Ayaklarımız vücudumuzun en önemli parçalarından birisiyken, diğerleri kadar özen göstermeyiz. Birçok kişi tüm gün ayakkabının içinde duran ayaklarını, gün sonunda yıkama zahmetine bile girmemektedir. Dolayısıyla ayak kokusunun oluşması için gerekli zemini hazırlamaktadır. Bunun dışında deri ayakkabılar, naylon oranı yüksek çoraplar nedeniyle de bu konu oluşabilmektedir. Spor ayakkabıların, ten ve ince dediğimiz çoraplarla uzun süreli giyilmesi de bu kokuya neden olabilmektedir.
Sosyal anlamda insanı zor duruma sokan ve etrafındaki kişileri rahatsız eden ayak kokusu, çeşitli yöntemlerle giderilebilmektedir. Normalde bir hastalık olarak görülmeyen ayak kokusu, yapılan işlemlere rağmen geçmiyorsa altında yatan farklı sebepler olabilir. Mantar ve egzama gibi rahatsızlıklar, bir uzmana danışılması gereken hastalıklardır. Ayağınızda mantar olması nedeniyle bir koku oluşuyor olabilir. Bu nedenle geçmeyen bir koku söz konusuysa mutlaka bir doktora danışmalısınız.
[renkbox baslik="Jinjivit (Diş Eti İltihabı) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/jinjivit-dis-eti-iltihabi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/dis-eti-iltihabi-hakkinda-bilgiler.jpeg" renk="pembe" yenisekme="evet"][/renkbox]
Ayak kokusunu doğal yollarla geçirme hakkında birçok bilgi görmüş olabilirsiniz. Bunların büyük bir çoğunluğu ciddi anlamda etkilidir. Hatta büyüklerimiz, bebek doğduktan bir süre sonra ayaklarının tuzlanmasına inanılır ve bu sayede koku oluşmayacağı söylenir. Elbette bunun doğru olduğunu tam olarak söyleyemeyiz; ama o zamanların imkanlarına bakıldığında bir şekilde çözüm bulunmaya çalışıldığını anlayabiliriz.
Ayak Kokusu Nedir?
Ayak bölgesinde, çeşitli nedenlerle meydana gelen, hoş olmayan ve rahatsız edici kokulara ayak kokusu adı verilir. Birçok nedenden meydana gelebilir ve kişilerin sosyal yaşamını zorlaştırır. Herkesin ayağı kokar biçiminde düşünüp sorunu göz ardı etme doğru değildir.
Özellikle ayakları tüm gün ayakkabı içerisinde olan kişilerin en büyük sorunlarından biri haline gelen ayak kokusu kimi zaman kapalı kalmayan ayaklarda bile görülebilir. Sosyal anlamda insanları zor duruma sokan ayak kokusu, aslen bir hastalıkla ilgili değildir. Ayak kokusu olan kişilerin bir kısmı bu durumu hiç umursamazken; bir kısmı bunu takıntı haline getirebilir. Ayak kokusunun birçok nedeni olabilir ama bu nedenler gibi birçok da çözüm yolu bulunmaktadır.
Tüm çözüm yöntemlerini denemenize rağmen ayak kokusu probleminiz devam ediyorsa; altında yatan farklı nedenlerin araştırılması bakımından mutlaka bir uzmana başvurmalısınız. Ayak kokusuna temel neden olarak, diğer birçok kokunun da temeli olan ter gösterilmektedir. Terin birçok kokuya neden olduğu biliniyor. Özellikle, insan ayağında 250 binden daha fazla ter bezi yer alması bu durumu doğrular niteliktedir.
Ayak Kokusunun Nedenleri?
Ayak kokusunun birçok nedeni bulunmaktadır. Temel nedenin terleme olduğunu düşünerek; bu terlemeyi en aza indirmeyi hedeflemelisiniz. Eğer ayaklarınız aşırı terliyorsa bu genetik bir durum olabilir. Bunun dışında; sempatik sinir sistemi rahatsızlıkları, hipotiroid ve şekerin habercisi olabilir. Uzmanların bazıları ise aşırı ayak terlemesinin kalp krizinin erken belirtileri olabileceğini dile getiriyorlar. Eğer ayaklarınızda meydana gelen terleme, hissedilir düzeyde artış gösterdiyse bu riskler nedeniyle dikkat etmeniz gerekmektedir.
- Bakteriler: Ayak parmaklarının aralarında bulunmayı seven bakteriler, çorabın sağladığı karanlıktan da hoşlanırlar. Bu şekilde çoğalır ve büyürler. Ölü deri hücrelerinden beslenerek bu bölgede koku oluşmasına neden olurlar. Ayak bölgesinde yoğun tüylenme varsa bakterilerin oluşturduğu kokularda artış görülebilir.
