Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir? Hisse Senetleri Kaça Ayrılır?

Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir? Hisse Senetleri Kaça Ayrılır?

Birikimlerini borsada değerlendirmek isteyen kişiler için hisse senetleri, akla ilk gelen yatırım araçlarıdır. Ama başarılı bir hisse senedi yatırımı için onları iyi bir şekilde tanımak ve hangi türleri ile işlem yapıldığını bilmek gerekir. Hisse senetlerini tüm detayları ile tanırsanız çok daha doğru yatırım işlemleri yapabilirsiniz. Bu nedenle Bilgihanem olarak hisse senedi çeşitleri nelerdir konusunun detaylarını sizlerle paylaşmak istedik.

Cevat İmren

Hisse senedi yatırımı yapmak, günümüz koşullarıyla çok daha basittir ve isteyen herkes için uygundur. Çünkü hisse senetlerini merak eden herkes, internet üzerinden araştırmalar yaparak, onlar hakkında detaylı bilgi edinebilir. Bu sayede de birikimleri değerlendirmek için uygun yatırım araçları oldukları anlaşılır. Ayrıca hangi hisse senetleriyle işlem yapıldığını da internetten yapacağınız araştırmalarla kolayca öğrenebilirsiniz.

Hisse senedi çeşitleri hakkında daha önce pek bir şey duymamış olabilirsiniz. Ama nama ve hamiline yazılı hisse senedi terimlerini mutlaka duymuşsunuzdur. İşte bunlar, ülkemizde en çok bilinen türlerdir. Aynı zamanda Borsa İstanbul'da hamiline yazılı hisse senetleri alınıp satılmaktadır. Diğerlerinin alım – satımı ve kullanımı söz konusu değildir. Hatta dünyada en çok adı geçen adi ve imtiyazlı hisse senetleri, ülkemizde kullanılmamaktadır.

[renkbox baslik="Borsada Hisse Senedi Yatırımı Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?" link="https://bilgihanem.com/borsada-hisse-senedi-yatirimi-yapilirken-nelere-dikkat-edilmelidir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/06/borsada-hisse-senedi-yatirimi-yaparken-nelere-dikkat-etmek-gereklidir.jpg" renk="pembe" yenisekme="evet"][/renkbox]

Eğer yatırımlarınızı hisse senetleri ile yapacaksanız birazdan sizlerle paylaşacağımız bilgilere göz atmalısınız. Aynı zamanda genel kültür anlamında da hisse senetlerini tanımanız size avantaj sağlayabilir. Şimdi olmasa bile ilerleyen süreçte hisse senedi alıp satmak isteyen kişiler için de bu bilgiler oldukça faydalı olacaktır ve iyi bir fikir vererek yatırım sürecini kolaylaştıracaktır. Şimdi hisse senedi çeşitleri nelerdir, hisse senetleri kaça ayrılır gibi konularda detaylı bilgilere geçelim. Ama öncelikle hisse senedi nedir bilmeyenleri buraya alalım.

Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir?

Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir?Hisse senetleri, sağladıkları haklara ve verdikleri sorumluluklara göre çeşitlilik göstermektedir. ABD başta olmak üzere dünya çapında en çok işlem gören adı ve imtiyazlı hisse senetleri, sermaye artırımına göre bedelli veya bedelsiz hisseler, nominal değerin daha üzerinde bir bedele sahip olan senetlere primli hisseleri bulunmaktadır.

Şimdi bu hisse senedi çeşitlerini daha yakından tanıyalım:

İmtiyazlı Hisse Senedi

Bu hisse senedine sahip olan yatırımcılar ya da şirket ortaklarının, ortaklık bağları olduğu halde oy kullanma ve temettüden pay alma gibi hakları vardır. Genelde tahvil ile benzer özellikler taşımaktadır. Bu hisse sahiplerinin, şirketin kar payı (temettü) dağıtımı sırasında ilk sırada yer alması dikkat çekicidir.

