Kişniş Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Son yıllarda hayatımıza giren ve hatta adını ilk kez duyduğumuz baharatların arkası kesilmiyor. Bunlardan biri de genellikle televizyon programlarında alternatif tıp önerileri arasında duyduğumuz kişniş. Herkesin mutfağında olması gereken, halk arasında aş otu, abaza otu, kuzbere ve kara kimyon gibi isimlerle bilinen kişnişi daha yakından tanımanız için bu yazıyı hazırlamayı uygun gördük. Kişniş nasıl bir bitkidir, nerede, nasıl yetişir, vücuda hangi faydaları sağlar, herhangi bir zararı var mıdır gibi soruların yanıtlarını bu makale içerisinde bulabilirsiniz.

Yeşil yaprakları ile maydanozu andıran ve Maydanozgiller ailesine ait olan kişniş, hoş kokusu ve faydaları ile doğanın insanlara en güzel yararları arasındadır. Diğer adı ile aşotu olarak pek çok yerde kullanımı yaygın olan kişniş, özellikle sağlığa olan faydaları ile adından söz ettiriyor. Kökeni Akdeniz ülkeleri olan kişniş, dünya mutfaklarının pek çoğunda lezzetli bir bitki olarak kullanılmaktadır.

[renkbox baslik="Rezene Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/rezene-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/02/rezene-faydalari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]

Sonbahar aylarında ekimi gerçekleştirilen kişniş, bol güneşi ve hafif toprak yapısında daha güzel yetişebilen bir bitkidir. Maydanoza benzeyen yeşil yaprakları da birçok şekilde kullanılırken, kişnişin asıl tüketildiği kısmı tohum şekline benzeyen kısmıdır. Ekşi bir tada sahip olan kişnişin çiğnenerek tüketilmesi gerekir. Yapraklarının kokusu rahatsız edici olsa da, kişnişin asıl kısmı son derece hoş ve lezzetli bir kokuya sahiptir.

Kişniş Nedir?

Yıl boyunca verimini koruyan kişniş, ülkemizde ve dünya çapında kullanılan bir bitkidir. Görüntüsü tıpkı maydanoz bitkisine benzemektedir. Türkiye’de özellikle Konya ve Isparta gibi şehirlerde kişniş yetiştiriciliği yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Tohumundan baharat olarak yemeklerde de yararlanmak mümkündür. Sadece kişnişten yemek tarifleri de birçok yörede oldukça meşhurdur.

Kişniş sağlık açısından oldukça faydalı bir bitki olmasının yanında, besleyici değerinin yüksek olmasından dolayı da çocukların sık sık tüketmesi gereken bir bitki niteliği taşımaktadır. Kişniş ismi bazı yöre ve şehirlere göre farklılık göstermektedir. Kişniş hakkında öne çıkan isimler arasında, kara kimyon, kuzbere, abaza otu ve kişnit gibi farklı isimlerle bilinmektedir.

Kişniş Nasıl Kullanılır?

Kişniş, yemeklerde ve bitki çayı olarak pek çok şekilde kullanılması mümkün olan bir bitkidir. Yeşil yaprakları ile yemeklere lezzet katarken tohumu ile de bitki çayı hazırlanıp içilmektedir. Kişnişin kullanımı ile ilgili damak tadına uygun birçok tarif bulunmaktadır.

Bunlardan biri olan sarımsaklı yoğurt içerisine eklenmesidir. Taze kişnişi haşlayıp üzerine yoğurt dökerek tüketebilirsiniz. Bu sayede vücuttaki toksinleri atma, bağırsakları çalıştırma ve sindirim sistemini düzene sokma gibi faydalarından yararlanabilirsiniz.

Kişniş çayı şeklinde tüketmek için ise, kişniş tohumlarını ezip sıcak suyun içinde yaklaşık 5 dakika demlendirerek içime hazır hale getirilebilir. Kişniş faydaları ile bilinen ve son derece yararları olan bir bitkidir. Bu nedenle ölçülü olmak kaydıyla kişnişi mutlaka kullanmaya özen göstermek gerekir.

Kişnişin Faydaları Nelerdir?

Güçlü bir antioksidan özelliği taşıyan kişniş, kanserden kalp hastalıklarına kadar pek çok ciddi hastalığın tedavisinde doğal bir seçenek olarak varlığını korumaktadır. Sindirim sorunu genellikle herkesin yaşadığı problemler arasındadır. Bu noktada kişnişi yemeklerde çeşitlendirerek ya da çay şeklinde tüketerek sağlıklı bir sindirim yapısına sahip olmak mümkündür.

