Kızamıkçık Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Bu makalemizde sizlere KKK hastalıkları olarak bilinen kızamık – kızamıkçık – kabakulak üçlüsünün son hastalığından bahsedeceğiz. Daha önce sizlere kızamık ve kabakulak hastalıkları hakkında genel bilgileri paylaşmıştık. Şimdi de grubun son hastalığı olan kızamıkçığı tanıtmaya çalışacağız. Kızamık ile çok benzerlik gösteren kızamıkçık virüslerin yol açtığı, bulaşıcı bir hastalıktır.

Virüsü taşıyan kişilerden, solunum yoluyla vücuda girer ve hastalığın oluşmasını sağlar. Aslında çok tehlike içermeyen bir sağlık sorunudur. Fakat hamileliğin ilk üç ayında geçirilirse, bebeğin ölümüne kadar varan ciddi sonuçların yaşanmasına sebep olur. Genellikle kızamık hastalığı ile benzerlik gösterse de ikisi arasında hem meydana getiren etkenler hem de hastadaki belirtiler itibariyle farklılıklar vardır.

[renkbox baslik="Su Çiçeği Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi
" link="https://bilgihanem.com/su-cicegi-hastaligi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/06/su-cicegi-hastaligi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]

Her iki hastalıkta da deride kızarıklık ve deri döküntüleri meydana gelir. Fakat kızamıkçıktaki döküntüler daha açık renklidir ve kızamığa nazaran daha hafif seyreder. Peki, kızamıkçık nasıl bir hastalıktır, neden oluşur, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir, aşısı ne zaman yapılır ve tedavisinde nasıl bir yol izlenmelidir? Tüm bu soruların yanıtlarını yazımızın devamından ayrıntılı bir şekilde öğrenebilirsiniz.

Kızamıkçık Nedir?

Kızamıkçık, Rubella adındaki bir RNA virüsünün yol açtığı, deride hafif kızarıklık ve döküntülerle seyreden, bulaşıcı bir hastalıktır. Rubella, Togaviridae ailesinin Rubivirüs cinsine dahildir. Hastalık kişiden kişiye solunum yolu ile çok kolay bir şekilde bulaşabilmektedir. Genellikle kendi kendine veya birkaç ilaç tedavisi ile kolaylıkla geçen kızamıkçık, gebelerde meydana gelirse tehlikeli bir hal alabilir.

Hamilelerde görülen kızamıkçığın bebeğe bulaşması durumuna konjenital rubella sendromu (CRS) adı verilir. Hamile birisi ilk trimesterde (ilk üç aylık dönem) kızamıkçık olursa, bu kan yoluyla bebeğe de geçecektir. Gebelerde meydana gelen kızamıkçık, tıpkı gribal enfeksiyonlar gibi belirti gösterir. Hastanın ateşi yükselir, lenf nodlarında şişme olur. Döküntüler önce yüz ve göğüste, daha sonra diğer ekstremitelerde görülür.

Kızamıkçığın yarattığı tehlike gebeliğin dönemlerine göre değişir; ilk üç ayda bebekte yaratacağı hasar %80 – 90, dördüncü ayda %11 – 24, beşinci ayda %6 oranındadır. CRS durumunda bebekte işitme kaybı, kalp sorunları, görme bozuklukları gibi ciddi komplikasyonlar oluşabilir.

Eğer gebeliğin ileriki dönemlerinde oluşmuşsa, bebeklerde doğumsal kızamıkçık ortaya çıkar. Hekim ciltteki döküntülerin giderilmesine yönelik tedavi yöntemi önerir. Bunun yanında ateş düşürücü, eklem ağrılarını giderici ilaçlar da hastalığın derecesine göre tedavi programı içerisinde yer alabilir.

Kızamıkçık Nedenleri Nelerdir?

Kızamıkçık viral bir hastalıktır. Rubella adı verilen kızamıkçık virüsünün vücuda girip yerleşmesiyle hastalık meydana gelir. Oldukça bulaşıcı olan kızamıkçık; hasta birinin hapşırması, konuşması veya öksürmesi sırasında, havaya saçılan damlacıklar yoluyla sağlıklı bir kişiye bulaşır. Bu nedenle kızamıkçık hastalarına yakın temastan mutlaka kaçınılmalıdır.

Ek olarak hamilelik döneminde geçirilen hastalık, kan yoluyla bebeğe de bulaşır. Bu nedenle hamilelik döneminde geçirilen kızamıkçık hastalığı son derece tehlikelidir. Kızamıkçık başladıktan sonra cilt döküntülerinin başlamasından birkaç gün önce veya sonrasında virüsün en yaygın olduğu dönemdir. Bu sebeple hastalığı geçiren kişilerin, etrafındaki insanların sağlığı açısından bir süre kendilerini ortamlardan izole etmeleri önerilir.

Kızamıkçık Belirtileri Nelerdir?

Kızamıkçık belirtileri hafif seyirli olduğundan hastalığın fark edilmesi, dolayısıyla da tedaviye başlama süresi gecikmektedir. Bazı kişilerde hastalık süresi boyunca hiçbir semptom görülmez. Belirtiler genel olarak virüs vücuda girdikten 2-3 hafta sonra ortaya çıkar ve 3 gün ila 7 gün arasında devam eder.

