Birçok kadının başına hiç gelmesini istemediği fakat yaşamaktan kaçınılmayacak bir durum olan menopoz basit tanımıyla hormonların değişmesi ve adetten kesilme durumudur. Menopoza girildiğini söylemek için en az 12 ay boyunca regl görülmemesi gerekmektedir. Genel olarak 40 yaşından sonra başlayan bu durum ortalama 51 yaşında görülse de kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Sitemizin hastalıklar kategorisine eklediğimiz menopoz, aslında hastalıktan ziyade bir sağlık sorunudur. Fakat yan etkileri bir hayli zor olduğu için halk arasında hastalık olarak da kabul edildiği görülmektedir.
Menopoz, kadınların korkulu rüyası olsa da eninde sonunda her kadının yaşayacağı bir durumdur. Kadınların hayatının üçte biri bu dönem içerisinde geçmektedir. Elbette bu oran genel olarak verilen tespitten ibarettir. Bazı kadınlar menopoz dönemine erken girebildiği gibi bazı kadınlar da geç girmektedir. Ancak erken girenlerin sayısı bu düzlemde daha fazladır. Kelime anlamı olarak adetten kesilme şeklinde açıklanabilir.
[renkbox baslik="Anne Sütü Nedir? Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/anne-sutu-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/01/anne-sutu-nedir-ozellikleri-faydalari-nelerdir.jpg" renk="pembe" yenisekme="evet"][/renkbox]
Adetten kesilme kelime anlamındaki gibi aniden gerçekleşen bir olay değildir. Düzensizlik şeklinde başlayarak zaman içerisinde iyice azalmaya ve son olarak da tamamen kesilmeye gider. Bu süreç kadınlar için oldukça zor geçmektedir. Hem psikolojik açıdan hem fizyolojik açıdan çeşitli rahatsızlıklara neden olduğundan kadınların günlük hayatının oldukça zorlaştığı bir dönemdir. Fakat bu etkileri azaltmak doğru tedavi ve desteklerle mümkündür. Bu süreci rahat geçirmek için mutlaka bir uzmana başvurmalısınız.
Menopoz Nedir?
Genel olarak 40 yaşından sonra görülen ve ortalama olarak 55 yaşına kadar süren, adet kanamalarının düzensizleşmesi ve ardından da kesilmesiyle biten sürece menopoz adı verilir. Son adet kanaması anlamına gelir. Hayatın doğal bir aşamasıdır ve kesinlikle bir hastalık değildir. Yalnızca olması gerekenden erken başlarsa, bu dönem tedirgin edebilir.
Dönemin başlaması ile birlikte kadınlarda görülen değişiklikler, günlük hayat kalitesini düşürecek boyuta ulaşmaktadır. Menopoz döneminde yumurtalıklardaki hormon üretimi azalmaya başlar ve neticesinde de adet kanamaları düzensiz bir şekilde gerçekleşir. Hormonların azalması ile terlemeler, ateş basmaları gibi durumlar ortaya çıkar.
Gayet olağan olan bu durum önceleri hastalık olarak kabul edilmemekteydi. Ancak günümüzde menopoz hastalık olarak kabul edilmiştir. Günümüzde yumurtalık hormonları, bilimsel laboratuvarlarda üretilebilmektedir. Bu sayede menopozun etkileri önlenebilir hale gelmiştir.
Menopozun Nedenleri Nelerdir?
Temel nedeni, kadınlık hormonlarının temeli olan östrojen ve progesteron hormonlarının zaman içerisinde azalmasıdır. Aslında henüz 40’lı yaşlara gelmemişken de bu hormonlar zamanla azalmaya başlar. 40’lı yaşlardan sonra ise yumurtalıklarda bu hormonların üretimi yok denecek kadar azdır. Hormonların azalması yumurtlamanın sonlanmasına ve neticesinde de adetten kesilmeye neden olarak menopoza sebep vermektedir.
