Noter Nedir? Ne İşe Yarar? Görevleri Nelerdir?

Noter Nedir? Ne İşe Yarar? Görevleri Nelerdir?

Noter günlük hayatımızda sıklıkla ziyaret ettiğimiz bir yerdir. Ev, araba devrini alırken, herhangi bir sözleşmenin geçerliliği için mutlaka notere gideriz. Bir kamu kuruluşu olan noterlikte hazırlanan evraklar, söz konusu anlaşmanın resmiyete dökülmesi demektir. Bu yazımızda insanların sıkça sorduğu noter nedir, ne işe yarar, noter olmak için gerekli şartlar nelerdir gibi soruların cevaplarını bulacaksınız.

Cevat İmren

Bir kamu hizmeti olan noterlik, hukuki güvenliği sağlamak, oluşabilecek anlaşmazlıkları önlemek için her türlü işlemi belgelendirme görevini yapmaktadır. Noter olmak isteyenlerin standardın üzerinde akademik yetenekleri olmalıdır. Noterlik mesleği için eğitimi hukuk fakülteleri vermektedir. Eğitimini alan kişiler kalan diğer prosedürleri tamamladıktan sonra noter olmaya hazırdır.

Noter olmak isteyenlerin sadece prosedürleri yerine getirmesi yetmemektedir. Noter olacak kişide bazı kişisel farklılıklar olmalıdır. Sağlam bir mantık, değerlendirme ve yorum yapabilme niteliklerine sahip, sorumluluk konusunda hassas, işinde çok dikkatli, insanlarla iletişim kurmayı seven, tarafsız kişiler noter olmalıdır.

[renkbox baslik="TEMA Vakfı Nedir? Ne İşe Yarar? Görevleri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/tema-vakfi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/05/tema-vakfi-nedir-ne-ise-yarar-gorevleri-nelerdir.png" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]

Noterler çok sayıda görev üstlenmişlerdir. Göreve Adalet Bakanlığı tarafından atanırlar ama devlet memuru kapsamında değillerdir. Yaptıkları kamu hizmeti olmasına karşın devletten maaş almazlar. Görevlerine bakarak kısaca şahit rolü üstlendikleri söylenebilir. Mahkemeye gidecek bazı durumlarla insanlar arasında köprü görevi yaparak mahkemelerin yükünü azaltmak ihtiyacından noterlik hizmeti doğmuştur.

Noter Nedir?

Bir kamu hizmeti olan noterlik mesleğini icra eden kişilere noter adı verilmektedir. Hukuki güvenliğin sağlanmasında ve anlaşmazlıkların önüne geçmekte etkin rol oynarlar. Sözlükte geçen noter ise; çeşitli belge ve işlemlere geçerlilik kazandırmak, yasanın öngördüğü görevleri yerine getirmekle yükümlü olan kamu görevlisidir. Asliye ve münferit sulh mahkemelerinin yer aldığı yerlerde, mahkemenin yargı çevresindeki noterlik işlerinin görülmesi için noterlik kurulmaktadır.

Noterlerin meslek odası Türkiye Noterler Birliği'dir. Noterlik hizmeti ülkemizde özel ofislerde sürdürülürken yurt dışında bu hizmeti konsolosluklar vermektedir. Noterlik dairesinde tek temel görevli vardır. Noter olan kişinin yanında ikinci temel görevli stajyerlerdir. Bunun dışında noterlikte çalışanlar personel olarak nitelendirilir.

Noter dairelerinde katipler ve hizmetliler vardır. Noterlikte çalışacakların en az bir yıllık sözleşme yapması zorunludur. Katiplerin, Adalet Meslek Yüksek Okulu mezunu olması tercih sebebidir. Ancak şart olarak en az orta okul mezunu olmak şeklinde belirlenmiştir. Hizmetliler için eğitim şartı bulunmamaktadır. Noter dairelerinde hizmetliler asla katiplerin yerine göreve geçemezler.

Noter Ne İşe Yarar?

Noterlerde yapılan her işlemin hukuki değeri bulunmaktadır. İlerleyen dönemde olayla ya da kişi ile ilgili hukuksal bir durum olursa noter işlemleri delil olarak kabul edilmektedir. Noterler, insanları kanunların karışık halinden korurlar. Kişilerin çıkarlarını mahkemeye gitmeden garantilemesine olanak sağlarlar. Sıradan bir araba satışında bile notere başvurulur. Oynanan şans oyunlarının, hediye vaat eden çekilişlerin tamamı noter huzurunda yapılmaktadır. Noter için aslında bir şahit veya tasdikçi ifadesini kullanabiliriz.

Peki hangi durumlarda notere gidilir? Ev veya araba gibi malların satışında, iki taraf noter huzurunda alışverişlerini gerçekleştirir. Noter iki taraf arasındaki anlaşmanın koşullarına veya içeriğine bakmaz, sadece hukuki değeri olması açısından evrak hazırlar ve iki taraf tarafından imzalanır. Bu şekilde, olası herhangi bir sorun çıktığında, taraflar noter anlaşmasını birbirine hatırlatabilirler. Bunun dışında hemen her türlü anlaşma ve sözleşme için de notere gidilebilir.

Noterin Görevleri Nelerdir?

Kanunlarda resmi biçimde yapılmaları emredilmiş tüm hukuki işlemleri yine kanun hükümlerine göre yapmak noterin en temel görevleridir. Noterlerde gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri hazırlanır ve noter tarafından onaylanır. Kanuna uygun şekilde hazırlanmış ve dışarıdan getirilmiş evraklarda yer alan imza, mühür, tarih veya işareti noter tarafından onaylayabilir. Noterler belgeler üzerinde başka dillere çeviri gibi işlemler de yapabilirler. Çeşitli birçok nedenden ihbarname, ihtarname ve protesto gönderebilirler. Kanunen tescillenmesi gereken işlemlerin tescilini yapabilirler. Araç satışında, noter onaylı istenen diploma gibi çok sayıda evrakta noterler ziyaret edilmektedir.

