Lüks olanından sporuna kadar birçok segmenti ile hayatımızı kolaylaştıran otomobiller, icat edildiği dönemden bugüne kadar birçok geliştirme almıştır. Bu geliştirmeler sayesinde bizlere daha güvenli biri seyahat imkanı sunmuştur. Ayrıca çevreyi kirletme faktörü de göz önünde bulundurularak çeşitli eklemeler almıştık. Lastiğinden direksiyonuna, freninden egzoz sistemine kadar her ince ayrıntısına kadar düşünülerek, üstün bir mühendislik ürünü haline getirilmiştir.
Otomobillerin ilk icadından bu yana yaşanan gelişmeleri hepimiz az çok tahmin edebiliyoruz. Hatta bir beş sene öncesinin teknolojisi, bugün için eskimeye yüz tutmuştur. Dolayısıyla hem gelişimi devam etmektedir hem de kendisinden sonrakilere ilham vermektedir. Devasa bir sektöre sahip olan otomobillerin olmadığı bir dünyayı artık düşleyemezken olmuşken, tekerlekliler yerine uçanları üzerine çalışmaya başlamıştır.
[renkbox baslik="Tekerleğin İcadı: Tekerlek Nedir? Ne Zaman? Kim Tarafından Bulundu?" link="https://bilgihanem.com/tekerlegin-icadi-tekerlek-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/tekerlegin-icadi.jpg" renk="gri" yenisekme="evet"][/renkbox]
Peki, otomobillerin nasıl ve neden icat edildiğini biliyor musunuz? Günümüzde her bütçeye ve zevke uygun olarak geliştirilen otomobiller, ilk halleri düşünüldüğü zaman nasıl bir geliştirme aldığını göstermektedir. Şimdi kim tarafından, nasıl icat edildiğine göz atalım ve insana nereden nereye gelmiş dedirten önemli geliştirmelerini inceleyelim:
Otomobil Nedir?
Otomobil, yolcu taşımacılığına uygun, tekerlekli, motorunu kendi taşıyabilen kara yolu ulaşım taşıtıdır. Hayvan gücü kullanmadan, itmeden ve çekmeden, kendi kendine hareket eden ilk motorlu araç olma özelliği gösterir. İlk üretilen otomobillerde istisnalar hariç, yalnızca aracı kullanan kişi için oturma kapasitesi vardı.
Otomobiller, yollarda kullanmak için tasarlanmıştır ancak uygun olmayan yol şartları araç kullanıcılarını bir süre zor durumda bırakmıştır. Genel olarak otomobiller, içten yanmalı motorlarla ve dört lastiğin dönmesiyle hareket eder. İlk başlarda üç tekerlekli otomobilde üretilmiştir ancak denge ve dayanıklılık sorunu yaşanması sonucu kullanışlı olmadığı anlaşılmıştır.
2001 yılı itibariyle hibrit motorlu araçlar satışa çıkmıştır. Hibrit motorlu araçlar elektrikle çalışır. Bazı ülkelerde, ücretsiz elektrik dolumu yapan istasyonlar kurulmuştur.
Otomobil Ne Zaman, Kim Tarafından Bulundu?
1705 yılında İngiliz Thomas Newcomen ve 1760’ta James Watt, maden ocaklarında kullanmak üzere buharla çalışan ilk makinaları yaparak, sanayi devrimini başlatmışlardır. Onların başlattığı bu devrimi, Fransız soylu Nicholas Cugnot 1769 yılında devam ettirmiştir.
Cugnot, buhar makinası ile çalışan ilk kara taşıtını tasarlamıştır. Bu tasarım; üç tekerlekli, çok büyük bir buhar kazanından sağlanan güçle çalışan motorlu bir arabaydı. Saatte yaklaşık 4,5 kilometre yol alabiliyordu ve her 20 kilometrede bir kazanın doldurulması gerekiyordu.
1789 yılına gelindiğinde ise Amerikalı Oliver Evans, kendiliğinden hareket etme özelliği olan ilk arabasını yaparak patent aldı. Dört tekerlekli olan bu araç, arka tarafındaki pedallı tekerlekleri sayesinde hem karada hem de suda gidebiliyordu. Ağırlığı ise 21 tondu.
1801 yılında İngiliz Richard Trevithick buharla çalışan ilk otomobili icat etti. İlk olmasının nedeni ise buhar elde edilmesinde, diğer icatlardan farklı olmasıydı. Büyük hacim ve işçilik gerektirdiği için daha pratik çözümler üretmeye koyulmuştu. Devamındaki 60 yıl boyunca da başka mucitler tarafından çalışmalar devam ettirildi.
