Leblebi Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Nohut bitkisinin işlenmiş, kavrulmuş haline leblebi adı verilmektedir. Özel fırınlarda hazırlanarak bir süre kavrulan daha sonra leblebi makinelerinde devamlı döndürülüp sıcak tutulan leblebiler, insan sağlığı açısından en faydalı kuruyemişlerden biridir.  Tuz, şeker, karamel ya da sade olarak hazırlanabilen leblebiler yöresel tat farklılıkları göstermektedir.

Hemen her yerde farklı isim alsa da Türkiye’de en çok tüketilen kuruyemişler arasında yer almaktadır. Sarı leblebinin hemen arkasından en çok tüketilen leblebi türü beyaz leblebidir. Halk arasında sakız leblebi olarak anılan kuruyemiş, sarıya nazaran daha serttir. Tuz oranı daha düşük olan beyaz leblebi, sarı leblebiden biraz daha farklı işlemlerden geçirilmektedir.

[renkbox baslik="Badem Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/badem-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/08/badem-nedir-cesitleri-ozellikleri-faydalari.png" renk="turuncu" yenisekme="evet"][/renkbox]

Türkiye’de Çorum ili, leblebisi ile ünlüdür. Hemen her şehirde leblebi bulmak mümkün olsa da en güzel hazırlanan, en bol çeşidin bulunduğu il Çorum’dur. 14. yüzyıla kadar uzanan leblebi özellikle Osmanlı Devleti’nde zarif bir şekilde hazırlanıp, armağan olarak götürülen bir besindir.

Leblebi Nedir?

Nohudun kavrulması ile elde edilen leblebi, atıştırmalık kuruyemişler arasında kabul edilmektedir. Kuruyemişlerde taze olarak hazırlanıp satılan bu besin aynı zamanda marketlerde de paketlenmiş halde bulunmaktadır.

Mide sağlığı için oldukça önemli olan leblebi, Orta Doğu ülkelerinin olmazsa olmaz besinleri arasında yer almıştır. İran, Hindistan ve Pakistan başta olmak üzere pek çok ülkede farklı çeşitlerde leblebi tüketimi bulunmaktadır. Bu ülkeler dışında Avrupa, Asya ülkelerine ise Türkiye aracılığı ile tanıtılmıştır.

Tuzlu, acılı, soslu, çeşnili, karamelli ve çikolatalı olmak üzere daha pek çok aroma ile hazırlanan leblebiler Türkiye’de en çok tuzlu tercih edilmektedir.

Leblebinin Özellikleri Nelerdir?

Kalorisi düşük, karbonhidrat oranı az ve protein kaynağı olan leblebi, bağırsak düzenini koruyacak lif içeriğine sahiptir. İçinde bulunan yağ oranı oldukça az olduğu için sindirimi kolaylaştırıp, mide hazmını rahatlatmaktadır. Hazmı kolaylaştırdığı için şişkinlik, tuvalet problemi ve gaz sancılarının da önüne geçmiş olur.

Kalsiyum, magnezyum, potasyum bakımından zengin olan leblebi, aynı zamanda diyet sürecinin en büyük yardımcısıdır. Diyet yaptığınızda tok kalmak için bir avuç leblebi tüketebilirsiniz. Midenin açlık hissetmesine engel olacaktır.

Leblebi Çeşitleri Nelerdir?

En çok bilinen ve en çok satılan leblebi türleri sarı, beyaz, sakız ve Girit leblebileridir. Birbirinden hazırlık aşamaları ve tatları ile ayrılan bu leblebilere ek olarak; meyve özlü, çikolatalı, cips çıtır, Türk kahvesi aromalı, ballı susamlı türleri de bulunmaktadır.

Leblebi çeşitleri satıldığı şehre göre değişkenlik göstermektedir. Bazı şehirlerde hiç tüketilmediği için yalnızca sarı ve beyaz leblebi bulunurken bazılarında acılı, haşhaşlı ve kaymaklı gibi farklı lezzetlerle buluşturulmuş şekilde de satılmaktadır.

