Merkür Gezegeni Hakkında Bilgi; Genel ve Fiziksel Özellikleri, Tarihçesi

Yörüngesi, Dünya’nın yörüngesine 7 derece eğik olan Merkür, eski çağlardan beri insanlar tarafından bilinen bir gezegendir. Bu nedenle keşif tarihi tam olarak bilinmemektedir. Ancak ilk defa Milattan Önce 3000 yıllarında Sümerler tarafından bahsedildiği hakkında bilgiler bulunmaktadır.

Merkür’de bir yıl, Dünya’da 88 güne denge gelmektedir. Bir gün ise 176 Dünya gününe beraberdir. Bu uygunsuzluğun nedeni, gezegenin kendi ekseni etrafında dönüşünün çok yavaş olmasından kaynaklanmaktadır. Güneş sisteminin en küçüğüdür ve ağır metaller ile kayalardan ibarettir.

[renkbox baslik="Uranüs Gezegeni Hakkında Bilgi; Genel ve Fiziksel Özellikleri, Tarihçesi" link="https://bilgihanem.com/uranus-gezegeni-hakkinda-bilgi/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/01/uranus-hakkinda-bilgi-genel-ve-fiziksel-ozellikleri-tarihcesi.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Dünya’dan sonra ikinci en yoğun gezegen olan Merkür, antik Yunan çağlarında iki yıldız olarak biliniyordu. Gündüz yıldızı Hermes ve akşam yıldızı Apollo olarak tanımlanırdı. Yörüngesi, Albert Einstein’in genel görecelik teorisinin ispatı için önemli bir kanıt olarak görülmüştür.

Merkür’ün Özellikleri Nelerdir?

Güneş'e en yakın gezegen olması nedeniyle çok fazla keşif yapılamayan Merkür hakkında bazı bilgiler edinilebilmiştir. Mariner 10 ve Messenger araçlarının bu bilgilerde büyük etkisi vardır.

Güneş Sistemi, Dünya da dâhil olmak üzere, üzerinde birçok gezegeni barındıran bir sistemdir. Güneş Sistemi’nde yörüngeler vardır ve bu yörüngeler güneşten uzaklaştıkça genişlemektedir. İşte bu yörüngelerden güneşe en yakın yörünge üzerinde olan gezegen, yalnızca bir kez görüntülenmiş olan Merkür gezegenidir.

Merkür diğer gezegenlere göre aralarında en küçük olan gezegen olarak bilinir. Güneş Sistemi üzerinde toplamda 8 tane gezegen bulunmaktadır ve hepsinin ismi farklı şekillerde ortaya çıkmıştır.

Merkür de ismini Roma döneminde almıştır. Roma mitolojisine göre ticaret ve haberleşme tanrısı olan Merkür, gezegenin isim babasıdır. Kavuşum günü sayısı 116 gün olan Merkür, bu sürenin yarısında Güneş’in önünden, yarısında arkasından gitmektedir. Başka bir deyişle yarısında Güneş’in batısında, yarısında doğusunda yer almaktadır.

Şimdi bu özelliklere göz atalım:

• Merkür, Güneş Sistemi’nin en küçük gezegenidir. Aynı zamanda Güneş'e de en yakın gezegen olarak bilinir.
• Güneşe yakınlığı nedeniyle Merkür hakkındaki bilgiler sınırlı olmaktadır. Çünkü bu gezegene gitmek ve onu incelemek sıcaklık nedeniyle çok zordur. Merkür gezegenine yalnızca 1 kez Mariner 10 isimli uzay aracı gidebilmiştir, ama yine de Merkür hakkında bilgi edinilememiştir.
• Merkür gezegeninin bilinen bir uydusu bulunmamaktadır.
• Gezegenler sınıflandırılmıştır; ama Merkür hakkındaki bilgilerin kısıtlılığı nedeniyle Merkür gezegeninin kaya sınıfına mı, yoksa yer benzeri sınıfına mı girdiği bilinmemektedir.
• Merkür çıplak gözle izlenebilen sayılı gezegenlerden bir tanesidir. Çıplak gözle izlenebilen toplam 5 gezegen bulunmaktadır. Bu gezegenlere güneş sisteminin en küçük gezegeni olan Merkür de dâhildir.
• Güneşe en yakın gezegen olan Merkür’ün yeryüzünden izlenmesi çok güç ve nadir bir durumdur.

