Çilek hem yetişkinlerin hem de çocukların en sevdiği meyvelerin başında gelmektedir. Harika kokusu, kıpkırmızı görünümü ve müthiş lezzeti sayesinde çileği sevmeyen insan sayısının çok az olduğunu söyleyebiliriz. Yurdumuzda daha çok Antalya taraflarında üretimi yapılan çilek oldukla hassas ve bakım isteyen bir meyvedir. Taze olarak tüketilmesi gerektiğinden, yazın sıcaklarında buzdolabında muhafaza edilmesi önerilmektedir.
Anavatanı Amerika olan çileğin üretimi de en çok Amerika’da yapılmaktadır. Türkiye ise çilek üretiminde ikinci sırada gelmektedir. Dünyanın geneline bakıldığında yıllık üretimi 5 milyon tonu bulan çileğin çocuklarca en sevilen meyvelerden olduğu bilinmektedir. Gün içinde 7-8 adet çilek tüketmek günlük C vitamini ihtiyacını büyük oranda karşılamaktadır. Tadının yetiştirildiği hava koşulundan etkilenmesi çilekle ilgili en ilginç bilgilerdendir. Lezzeti, tadı, kırmızı görüntüsü ve mis kokusuyla, mevsiminde en çok tüketilenler arasında yer almaktadır.
[renkbox baslik="Kiraz Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/kiraz-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/12/kiraz-nedir-cesitleri-ozellikleri-faydalari.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Tadının güzelliği kadar faydalarıyla da dikkat çeken meyvenin düzenli tüketilmesi halinde vücuda birçok olumlu etkisi vardır. Çileğin diğer meyvelere göre çok sayıda türü olduğu da bilinmektedir. Meyvenin kolay bakteri tutabilir yapısı ve toprağa yakın yetiştirilmesi gibi detaylardan dolayı tüketmeden önce iyice yıkanmasında yarar var. Faydalarının çok olmasına rağmen içeriğindeki şeker oranından dolayı dikkatli tüketilmesi gerekiyor.
Çilek Nedir?
Bilimsel adıyla Fragaria olarak bilinen çilek, Rosaceae yani Gülgiller familyasında yer alan meyvelere verilmiş ortak isimdir. Bitkinin meyvesi kırmızı renkte olup üzerinde sarı tonunda noktacıklar bulunmaktadır. Dünya üzerinde isimlendirilebilmiş 20'den fazla çilek çeşidi bulunmaktadır. Bunun dışında farklı melezleri de oluşturulmuştur. En çok tüketilen ve marketlerde satılan çilek, bahçe çileği olarak bilinen fragaria ile ananassa melezi olan türdür.
Çileğin Özellikleri Nelerdir?
Çilek bitkisinde çiçekler salkım biçimindedir. Otsu bir bitki olan çilek bahçelerde özel olarak yetiştirildiği gibi, çayır ve otlaklarda kendiliğinden de yetişebilmektedir. Yaz geldiğinde toprağın üstündeki kısmı kurur ama toprağın altındaki kısmı, kışın yeniden yaşamaya başlar. Sürünücü ve tüylü bir gövdeye sahip olan çilek meyvesi, Nisan ve Haziran aylarında beyaz çiçekler açar.
Beyaz çiçekler gelişip meyveye dönüşür. Meyveler olgunlaşmadan önce yeşil ve beyaz renklerdedir. Olgunlaştıktan sonra kırmızı olan meyveler bu süreçte tatlanmaya başlar. Bitkinin yaprakları tüylü bir yapıdadır. Çileğin meyvesinde A, B ve C vitaminleri yeterli miktarda bulunmaktadır.
Çilek en sağlıklı şekilde yıkayıp taze olarak tüketilebilir. Taze çileği yoğurtla karıştırarak daha faydalı bir hale getirebilirsiniz. Bunun yanında kışa hazırlık olarak reçel yapılarak tüketilebilir. Ancak bu şekilde tüketimi şeker açısından zararlı olabilmektedir.
Çileğin suyunu sıkarak içebilmeniz de mümkün ama şeker açığa çıkması dolayısıyla yine taze tüketime göre tercih edilir bir alternatif değildir. Çilekleri mevsiminde satın alıp derin dondurucuya atmanız da mümkün. Bu şekilde daha sonra çıkarıp yiyebilir; pastalarda ve tatlılarda kullanabilirsiniz.
Çilek Çeşitleri Nelerdir?
İri, sert meyveli, orta kalitede tadı olan reçel yapmaya uygun çilek türüne Aliso adı verilmiştir. Tioga, gıda sanayi ve derin dondurucu için uygun olan türdür. Hemen her bölgede yetişebilen çilek türü Pocahontastır. Konik biçiminde olan çilek çeşitleri; Douglas, Dana, Brio, 216, Pajaro, Selva, Chandler, Red Chief, Hanoeye ve Lesterdir. Bunlar dışında Yalova 9, 15, 104 , dağ çileği, orman çileği, Arnavutköy çileği, Ereğli çileği, Bursa çileği ve Balcalı 1, 2, 3 çeşitleri vardır.
Çilek Nasıl Yetiştirilir?
Çilek yetiştiriciliği birçok ülkede yapılmaktadır. Hibrid yöntemiyle de yetiştirilen çileğin türlerine göre yetiştirilme şartları değişiklik gösterebilir. İlkbaharda ısı yükselince patlayan yaprakları ortalama 3 haftada büyür. İyi tozlanmış çilekler tozlanma vaktinden ortalama 30 gün sonra olgunlaşır.
