Pancarın yemeklik olarak bilineni, Ispanakgiller familyasındandır. Yemeklik kırmızı pancar dışında şeker pancarı ve 15 kadar daha çeşidi vardır. Şeker pancarından hayvanlar için yem ve şeker üretimi yapılırken; kırmızı pancardan yemek, turşu ve salata yapılabilmektedir. Bunun yanında suyunun tüketilmesi de oldukça faydalıdır. Kırmızı pancarın anavatanı Avrupa kıtasıdır ve ülkemizde de bol miktarda yetiştirilmektedir.
Ancak şeker pancarının anavatanının Türkiye olduğu düşünülmektedir. Anadolu’nun birçok yerinde bol miktarda yetiştirilmektedir. Diğer isimleriyle Beta vulgaris, beet ve betterave olarak bilinmektedir. Birçok önemli hastalığın önlenmesinde etkisi olan pancarın, diş ağrılarını, adet ağrılarını, bel ağrılarını ve baş ağrılarını giderdiği de belirlenmiştir.
[renkbox baslik="Ispanak Nedir? Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/ispanak-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/02/ispanak-nedir-ozellikleri-ve-faydalari-nelerdir.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]
Bu etkilerinden faydalanmak için günde bir bardak pancar suyu içmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz. Tamamı doğal olarak ve içerisine şeker gibi diğer maddeleri katmadan içmek en doğrusu olacaktır. Şimdi dilerseniz pancar bitkisinin özelliklerini, çeşitleri ve faydalarını öğrenelim.
Pancar Nedir?
Ispanakgiller familyasından olan otsu bir bitki türüdür. Pancar, iki yıllık bir bitkidir. Sağlık açısından çeşitli birçok faydası olan bu bitkinin ülkemizde doğal olarak yetişmesi sebebi ile bulunması kolaydır. Boyları 20-50 cm arasında değişkenlik gösterir. Kökleri çıkarılan şeker pancarı temizlendikten sonra fabrikalara gönderilir. Şeker hastalığı ve verem olmak üzere birçok hastalıkta şifa kaynağı olan pancar bitkisi, düzenli olarak kullanılmalı ve mutfaklarımızdan eksik edilmemelidir.
Pancarın Çeşitleri Nelerdir?
Pancarın birkaç çeşidi bulunmaktadır. Kullanım alanları da buna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örneğin; şeker pancarı şeker yapımında kullanılırken, kırmızı pancar daha çok turşu ve şalgam yapımı için tercih edilmektedir. Pancarın en çok bilinen türleri şunlardır;
Şeker Pancarı; Ülkemizde şeker elde etmek için kullanılan bu pancar türünün kökleri oldukça etli ve yumrudur. %12-20 arasında sakkaroz içermektedir.
Kımızı Pancar; En çok bilinen ve tüketilen tür olan kırmızı pancar genellikle turşu yapımında tercih edilir. Kökleri yuvarlak ve göz alıcı bir renge sahip olan kırmızı pancar sebze olarak tüketilmektedir.
Pazı; Ispanağa benzeyen bu pancar türü sindirimi oldukça kolay ve besin değeri yüksek bir sebzedir. Yaban pancarı olarak da bilinir. Pazı hakkında ayrıntılı bilgiyi bu yazımızdan öğrenebilirsiniz.
Yem Pancarı; Daha çok kırmızı pancarı andıran bu türün besin değeri düşük olduğundan, genellikle hayvan yemi olarak tercih edilmektedir.
Pancarın Özellikleri Nelerdir?
İlk yılında yalnızca rozet yaprakları mevcuttur ve çiçek vermez. İkinci yılında boyları 50 cm’e kadar ulaşabilir. Tepe noktasında çiçekleri salkım biçiminde ve toplu şekilde yer alır. Çiçekler bu aşamada yeşil renktedir. Kök kısımlarının küçük bir kısmı dışarıdan bakıldığında görülebilir. Dış tarafı sarımsı tonda bir beyaz, iç kısmı ise beyaz renktedir. Kırmızı pancarın yaprakları kahverengi tonlarında, kökleri küre biçiminde ve şeker pancarına göre daha küçüktür. İç kısmı kan kırmızısıdır.