Menopozun Belirtileri Nelerdir?
Menopozun ilk belirtileri arasında; sıcak basması, adet düzensizliği, terleme, cinsel isteksizlik ve uyku bozukluğu gibi sorunlar yer alsa da aslında bunlardan çok daha fazla ve ciddi olan belirtileri bulunmaktadır. Bazı kadınlar bu dönemi hem kısa hem de çok rahat bir şekilde geçirirler. Bazı kadınlarda ise yıllarca sürebilir. Üstelik birazdan sayacağımız belirtiler öyle ağır yaşanır ki kişiye adeta işkence yaşatır. Menopozun en sık rastlanan belirtileri ve semptomları şunlardır;
- En belirgin şekilde kendini gösteren belirti adet düzensizliklerinin başlamasıdır. Kanamaların miktarı artabilir ve iki kanama arasındaki süreç uzayabilir. Doğal olarak yumurtlama azaldığından hamile kalma olasılığı oldukça düşüktür.
- Östrojen hormonunun azalması ile birlikte gece terlemeleri, çarpıntı, sıcak basması görülebilmektedir. Kadınlar bu dönemi bir an üşüyüp, bir an sıcak basmasına maruz kalarak geçirirler. Menopoz süreci ilerledikçe belirtiler azalmaya başlar.
- Fizyolojik belirtilerin yanında psikolojik belirtilerde görülür. Gerginlik, sürekli sinirlilik ve hatta depresyona kadar ilerleyen sorunlar görülebilir. Depresif ruh hali kadınların %19–29’unda yaşanabilmektedir. Hormonların değişmesi ile başlayan bu durum, ilerleyen yaşlarda kadınların kendini yetersiz ve yalnız hissetme duygularıyla daha da yoğun bir şekilde hissedilir. Gençliğinin ve güzelliğinin artık yavaş yavaş gittiğini, çocuklarının büyüdüğünü ve hatta evlenip yuvadan ayrıldığını gören kadınlar zamanla bir buhran içerisine girebilirler. Bu durum menopozun etkileri ile birleşince ağır depresyonların yaşanmasına sebep olabilir. Bazı kişilerde klinik depresyona bile varabilir.
- Hormon dengesizlikleri neticesindeki psikolojik bozukluklar, uyku kalitesinde düşüşe neden olmaktadır. Uykuya dalma süresi uzar, uykunun REM fazı kısalır. Uyku bozuklukları menopozun erken dönemlerinde görülebilir. Menopoz döneminde uyku sorunu yaşamamak adına küçük basit önlemler alınabilir. Örneğin akşamları hazmı zor olan gıdaları tüketmemek, gün içerisinde aşırı çay ve kahve tüketmemek bunlar arasında olabilir. Yine uzmanların önerileri doğrultusunda karanlık ve sessiz bir odada yatmak uykuya dalma süresini kısaltmaktadır. Eğer bu yöntemler işe yaramaz ve ciddi boyutta uykusuzluk çekiyorsanız, o zaman bir doktora giderek ve ilaç tedavisine başlayabilirsiniz.
- Vücutta özellikle baş ve eklem bölgelerinde ağrılar görülmeye başlanabilir. Bunun yanında kaslarda ağrılar da hissedilebilir.
- Hormonların dengesizleşmesi ve azalması neticesinde cinsel isteksizlik en sık görülen belirtilerden bir tanesidir. Ancak cinsel ilişki sırasında ağrı gibi belirtiler daha az görülen durumlar arasındadır.
- Vajinal kuruluk menopozun bir diğer belirtisidir. Bazı kadınlarda ilişki sırasında salgılanan kayganlık sağlayıcı sıvı azalır ve ilişkiye girmek zorlaşır. Kanamalar, yanma ve ağrı normaldir. Bu durum kadınların %27-55 arasında görülebilir. Vajinal kuruluk yaşayan kadınlarda sık sık idrara çıkma ve sıkışma hissi yaşanmaktadır. Cinsel ilişkiye girmeyi zorlaştıran bu sorun lokal uygulamalar veya ilaçlarla çözülebilmektedir.
