Orhan Gazi Osmanlı Beyliği’ni kuran babası Osman Gazi’nin yolundan giderek büyük askeri, siyasi, ticari, hukuksal başarılar kazanmış ve adını tarih sayfalarına altın harflerle yazdırmıştır. Özellikle kişisel özellikleriyle halk arasında çok sevilen Orhan Gazi, merhametli ve saygılı tutumuyla da her zaman sevilen bir lider olmuştur. 4 evlilik yapan Orhan Gazi’nin toplamda 8 çocuğu olmuştur.
Orhan Gazi, getirdiği yenilikler ve yaptığı düzenlemelerle Osmanlı'yı düz bir beylik olmaktan çıkarmış ve devlet sistemine geçirmiş ardından da ilk düzenli Osmanlı ordusunu kurmuştur. Ticaret, devlet teşkilatı ve askeriye gibi pek çok alanda da yenilikler yapan Orhan Gazi sayısız fetih yaparak devletin sınırlarını genişletmiştir.
[renkbox baslik="Ertuğrul Gazi Kimdir? Hayatı Hakkında Bilgi" link="https://bilgihanem.com/ertugrul-gazi-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/ertugrul-gazi-kimdir-hayati-hakkinda-bilgi-960x560.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Osmanoğulları soyundan gelen hükümdarlar içinde en uzun ömürlüsü olarak bilinen Orhan Gazi 81 yıl yaşamış ve son yıllarında devlet yönetimini oğlu I. Murad’a bırakmıştır. Tarih sayfalarında Orhan Bey olarak da geçen, Orhan Gazi'nin hayatını gelin daha yakından öğrenelim.
Orhan Gazi Kimdir?
Orhan Gazi Osmanlı Devleti’nin kurucusu olan Osman Bey’in oğlu olup Osmanlı İmparatorluğu’nun ikinci padişahı ünvanına sahiptir. 1326 yılında devletin başına geçen Orhan Gazi Şücaeddin, Seyfeddin ve İhtiyareddin adlarıyla da anılmaktadır.
Orhan Gazi’nin Hayatı
Orhan Gazi 1281 yılında Osmanlı Devleti’nin merkezi olan Söğüt’de dünyaya gelmiştir. Babası Osman Bey, annesi ise Malhun Hatun’dur. Orhan Gazi’nin ilk yaşamına ilişkin pek fazla bilgi olmamakla birlikte Türk ve yabancı kaynaklarda farklı anlatımlar yer almaktadır.
Ünlü Türk tarihçilerden bazıları Orhan Bey’in babası ölünce ahilerin verdiği karara göre bey olduğunu iddia etmiş, bazıları ise Orhan Bey’in ağabeyi Alaaddin’in bey olmak istemediği ve Orhan Gazi’nin pek çok konuda ondan daha yetenekli olduğunu söylediğini belirtmişlerdir. Kısacası Orhan Gazi’nin hiçbir taht mücadelesi olmadığı söylenmektedir. Fakat yabancı bir tarihçi olan Laonikos Halkokondiles bu konuda Orhan Gazi’nin babası ölünce Uludağ’a bir yere geçtiğini ve oradan gönderdiği askerler vasıtasıyla diğer kardeşlerini yendiğini iddia etmektedir.
Orhan Bey hakkındaki bir diğer tartışma konusu ise Orhan Bey’in babası ölmeden önce mi yoksa sonra mı tahta geçtiği hakkındaki farklı görüşlerdir. Orhan Gazi, bey olduktan sonra adına tuğra çekilen ilk Osmanlı padişahı olmuştur. Orhan Gazi’nin en belirgin özelliği halk tarafından çok sevilmesi, halkın arasına girip onların dertlerini dinlemesi ve devletin ileri gelenlerine olan saygısıdır. 33 yıl hüküm süren Orhan Bey, devletin sınırlarını da büyük oranda genişletmiştir.
Orhan Gazi’nin adına kesilen ilk sikke olan Rebievvel'de Şubat 1324 tarihi yazmaktadır. Orhan Bey ile ilgili tarihsel bilgilere kanıt oluşturması açısından bu sikke oldukça büyük bir önem taşımaktadır.
İyi bir asker olan Orhan Gazi hükümdarlığı boyunca babasının ona öğrettiği doğrulardan şaşmamış, hem askeri hem de kişisel olarak pek çok başarı elde etmiştir. Babası Orhan Bey ile birlikte tüm askeri seferlere katılmış olması ona hükümdarlığı sırasında da tecrübe kazandırmıştır.