[renkbox baslik="Tarhana (Çörtük) Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/tarhana-cortuk-otu-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/05/tarhana-otu-nedir-nasil-kullanilir.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Pancarın kök kısımları sonbahar mevsiminde sökülür ve temizlenir. Şeker pancarları şeker fabrikalarına gönderilir. Şeker fabrikasına veren çiftçi buradan bir miktar şeker ve küspe alır. Bitki yaprakları tekrar yeşerdikten sonra yenebilir hale gelir. Köklerinden salata ve yemek yapmak için faydalanılabilir.
Pancarın Besin Değeri Nedir?
Pancarın bileşiminde sakkaroz ve betain mevcuttur. Suyu tüketilirse çeşitli vitamin ve mineraller alınabilir. Pancarın yağ oranı oldukça düşüktür. İçeriğinde A vitamini, C vitamini, B grubu vitaminlerinden bazıları ve antioksidanlar mevcuttur. Ispanak ile karşılaştırıldığında demir oranı oldukça yüksektir. Bunlar dışında sodyum, sülfür, kalsiyum, bakır, iyot, doğal şeker ve potasyum barındırır. Yeterli düzeyde folik asit ve magnezyum da pancar içinde mevcuttur.
Pancarın Faydaları Nelerdir?
Halk arasında pancardan ziyade suyunun faydalarını duyarsınız. Elbette ikisi de aynı kapıya çıkar ama direkt tüketmek istemeyenler için pancar suyu daha iyi bir tercih olabilir. Pancarın ve suyunun belli başlı faydaları şu şekildedir;
- Kanı soğutan ve arındıran pancar, bunu zengin demir içeriği sayesinde yapabiliyor denebilir. Anemi tedavilerinde de sıklıkla kullanılan bir bitkidir.
- Sindirimin sorunsuz olması vücut açısından önemlidir. Pancar suyu sindirimin kolaylaşması için faydalıdır. Pancar içindeki karbonhidratlar, kolay sindirilebilir, doğal karbonhidratlardır. Bununla beraber aynı sebeplerden kabızlık, hemoroid, ishal, kusma gibi rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılmaktadır.
- Özellikle pancar suyunun, kalp-damar hastalıklarını ne şekilde etkilediğini tespit edebilmek için birçok araştırma yapılmıştır. Araştırmalar neticesinde içeriğinde nitrat maddesinin, yüksek basınç sorununu önlediği belirlenmiştir.
- Kalp ve damar sağlığı açısından tehlikeli olan kötü kolesterolün pancar suyu sayesinde düşük seviyelere indiği tespit edilmiştir. Bununla beraber iyi kolesterolü de yükselttiği açıklanmıştır.
- Dolaşım sorunu hastalıklarından olan varis, yüksek tansiyon gibi tehlikeli hastalıkların önlenmesi bakımından pancarın faydalı olduğu bilinmektedir.
- Düzenli olarak tüketilen pancar, özellikle de suyu, cilt iltihaplarını, sivilceleri, kepek gibi cilt problemlerini önlemiş ve tedavisine de destek olmuştur. Ayrıca önceden oluşmuş lekelerin yok edilmesinde de etkili olduğu bilinir. Maske olarak uygulandığında cildin parlamasına ve nemlenmesine etki eder.
- Betasiyanin isimli antioksidan madde, tümörlerin oluşmasına neden olan toksinlerin ve tüm zararlı toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olmaktadır. Toksinlerin atılması en başta kanser hastalıklarının önlenmesinde önemlidir.
- İçeriğinde folik asit bulunması, hamilelikte tüketildiğinde bebeklerin kusurlu doğması ihtimalini düşürmektedir. Zaten günümüzde hamileler, folik asidi ilaç olarak kullanmaktadırlar.
Ben en çok kırmızı pancarı ve turşusunu seviyorum. Hele rengine hastayım.
Anemi tedavisi için kullanıldığıını duymuştum. Daha birçok yararı varmış.