? Özellikleri, Kullanım Alanları ve Çıkarıldığı Yerler

Dünyada en fazla bulunan yarı metallerden olan arsenik, özellikle kurşun ve bakır elementinin içinde bol miktarda vardır. Aslında arsenik yediğimiz birçok yemekte, içtiğimiz suda bile bulunan bir maddedir. Dünyada çok miktarda bulunmasından dolayı insanlar üzerinde etkileri olması kaçınılmazdır. Sağlık alanında önemli bir yere sahip uzman kişiler arseniğin hazır meyve sularında bile bulunduğunu dile getirmiştir.

Meyve sularının ve içinde yoğun miktarda arsenik bulunan her şeyin insan sağlığını tehdit ettiğini de dile getirmişlerdir. Arsenik zehirlenmesi ciddi sonuçlar doğurabilen bir durumdur. Buna karşın bu madde hala birçok alanda kullanılmaya devam edilmektedir. Kullanım alanlarını ve kullanılan objeleri, yiyecekleri, içecekleri bilirseniz; kendinizi bir nebze de olsa arseniğe karşı koruyabilirsiniz.

[renkbox baslik="Nikel Nedir? Özellikleri, Kullanım Alanları ve Çıkarıldığı Yerler
" link="https://bilgihanem.com/nikel-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/nikel-nedir-ozellikleri-nelerdir.jpg" renk="siyah" yenisekme="evet"][/renkbox]

Günümüzde artış gösteren kanser oranlarının arkasında arsenik olduğu birçok uzman tarafından doğrulanmaktadır. Doğada zaten bol miktarda bulunan arseniğin bilinçsizce kullanımı, var olan arsenik oranını daha ciddi seviyelere yükseltmektedir.

Arsenik Nedir?

Kimyada As sembolü ile gösterilen arsenik hem metal hem ametal özelliklere sahip elementlerden bir tanesidir. Atom numarası 33 olan arseniğin atom ağırlığı 74,91'dir. Metalik gri bir görünüme sahip olan madde arsenik özelliği dolayısıyla birçok alanda geniş kullanım alanına sahip kimyasal maddelerdendir. Arsenik periyodik cetvelde 5A grubunda, fosfor ile antimonun arasında yer almaktadır. Yerinde kullanıldığında faydalı bile olabilen arsenik kötü niyetli insanların sayesinde insanlara ciddi zarar verecek yoğunlukta ve yanlış yerlerde kullanılmaya başlanmıştır.

Arseniğin Özellikleri Nelerdir?

Üç allotropu bulunan kimyasal maddelerden biridir. Bunların gri arsenik olup metalik halde bulunanı kararlı olma özelliği ile bilinir. Bu türün yoğunluğu da büyüktür. Sarı arsenik olarak bilinen ametalik hali dört atomlu, AS4 moleküllerden meydana gelmektedir. Uçuculuğu ile bilinen sarı arsenik, buharın aniden soğutulması ile elde edilmektedir. Siyah arsenik amorftur ve arsin maddesinin ısı ile bozulmasından elde edilmektedir.

Gri arsenik ısıyı çok iyi iletebilen bir maddedir. Bu türün elektrik iletimi bakırın %5'i kadardır. Metalik olan gri arsenik diğerlerinden farklı olarak süblimleşebilme özelliğine sahiptir. Yani gri arsenik, sıvı hale geçmeden katı halden doğrudan buhar haline gelir. Arsenik 400 derecede yanabilen bir maddedir ve yanması ile arsenik trioksit yani As4O6 ortaya çıkmaktadır. Bu yeni madde halojen, kükürt ve metallerle reaksiyona girebilmektedir.

Arseniğin Kullanım Alanları Nelerdir?

Arsenik, piroteknik alanında gülle ve mermilerin sert olmasında, şekil almasını sağlamakta kullanılmaktadır. Arsenikten elde edilen bazı bileşiklerin tarım alanında böcekleri öldürmek amacıyla ya da zehir olarak kullanıldığı bilinmektedir. Lazer, LED gibi ürünlerin ve yarı iletkenlerin yapısına eklenir.

Ahşap koruyucu ürünlerin bileşimlerinde de arseniğe yer verilmektedir. Tıbbi alanda geniş bir kullanım alanına sahiptir. Ek olarak günümüzde ne yazık ki tavuk, meyve suyu gibi çeşitli gıdalarda arseniğe rastlanmıştır. Arseniğin en geniş kullanım alanı fare zehri üretimidir. Arseniğin eski çağlarda cinayet için en çok tercih edilen zehirlerden biri olduğu da biliniyor.

Arsenik Hangi Ürünlerde Bulunur?

Günlük hayatta kullanılan birçok malzemenin içinde arsenik bulunmaktadır. Zararlı olmasına karşın günlük hayatta elimize aldığımız, yediğimiz, içtiğimiz şeyler arsenik içermektedir. Özellikle konsantre meyve sularında çok sık arsenik varlığına rastlanmıştır. Dr. Mehmet Öz ilk olarak hazır elma sularında arsenik olduğunu gündeme getirmiştir.