Orhan Gazi’nin Fetihleri
Orhan Gazi devletin başına geçtiğinde büyük bir hızla fetihlere başlamış ve önemli toprakları ele geçirmiştir. Marmara, Ankara, Bursa ve Rumeli’yi kısa sürede Osmanlı topraklarına katmıştır. Orhan Gazi devletin başkentini Yenişehir’den Bursa’ya taşımıştır.
Orhan Gazi 1329 yılında Pelakanon’da Bizans’ı yenmiş ve 1330 yılında İznik’i fethetmiştir. İznik Bizans için çok önemli bir merkez olup Asya ve Anadolu’ya olan bağlantılarının yok olmasına neden olmuştur. Sonrasında Orhan Bey fetihlerine devam etmiş ve 1337 yılında İzmit’i fethetmiştir. Kocaeli yarımadası Osmanlı Devleti’nin eline geçmiştir.
Hızla devam eden fetihlere Orhan Bey, Hereke, Armutlu ve Yalova’yı da Bizans’tan alarak devam etmiştir. Sonuçta Bizans’ın topraklarının büyük çoğunluğu Osmanlı Devleti’nin eline geçmiş ve Bizans barış istemek zorunda kalmıştır. Öte andan Karasi (Karesi) Beyliği'nin topraklarını da ele geçirerek Biga yarımadası ve Balıkesir’i fethetmiştir. Bu toprak Orhan Gazi’nin Ege kıyısındaki ilk toprağı olmuştur.
1353 yılında Süleyman Paşa yönetimindeki ordu ile sefer çıkan Orhan Gazi, Sırp ve Bulgarlar’a karşı Dimetoka’da başarı kazanmış ve 1353 yılında Çimpe Kalesi Osmanlılar’a bırakılmıştır. Öte yandan Kadıköy ve Marmara adaları da Osmanlı topraklarına dahil edilmiştir.
Orhan Gazi’nin Aile Yaşantısı
Orhan Gazi dört evlilik yapmış ve bu evliliklerden altısı kız, ikisi erkek olmak üzere sekiz çocuğu olmuştur. Eşleri; Asporça Hatun, Nilüfer Hatun, Teodora Kantakuzini ve Eftandise Hatun’dur. Aralarından Nilüfer Hatun; I.Murat, Süleyman Gazi ve Şehzade Kasım’ın annesidir. Teodora Hatun ise Şehzade Halil’in annesidir.
Orhan Gazi’nin kız çocukları Fatma ve Hatice Hatun’dur. Erkek çocukları ise Şehzade Eyüp, Şehzade Kasım, Şehzade Halil, Şehzade İbrahim, Şehzade Murad ve Süleyman Paşa’dır.
Orhan Gazi’nin Ölümü
Orhan Bey Osmanoğulları soyundan gelen hükümdarlar arasında en uzun ömürlüsü olarak bilinmektedir. 81 yaşına geldiği 1362 yılının Mart ayında vefat etmiştir. Ölmeden önce devlet yönetimini oğlu Murat’a bırakmış ve son yıllarını Bursa’da geçirmiştir. Tıpkı babası gibi Bursa Gümüşlü Kümbet’e defnedilmiştir.
Orhan Gazi’nin Getirdiği Yenilikler
Askeri disiplinle küçük yaşlarda tanışan Orhan Bey askeri alanda büyük bir yenilik yapmış ve ilk düzenli orduyu kurmuştur. Bu orduda yaya ve müsellem adında iki grup bulunurdu ve sıkı bir disiplinle çalışırdı.
Osmanlı, Osman Bey öldüğünde beylikler halinde yönetilirken, Orhan Gazi tarafından devlet haline dönüştürülmeye çalışılmıştır. Günümüz meclis sisteminin temellerini atan Orhan Bey, Divan Örgütünü kurmuştur. Ayrıca vezir, kadı, subaşı vb. devlet kademelerine ilk kez atama yapmıştır.
[renkbox baslik="3. Murat Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/ucuncu-murat-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/3-murat-kimdir-hayati-ve-eserleri-960x560.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Hukuk sisteminde de yeniliğe gidilmesi gerektiğini düşünen Orhan Gazi her sancağa bir kadı atamıştır. Ayrıca ticari alanda İhtisab Kanunnamesini çıkarmıştır. 21 maddeden oluşan bu kanunnamede dükkan kira miktarları, kalaycılar, hamamcılar ve pek çok işletmenin üretim standartlarına yönelik düzenlemeye gidilmiştir. İznik’te ilk medrese bu dönemde açılmış ve ilk gümüş para da basılmıştır.
Osmanlı atası!
Tarihe adını kazıtan güçlü bir isim. Hakkında bilmediğim birçok şey varmış sayenizde öğrendim.
Orhan bey zamaninda fitre zekat verecek müsluman kalmamiş gayri müslim lere verildiģi bir riyavettir