Hukuki bir terim olan kayyum, belirli bir malın yönetilmesi ya da herhangi bir işin yapılması için yetkilendirilen kişi anlamına gelmektedir. Genellikle kayyum atamaları, usulsüzlük yapmış olan şirketlere ve kurumlara yapılmakta ve devletin belli bir işi ya da malı kendi tarafına geçirmesi sonrasında gerçekleşmektedir. Mahkeme kararıyla kayyum atamasının yapılması mümkündür. Bu noktada kayyum olarak atanan kişinin en önemli vazifesi, devletin uygun gördüğü şekilde malı ya da işi yönetmeye çalışmasıdır.
Aynı şekilde mahkeme tarafından atanan kayyumun görev ve yetkileri de mahkeme tarafından belirlenir. Geçici görev ve yetki ile atanan kayyum vasfındaki kişinin yetkileri başında bulunduğu işin içeriği ile ilgilidir.
[renkbox baslik="Fezleke Nedir? Kimler Fezleke Hazırlayabilir?" link="https://bilgihanem.com/fezleke-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/01/fezleke-nedir-kimler-fezleke-hazirlayabilir.jpg" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]
Kayyumun atandığı kurumda kalma süresi, kurum ya da kuruluşun suçlandığı suçtan aklanması kadardır. Bu süre ise mahkeme tarafından belirlenmektedir. Bu noktada kayyum görevleri çerçevesinde usullere uygun her türlü uygulamayı icraata geçirebilir.
Kayyum Nedir?
Devlet tarafından uygun görülen kurum ve kuruluşlara yapılan kayyum ataması, o kurumun yetki ve görevlerinin devlet tarafından atanmış olan kişiye geçmesi durumudur. Kayyum ataması durumunda söz konusu kurumun ya da kuruluşun tüm yetkileri alınır ve kayyum olarak atanan kişiye verilir. Kayyum tarafından yönetilmekte olan kurum ve kuruluşların iflas potansiyelinin yüksek olmasından dolayı kamu ihalelerine katılmalarına izin verilmemektedir. Ayrıca kayyum yönetiminde olan şirketlerin yurtdışı şirketleriyle anlaşma yapmaları da söz konusu değildir. Devlet onayı almadan yaptıkları anlaşmalar da geçersiz sayılır.
Kayyumun Görevleri Nelerdir?
Mal sahibinin olmadığı ya da usulsüzlük nedeniyle yargılandığı durumlarda devlet tarafından gerek görülen kayyumun görevleri başına geçtiği kurum ya da yönetimini ele aldığı malın gerektirdiği kadardır. Bu noktada yetkili mahkeme kayyumun görev ve yetkilerini açıkça kayyuma iletmektedir. Kayyum atamasının amacı, belirli bir işi ya da kurumu yönetmek ise, bu görevi görevlendirilen makam tarafından kesinleştirilmektedir. Diğer yandan kayyumun esas görevi sadece belirli bir malın sorumluluğunu almak ise, bu görev dışında başka hiçbir şeye müdahale edemez. Mahkeme yetkilileri tarafından verilen görevler dışına çıkmamak koşuluyla atandığı görevlerin gerekliliklerini yerine getirmek kayyumun yetkisi altındadır.
Kayyum Ataması Hangi Durumlarda Yapılır?
Kayyum atamasının ihtiyaç haline gelmesi için kurum ve kuruluşların yaşa dışı işlere karışmış olmaları ve usulsüzlükten yargılanmaları gerekmektedir. Bu durumlar olduğunda söz konusu şirketlere devlet tarafından el konmakta ve mahkeme kesin bir sonuca varana kadar, o şirket ve kuruluşlar kayyum adı verilen yetkili kişi tarafından yönetilmektedir. Bu bağlamda kayyumun görevleri de mahkeme tarafından belirlenmekte ve yapılması gerekenleri kayyum bu doğrultuda gerçekleştirmektedir. Kayyum aynı zamanda belli bir malın yönetiminde yetkili bir kişinin olmadığı durumlarda da atanmaktadır. Mal sahibi olan kişi malını yönetme konusunda yetersiz kalıyor ve vasi atanması için kimsesi yoksa böyle kişiler için de kayyum ataması yapılmaktadır. Kayyum ataması mirasçılar arasındaki bazı anlaşmazlıklar durumunda da atanmaktadır. Mal sahibinin ölmesi halinde mirasçılara ulaşılmaması, adreslerinin belli olmaması veya sağ olup olmadıklarının belli olmaması hallerinde kayyum ataması yapılabilir.
Kayyum Ataması Nasıl Yapılır?
Hukuki alanda gerek görüldüğü takdirde kayyum ataması yapılacak kuruluş ya da mal varlıkları için atama işlemi mahkeme tarafından gerçekleştirilmektedir. Usulsüzlük dışında yetişkin bir kişi malını yönetebilecek durumda değil, ya da malını bırakıp ortadan yok olmuş ise, böyle durumlar için, ortada kalan mal ya da kuruluş için mahkeme tarafından kayyum ataması yapılmaktadır. Yasal temsilci ile küçükler arasında çıkar çatışmalarının yaşandığı durumlar için de kayyum ataması gerekli görülmektedir. Vesayet makamı bu konuda en yetkili olan merciidir. Bu sebeple kayyum atamalarına kurum ve kuruluşların itiraz etme hakları bulunmamaktadır. Kayyum ataması yapılan kurumlar sadece şahıs şirketleri olmayıp, üniversiteler, vakıflar, eğitim kurumları kısaca usulsüzlük yapılan her yer olabilir.
Eskiden kayyum nedir ne iş yapar kimse bilmiyordu son 10 yılda herkes öğrendi gündemde sürekli kayyum atamaları olduğu için 🙂