Nasıl Noter Olunur? Şartları Nelerdir?

Noter olmak pek kolay bir iş değildir. Eğitimi, stajı, çalışma süresi gibi birçok basamağı tek tek atlamak gerekir. Hukuk fakültesi veya muadili yüksek öğrenim kurumlarından mezun olmak, en az 25 yaşında olmak, yine en az 4 yıl avukatlık, yargıçlık veya hukuk hocalığı yapmış olmak noterlik için gereken ilk ve en önemli şartlardır. Alınan hukuk eğitiminden sonra Adalet Bakanlığına başvuru yapılmaktadır.

Bakanlık uygun görürse noter olacak kişi bir yıl boyunca staj yapmak üzere bekler. Noter adayı olarak çalışmak bile yıllarca bekleme süresi gerektirebilmektedir. Noter olmanın ilk şartı hukuk fakültesinden mezun durumda olmaktır. Ancak bu tek başına noter olmaya yeterli olmayacaktır. Noter olmak için Adalet Bakanlığı tarafından verilen özel bir noterlik belgesi vardır. Belgenin alınabilmesi için mezunların avukatlık stajını tamamlaması gerekir.

[renkbox baslik="KOSGEB Nedir? Ne İşe Yarar? Nasıl Başvurulur? Kimler Faydalanabilir?
" link="https://bilgihanem.com/kosgeb-nedir-ne-ise-yarar/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/01/kosgeb-nedir-nasil-alinir.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Noterlik belgesinin verilişine dair detaylar Adalet Bakanlığı tarafından verilen Noterlik Kanunu'nda detaylı olarak sıralandırılmıştır. Ancak mezun olup elinizde noterlik belgenizin olması bile noter olmak için gerekli tüm şartların sağlandığı anlamına gelmez. Noter olmak için bu aşamada "Münhal Bulunan Noterlikler" ilanlarını takip etmeniz gerekecektir. İlanları takip edip başvurunuzu yaptıktan sonra da onay bekleme sürecine geçeceksiniz.

Noterler Hangi Bölgelerde Çalışır?

Noterler tüm şartları yerine getirdikten sonra bile istedikleri yerde noterlik yapamazlar. İlçelerdeki noter sayısı belirli olduğu için noter adayının istediği yerde çalışmaya başlaması söz konusu değildir. Herhangi bir bölgenin noteri işi bırakmadığı sürece o bölge için yeni noter verilmemektedir. Yeni noterlik açılacağı zaman kıdem olarak en eski başvuru kabul edilmektedir. Ülkemizde hemen her bölgede noter dairesi mevcuttur.

Noterlerin Çalışma Saatleri Nasıldır?

Noterlerin çalışma sistemine göre arada rekabet söz konusu değildir. Bu nedenle çalışma saatleri noterlere göre değişiklik göstermemektedir. Ülkemizdeki tüm noterlerin öğleden önceki mesai saati sabah 09:00 ile 12:30 arasındadır. Noterler hizmete öğleden sonra 13:30 ile 17:00 saatleri arasında devam etmektedir. Noterlerin tamamı sadece hafta içi beş gün çalışmaktadır. Hiçbir noter cumartesi ve pazar günleri çalışmaz. Takvim yılı içindeki resmi tatillerde de noter daireleri hizmet vermemektedir. Noterler hakkında genel bilgi, en yakın noter, noterle yaşadığınız anlaşmazlıklar, işlemler için gerekli ücretler, noterlerin iletişim bilgileri gibi birçok detaya Türkiye Noterler Birliği'nden ulaşabilirsiniz.

Noterleri günlük hayatımızda sıklıkla ziyaret ederiz. Araba alım satımlarında, gayrimenkul devrinde ya da sıradan herhangi bir sözleşme yapılırken notere gideriz. Noteri bir nevi şahit olarak düşünebilirsiniz. İki kişi arasında yapılan bir sözleşmede taraflar herhangi bir sorun çıkardığında, ispatı mümkün olmayabilir. Oysa noter huzurunda yapılan her işlemin hukuken geçerliliği vardır. Noterlik mesleğini yapabilmenin de birçok şartı bulunuyor. Biz makalemizde noter olmak isteyenlere yol gösterecek detaylı bilgilere yer verdik.
Noter deyince aklınıza ilk olarak ne geliyor?
Günlük hayatınızda notere gitmenizi gerektirecek durumlar çok oluyor mu?
Yaşadığınız bölgede kaç tane noter olduğunu ve isimlerini biliyor musunuz?
Hangi durumlarda notere gidilmesi şarttır?



Okur Yorumları
  1. Noter olmak istiyordum ama aklımda bi sürü soru işareti vardı bu yazıyı okuduktan sonra büyük ölçüde cevap aldım hepsine.

  2. Noterlerin görevlerinin tam anlamıyla ne olduğunu bilmiyordum. Bilgiler için teşekkürler.

  3. Yorum yapan 2 arkadaşa da katılmıyorum. Sandığınız kadar kolay bir meslek değil notlerlik. Noterliği sadece mühür basma olarak biliyorsanız hiçbirşey bilmiyorsunuz demektir.

  4. Yorum yapan arkadaşa katılıyorum. Bu denli saçma ve oturduğu yerden para kazanan bir sektör görmedim. Bir mühür bas en kötü elli lira yazıktır…

  5. noterlik eğer hukuk okuyorsanız 7 ceddinizi ihya edecek kadar para kazanabileceğiniz bir iştir