Merkür Gezegeninin Fiziksel Özellikleri

Merkür gezegeni Dünya ile hemen hemen yakın bir yoğunluğa sahiptir. Yoğunluk bakımından, Dünya’dan sonraki en yoğun gezegendir. Yapısal olarak çok katı olduğu bilinmektedir. Güneşe en yakın gezegen olan Merkür’ün sıcaklığından dolayı çok fazla araştırma yapılması mümkün değildir.

Merkür gezegeninde etkili bir atmosfer olmadığından 475’lere çıkan ısı, geceleri -175’lere kadar düşebilmektedir. Çok koyu renkte bir dış yüzeysel görüntüye sahip olan bu gezegen, güneşe en yakın gezegen olmasına rağmen kendisine gelen ışınların yalnızca %10’unu yansıtabilmektedir.

Merkür’ün bilinen diğer fiziksel özellikleri ise şu şekildedir:

• Kütlesi, Dünya’nın 0,055 kadarıdır (330.104.000.000.000 milyar kilogram).
• Ekvator ve kutup çapları, 4879 kilometredir.
• Ekvator çevresi, 15 bin 329 kilometredir.
• Gezegenin yerçekiminden kurtulmak için gereken hız, 4,25 km/saniyedir.
• Yörüngedeki hızı 47.362 km/saattir.
• Yörünge uzaklığı, 57.909.227 kilometredir (0,39 AU).
• Dünyadan uzaklığı, 91.691.000 kilometredir (0,61 AU).
• Yörünge tamamlama süresi, 87,97 Dünya günüdür.
• Yüzey sıcaklığı, -173 ila 427 santigrat derecedir.
• Çekirdeği, kütlesinin %40’ı kadardır ve sıvı halinde olduğuna inanılmaktadır.
• Yerçekimi, Dünya’nın %38’i kadardır. Yani Dünya’da 100 kilogram olan bir cisim, Merkür’de 38 kilogramdır.
• Düşük yerçekimi nedeniyle atmosferi yoktur.
• Dünya’nın sahip olduğu manyetik alanın yalnızca %1’ine sahiptir.
• Güneş Sistemi’nde Venüs’ten sonra en sıcak ikinci gezegendir.
• Güneş Sistemi’nin en kraterli gezegenidir.

Merkür Nasıl Tanınmıştır, Tarihçesi Nedir?

Tarihi bilgiler Merkür gezegeninin, Ay, Güneş, Venüs, Mars, Jüpiter, ve Satürn ile birlikte diğer yıldızlardan farklı olmasıyla fark edildiğini göstermektedir. Bu farklı göktaşlarının 7 tane olması nedeniyle, tarihi çağlarda haftanın günlerine ismini verdiği düşünülebilir. Ayrıca ilk bilinen gezegenlerden olan Merkür astroloji için önemli bir gezegendir.

Yunan mitolojisine göre sabah görülen Merkür Helles, akşam görülen ise Apollo ismi ile anılırdı. Yunan filozoflarından Pisagor aslında sabah ve akşam görülen bu yıldızın aynı yıldız olduğunu ortaya çıkardı. Gelişmeler birbirini izledi ve Merkür gezegeninin kendi etrafında döndüğünü de yine yunan filozofu Heraklit ortaya çıkardı.

1630’lu yıllardan başlayıp 1680’li yıllara kadar, İtalyan gökbilimci Zupi, Merkür’ü inceledi ve hem kendi etrafında döndüğünü, hem de güneşin etrafında döndüğünü ortaya attı. O dönemlerde yapılan çalışmalar yalnızca teleskop yardımıyla yapılıyordu ve bu da savunulan tezlerin yanlışlık payının yüksek olabileceğine işaretti.

Buna bağlı olarak 1960’lı yıllarda Michigan Üniversitesi bir araştırma yaptı ve Merkür ile ilgili o güne kadar yapılmış en geniş bilgilere ulaştı. Geçmişte ortaya atılan birçok tez çürümüştü ve yerine daha mantıklı cevaplar üretebilen yeni iddialar gelmişti. Bu yüzden de yapılan ilk bilimsel araştırma olarak kabul edilebilir.