- Ayakkabı Seçimi: Dikkat etmişsinizdir ayakkabılardan bazılarını giydiğinizde özellikle de spor ayakkabılarda ayak kokusu sorunu ortaya çıkar. Öncelikle ucuz ve kalitesiz malzemelerden üretilen ayakkabılardan uzak durmalısınız. Her gün farklı ayakkabı giymek de bir çözüm olabilir. Ayakkabı temizliğini çamaşır makinesinde yaparak, iyice kurumasını sağlamalısınız. Islak kalırsa bakteri oluşmasına neden olabilir.
- Çorap Kullanımı: Ayaktaki teri ve oluşan nemi emme özelliğine sahip çoraplar tercih etmek ayak kokusunun giderilmesinde bir önlem olabilir. Çünkü pamuklu kumaş teri emerek özellikle terin neden olduğu kokuların önüne geçebilir.
- Mantar Sorunu: Bakterimsi türde olan mikroorganizmalardan bir tanesi de mantarlardır. Üstelik mantar oluştuğu gibi de kalmaz; çoğalmaya devam eder. Mantar enfeksiyonu ayak kokusunun önemli nedenlerinden biridir. Hastalık tedavi edilmeden mantarın neden olduğu kokudan kurtulmak imkânsızdır.
- Hormonlar: Ergenlik döneminde son derece değişken olan hormonlar ayak kokusuna neden olabilir. Yalnızca ergenlik döneminde de değil; hamilelik döneminde değişen hormonlar da ayak kokusunu meydana getirebilir. Hiç ayak kokusu sorunu yaşamamış kişiler, hamileyken ya da regl döneminde ayak kokusunun oluştuğuna şahit olabilirler.
- Terleme: Aşırı terleme özellikle el ve ayaklarda çok sık görülmektedir. Aşırı terlemeyi tetikleyen temel neden hormonal sorunlar olarak kabul edilir. Doğuştan görülebileceği gibi şişmanlık, menopoz, şeker hastalığı, stres gibi etkenlerle de ortaya çıkabilir. Ter bezlerine yönelik tedaviler sorunu ortadan kaldırabilir.
- Bunların dışında aşırı stres, anlık heyecanlar, sinirlilik hali, kullanılan bazı ilaçlar da terlemelere neden olabilir.
Ayak Kokusu Nasıl Oluşur?
Bir insanın ayağında 250 bin ter bezi bulunmaktadır. Bu ter bezleri, her gün yaklaşık yarım litre ter üretmektedir. Tüm kötü kokuların başlıca nedeni olan bakteriler, bu terli ortamda rahatlıkla çoğalabilmektedir. Dolayısıyla bu ortamda bir çeşitli gaz ve bakteri atıklarından kaynaklı kötü koku oluşmaktadır.
Gün boyu ayaklarınız, ayakkabının içinde havasız kalır ve terleme ile birlikte bakteriler için uygun ortam oluşur. Bakteriler üremek için nemli ve genellikle karanlık ortamları seçmektedir. Ayağınızdaki ter bezlerinin normal olarak çalışması ile ortaya çıkan ter, bakterilere iyi bir ortam olur ve ayağınıza yerleşmeleri kolaylaşır. Özellikle parmak arası gibi nemli yerlere yerleşerek organik asitler ve sülfür bileşenleri oluşturmaya başlarlar.
Ayakta oluşan bakteriler, yalnızca kokuya neden olmazlar. Mantar ve egzama gibi çeşitli cilt hastalıklarına da zemin hazırlarlar. Kıllı ayaklara sahip kişilerde bakterilerin yayılması kolaylaşır. Çünkü ayakta bulunan kıllar, daha geniş yayılma yüzeyi oluşturur. Ayak kokusu da bu şekilde meydana gelmiş olur.
Ayak Kokusunu Giderme ve Önleme Yolları
Ayak kokusunu önlemek için birçok yöntem bulunuyor. Kimisi kozmetik olarak uygulanan yöntemler iken kimisi tamamen doğaldır. Bunları deneyerek ayak kokusunu gidermeye çalışabilirsiniz. Ama bunları yaparken, söz konusu olabilecek diğer rahatsızlıkları da aklınızın bir köşesinde tutmanızda yarar vardır.
- Parmak araları ve ayakların geneli, sık sık detaylıca temizlenmeli, ayak ölü derilerden arındırılmalıdır. Ayakların her gün yıkanması önlem olabilir. Antibakteriyel sabunlar kullanabilirsiniz.
- Tırnak kesiminin önemi de oldukça fazladır. Kısa keserseniz; bakterilere oluşmaları için fırsat vermemiş olursunuz. Ayrıca tırnak batmalarından oluşan enfeksiyonları da önlersiniz.
- Her gün çoraplarınızı mutlaka değiştirin ve çoraplarınızı sentetik malzemeler içermeyen; pamuklu, yünlü kumaşlardan tercih edin.
