Ertesi Gün Hapı Nedir? Nasıl Kullanılır? Ne İşe Yarar? Yan Etkileri Nelerdir?

Bazı korunmasız cinsel birliktelikler veya korunmanın zayıf olduğu durumlarda, çiftler gebelik oluşmaması için birtakım ek önlemlere ihtiyaç duyarlar. Bunlardan adını sıkça duyduğunuz ve en çok tercih edileni hiç kuşkusuz ki ertesi gün ilaçlarıdır. Bu ilacı kısaca tanımlayacak olursak; korunmasız seks sonrasında hamile kalınmasını önleyen bir tür hap diyebiliriz. Fakat toplumumuzda bu konu hakkında çok fazla yanlış ve yanıltıcı bilgiler bulunmaktadır. Eğer tam anlamıyla doğru kullanım şekli bilinmez ve her fırsatta bu yola başvurulursa, kadın için oldukça kötü sonuçlar doğabilir. Hormonların işleyişini etkileyen ertesi gün hapları, çok mecbur kalmadıkça kullanılmamalıdır.

Gebelik ihtimali yüksek olan cinsel ilişki sonrasında bu riski sona erdirmenin en kolay ve etkili yolu ertesi günü haplarıdır. Ertesi günü hapı kullanımı bir korunma yöntemidir fakat sık sık başvurulmaması önerilmektedir. Cinsel ilişki sırasında kondom yırtılmışsa ve bu ilişki sonucunda gebelik ihtimali yüksek ise ertesi gün hapı kullanılabilir. Aile planlaması için çiftlerin spiral ya da kondom kullanması tavsiye edilmektedir.

[renkbox baslik="Lohusa Humması (Albastı) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/lohusa-hummasi-albasti-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/lohusa-hummasi-hakkinda-bilgiler.jpg" renk="pembe" yenisekme="evet"][/renkbox]

Her korunmasız ilişki sonrasında ertesi günü hapının kullanılması ciddi anlamda sağlık sorunlarını tetikleyebilir. Adından da anlaşılacağı üzere korunmasız ilişkinin yaşandığı ertesi günü kullanılması gereken ilaç, gerektiği durumlarda 72 saate kadar da alınabilmektedir. Ancak ertesi günü hapı ile gebelik riskini büyük oranda azaltmak için ilişkiden hemen sonra alınması gerekmektedir. Bu hapın alınma süresi ne kadar uzatılırsa gebeliği engelleme ihtimali de aynı oranda azalmaktadır. Şimdi dilerseniz, hakkında kulaktan dolma bilgilerle hareket edilen ertesi gün hapının tam olarak ne olduğunu, nasıl kullanıldığını, etkilerini ve yan etkilerini hep birlikte detaylı bir şekilde öğrenelim.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı korunmasız seks sonrasında kullanılan ve hamile kalmanızı engelleyen bir ilaçtır. Gebelikten korunma konusunda pek çok bilinçli bayan gelişmiş teknikleri tercih etse de acil durumlar söz konusu olduğunda birçok çift mecbur kalarak ertesi gün hapı kullanımına başvurmaktadır. Ertesi gün hapı için bir nevi doğum kontrol yöntemidir diyebiliriz. Gebelik riski bulunan cinsel ilişki sonrasında kullanılması doğrudur. Ancak en geç 72 saat içerisinde kullanılması gerekmektedir.

Yaşanan cinsel ilişkinin korunmasız şekilde gerçekleştiğinin farkına varılır varılmaz (örneğin prezervatifin yırtıldığı fark edilebilir veya doğum kontrol hapının kullanımında aksaklık olduğu akla gelebilir) eğer gebelik düşünülmüyorsa ertesi günü hapı kullanılmalıdır.

Ancak ertesi gün hapının varlığına güvenerek sık sık korunmasız cinsel ilişki yaşamak ve her defasında bu ilacı almak, sağlığı ciddi düzeyde olumsuz etkileyecektir. Temel olarak yumurtalıkların yumurta hücresi üretmesini engeller veya rahmin yapısını değiştirerek, yumurtanın tutunmasını sağlamaktadır. Bu sayede de gebelik ihtimali ortadan kaldırımış olunur.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Mevcut bir korunma yöntemi ile cinsel ilişki yaşanmış olsa dahi, en ufak bir şüphe, gebelikten korunmak isteyen çiftlerin endişe duymalarına neden olmaktadır. Bu noktada çiftlerin korkusunu az da olsa hafifleten ertesi gün hapı, ilişkinin olduğu günün ertesi günü alınması gereken bir ilaçtır. Ertesi gün hapları içeriğinde yüksek düzeyde progesteron hormonu içermesinden dolayı ayda bir kez kullanılması önerilmektedir.

Herhangi bir mecburiyet söz konusu olduğunda önerilen ertesi günü hapını kullanan bayanlarda bulantı ve kusma gibi yan etkiler göstermesi de olasıdır. Şunu da belirtmeden geçmeyelim, uzmanlar ertesi gün hapını adet döngüsünde olunsa bile kullanılabileceğini ifade etmektedir.

Korunmasız şekilde gerçekleştirilen cinsel birlikteliklerde, ilişkinin ardından olabildiğince kısa sürede alınmalıdır. Birliktelikten sonra ne kadar kısa sürede alınırsa, koruyuculuk oranı da o derece yüksek olacaktır. Bir bardak su ile tüketebileceğiniz ilacı yemeklerden önce veya sonra alabilirsiniz. Yine az önce de belirttiğimiz gibi, menstural dönemin herhangi bir evresinde de bu ilaç kullanılabilmektedir.

