Cevdet Kudret Solok Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Türk edebiyatı tarihçilerinden biri olan Cevdet Kudret Solok, edebiyat dünyasında Yedi Meşaleciler grubu ile tanınmaktadır. Grubun kurucularından biri olan şair, edebiyata Servet-i Fünun dergisiyle adım atmıştır. Karamsar ve şahsına özgü bir dünya yaratan yazar aynı zamanda en çok okunan isimlerden biri olmayı başarmıştır. Üslubu ve hislerini kaleme alış tarzı döneminin okurları tarafından çokça beğenilmiştir.

Servet-i Fünun dergisinde yazarken bireyselliği ağır basan yazarın daha sonra topluma yöneldiği dikkat çekiyor. Bu doğrultuda 1. Dünya Savaşının başladığı dönemde kayıplar ve kahramanlıklar üzerine yoğunlaşmıştır. Edebiyat tarihi üzerine derin araştırmalar yapan Cevdet Kudret Solok, bilinmeyen ve yanlış olanları düzeltme çabasında olan yazarlardandır.

[renkbox baslik="Attila İlhan Kimdir? Hayatı ve Eserleri
" link="https://bilgihanem.com/attila-ilhan-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/04/attila-ilhan-hayati-hakkinda-bilgi.jpg" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]

Bu yönüyle kendinden sonra gelen pek çok edebiyat araştırmacısına da ışık tutmuştur. Araştırmacı kişiliğinin yanında oyun yazarlığını da çok iyi başaran yazar, düşüncelerini tiyatroda canlandırma fırsatı bulmuştur. Aynı şekilde toplumun tüm aksaklıklarını tiyatroya uyarlamayı da başarmıştır.

Cevdet Kudret Solok Kimdir?

Edebiyat dünyasının saygıyla andığı isimlerden biri olan Cevdet Kudret Solok; şair, yazar ve araştırmacıdır. Sanata şiir yazarak başlayan şair daha sonra 1.Dünya Savaşı’nın üzerine yoğunlaşarak topluma dair bilgi edinme gereği duymuştur. Dolayısıyla şiirlerinin konusu değişmiş, araştırma havuzunu genişletmek istemiştir.

Şairliğinin yanı sıra roman yazarlığı da bulunan Cevdet Kudret Solok’un eserlerinde kendinden izler bulmak mümkündür. Bu nedenle hayatı hakkında fikir araştırması rahatça yapılabilir. Edebiyat içinde Yedi Meşaleciler denildiğinde tıpkı Yaşar Nabi Nayır gibi akla ilk gelen isimlerden biri olan şair, ölümünün üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen hatırlanmaya, başarılarından söz edilmeye devam ettirmektedir.

Cevdet Kudret Solok’un Hayatı

7 Şubat 1907 tarihinde dünyaya gelen Cevdet Kudret Solok, aslen İstanbulludur. Musul Savaşı'nda babasını kaybeden şair, annesiyle beraber hayata tutunmak zorunda kalmıştır. Babasının desteğini alamadan eğitim hayatına devam eden şair, bu boşluğu kendini anlattığı tüm eserlerinde ifade etmiştir.

Üniversite dönemi geldiğinde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni kazanan Cevdet Kudret Solok, bu bölümü bitirdikten sonra avukat olmak istememiş öğretmenlik yapmıştır. Bu kararının arkasından Kayseri Lisesi, Ankara Devlet Konservatuvarı ve Ankara Atatürk Lisesinde edebiyat öğretmenliği yapmaya başlamıştır.

Öğretmenlik yaptığı yıllarda yazı kaleme almaya başlayan şair, 1952 sonrasında kalemini hızlandırmıştır. Yazdığı yazılarda kendi ismini kullanmamış genellikle takma isim tercih etmiştir. Ders kitapları yayımlamaya başladığı dönemde Ankara Üniversitesine öğretim görevlisi olarak girmeyi başarmıştır. Oradan emekli olduktan sonra 1992 yılında hayata gözlerini yummuştur.

Cevdet Kudret Solok’un Eserleri

İlk şiirlerinde bireysel ağırlıklı eserler kaleme alan Cevdet Kudret Solok; aşk, yalnızlık ve karamsarlık üzerine eserler oluşturmuştur. Kendinden sık sık bahsettiği bu eserlerinde şairin edebiyat anlayışını da aşk anlayışını da hayata bakış açısını da bulabilmek mümkün. Bu eserlerinin üzerinden bir süre geçtikten sonra topluma biraz daha yaklaşan şair bilhassa öğretmenlik yaptığı yıllarda toplumdan edindiklerini de kaleme almayı tercih etmiştir. Pek çok şaire nazaran ağır olan dili, Servet-i Fünun ile edebiyata başlamasının sonucudur. Şiirlerinin aksine romanlarında daha sade bir dil tercih etmiştir. Aynı şekilde araştırmaları, incelemeleri ve denemeleri de oldukça açık ve anlaşılırdır.