Merkür gezegeni ile ilgili yapılan son araştırmalardan olan 1991 tarihli Arecibo radyo teleskop gözlemleri Merkür üzerinde su birikintilerinin olabileceğini ortaya çıkardı. Bu süre içerisinde Merkür ve diğer gezegenlerle ilgili çok araştırma yapılmıştır.

Merkür Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Oldukça eski tarihlerde keşfedildiği bilinen Merkür hakkında bilgilerin bir kısmı, 1973 yılında fırlatılan Mariner 10 isimli uzay sondası ile edinilmiştir. Merkür’e gönderilen ilk uzay aracı olan Mariner 10 ile 1975 yılında bağlantı kopmuştur. Hala Güneş’in yörüngesinde olduğu düşünülmektedir.

Yüzeyindeki bilinen en büyük krater, Mariner 10 tarafından 1974 yılında tespit edilmiştir. Çapı, 1550 kilometredir ve adı The Caloris Basin’dir (Caloris Havzası).

Messenger isimli uzay aracı ile 2008 yılında fırlatıldıktan sonra 2011 yılında gezegenin yörüngesine girmiştir. Bu özelliği ile gezegenin yörüngesine giren ilk uzay aracı adını almıştır. 2015 yılının Nisan ayında ise yakıtının bitmesiyle Merkür’e çarparak 4 yıllık görevini sonlandırmıştır. 2019 yılında ise BepiColombo isimli uzay aracının Merkür’e ulaşması beklenmiştir.

Merkür çıplak gözle görülebilen 5 gezegenden birisidir ve çapı aydan büyüktür. Diğer gezegenlerden farklı olarak biraz eğilimlidir ve bu nedenle herhangi bir mevsim yaşanmamaktadır. Dış kabuğunun kalınlığı ise 500 ila 600 kilometre civarındadır. Dünyanın dış kabuğu ise 3000 kilometredir.

Saniyede 50 kilometrelik bir hızda döndüğü bilinen Merkür, uzayda seyreden en hızlı gezegendir. Karasaldır ve grimsi – kahverengi bir renktedir. Dünyadan bakıldığında ise her 100 yılda toplam 13 kez görünebilmektedir.

Merkür’ün Güneş’in karşısına geçmesi olayına transit adı verilmektedir. Yıllar geçtikçe yüzeyinde kırışıklıklar olduğu bilinmektedir.

[renkbox baslik="Jüpiter Gezegeni Hakkında Bilgi; Genel ve Fiziksel Özellikleri, Tarihçesi" link="https://bilgihanem.com/jupiter-gezegeni-hakkinda-bilgi/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/01/jupiter-gezegeni-hakkinda-bilgi.jpg" renk="turuncu" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Güneşe yakın olmasına karşın, tahmin edildiği kadar sıcak değildir. Güneş’e bakan tarafı 427 santigrat derece iken, tersi -173 santigrat derecedir. Çünkü sıcaklığını düzenleyen bir atmosfere sahip değildir. Buna karşın herhangi bir gezegende bulunan en yüksek yüzey sıcaklığına sahiptir.

Merkür yüzeyinde 3 önemli oluşum vardır ve bunlar; kraterler, ovalar, uçurumlardır. Yüzeyi Ay’a benzemektedir. Yüzeyinin volkanik faaliyetler sonucunda oluştuğu bilinmektedir. Bazı eski lav alanlarının varlığı ise yüzeyinde eskiden volkanik hareketlilik olduğu bilgisini vermektedir.

Hem akşam hem de sabah görülebilen bir yıldız olarak adlandırılmaktadır. Çünkü hem gün doğumunda hem de batımında görülebilmektedir. Oluşumundan beri, çapının 1,5 kilometresini kaybettiği bilinmektedir ve bu, soğudukça çekirdeğinin katılaşmasından kaynaklanmaktadır.

Dünya gibi tektonik olarak aktif bir gezegendir ve çekirdeği soğudukça yüzeyinde değişiklik meydana gelmektedir. Uçurumlar bu şekilde oluşmaktadır.