Yapılan bir araştırma tavuk gibi kümes hayvanlarının organik arseniği, inorganik arseniğe çevirdiğini göstermiştir. Bu nedenle çok fazla tavuk tüketmek, vücudunuzda olması gereken arsenik miktarını artırır. Kronikleşen arsenik zehirlenmesi ise sinir sisteminde büyük tahribata yol açar. Yazı yazmak için sık sık elimize aldığımız kalemlerin içindeki mürekkeplerde arsenik mevcuttur. Bu nedenle akan, sızıntı yapan kalemleri kullanmaya devam etmemelisiniz.

Tekstil boyalarında kullanılan arsenik, aldığımız kıyafetler ile evimize taşınabiliyor. Özellikle yaz aylarında evlerimizde kullandığımız pestisit tarzı böcek ilaçlarının içinde arsenik bulunuyor ve bizler bunu soluyoruz. Sigara içenlerin sayısı her geçen gün artıyor ki arsenik sigara içinde yoğun miktarda bulunabiliyor.

Arsenik Çıkarılan Yerler Nerelerdir?

Yer kürede çok az bulunan arsenik, belirli noktalarda bulunmak yerine geniş bir alana yayılmıştır. Verimli toprakların işlenmemiş kısımlarında çok az miktarda mevcuttur. Deniz suyu içinde milyonda on oranında arsenik bulunmaktadır. Arseniğin herhangi bir yerden çıkartılmasından ziyade kimyasal yöntemlerle elde edilmesi mümkündür.

Arsenik elde edebilmek için arsenik bileşimlerinden olan Fe-As-S karışımı arsenopirit, Fe As2 karışımı löllingit ve arsenik trioksite kömür karışımı eklenerek ateşe dayanıklı bir kabın içinde ısıtılmaktadır. Ortaya çıkan arsenik buharı demir kaplarında kurşuni bir renk alarak billurlar biçiminde yoğunlaşır. Arseniğin buharı çok tehlikeli bir zehir olduğu için uygulama uygun yerlerde ve koşullarda uzmanlar tarafından yapılmalıdır.

Arseniğin Zararları Nelerdir?

Arsenik insan yaşamını ciddi oranda tehdit eden, tam anlamıyla tehlikeli bir kimyasal maddedir. Bu nedenle ülkemizde ve dünyada içinde arsenik olan ürünlerin mutlaka denetlenmesi gerekmektedir. Özellikle Çin'den getirilen ürünler içindeki arsenik oranı dikkate alınmalıdır. Bunun dışında çocuk oyuncakları, makyaj malzemeleri yoğun arsenik barındırmaktadır.

Bu konuda alınabilecek tek önlem bilindik markalardan kaliteli ürünler satın almaktır. İçinde arsenik bulunan gıdalar ve eşyalar, ilerleyen dönemde cilt kanserine, kalp yetmezliğine, aşırı halsizlik hissine, dolaşım bozukluğuna neden olabilmektedir.

Arsenik Zehirlenmesi Nedir?

Arsenikle ilgili en ciddi tehlike arsenik zehirlenmesidir ve neticeleri böbreklerde, karaciğerde ağır olarak görülebilir. Arsenik zehirlenmesi genellikle böcek ilaçlarının solunması, bu ilaca maruz kalmış gıdaların yeterince yıkanmadan tüketilmesi sonucu meydana gelir.

Arsenik zehirlenmesinin ilk belirtileri ise; mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, koyu renkli idrar, kas krampları, vertigo, baş dönmesi ve boğazda yanmadır. Takiben dolaşım sistemini ve kalbi etkileyen zehirlenmeye hemen müdahale edilmezse, sonucu ölüm bile olabilir. Bu kadar zararlı olan bir maddenin denetimi konusunda ne yazık ki yeterli hassasiyet gösterilmemektedir. Bu nedenle insanların kendi kendilerine önlem alması gerekir.

[renkbox baslik="Kömür Nedir? Özellikleri, Kullanım Alanları ve Çıkarıldığı Yerler
" link="https://bilgihanem.com/komur-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/11/komur-nedir-ozellikleri-kullanim-alanlari-ve-cikarildigi-yerler.jpg" renk="griyenisekme="hayir"][/renkbox]

Beslenmede doğal ürünleri, güvendiğiniz yerlerden almaya başlayarak sağlığınızı bir nebze de olsa koruyabilirsiniz. Kronik arsenik zehirlenmelerinde tırnaklarda çatlaklar ve beyaz çizgiler, ağız içinde ve ciltte lekeler, saç dökülmesi, deride melanozis, damar sertleşmesi ve merkezi sinir sistemi tahribatı gibi sonuçlar meydana gelmektedir.