Emme ve Egzoz Manifoldu Nedir? Nasıl Çalışır? Arızaları Nasıl Anlaşılır?

Araçlarımızın motor sistemine bağlı bir parçayı daha sizlere anlatacağız. Marş motoruyla start verdiğimiz ünite ateşlemesi, birbirlerine bağlı çalışan parçaların aktif olması ile devam eder. İhtiyaç olan yakıt ve yağlama sistemleri hareket eden parçalar içerisine alınır. Biliyoruz ki tamamı elektrikli araçlar haricindeki tüm motorlar aynı mantık üzerinden çalıştırılır.

Yani genel olarak içten yanmalılar diyebiliriz. Nasıl ki insan vücudu bazı sıvı ve hava karışımlarına ihtiyaç duyar, kullandığımız otomobil ve sınıfları da aynıdır. Nefes alan canlılarla aslında üniteler aynı hava cinsine ihtiyaç duyar. Oksijen! Emme manifoldu tam olarak bunun üzerine kurulmuş bir sistemdir.

[renkbox baslik="Volan Nedir? Görevleri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/volan-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/02/volan-hakkinda-bilinmesi-gereken-onemli-bilgiler.jpg" renk="mor" yenisekme="evet"][/renkbox]

Motora alınan hava ve yakıt karışımı, belli bir yol izleyerek yanma odasında bir araya getirilir. Bahsedilen bu patlamalarla piston harekete geçerek ilerleyiş sağlanır. Silindirlere çekilen hava da emme manifoldu sayesinde olur. Bizim nefes olayımızı ayarlayan organ olan akciğer ile direkt olarak bağdaştırabiliriz. Bir de yakılan gazları dışarı atan egzoz manifoldu vardır. Her ikisini de birazdan detaylı bir şekilde anlatacağız.

Emme Manifoldu Nedir?

Emme manifoldu, motora çekilen oksijenin silindirlere eşit dağıtılmasını sağlayan parçadır. Motorlar için hayati önem taşır. Bahsettiğimiz parça her zaman olduğu gibi diğer parçalarla ilişkili hareket eder. Dört zamanlı içten yanmalı ünitelerde emme manifoldu bir takım valf ve vana parçalarıyla birleştirilir. Hava motor içerisinde döngüsel hareket içerisindedir. Sıralama; sıkıştırma, yanma ve egzoz şeklindedir.

Emme işleminin, valf yardımıyla manifold bağlantılı olarak silindirlere iletilmesi gerçekleştirilir. Döküm demir yapısı, boru şeklinde ve motora direkt olarak giriş yapar. Bahsedilen işlemler silindirler için çok önemlidir. Çünkü aksi bir durumda hava ya fazla alınacak ya da eksik çekilerek sistemin çökmesine neden olacaktır. Bu sistem eski karbüratörlü motorlarda emme manifoldunun silindirlere hava - yakıt karışımını göndermesiyle oluyordu.

Devreye giren enjeksiyon motorlar, olayın püskürtülerek yapılmasını gerçekleştirmektedir. Ancak tek nokta enjeksiyonda püskürtme manifolda yapılmış. 3. kısımda motorlara yüklenen çok noktalı enjeksiyon sisteminde de karışım değişik kısımlara yollanarak yapılmış. İlk gönderim silindirlere olurken son sistemde yakıt hava ikilisi emme supaplarının arka kısmına püskürtülmüş.

4. nokta motor sistemine baktığımızda direkt enjeksiyon olarak geliştirilerek benzin yakıtı yanma odasına, farklı bir yere gönderimi yapılmadan yollanmış. Böylelikle manifoldun yakıtı da içerisine aldığı işleyiş sadece hava nakline dönmüş oldu. Ve yukarıda bahsettiğimiz tüm işlemler basınç ve sıcaklık sensörleri ile anlık olarak takip edilir.

Emme Manifoldu Motorun Neresinde Bulunur?

Motor kaputunu açtığımızda ilk gördüğümüz parçalardan biri diyebiliriz. Üst kısım parçaları arasında olan emme manifoldu, silindir kapağına entegre edilmiştir. Verdiğimiz görsele dikkatlice baktığımızda bir kanal sistemi olduğunu görürüz. Boru şeklindeki bu ara, silindir kapağına manifold contası ile birleştirilmiştir.

Ve boyutsal olarak giriş yapan her bir öğe eşit olmak zorundadır. Püskürtülecek ve çekilecek hava miktarı kesinlikle eşit miktarlarda olmalıdır. Yapısal olarak da kıvrak olmayan, havanın fazla dirence uğramayacağı hafif oval yapıda olması lazım.

Emme Manifoldu Atmosferik ve Turbo Besleme Motorlarda Nasıl Çalışır?

Bu kısımda konumuz iki kısma ayrılıyor. Çünkü düz motorlar ile aşırı beslemeli motorların emme manifold mantığı farklıdır. Atmosferik düz motorlarda çekilen hava, miktar ayarlamasında görevli gaz kelebeğine gelir ve emme manifoldu aracılığıyla emme supaplarına iletilir. Böylelikle supap, yanma odasına alınacak havanın da kontrolünü yapmış olur.

İkinci motor seçeneği, son yıllarda özellikle çok yaygınlaşan turbo besleme üniteleridir. Burada alınan hava kompressör (istenilen basınca göre sıkıştırmaya yarayan aygıt) vasıtasıyla sıkıştırılıp, hava soğutma sisteminden (intercooler) geçirilerek yanma odasına gönderilir.