İlk otomobil tasarımlarının neredeyse hepsi buharlı bir motora sahipti. Sadece birkaç tanesi, elektrikle çalışıyordu ve büyük akümülatörleri vardı. Havagazı ile çalışan ilk otomobili ise 1860 yılında Alman August Otto tasarladı.
1880’li yıllarda ise bugünün otomobillerine ilham veren iki icat ortaya çıktı. Bunlardan birincisi, içten yanmalı motora sahipti. Diğeri ise pnömatik yani hava lastikli bir tasarımdı.
1886 yılında Alman Gottlieb Daimler ile Karl Benz, eş zamanlı olarak ayrı ayrı dört zamanlı benzinli motoru icat etmeyi başardılar. Benzinli motorun icadının ardından 1887 yılında bu şekilde çalışan ilk otomobili Daimler yaptı.
1800’li yıllardan 1960’lı yıllara kadar otomobil konusunda yapılan geliştirmeler, ABD tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu zaman zarfında; akü ile ilk hareket, ateşleme sistemi, karbüratör, süspansiyon sistemi, hidrolik fren, diferansiyel gibi önemli konularda geliştirmeler yapılmıştır.
İlk Benzinli Otomobili Kim Tarafından ve Nasıl Bulundu?
Benzinle çalışan ilk otomobil, Alman asıllı Gottlieb Daimler tarafında 1887 yılında üretildi. Birleşik Amerikalı iki kardeş olan Frank ve Charles Duryea 1892 ve 1893 yılında benzinle çalışan ilk otomobillerini yaptılar. İki kardeş yaptıkları otomobile ‘atsız araba’ adını verdiler. Üretilen bu araçtan sonra hiç kimse farklı bir model araç üretmedi.
Üretilen arabalar genellikle iki kardeşin ürettiği araca benziyordu. İki kardeş daha sonra değişik zaman aralıklarıyla araçlarına bir transmisyon kayışı eklemek ve arka tekerleklere hareket sağlayıcı bir zincir ekledi. Bu yapılan çalışmaların sonucunda, otomobiller daha güvenilir olma ve daha iyi yol yapabilme niteliklerini kazandı.
Çok fazla zaman geçmeden atsız arabalarının zayıf, dayanıksız ve yetersiz yapılarının otomobiller için uygun olmadığı anlaşıldı. Yavaş yavaş, bugünkü modellere benzeyen örnekler görülmeye başlandı. Motor, sürücünün oturduğu yerin altına alındı, dayanıklı, sağlam lastik tekerlere geçildi. Son olarak ise daha dayanıklı ve kuvvetli olabilmesi için gövdesinde çelik kullanıldı. Böylelikle, bir zamanlar hayallerde olan insanların rüyası modern otomobil gerçek oldu.
Alman mühendis ve motor tasarımcısı Karl Friedrich Benz ise yaygın olarak benzinle çalışan otomobilin mucidi sayılmaktadır. Eş zamanlı olarak Gottlieb Daimler ve Wilhelm Maybach ile aynı proje üzerinde çalışmışlardır. Ama Benz çalışmalarından sonra içten yanmalı motorun otomobillere uygulanabilirliğini sağlayan bütün süreçlerin patentini almıştır. 1878 yılında tasarladığı ilk motorun patentini ise 1879 yılında almıştır.
1885 yılında Benz, benzin motoruyla çalışan ve dünyaya satmak için üretilen ilk otomobili olan Motorwagen’i yapmıştır. Üç tekerlekli, önden döndürmeli bir arabadır ve motor arka tarafta yolcuların tam altındadır.
Benz’in icatları; karbüratör, gaz/fren sistemi, pilden elektrostatik kıvılcımlanma ile ateşleme sistemi, buji, debriyaj, vites değiştirme ve radyatördür. 1896 yılında ise boxer tipi motoru tasarlamış ve patentini almıştır.
1908 yılında ise Henry Ford, otomobillerde seri üretim metodunu ortaya kodu ve hızlı bir şekilde yaygınlaşmasına katkı sağladı. Araba sayısı artmaya başladıkça fiyatları da düştü.
İlk Diesel (Dizel) Otomobil Kim Tarafından ve Nasıl Bulundu?
Kuvvetle sıkıştırılmış hava içine püskürtülen yakıtla içten yanmalı bir motor tipi olan dizel, büyük güçlere ihtiyaç duyulması ile icat edilmiştir. Alman mühendis Rudolf Diesel tarafından icat edilen bu motor, Alman şirketler tarafından geliştirilmiştir. Bu dizel motorun, bir otomobilde kullanılmasını mümkün kılan ise Robert Bosch olmuştur.