Cevdet Kudret Solok’un Tiyatro Eserleri

Başarılı bir oyun yazarı olan Cevdet Kudret Solok, anlatmak istediklerini tiyatro metinlerine yansıtmayı tercih etmiştir. Dolayısıyla oynanan ve okunan oyunlarla edebi anlayışı da canlanmıştır. Tersine Akan Nehir, Rüya İçinde Rüya yazarın en bilinen eserleridir. Bunlar dışında Kurtlar, Danyal ve Sara isimli eserleri de diğer tiyatro metinleridir. Yazarın adıyla bağdaşmış bir diğer oyun metni Yaşayan Ölüler isimli eserdir.

Cevdet Kudret Solok’un Romanları

Cevdet Kudret Solok, romanlarında kendini anlatmayı, kendi dünyasını tanıtmayı tercih etmiş yazarlardan biridir. Süleyman serisi olarak isimlendirilen romanları, yazarın hayatına dair ipuçları veren eserlerdir. Süleyman’ın Dünyası adı altında yayımlanan romanlardan ilki 1943 yılında çıkarılan Sınıf Arkadaşları isimli eserdir. Sonrasında 1958 yılında Havada Bulut Yok isimli romanı yayımlanmıştır. En son yayımlanan romanı ise 1976 yılında Karıncayı Tanırsınız isimli eseri olmuştur.

Cevdet Kudret Solok’un Araştırma Eserleri

Adı araştırmalarıyla beraber hatırlanan Cevdet Kudret Solok, Türk edebiyatı tarihini detaylı ele aldığı eserlerinde oldukça profesyonel bilgiler sunmuştur. Bilhassa Divan Şiirinde Üç Büyükler ve Halk Şiirinde Üç Büyükler isimli eserleriyle hem halk edebiyatında hem de divan edebiyatında tanınmış 3 ismi en küçük ayrıntısına kadar tanıtmıştır. Sonrasında 1953 yılında Eşref, 1959 yılında Şinasi: Şair Evlenmesi isimli eserleri incelemiştir.

[renkbox baslik="Ahmed Arif Kimdir? Hayatı ve Eserleri
" link="https://bilgihanem.com/ahmed-arif-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/11/ahmet-arif-kimdir-hayati-ve-eserleri.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]

İnceleme ve derleme eserlerini başarıyla ortaya koyan yazar 1968 yılında Nazım Hikmet’in Kuvayi Milliye isimli eserini, Teodor Kasap: İşkilli Memo isimli eserlerini incelemiştir. Abdülhamit Devrinde Sansür ve Örnekleriyle Edebiyat Bilgileri, Cevdet Kudret Solok’un diğer araştırma eserleridir.

Cevdet Kudret Solok’un Diğer Eserleri

Tiyatro metinleri, romanları ve araştırma eserlerinin dışında şiirleri ve denemeleriyle de tanınan Cevdet Kudret Solok, şiirlerini Birinci Perde isimli kitabında bir araya getirmiştir. Aynı şekilde öykülerini topladığı Sokak isimli eseri vardır. Bunların dışında yazarın düz yazı olarak kaleme aldığı Dilleri Var Bizim Dile Benzemez, Kalemin Ucu, Bir Bakıma isimli eserleri bulunmaktadır. Cevdet Kudret Solok'un tüm kategorilerde ortaya çıkardığı eserlerini şu şekilde listeleyebiliriz:

• Birinci Perde (1929)
• Sokak (1974)
• Süleyman'ın Dünyası (Sınıf Arkadaşları - Havada Bulut Yok - Karıncayı Tanırsınız)
• Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966)
• Bir Bakıma (1977)
• Benim Oğlum Bina Okur (1983)
• Kalemin Ucu (1991)
• Divan Şiirinde Üç Büyükler: Fuzuli (1952), Nedim (1952), Baki (1953),
• Halk Şiirinde Üç Büyükler: Yunus Emre (1958), Karacaoğlan (1958), Pir Sultan Abdal (1965)
• Eşref: Hicviyeler (1953)
• Şinasi: Şair Evlenmesi (1959)
• Teodor Kasap: İşkilli Memo (1965)
• Nazım Hikmet: Kuvayi Milliye (1968)
• Batı Edebiyatından Seçme Parçalar (1973)
• Abdülhamit Devrinde Sansür (1977)