Herkesin hayatında en az bir kere tanıştığı uyarıcı maddelerden birisi olan nikotin, sigara dumanı yoluyla bile solunum tarafından bünyeye alınabilir. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) en zor bırakılan bağımlılıklardan birisi olarak değerlendirdiği nikotin bağımlılığı ne yazık ki toplumda çok fazla insanda görülmektedir.
Geçici olarak verdiği rahatlık hissi sebebiyle bu kadar tercih edilen nikotinin bir zihin açıcı olarak kabul görmesi ve insanlar tarafından bu amaçla kullanıldığının savunulması son derece yanlıştır Alındıktan bir süre sonra dikkat toplama ve hafızada artış gibi kısa süreli etkileri olsa da vücut için zararları bu yarardan çok daha fazladır.
[renkbox baslik="Güherçile (Potasyum Nitrat) Nedir? Özellikleri ve Kullanım Alanları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/guhercile-potasyum-nitrat-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/11/potasyum-nitrat-nedir-ozellikleri-ve-kullanim-alanlari-nelerdir.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]
Vücuttaki oksijeni tükettiği için yeterli beslenemeyen hücrelerde meydana gelen uyuşukluk geçici bir mutluluk algısı yaratır, fakat zaman içerisinde bu mutluluk vücutta sinire ve strese dönüşmeye başlar.
Nikotin Nedir?
Nikotin; en çok tütün yapraklarında bulunan, doğal hali renksiz olmasına rağmen oksijenle teması esnasında renk değişikliğine uğrayarak kahverengiye dönüşen, zirai amaçlı olarak kullanıldığında bitkileri sakıncalı parazitlere karşı ilaç görevi görerek koruyan, son derece tehlikeli bir zehirdir.
Nikotin, eski çağlarda insanlar tarafından uyarıcı bir madde ve zihin açıcı olarak kullanılmaktaydı, fakat zaman içerisinde uyuşturucu özelliği ve bağımlılık yarattığı anlaşılarak bir zehir olduğu kanaatine varılmıştır. Yarattığı bağımlılığın çok tehlikeli boyutlara ulaşmasının esas nedeni vücudun nikotine çok çabuk adapte olmasıdır. Yani bir kişi nikotinle tanıştığı andan itibaren, yaşadığı etkinin bir benzerini yaşaması için, ilk kullandığı miktardan çok daha fazlasını alması gerekir.
Nikotinin Özellikleri Nelerdir?
Sadece tütün değil pek çok bitkide nikotin bulunmasına rağmen, bu miktarlar son derece azdır. Normalde pis kokulu ve renksiz bir sıvı olmasına rağmen havada katılaşarak reçinemsi bir kıvama gelir, rengi koyu kahverengiye döner. Dört binden fazla madde içerdiği için sigaradaki kullanımı hariç, son derece acı ve yakıcı bir tadı vardır.
Nikotin aslında bir alkaloiddir. Patlıcangiller (Solanaceae) familyasında bulunan ve uyarıcı bir alkoloid olan nikotinin kimyasal formülü C10H14N2'dir. Alkaloidler bitkilerde, bazı mantar ve hayvanlarda bulunan, genellikle bitkilerden elde edilerek asitlerle ve tuzlarla şekillendirilebilen azot içerikli tuzlardır. İçerisinde oksijen bulunmayan alkaloidler genellikle beyaz kristal yapıda toz formundalardır. Fakat nikotin oksijen içerdiği için sıvı haldedir.
Nikotinin Kullanım Alanları Nelerdir?
Nikotinin herkes tarafından bilinen en yaygın kullanım alanı hiç şüphesiz sigaralardır. Markasına göre değişmekle birlikte bir sigarada ortalama olarak 10 mg nikotin bulunmaktadır. Yakılarak içilmesi sonucu vücuda 1,5 – 2 mg civarında nikotin girer. Nikotin saniyeler içinde kana karışabildiği için beyne ulaşması ve vücudu etkilemesi çok kısa süre alır.
Sigaradaki kullanımı aslında son derece tuhaftır, çünkü nikotin sigara bağımlılığını tedavi amaçlı olarak da kullanılır. Nikotin bantları, şekerleri ve sakızları vücudun eksiklik hissettiği miktardaki nikotini yavaş yavaş kişiye vererek, kişinin sigara içmesini önlemeyi hedefler. Nikotin burun spreyleri ve nikotin sakızları aynı zamanda solunum yolu ve ağız rahatsızlıklarını tedavi amaçlı da kullanılabilir.
Nikotinin insanlar dışında zirai amaçlı kullanıldığı pek çok alan da olmuştur. Özellikle 20. yüzyılda ve İkinci Dünya Savaşı sırasında, tütün fabrikalarının atıkları tarafından yapılan nikotinli böcek ilaçları dünya çapında kullanılmıştır. Son yıllarda nikotinin besinler üzerinde sağlığı olumsuz etkileyecek deformasyonlara sebep olduğu ortaya çıkmış ve ilaç olarak kullanımı yasaklanmıştır.
Nikotinin Zararları Nelerdir?
Nikotin ağızdan veya burundan çekildiği anda kana karışmaya başlar. Bu karışmayla beraber vücuttaki oksijen oranını düşünerek kalbin daha çok oksijen pompalamasına, doğal olarak da daha hızlı çalışmasına sebep olur. Daha hızlı çalışan kalp, sigara içildiği anda hissedilen rahatlamanın etkisi ile fark edilmez ama zaman içerisinde ani kalp krizlerine ve kalp damar hastalıklarına sebep olabilir. Sigara içen bir insanın, içmeyene göre kalp krizi geçirme riski 20 kat daha fazladır.
Nikotin alındığı andan itibaren vücutta uyanıklık, stresten kurtulma, rahatlama gibi duygular uyanır. Ancak bu etki her defasında daha yoğun hissedilmek isteneceğinden, nikotin bağımlılığının temelleri de bu sayede atılmış olur. Gelişimini henüz tamamlamamış yaştaki çocukların sigara içmeleri veya sigara dumanına maruz kalmaları vücutlarına yoğun miktarda nikotin girmesine sebep olur. Ciğerlerde gelişim bozukluğu, kalp ritmi bozukluğu ve felç riski artar.
Hamile kadınların fazla nikotin alması düşük ve erken doğum riskini artırmakta, doğacak bebeğin ciddi sağlık sorunları ile dünyaya gelmesine sebep olmaktadır. Ve en önemlisi sigara başta üst solunum yolu organları olmak üzere; ağız, yutak, gırtlak, damak, akciğer ve daha birçok kanserin en önemli sebepleri arasındadır.
çok bilgilendirici teşşekkürederiz.