Biberiye Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Biberiye iğne yapraklı, çalı formunda, her mevsim yeşil kalan bir bitkidir. Mutfakların vazgeçilmezi olan biberiye balık, kırmızı et, tavuk ve sebze yemekleri olmak üzere hemen her şeye yakışır. Kurutulmuş yaprakları çay olarak tüketilirken, yemeklere baharat olarak da eklenebilir. Ballıbabagiller familyasından bir bitki olan biberiye, mor çiçekli çalı halinde görünür.

İlkbaharın sonu yaz başı gibi çiçek açan bitki, yapraklarını dökmez. Sivri ve dolgulu olan bu yapraklar, yemeklerde ve salatalarda bolca kullanılır. Türkiye’de en çok Akdeniz bölgesinde yetiştirilse de İstanbul ve İzmir’de de üretilebilmektedir. Bilhassa doğal tedavi için kullanılan biberiye, daha çok haşlama usulü tercih edilir. Hafızayı açtığı ve zihnş uyanık kıldığı bilinen biberiyenin en önemli faydalarından birisi ise migren ağrılarını azaltmasıdır.

[renkbox baslik="Hibiskus (Kerkede) Çayı Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/hibiskus-kerkede-cayi-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/hibiskus-bitkisi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]

Çiçeklerinin birkaç dakika suda kalması uyarıcı gücünü arttırır. Biberiyenin en çok kullanıldığı alan şurup ve kolonyadır. Yapraklarını ise yağ serumlarında aroma olarak bulabilmek mümkün. Taze biberiye de kurutulmuş biberiye de çokça tercih edilmektedir. Kurusu daha çok meyve yanında ya da tatlılarda kullanılırken tazesi de en çok tavuğa yakıştırılmaktadır. Hemen tüm kültürlerde mutfakta keyifle tüketildiği söylenebilir.

Biberiye Nedir?

Ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasının mor çiçekli çalısı olan biberiye (Rosmarinus officinalis) birçok farklı isme sahiptir. Bunlardan birkaçı kuş dili otu ve hippomaratrumlibanotistir. Halk arasında daha çok biberiye olarak bilinse de kuş dili otu ismi de yöresel olarak kullanılmaktadır. Boyu en fazla 2,5 metre olan, küçük, ince ve kokulu yaprakları bulunan biberiye, çiçeklerinden de yaprakları kadar yararlanılan bir bitkidir.

İğne şeklindeki yaprakları, mutfakta hemen her ürünün yanına yakışmakla birlikte çiçekleri de bir o kadar tercih edilir. Özellikle çiçeklerden çıkarılan soluk sarı esans paha biçilemez derecede önemlidir. Astımdan saç bakımına kadar hayatın hemen her alanında kullanılan biberiye, ilkbahar ve yaz mevsimlerinde yapraklarını gösterir. Daha çok ılıman havanın bitkisidir. Bu nedenle en sık yetiştirildiği bölge Akdeniz’dir.

Biberiye antiseptik, antioksidan, iltihap sökücü, kanser düşmanı ve dezenfektan özelliklere sahip harika bir bitkidir. Evlerinizin bahçesinde çok rahat bir şekilde biberiye yetiştirebilirsiniz. Bu sayede hem taze şekliyle tüketebilir hem de kurutarak daha sonra baharat olarak kullanabilirsiniz.

Biberiye A ve C vitaminleri ile demir, magnezyum, fosfor, çinko, bakır, tiamin ve riboflavin gibi mineraller açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Hafızayı kuvvetlendiren, baş ağrılarını geçiren, bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı daha dirençli olunmasını sağlayan biberiyenin bu faydalarından yararlanmak için çayını yapabilir veya yemeklerinize ekleyerek tüketebilirsiniz.

Biberiye Nasıl Kullanılır?

Biberiye; kurutulmuş baharat, taze yaprak biberiye bir de biberiye yağı şeklinde kullanılabilir. Bunun yanında sallama denilen poşet çayları da satılmaktadır. Hazır almaktansa biberiye yaprağını demleyerek kendiniz taze çay hazırlayabilirsiniz. Biberiye yapraklarını bir fincan su ile kaynatıp, demledikten sonra afiyetle içebilirsiniz. Çayı dışında saç bakımında da kullanılan biberiye, yağlı saç tedavisinde önerilen bir bitkidir.

Özellikle zeytinyağı ile karıştırılıp saçlara uygulandığında çok faydalı olmaktadır. Biberiye yağı aynı şekilde zeytinyağı ile karıştırılarak masaj için de kullanılabilir. Kas ve eklemlerde meydana gelen ağrıları dindirecektir. Biberiyenin mutfaktaki kullanımı ise inanılmaz geniştir. Sebze yemeklerinden balığa, kırmızı etten tavuğa kadar her yemeğin yanına yakışır.

Biberiyenin Faydaları Nelerdir?