Aşağıda sayacağımız belirtileri fark ettiğinizde hafif veya ağır olmasına bakmaksızın hemen doktora görünmelisiniz. Özellikle hamile kadınlar bu konuda daha dikkatli olmak zorundadır. Hamileliğin ilk üç ayında geçirilen kızamıkçık bebeğin erken doğmasına, dolayısıyla da ölümüne sebep olabilir. Kızamıkçık hastalığının en yaygın belirtileri şunlardır;

• Burun tıkanıklığı.
• Burun akıntısı.
• Baş ağrısı.
• Yüksek ateş.
• Vücudun her yerinde görülebilen kırmızı renkli (daha çok pembeye yakın) cilt döküntüsü.
• Kaslarda ağrı.
• Sinir iltihabı.
• Testislerde şişme.
• Gözlerde sulanma, kızarıklık ve iltihaplanma.
• Boyun ve kulağın arka tarafında yer alan lenf bezlerinde şişme.
• Boğazda yanma ve ağrı.
• Öksürük.
• Soğuk algınlığı belirtileri.
• Eklem tutulması ve eklemlerde ağrı.

Saydığımız bu belirtiler kızamıkçığın hafif etkileridir. Nadir durumlarda daha ciddi sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kızamıkçık hastalığı bazı vakalarda beyin iltihabına, kulak enfeksiyonlarına, kan değerlerinin düşmesine ve geçici kan problemlerinin yaşanmasına sebep olabilir.

Kızamıkçık Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?

Kızamıkçık hastalığından korunmanın tek yolu aşı yaptırmaktır. Kızamıkçık geçiren bir kişi, derideki döküntüler başlamadan 4 gün önce ve 4 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdır. Bu nedenle ilk korunma yöntemi, hastalığı geçiren kişilerden uzak durmak ve temas etmekten kaçınmak olmalıdır. Aynı bardaktan su içmek, aynı çatalı ve kaşığı kullanmak, kişisel eşyaları ortaklaşa kullanmak ve çok yakın durmak gibi davranışlardan mutlaka kaçınılmalıdır.

Kızamıkçık Aşısı Ne Zaman Yapılır?

Kızamıkçık aşısı, kabakulak ve kızamık hastalıklarını da aynı anda önleyen bir karma aşıdır. Koruyuculuk oranı yaklaşık %95 oranındadır. Kızamıkçık aşısı iki doz şeklinde uygulanır. İlk dozu 12 – 15 aylıkken, ikinci dozu 4 – 6 yaşları arasında uygulanır. Eğer daha büyük yaştaki genç kızlara yapıldıysa, aşıdan sonraki 3 ay boyunca hamile kalmamaları istenir.

Eğer kişi, çocukken aşılanıp aşılanmadığından emin değilse yine iki doz şeklinde ancak 28 gün ara ile kızamıkçık aşısı uygulanabilir. Kızamıkçık aşısının tıpkı diğer aşılar gibi hafif ateş, ağrı ve ciltte kızarıklık gibi yan etkileri olabilir. Eğer bu etkilerin şiddeti fazla ve birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçmediyse, geç kalınmadan bir sağlık kuruluşuna mutlaka gidilmelidir.

1960 yıllarından bu yana yapıldığı bilinen kızamıkçık aşısı özellikle çok seyahat eden, sağlık alanında çalışan ve doğurganlık çağındaki kadınlar tarafından mutlaka yaptırılmalıdır. Eğer daha önce aşı yaptırdığınızdan emin değilseniz, basit bir kan tahlili ile çelişkiden kurtulabilirsiniz.

Daha önce aşılanmış veya hastalığı bir kez geçirmiş kişilerin kanında kızamıkçık virüsünün antikorları oluştuğundan, hastalıktan ömür boyu korunma sağlanmış anlamına gelir. Kızamıkçık aşısını kanser tedavisi görenler, AIDS gibi bağışıklık sisteminin tamamen çökmesine sebep olan hastalıkları geçirenler, hamileler, son dört hafta içerisinde başka bir aşı yaptıranlar ve yakın zaman içerisinde kan nakli olan kişiler yaptırmamalıdır.

Kızamıkçık Nasıl Teşhis Edilir?

Kızamıkçık genellikle doktorun fiziki muayenesi sonucunda teşhis edilmektedir. Ciltteki kırmızı döküntüler akla ya kızamığı ya da kızamıkçığı getirir. Fakat kesin anı kan testi ile konulmaktadır. Çünkü kızamık ve kızamıkçık hastalığının etkenleri olan virüsler birbirinden farklıdır. Boğazdan alınan kültür veya idrar testi de kızamıkçık hastalığın tanısında kullanılan teşhis yöntemleridir. Eğer kanda virüs varsa, alyuvar ve trombosit sayısında azalma olur.

Kızamıkçık Nasıl Tedavi Edilir?

Kızamıkçık hastalığı eğer gebelikte meydana gelmemişse çok fazla tehlike içermez. Ciltte oluşan döküntüler genellikle kendi kendine geçer. Fakat bu hastaneye gidilmemesi veya tedavi olunmaması anlamına gelmez. Yukarıda saydığımız belirtilerden herhangi birini bile görseniz mutlaka bir hastaneye gitmeli ve gerekli tetkiklerin yapılmasını talep etmelisiniz.

[renkbox baslik="Geniz Eti (Adenoid) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi
" link="https://bilgihanem.com/geniz-eti-adenoid-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/03/geniz-eti-buyumesi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="turuncu" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Çünkü özellikle de viral hastalıkların çoğu, önlem alınmaz veya tedavi edilmezse beraberinde daha ciddi sorunların doğmasına sebep olabilir. Örneğin; kızamıkçıkta görülen en ağır komplikasyon ensefalit yani beyin iltihabıdır. Fakat genel olarak hastalık hafif şekilde atlatıldığı için, hekim semptomları yok etmeye yönelik ilaçlar verir.

Yani eklem ağrılarını giderici, ateş düşürücü ve baş ağrılarını geçirecek ilaçlar yeterlidir. Bunların dışında evde bolca dinlenmek ve bağışıklık sistemini güçlendirecek gıdalar tüketmek kızamıkçık hastalığının tedavisi arasında yer almaktadır.