- Özellikle yaz günlerinde kapalı spor ayakkabılar yerine; sandaletler, terlikler tercih edin. Böylece terlemenin önüne geçebilirsiniz.
- Ayaklar için üretilmiş koku önleyici spreyler, kremler, pudralar kullanarak ve antibakteriyel ürünler kullanarak terlemeyi önleyebilirsiniz.
Ayak Kokusunu için Evde Yapılabilen Doğal Yöntemler
Bitkisel kürler ayak kokusunun giderilmesinde sıklıkla kullanılmaktadır. Bunlar arasında en çok duyulmuş olanı, siyah çay kürüdür. Çayda bulunan tannik asit, bakterileri öldürme konusunda oldukça etkilidir. Tannik asit, deri üzerindeki porları kapatır ve ayaklarınızın uzun süre kuru kalmasını sağlar.
Siyah çay kürü için yarım litre suya 2 poşet siyah çay ekleyin. 15 dakika kaynatarak demleyin. Daha sonra biraz soğumasını bekleyin ve ayaklarınızı yarım saat boyunca bu suda bekletin. Bir hafta boyunca her akşam uygulamanız durumunda etkili bir ayak kokusu giderici olduğunu görebilirsiniz.
Ayak kokusunu giderme konusunda etkili olduğu söylenen yöntemlerden birisi de ayakların alkolle temizlenmesidir. Hatta votka ile bu işlemi yapabileceğiniz söylenmektedir. Alkol içeriğindeki antiseptik ve kurutucu özellikler nedeniyle ayak kokusunu giderebilir. Bir beze bir miktar alkolü veya votkayı dökerek ayaklarınızı silebilirsiniz. Alkol hem mantara karşı etkili olacaktır hem de fazla nemi uzaklaştırarak kuru bir ortam yaratacaktır.
Sirke de bakterilerin öldürülmesinde etkili ürünlerdendir. Hatta meyve ve sebzelerinizi sirkeli suda bekletmeniz gerektiğini daha önce duymuş olabilirsiniz. Doğal antibakteriyel olan sirke sayesinde ayak kokusunu giderebilirsiniz. Ayaklarınızı bir miktar sirkeli suda bekleterek veya sirkeli su ile yıkayarak, etkili sonuçlar alabilirsiniz.
Bitkisel kürlerden bir diğeri ise biraz daha kapsamlı bir içeriğe sahip. 1 bardak sirke, 1 fincan adaçayı, 1 fincan nane, 10 adet limon, 1 fincan papatya, 1 fincan aynısefa, 1 çorba kaşığı tuz ve 4 litre suyu bir kapta karıştırın. Bu karışım ayak ve tırnak mantarı ile baş etmek için en iyi yöntemlerden birisi olarak gösteriliyor. Karışımı 20 gün bekletip, limonlar dibe çöktükten sonra hazır hale gelecektir. Bu şekilde oluşan sirkemsi suyu ayaklarınıza sürerek hem daha sağlıklı olmasını hem de koku oluşmasını engelleyebilirsiniz.
Bir diğer yöntemde ise 1 litre suyun içerisine 1 çorba kaşığı lavanta yağı ekleyin. Ayaklarınızı bu karışımın içinde 15 veya 20 dakika bekletin. Lavanta yağı düzenli olarak kullanıldığında ayak kokusuna kesin çözüm olduğu belirtilmektedir.
[renkbox baslik="Lavanta Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/lavanta-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/01/lavanta-nedir-nasil-kullanilir.jpg" renk="mor" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Ayak kokusunu gidermek için adaçayı kürü de kullanabilirsiniz. Bir kovanın içine bir miktar su ekleyin. Daha sonra içine birkaç yaprak adaçayı atın. Ayaklarınızı bu karışımın içinde 20 dakika boyunca bekletin. Adaçayı, ayaklarınızdaki ter bezlerinin yavaş çalışmasını sağlayacak ve terlemeyi önleyecektir. Bu şekilde de ayak kokusundan kurtulmuş olacaksınız.
Karbonatlı su yöntemi de ayak kokusu gidermek için mucizevi yollardan birisidir. Ilık suyun içine bir miktar tuz ve karbonat ekleyin. Daha sonra suyu bir kova veya leğenin içine boşaltın. Bu karışımın içinde ayaklarınızı bekletin. Eğer her gün düzenli olarak ayaklarınızı bu tuz ve karbonat karışımlı suda bekletirseniz probleminizin çözüldüğünü kısa bir süre sonra anlarsınız.
Son yıllarda ayak kokusunu gidermek için cerrahi yöntemlere de başvuruluyor. Özellikle ter bezlerine uygulanan botoks işlemi sayesinde el ve ayaklarınızdaki aşırı terleme sorununun önüne geçebilirsiniz. Buna karşın botoks bilinçli bir şekilde uygulanması gereken bir yöntem olduğu için bu konuda uzmanlaşmış bir kişiye danışmanız gerekmektedir.