1890 yılında Berlin’e gelen Diesel, ilk olarak buhar makinaları üzerine çalışmıştır. Amonyak buharı kullanan bir motor icat etmiştir; ama patlaması nedeniyle başarısız olmuştur. Ayrıca aylarca hastanede yatmak zorunda kalmıştır. Daha sonra Daimler ve Benz’in araba motorunu icat etmesinin ardından dizel motor ile ilgili çalışmalarına başlamıştır.
Rudolf Diesel, termodinamik ve yakıt verimliliği konularındaki kısıtlamalar üzerine çalışmalar yapmıştır. Buhar motorlarında enerjinin yüzde 85 – 90’ının boşa gittiğini bilen Diesel, daha yüksek verimlilikte çalışacak carnot çevrimli bir motor tasarlamaya başlamıştır. 1893 yılında ise buhar motoru ve bugün bilinen yanmalı motorlar yerine rasyonel bir termal motor tasarımı ile ilgili bir teori yayınlayarak patent aldı.
1893 ile 1897 yılları arasında MAN AG Augsburg Müdürü Heinrich von Buz, Rudolf’a yeni motoru ile ilgili fikirlerini test etmesi ve geliştirmesi için fırsat tanıdı. Rudolf ise ilk dizel motorunu yapmayı, bu şekilde başardı. Almanya, Amerika ve diğer ülkelerde, bu motorun patentini aldı. Daha sonra da Diesel Motor Üretim Şirketi’ni kurdu.
Dizel motorlar kara taşımacılığında ilk defa 1922 yılında kullanıldı. Bu tarihlerde kara taşıtlarında istenilen 40 – 50 beygir gücüne uyumlu motorlar yapılıyordu. Denizcilikte kullanılan dizel motorların yapımı ise 1910 yılında başladı ve gerçek anlamda küçük teknelerde kullanılan tipleri, 1929 yılından beri kullanılabiliyor.
İkinci Dünya Savaşı’nın başlarında ise dizel motorları demiryolu taşımacılığında, traktörlerde, inşaat makinalarında, gemilerde ve sanayinin çeşitli alanlarında güç kaynağı olarak kullanıldı. Yine de benzinli olanların kullanımı daha yaygındı.
Dizel motorlu araçlara 1980’lerden sonra ilgi duyulmaya başlandı. Rudolf’un sıkıştırmalı ateşlemeli motoru, daha az yakıt tüketmesi ile benzinlilere tercih edildi. 1922 yılında Robert Bosch, dizel motorlar için bir yakıt püskürtme sistemi geliştirdi ve otomobillerde kullanılamaması sorununa çözüm buldu.
[renkbox baslik="Lastik Nedir? İşlevi, Bileşenleri ve Katmanları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/lastik-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/01/lastik-nedir-islevi-bilesenleri-katmanlari.jpg" renk="siyah" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte dizel motoru, otomobillerde çalıştıracak parçalar üretilmeye başlandı. Bosch tarafından yürütülen çalışmalar ile dizele dönüştürülen Stoewer Sedan modeli ile 1937 yılına kadar gizli çalışmalar yapıldı. Otomobil, 40 bin kilometre yol testi gerçekleştirdi ve ilk seri üretim dizel binek otomobilin yollara çıkması 1936 yılında gerçekleşti.
Daimler ve Benz, binek otomobillerde kullanılması için 1933 yılında 6 silindirli 3,8 litrelik 82 beygir gücündeki ilk dizel motoru geliştirdi. Rudolf’un patentinin üstünden 44 yıl sonra, Daimler-Benz, dizel motorlu ilk seri üretim binek otomobil olan 260 D modelini piyasaya sundu.
1936 yılında yollara çıkan 260 D modeli, 4 silindirli 2,6 litrelik 45 beygir gücünde bir dizel motora sahipti. 4 yılda 1967 tane üretildi ve Mercedes-Benz 180 D, 1954 – 1961 yılları arasında 153 bin 283 adet satarak dönemin en popüler ticari aracı oldu.
nerden nereye gitmiş teknoloji daha iyisini de görücez inşallah
Teknolojisinin gelişimini çok net inceleme fırsatı bulduk. Nereden nereye, yıllar sonra acaba nelerle karşılacağız 🙂
Her ne kadar masraflı da olsa vazgeçemiyoruz artık. Hayatımızın bir parçası, zorunluluk haline geldi. Gerçekten de büyük bir lüks araç sahibi olmak
Bence gayet açıklayıcı anlatmışsınız. Detaylı anlatım için teşekkürler.
Harika bir anlatım olmuş, otomobiller nereden nereye dedirtiyor insana.
Otomobil nedir? kısmına kadar herşeyi detaylı olarak anlatmışsınız bu güzel paylaşım için teşekkür ederiz.