Çilek üretiminde dünyada ikinci olan ülkemizin çeşitli bölgelerinde çilek yetiştiriciliği yapılmaktadır. Çilek; tohumla, köklü fideleri ayırıp dikme ile ve daldırma ile çoğaltma yöntemi ile yetiştirilmektedir. Fideler eğer ılık bir kış mevsimi yaşanıyorsa Ekim-Kasım aylarında; soğuk ise kış geçtikten sonra Nisan-Mayıs aylarında dikilmelidir.
Çileğin Faydaları Nelerdir?
Çilek romatizmaya bağlı ağrıların hafiflemesine yardımcı olur. İçeriğindeki asit ve cox enzimleri sayesinde yaralardaki iltihapların iyileşmesine yardım eder. Dopamin oranını artırarak zihnin çalışmasına olumlu anlamda etki eder. Yine aynı özelliklerle beyin fonksiyonlarının gelişmesine katkı sağlayan çilek böylece alzheimer hastalığına karşı koruyucu etki oluşturur.
Birçok faydalı sebze meyve gibi çilek de kansere; özellikle de yemek borusu ve kolon kanserine karşı koruyucudur. Kanser hastalığına sebep olan serbest radikalleri bloke eder. Antioksidan etkisi ile vücuttaki birçok şikayetin giderilmesini, vücuttan toksik maddelerin atılmasını sağlar. Meyveye rengini veren maddenin kalp krizini önlemede etkisi olduğu belirlenmiştir.
İçeriğinde K vitamini ve manganez gibi mineraller bulunduğu için kemik gelişiminde önemlidir. Çocuklar gelişim çağında sık sık çilek yerlerse hem kemik sağlıkları iyi olur hem de boylarının yaşıtlarına göre daha uzun olduğu gözlenir. Kanın pıhtılaşmasını azaltan çilek kalp ve damar sağlığı için çok önemli bir yere sahiptir. Bu sayede felç geçirme gibi risklerin azalmasını sağlar.
Kolesterolü engelleyen çilek aynı zamanda sağlıklı gözlere kavuşmanızı da sağlar. Yaşa bağlı olarak ortaya çıkan göz hastalıklarının oluşmasını önler. Kornea ve retinayı güçlendirir. İlerlemiş yaş sebebiyle retinada oluşan tabakayı engeller. Çileğin en önemli faydalarını cilt üzerinde görmekteyiz. sağlıklı ve parlak bir cilde sahip olmak istiyorsanız çilek tüketmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz.
Bol miktarda C vitamini içeren çilek akneleri yok eder ve ciltteki lekelerin onarılmasını sağlar. 7-8 tane çileği ezip içerisine bir yemek kaşığı süt ekleyip iyice karıştırın. Bu karışımı yüzünüze sürüp 15 dakika bekledikten sonra yıkayın. Özellikle sivilcelerin çok olduğu zamanlarda yaparsanız gözle görülür derecede düzelme olduğunu gözlemleyebilirsiniz.
Kollajen adı verilen bir madde ihtiva ettiği için ciltteki hasarların ve sivilce lekelerinin geçmesini sağlar. Sağlıklı saçlara sahip olmak isteyenlere de çilek yemelerini öneririz. Hem yiyerek hem de doğal maskeler uygulayarak, çileğin faydalarını alabilirsiniz. B5 ve B6 vitaminleri bakımından zengin olan meyveden 7-8 tane alıp iyice ezin. İçine bir yemek kaşığı mayonez karıştırıp saçlarınıza sürün. Bu karışımı 20 dakika bekletip yıkayabilirsiniz. Hem saçların güçlenmesini hem de nem dengesini sağlayacaktır. Bu nedenle özellikle kuru saça sahip okurlarımızın uygulamasını tavsiye ederiz.
[renkbox baslik="Mango Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/mango-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/07/mango-nedir-cesitleri-ozellikleri-faydalari.jpg" renk="turuncu" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Gözaltı morlukları ve şişlikleri kadınlarımızın en önemli sorunlarından biridir. İşte çilek bu konuda da mucizevi etkiler yaratabiliyor. Aşırı yorgunluk, uykusuzluk ve hatta yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkan gözaltı şişikleri için; çilekleri ince ince dilimleyin ve gözaltlarınıza koyun. 10-15 dakika bekledikten sonra duru su ile yıkamanız yeterli olacaktır. Çileğin bir başka faydası ise ayak sağlığında karşımıza çıkıyor.
8-10 tane çileği rendeleyip içine bir yemek kaşığı kadar yulaf ekleyin. Bu karışımı ayaklarınıza masaj yaparak uygulayın ve daha sonra kurumasını bekleyin. 20 dakika bekletip yıkadıktan sonra ayaklarınızın ölü hücrelerden büyük oranda temizlendiğini hissedeceksiniz. Ayrıca ayak kokusu problemi olanlara da önerilmektedir.
Sizlere bu makalemizde herkesin severek tükettiği meyvelerden biri olan çilek hakkında kapsamlı bilgiler vermeye çalıştık. Az önce de gördüğünüz gibi çileğin faydaları gerçekten de saymakla bitmiyor. Düzenli olarak tüketildiğinde veya size tarifini verdiğimiz maskeler düzenli olarak yapıldığında çilekten faydalanmak hiç de zor değil. Tabi bunun için doğal ve hormonsuz olanların tercih edilmesi gerekmektedir. Yaz aylarında milkshake, smootie gibi içeceklerin vazgeçilmezi olan çilek hakkında anlattıklarımız umarız işinize yaramıştır.