Yine temettü konusundan bakacak olursak; A, B ve C grubu hisse senetlerine sahip olan yatırımcılar kar payı dağıtılırken farklı yüzdelerde ödemeler alabilirler. Örnek yüzdeleri yazarsak: A grubu %54, B grubu %36, C grubu %10 kar payı alacaktır. Bu senetler şirket tarafından ihraç edilemez; fakat ülkemizde farklı gruplarda şirket hisseleri çıkartıldığı ve tek bir şirkete ait olduğu gibi örnekler vardır.

Adi Hisse Senedi

Bu hisse senedi türünün bütün sahipleri, eşit miktarda hakka sahiptir. Elbette bunu onaylamak için şirket sözleşmesinde durumu tam tersine çevirebilecek aksi bir maddenin olmaması gerekiyor. Bu hisseyi satın alan bir yatırımcı; şirket içerisinde düzenlenen yönetime katılma, kar miktarına iştirak ve oy kullanma gibi haklarına sahiptir.

Nama ve Hamiline Yazılı Hisse Senetleri

Anonim şirketlerde ortaklık payını temsil etmesi için çıkartılmış ve belli bir kişinin adına düzenlenmiş hisselere, nama yazılı hisse senedi denmektedir. Üzerinde herhangi bir işim bulunmayan hisseler ise hamiline yazılıdır. Hamiline yazılı hissenin sahibi, hisse senedini ibraz eden kişi veya Takasbank dökümünde adı yazılı olan kişidir.

Bedelli ve Bedelsiz Hisse Senedi

Genelde bedelsiz sermaye artırımı terimi, hiçbir ödeme yapmadan, şirket tarafından hisse satın alan yatırımcılara ücretsiz olarak dağıtılacak senetleri ifade etmektedir. Bunun bedeli, şirketin iç kaynaklarından sağlanmaktadır ve genelde karlılık potansiyeli yüksek olduğu dönemlerde şirketin borsadaki hareketliliğin sağlanması ve hacim oranının artırılmasına yönelik bir hamledir.

Bedelli sermaye artırım özelliği olan senetlerde şirketler; fon elde edebilmek, yani kaynak oluşturabilmek için yatırımcıların karşılaması gereken senetler oluşturur. Elbette bunun oranları vardır. Örneğin %50 bedelli denildiği zaman maliyetin yarısı yatırımcıdan karşılanacaktır. Hisse sahibi bu ödemeyi yaparak mevcut senetlerinde değer düşüşü yaşamasına engel olacağı gibi aynı zamanda eline yeni senetlerde geçecektir. Yani senet sayısını artıracaktır.

Bedelli sermaye artırımı sonrasında fiyatlar bölünür ve düşer. Elinizde senet olduğu halde bu iştirake katılmazsanız, senetleriniz değer kaybedecektir. Bu hissenin satışı mevcut ortaklara yapılabileceği gibi rüçhan hakkının diğer yatırımcılar tarafından satın alınması da mümkündür.

Kurucu ve İntifa Hisse Senedi

Sermayede temsil yetkisine haiz olmayan, yönetime katılma gibi avantajları olmayan bu hisseye sahip kişiler şirket kuruluşunda bulunanlardır. Şirketin karlılık durumuna göre belli bir pay verilmektedir. Ortaklık hakkı sağlamayan senetlere ise intifa denilir.

Primli ve Primsiz Hisse Senedi

Senetlerin üzerinde yazılı olan bedel ile ihraç edilen ve kişilerin elinde bulunan senetlere primsiz; nominal değerin daha üzerinde yer alan bir bedel karşılığında alınan senetlere ise primli hisse senedi adı verilir.

En çok bilinen hisse senedi türleri, adi ve imtiyazlı hisse senetleridir. Ama bu hisselerin ülkemizde kullanımı yasaktır. Ülkemizde ise yalnızca nama ve hamiline yazılı hisse senetleri kullanılmaktadır. Genelde hisse senetleri, BIST’te yer alan 5-6 haneli kodlar ile yazılan ifadelerden oluştuğu düşünülür. Fakat gerçekte birkaç çeşit olan bu hisseleri tanımakta fayda vardır.

Hisse Senetleri Kaça Ayrılır?