Vücutta bulunan iltihaplanma sorunlarına birebir olan kişniş, aynı zamanda adet düzensizliği ve cilt bozukluklarını da iyi gelmektedir. Hoş kokulu bir bitki olmasından dolayı eski çağlarda kişniş tohumu ağız kokusunu gidermek amacıyla kullanılırdı. Bu anlamda ağız kokusu sorunu olanlar kişniş tohumu çiğneyerek bu sorundan kurtulabilirler. Kişnişin en çok bilinen faydaları şunlardır;

• Çok güçlü bir antioksidandır. Bu nedenle birçok kanser türüne karşı koruyucu özelliktedir.
• İçerisindeki oleik asit sayesinde kalp ve damar sağlığını korur. Yine kalp krizi ve felç geçirme riskini azaltır.
• Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar. Mide spazmlarını, bağırsakta oluşan gaz şikayetlerini ve hazımsızlığı giderir.
• İçerisindeki linoleik asit sayesinde ileriki yaşlarda en sık rastlanan sorun olan kötü kolesterolün önüne geçer.
• Kan şekerini düzenleyici özelliği vardır.
• Gözde ve deride oluşan iltihaplanmalara karşı tedavi edici özelliktedir.
• Besin zehirlenmelerinde çok etkilidir. Bu nedenle en çok besin zehirlenmesine yol açan gıdalar arasında yer alan tavuk yemeklerinde, kişniş kullanılması tavsiye edilir.
• Mide bulantısı, kusma, baş dönmesi gibi şikayetlere karşı tüketilmesi önerilir.
• Kadınlarda cinsel isteği artırıcı özelliği olduğu bilinmektedir.
• Stresi azaltır, vücudu rahatlatır ve uykusuzluk sorununa iyi gelir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Alerjilere iyi gelir.
• Kansızlık sorunu çekenlere önerilir.
• Adet düzensizliği olanlar tüketebilir.
• Anti bakteriyeldir.

Kişnişin Yan Etkileri Nelerdir?

Kişniş, daha çok faydaları ile bilinen, yan etkileri insan vücudu için söz konusu olmayan bir bitkidir. Ancak her bitkinin fazla kullanımına bağlı olarak gösterdiği yan etkiler, kişniş bitkisi için de geçerlidir. Mide ve sindirim sistemine yararlı bir bitki olarak o organlara direkt etki ettiğinden fazla tüketime bağlı olarak ishal gibi rahatsızlıklara yol açabilir.

Diğer yandan mide asidi aşırı fazla olma sorunu olan kişilerin kişnişi temkinli bir şekilde tüketmelerinde fayda vardır. Aşırı kişniş tüketimi bazı cilt sorunlarını tetiklemekle birlikte, güneş ışınlarına karşı kişinin aşırı hassas olmasına neden olabileceği için, cilt kanserini tetikleme gibi yan etkisi mevcuttur.

Peki, kişnişi ne zaman ve nereden temin edebiliriz? Aslında bu tür baharat ve şifalı otlarda, en sağlıklı yöntem kendi yetiştirdiğimiz, doğal ürünleri kullanmaktır. Fakat ne yazık ki kırsal hayatın neredeyse bitme noktasına geldiği günümüzde bu mümkün olmuyor. Fakat yine de en güzel nerede yetişir, hangi mevsimde alınmalıdır bunları bilmekte fayda var.

[renkbox baslik="Keten Tohumu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/keten-tohumu-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/03/keten-tohumu-faydalari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Kişniş, ülkemizde daha çok Burdur, Isparta ve Konya yöresinde yetişmektedir. Bitkinin tohum kısımları kullanılmaktadır. Yılın Ağustos ve Eylül ayları olgunlaşma dönemidir. Bu dönemde toplanan tohumlar kurutularak ya tane şeklinde ya da öğütülüp baharat şeklinde kullanılmaktadır.

Kişnişi istediğiniz şekilde kullanabilirsiniz. Salatalara, yemeklere tane şeklinde veya baharat olarak ekleyebilirsiniz. Tane halinde olanlarını turşuya koyabilirsiniz. Toz şeklindeki halini ise yoğurda ve bala karıştırarak yiyebilirsiniz. Ancak herhangi bir yan etkisine maruz kalmamak için aşırı kullanımdan kaçınmanızı ısrarla öneririz.