Çift Yollu Emme Manifoldu Nedir?

Emme manifoldunu bu kısma kadar atmosferik motorlarda çekilen havanın manifold ile direkt olarak silindirlere gönderildiğinden, turbo beslemelerde ise havanın sıkıştırılıp soğutulduktan sonra yanma odasında gönderiminden bahsettik. Şimdi ise değişken yollu emme manifoldundan bahsedeceğiz. Değişken olan emme olaylarında uzun ve kısa olmak üzere iki geçiş yolu vardır.

Araçlarımızda mantık olarak hızlı ve yavaş gidişlerde çekilecek havanın miktarı ve supapların açılıp kapanma zamanları değişecektir. Ayarlamaların kusursuz olması için ECU ile yönlendirilen bir işleyişle sürdürülmüştür. Daha açık anlatımda; araç devrinin düşük olması halinde uzun yolla alınan hava, yüksek devir durumlarda havanın daha hızlı çekimi için kısa yola aktarılır. Böylelikle anlık durumlarda istenilen güç miktarı en verimli halde alınır ve kullanılır.

Emme Manifoldu Arıza Belirtileri Nelerdir?

Görülen ilk belirtilerden birisi aracımızın çekişten düşmesi. Gaza yüklendiğimiz halde istenilen seviyeye ulaşılamaması emme manifoldunda bir arızanın meydana gelmiş olduğunun işaretidir. Sistemin bu şekilde aksaklığa uğraması kaçaklardan dolayı farklı basınç havaya mağruz kalmasıdır. Çünkü motor yeterli oranda, istediği benzini alamadığında, silindire gönderilen miktar düşecektir. Patlamaların haliyle yavaş ve güçsüz kalmasıyla, tepkimeler inanılmaz yavaşlayacaktır.

Motor içerisinde anormal bir durum olduğunu içini açmadan, dinleme yöntemiyle de tespit edebiliriz. Rolanti durumunda bıraktığımız aracımız eğer ki ıslık ve uğultu şeklinde sesler çıkartıyorsa ya da üniteyi durdurduğunuz anda sistemin kapanmasında gecikme varsa da emme manifoldu arızasına işaret eder. O yüzden mümkün mertebe bahsettiğimiz aksaklıklardan sonra hemen bir ustaya gitmeniz gerekmektedir.

Egzoz Manifoldu Nedir?

Emme manifoldunun yanma odasına gönderdiği benzin ve hava yakıt karışımın artık kısmının dışarı atılması gerekir. Silindir içerisinde oluşan yanmış gaz, egzoz manifoldu vasıtasıyla gönderilir. Motorun neresinde konumlandırıldığına bakacak olursak; katalizöre giren silindir borularının ara kısmında yer alır. Borulu bir sistemle aracın en arka alt kısmına kadar getirilir. Yani genel olarak buna egzoz sistemi diyebiliriz.

Egzoz Manifoldu Arıza Yapar mı?

Araçlarımızın egzoz sisteminde motora en yakın konumda duran manifold, arızaya meğilli bir parçadır. Keza bunu birçok kere yaşamış da olabiliriz. Bozulduğu takdirde aracımızın içerisinde olmaması gereken yüksek tonda sesler çıkar. Bu da patlamış olduğuna işaret eder. Metal bir parça olduğundan aşınmadan veya darbeden dolayı işlevini yitirebilir.

Çıkan sesler bazı kişileri mutlu etse de aslında o anda aracımızın içerisinde ve motor kısmında atık kirli gaz birikimi olur. Ve tehlikelidir. Otomobilinizi çalıştırdınız ve normalden daha titreşimli olduğunu fark ettiniz. Bu da arıza belirtisidir. Modifoldun işlemini yerine getirmediği ayrıca yakıt durumundan da anlaşılabilir. Eğer ki bakımları tam olup, aracımızda eksilen bir şey yoksa ve buna rağmen tüketim fazlaysa, egzoz sistemine baktırmanızda yarar var.

[renkbox baslik="Yağ ve Polen Filtresi Nedir? Ne Zaman Değiştirilmelidir?
" link="https://bilgihanem.com/yag-ve-polen-filtresi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/yag-ve-polen-filtresi-nedir-hangi-siklikta-degistirilmelidir-degismedigi-zaman-zararlari-ne-olur.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Yakıtın havayla girişi ve sonrası için gerekli olan parçalardan sizlere bilgiler sunduk. Her zaman gördüğümüz ancak temelde ne işe yaradığını bilmediğimiz emme manifoldu, yanma odasındaki olayların aslında tetiklemesini yapıyor. Bizlerin gidiş tepkilerimize göre karışımın taşınması tamamen bu sistem üzerinde gerçekleşiyor. Motorun sağlığı için önemli olan bu parçanın, işlevini yerine getirememesi durumunda neler olduğundan ve nasıl anlaşılacağından da söz ettik.

Gerçekleşen yanma olaylarından sonra devreye giren egzoz manifoldunun da gereksiz atık gazların çıkışını sağladığını gördük. Teknik olarak baktığımızda birbirleri arasında "şu daha önemli" kıyaslaması yapılamaz. Nasıl ki yenilen besinlerin sindirim sonrası atılması gerekiyorsa, motor içerisindeki çalışma döngüsü de aynı bu şekildedir.