Hazırlayan kişinin yaratıcılığına bağlı olarak farklı lezzetlerle bir araya getirilen leblebiler sade ve tuzsuz şekilde tüketildiğinde çok daha faydalı olmaktadır. Bilhassa mide şikayeti olan bireyler sarı leblebiyi bolca tüketebilir.

Kırık Leblebi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Diğer leblebi türlerine nazaran daha ucuz olan kırık leblebiler, eski dönemlerde çok daha yaygın olarak tüketilmekteydi. Halk arasında çerçi olarak bilinen kırık leblebiler kilo ya da gram üzerinden değil bardak hesabıyla satılırdı.

Nohudun kabuğundan ayrılması aşamasında ortadan ikiye ayrılan leblebiler kırık leblebi adını almaktadır. Normal leblebilerden ayrılarak işlem gören kırıklar tat bakımından farklı değildir. Yalnızca estetik görünümü bozduğu için bu leblebiler ayrı olarak satılmaktadır. Satışa sunulmayan kırık leblebiler ise leblebi unu yapımı için ana malzeme olarak kullanılmaktadır. Hazırlanan bu una ise kavut ismi verilmektedir.

Leblebi Kim Tarafından Bulunmuştur?

7000 yıllık geçmişe sahip olan leblebinin ilk olarak 1370 ile 1390 yılları arasında Şeyh Murat Gazi tarafından üretildiği düşünülmektedir. Sonrasında kısa süre içinde sevilerek tüketilen leblebi, halk tarafından şifa kaynağı olarak kabul edilmektedir.

Evliya Çelebi’nin Seyahatname isimli eserinde yer alan İstanbul detaylarında leblebi dikkat çekmektedir. 17. yüzyılda İstanbul’da bolca bulunduğunun altını çizen Çelebi, halkın severek yediği yemiş olarak tarif etmektedir.

Leblebi Nasıl Yapılmaktadır?

Leblebi için nohutlar toplanarak temizlenirler. Daha sonra elenerek kötü olanlar aralarından çıkarılırlar. Odun ateşinde uzun süre kavrulurlar. Kavrulma işlemi sona erdikten sonra çuvallara doldurularak 3 gün boyunca bekletilirler. Yeterince dinlendikten sonra aynı ateşe tekrar koyularak yeniden kavrulurlar.

İkinci kavrulma işlemi sona erdikten sonra 20 gün boyunca serilip dinlendirilirler. Kurutma işlemi sona erdiğinde nemlendirilerek çuvallanırlar. Bir gün boyunca çuvalda kapalı kalan nohutlar 3. kez kavrulmaya alınırlar. Sonrasında kabuklarından ayrılırlar. Kabuk ayrılması sırasında kırılan nohutlar sağlamların arasından temizlenir. Kabuk ayırma işleminden hemen sonra aromasına karar verilir. Tuzlu, şekerli, çikolatalı ya da karamelli olarak hazırlandıktan sonra çuvallanıp satışa hazır hale getirilirler.

Leblebinin Faydaları Nelerdir?

Leblebi cildin yenilenmesini ve kırışıklıkların engellenmesini sağlamaktadır. Bunun yanında vücut derisinin ışıltı kazanmasına yardımcı olacaktır. Günde bir avuç leblebi yiyen kişinin kalp sağlığı yerinde olacak, kolesterol sorunu bulunmayacaktır. Kolesterole dayalı kalp krizi ya da felç ihtimali en aza indirilecektir.

[renkbox baslik="Ceviz Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/ceviz-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/ceviz-nedir-cesitleri-ozellikleri-ve-faydalari-nelerdir.jpg" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Düzenli olarak leblebi tüketildiğinde mide asidi hafifletilecek reflü, gastrit sorunu çözümlenecektir. Bunun yanında bağırsaklarda meydana gelen gaz sancıları da leblebi sayesinde aşılacaktır.