- Ciddi hastalıklar bakımından kemik erimesi ve kalp hastalıklarının belirtileri görülebilir. Kemik erimesi östrojen ile birbirine bağlıdır. Hormon azalınca kemiklerde zayıflık görülür. Bu durum kalsiyum desteği gerektirmektedir. Vücuttaki östrojenin azalmasına bağlı olarak menopozun ilk yıllarında ciddi oranda kalsiyum kaybı yaşanır. Zamanla duruş bozukluğu, boy kısalması, kemiklerde kırılma görülebilir. Daha çok kalça ve bel kemiklerinde kırılma meydana gelir. Bu nedenle tüm doktorlar özellikle kadınların çocukluk yaşlarından itibaren süt tüketimine önem vermesini tavsiye etmektedir. Kalsiyum ihtiyacını yeterince almamış bir beden, menopozun etkilerini daha ağır hissedecektir. Bunun yanında sigara ve alkol bağımlılığı varsa veya kronik bir hastalığa sahipse de etkiler kişiden kişiye değişkenlik gösterecektir.
Menopozun Tedavisi Nedir?
Görülen tüm belirtiler ve menopozun tedavisi iki hormonun azalmasına bağlı olarak ortaya çıktığından; tedavi süreci de bu hormonlar üzerinden değerlendirilmektedir. Tedavide hormonlar yerine konmaya çalışılır. Böylelikle günlük hayatı zorlaştıran belirtiler ortadan kaldırılmaya çalışılır. Menopoz kaçınılmazdır ama etkilerini hafifletmek mümkündür.
Östrojen tedavisi; ağız yoluyla ya da cilde yapıştırma yöntemleri ile yapılmaktadır. Bununla beraber progesteron ve kalsiyum takviyesi de yapılması gerekebilir. Cilt yapıştırması yöntemi 3 günde bir, ya da haftada bir yenilenmelidir. Bu tedavi herkese uygulanamamaktadır. Karaciğer hastası olanlar, rahim ya da meme hastalıkları olanlar bu tedavilere başlayamazlar. Ayrıca pıhtılaşma sorunu olanlarında tedaviye uygun olmadığı bilinmektedir.
Bu saydıklarımız tıbbi yoldan tanımlanan tedavi yöntemleridir. Bunun yanında kişinin kendi çabaları ve yakın çevresinin katkısı ile sağlanan tedavi yöntemleri de bulunmaktadır. Hiç şüphesiz kadınlarımız artık toplumun ayakta durmasında en temel öğelerden biridir. İş hayatında da eski yıllara göre çok daha aktif bir şekilde rol almaktadırlar.
[renkbox baslik="Dış (Ektopik) Gebelik Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/dis-ektopik-gebelik-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/09/dis-gebelik-hakkinda-bilgiler.jpg" renk="yesil" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Çalışma hayatı oldukça verimli geçmiş, başarılı bir iş kadınını düşünün. Emekliye ayrılıp, evinde oturmak ona kendini ne kadar kötü hissettirir öyle değil mi? Kadının kendini yetersiz ve artık işe yaramıyor hissini yaşatan bu duruma son vermek de kişinin kendi elindedir. Eve oturmak yerine tarzınıza uygun bir hobi bulabilir ve onunla boş zamanlarınızı değerlendirebilirsiniz.
Ya da sosyal hayatta daha aktif şekilde olmanızı sağlayacak yardımlaşma vakıflarına kaydolarak, insanlara yardımcı olabilir ve kendinize güzel şeyler yaptığınızı gösterebilirsiniz. Sık sık yürüyüşe çıkmak, yediklerinize-içtiklerinize dikkat etmek, doktorun önerilerini dikkate almak da menopoz tedavisinde yardımcı unsurlardır.
Teşekkür ederim