Biberiye cilt bakımında kullanırsa antibakteriyel özelliği ile derinin mikroplardan arınmasını sağlar. Bunun yanında saç bakımı için kullanıldığında saç diplerini güçlendirerek köklerin daha sağlıklı olmasını sağlar. İdrar yolu enfeksiyonu için sıkça önerilen biberiye, idrar ve iltihap sökücü özelliğe sahiptir. Bununla beraber sindirimi kolaylaştıran hazmı destekleyen bir yapısı vardır.

Biberiyenin en sık kullanıldığı alanlardan biri de astımdır. Astım hastalığı ya da nefes darlığı bitki sayesinde biraz hafifleyebilir Sarılık ve romatizma hastalıkları tarafından biberiye yağı sıkça kullanılmaktadır. Ayrıca migren, hafıza sorunu ve çeşitli ağrılar için de önerilen bir bitkidir. Kanserden önlediği ve kilo verdirmeye yardımcı olduğu tespit edilmiştir. Sindirim sistemine iyi gelir, bağışıklık sistemini güçlendirir. Zaten bağışıklık sistemini güçlendirmesi, birçok hastalığa karşı koruma sağladığı anlamına gelmektedir. Biberiyenin faydaları daha ayrıntılı bir şekilde şöyledir;

• Bir tatlı kaşığı zeytiyağının içerisine, birkaç damla biberiye yağı damlatıp alnınıza masaj yaparsanız, baş ağrılarınızın büyük ölçüde azaldığını göreceksiniz. İltihap sökme özelliği olan bitki sinüzit gibi ağrıları gidermesinin yanında, hayatı tam bir işkeceye çeviren migren ağrılarının azalmasına da fayda sağlamaktadır.
• Biberiye saçların sağlıklı olmasını ve daha hızlı uzamasını sağlar. Bu alanda yararlanmak istiyorsanız yaklaşık  bir litre kadar sıcak suyun içine bir avuç biberiye atın ve 15 dakika demlenmesini bekleyin. Hazırladığınız bu suyu soğuduktan sonra saç diplerinize uygulayın. Haftada iki gün yapacağınız bu uygulama sayesinde hem saç dökülmesini azaltabilir hem de saçların daha hızlı uzamasını sağlayabilirsiniz.
• Öksürük, grip, nezle ve soğuk algınlığı gibi solunum yolu hastalıklarının görülme sıklığını azaltır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı daha dirençli olmayı sağlar.
• Hafızayı kuvvetlendirir, zihinsel odaklanmayı sağlar, beyin-dalga  aktivitelerini artırır. Bu özelliği nedeniyle özellikle sınava çalışan gençlere ya da dikkatini toplamada güçlük çeken kişilere biberiye çayı içmeleri  önerilir.
• Stres, endişe ve kaygı gibi duyguların azalmasını sağlar. Yapılan bilimsel araştırmalar belirli bir süre biberiye yağına maruz kalan kişilerin kendilerini daha iyi hissettiğini, kaslarının gevşediğini ve rahatladığını ortaya koymuştur.
• Sindirim sistemini düzene sokar, mide sağlığı için iyidir. Bir su bardağı kaynamış suya 1-2 tatlı kaşığı biberiye ekleyip, 5-10 dakika demlenmesini bekleyin. Günde ortalama iki fincan içmeniz gereken bu çay sayesinde hem sağlıklı bir sindirim sistemine ulaşabilir hem de yukarıda saydığımız tüm faydaları sağlayabilirsiniz.
• Kan dolaşımını hızlandırır, bu sayede kalp-damar hastalıklarının önüne geçer.

Biberiyenin Yan Etkileri Nelerdir?

Genel olarak bakıldığında kullanımında herhangi bir sakınca görülmeyen biberiye, sağlığı tehdit edecek içeriğe sahip değildir. Biberiye özellikle hamilelik ve emzirme süreçlerinde önerilmeyen bitkiler arasındadır. Bu yüzden bu süreçte kullanılmaması gerekir. Hamilelikte içilen biberiye çayının düşüğe yol açma ihtimali bulunmaktadır.

[renkbox baslik="Hatmi Çiçeği Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/hatmi-cicegi-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/02/hatmi-cicegi-hakkinda-bilgiler.jpg" renk="pembe" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Bir de epilepsi ve yüksek tansiyon hastalığı olan bireylerin biberiye kullanımı konusunda doktora danışmalarında yarar bulunmaktadır. Bu, bitkinin zararlı olmasından dolayı değil hastanın hassas olmasından kaynaklanan özel bir durumdur.

Biberiye alırken güvenilir aktarlardan ya da marketlerden kapalı paketler içerisinde olanları satın almanızı öneririz. Genellikle kuru haliyle tüketilmektedir. Ancak taze şekliyle kullanmak isteyenler bitkiyi sapları ile birlikte, buzdolabında muhafaza edebilirler. Bu şekilde tazeliği daha uzun süre korunacaktır.