Hisse Senetleri Kaça Ayrılır?Günümüzde hisse senedi yatırımı, ister borsada ister forex piyasasında yapılabilir. Borsa İstanbul’da işlem yapılan hisse senetleri, belli şartların sağlanmasıyla birlikte borsaya kote yani kayıt ettirilen hisselerdir. Bu hisseler, halka arz edilir ve daha sonra yatırımcılar için satışa sunularak, borsada işlem görmeye başlarlar. Arz ve talep prensibine göre oluşan fiyatlar üzerinden alınıp satılırlar. Bu hisselerden, kısa vadede yüksek kazanç elde edilenlere spekülatif hisse adı verilir. Bunlar dışında uzun vadede güvenli kazanç getiren hisseler de bulunmaktadır. Bu seçimi, risk tercihlerinize göre yapmalısınız.

[renkbox baslik="Borsada İşlem Gören Yatırım Araçları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/borsada-islem-goren-yatirim-araclari-nelerdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/03/borsada-islem-goren-yatirim-araclari-nelerdir.jpg" renk="turuncu" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Forex piyasasında da hisse senetleri işlem görmektedir. Bu hisseler ise tüm dünya tarafından tanınan, dev şirketlerin hisseleridir. Apple, Facebook, Twitter, Google, Microsoft, Alibaba gibi birçok ünlü şirketin hissesini alıp satarak para kazanmanız mümkündür. Forex ile hisse senedi alım satım işlemi için internetin başına geçmeniz yeterlidir. Bilgisayarınızı açıp, forex hesabınıza giriş yaparak istediğiniz hisse senedini, kısa vadede alıp satabilirsiniz.

Hisse Senetlerinde KAP Neden Önemlidir?

Hisse Senetlerinde KAP Neden Önemlidir?Şirketlerdeki faaliyetler, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) aracılığı ile yatırımcılara bildirilir ve eğer takibini iyi yaparsanız kar payı veya bedelsiz sermaye artırımlarından artı avantaj şeklinde yararlanmanız mümkün olabilir. Bedelli sermaye artırım haberi aldığınızda yüzdesel olarak ifade edilen miktarı bulmaya ve yatırım hesabınıza eklemeyi düşünebilirsiniz.

Şirketlerin mevcut ülke veya yurt dışında yeni iş kolları, mevcut sektör üzerinden yan mağazalar açma usulüne başvurması ve bunun şirkete artı olarak yansıyabileceği etkisi ile hisse fiyatlardan yükseliş olabilir. Tam tersi; bu sene içinde çeyrek dönemde zarar açıklanan bir şirkette hisse fiyatları yatırımcılar açısından satış ağırlığına maruz kalabilir. Temel analizi çözmeniz ve satın aldığınız şirkette olanı biteni bilmeniz paranıza sahip çıkmanız, kaybetme oranınızın düşmesine olanak tanıyabilir.

Günümüzde internet üzerinden eskiye göre çok daha basit bir şekilde yapılabilen hisse senedi yatırımı, bilmeniz gereken bazı önemli konuları içermektedir. Yani hisseleri, doğru şekilde tanımadan ve hangi yollardan kazanç sağladığını bilmeden yatırım yapılabilecek enstrümanlar değillerdir. Bu nedenle bir miktar araştırma yapmanız, eğitimlere katılmanız başarılı bir şekilde yatırım yapabilmeniz için oldukça önemlidir. Aynı zamanda hisse senedi yatırımını hangi piyasada yapmanız gerektiğine de bu sayede karar verebilirsiniz.

Yatırımcıların yakından takip ettiği hisse ve hisse senedi konusu tüm detaylarıyla incelenmesi gereken bir konudur. Hisse senetleri, verdikleri sorumluluk ve sağladıkları haklar çerçevesinde bazı çeşitlere ayrılmıştır. En çok bilinen hisse senetleri, adi ve imtiyazlı hisse senetleridir.
Hisse senedi çeşitleri olduğundan haberdar mıydınız?
Neden adi ve imtiyazlı hisselerin yasak olduğunuz anladığınız mı?
Daha önce basılı bir hisse senedi türü görme şansınız oldu mu?



Okur Yorumları

Arif Özkan için bir cevap yazın Cevabı iptal et