Peki, ertesi gün hapları ne zaman veya hangi durumlarda kullanılmalıdır?

• Doğum kontrol haplarının kullanımında aksaklık olduğunda, ilacın unutulduğu fark edildiğinde,
• Cinsel ilişki sırasında korunma yöntemlerinde sorun çıkması gibi durumlarda,
• Cinsel ilişki sırasında prezetvatif yırtıldığında,
• Rahim içi korunma aracının yerinden oyandığı fark edildiğinde veya buna benzer durumlarda,
• Yukarıda saydığımız durumlarda, cinsel ilişkiden sonra en az 72 saat (3 gün) içerisinde kullanılmalıdır.

Ertesi Gün Hapı Ne İşe Yarar?

İstenmeyen gebelik durumlarını en başından önlemek amacıyla üretilmiş olan ertesi gün hapları, hamilelik şüphesi olanların kullandığı ilaçlardır. Gebelikten korunmak amacıyla farklı korunma yöntemleri bulunsa da acil durumlar için birçok kadın bu yola başvurmaktadır. Eczanelerde reçetesiz satışı yapılan ertesi gün hapı, kadınlarda döllenmeyi önleyen etkisi sayesinde gebelikten koruyucu özelliğe sahiptir.

Ancak ertesi gün hapı ile gebeliği önlemek için ilişki sonrası ilk 72 saat içinde içilmesi gerekir. Ertesi gün hapının gebelikten koruma etkisini en üst seviyeye çıkarmak için ilişkiden en az 12 saat içinde alınmasına özen göstermek gerekir. Bu zaman diliminde alınan ertesi günü hapının koruyuculuğu yaklaşık olarak yüzde 70 - 90 oranındadır.

Unutulmamalıdır ki, hiçbir yöntem %100 koruma sağlamaz. Hangisi olursa olsun, en ufak bir ihtimal dahi olsa hamile kalma riski bulunmaktadır. Peki, düşük de olsa gebe kalma riski olduğunu nasıl anlarız? Öncelikle ilacı ilişkinin ardından münkün olan en kısa sürede (3 günü geçmemek kaydıyla) kullanmanız gerekmetedir. Eğer bu dönemden sonra adet gecikmesi oluyorsa, mutlaka gebelik testi yaptırmanızı öneririz.

Eğer bu ilaç uzmanların önerdiği gibi doğru şekilde alınır, adet dönemi ve şekli standart şekilde gerçekleştiyse oluşma tarihinde bir gecikme olmadıysa ve kanama normalse, o zaman ertesi gün hapının etki ettiğini düşünebilirsiniz. Bu durumda hamile kalmak için bir risk kalmamaktadır. Ancak yazımızın farklı kısımlarında da değindiğimiz gibi, uygulama şekline harfiyen uysanız dahi hamile kalma ihtimali çok düşük bile olsa bulunmaktadır.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

Gebelik endişesi ile ertesi gün hapına başvuran birçok kadın, bu hapın göstereceği yan etkileri çok fazla umursamadan sadece korunmaya odaklanmış olsa da, bazı bünyelerde kusma ve bulantı gibi belirtiler gösterme olasılığı yüksektir. İlacın alınmasını takiben 3 saat içinde kişinin kusması, ertesi gün hapının da çıkarılması anlamına gelir ve ilacın tekrardan alınması gerekmektedir.

[renkbox baslik="Polikistik Over Sendromu Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/polikistik-over-sendromu-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/02/polikistik-over-sendromu-nedir-nedenleri-belirtileri-korunma-yollari-ve-tedavisi-nasildir.jpg" renk="turuncumavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Bu tür belirtilerin yanı sıra mide bulantısı, baş ağrısı, meme uçlarında hassasiyet, damla şeklinde hafif kanamalar ve karın ağrısı gibi şikayetler de görülebilir. Ertesi günü hapının alınmasının ardından eğer normal adet döngüsünde bir gecikme oluyorsa, kan testi ile genel sonucun tespit edilmesinde fayda vardır. Uzmanlar bu tür ilaçları kullanmadan önce doktora başvurulmasının en doğru alınmış karar olduğunu belirtmektedir.

Ertesi gün haplarının yan etkileri veya zararları şu şekildedir;

• Mide bulantısı.
• Karın ağrısı.
• Kusma. Eğer kusma meydana geldiyse, ilaç da bu şekilde atılacağından hiç alınmamış duruma geçer. Bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden yeni bir ilaç daha alınmalıdır. Yapılan araştırmalar 60 kişiden sadece 1 tanesinde kusma görüldüğünü ortaya çıkarmıştır.
• Baş ağrısı.
• Baş Dönmesi.
• Halsizlik, bitkinlik ve yorgunluk hissi.
• Memelerde hassasiyet.
• Vajinada damla şeklinde kanamalar. Bu kanamalar normal adet dönemine kadar devam edebilir. Bazı kişilerde ise adet dönemlerinde kayma ve değişimler olabilmektedir. Eğer adet kanamaları olağan tarihten daha geç bir zamanda gerçekleştiyse, mutlaka hamilelik testi yaptırılmalıdır.