Patent belgesi, buluşu yapan kişiye, icat etmiş olduğu ürünün pazarlanması, çoğaltılması, ithal edebilmesi haklarını sağlar. Buluş sahibine ve ürününe ayrıcalık getirmiş bir unvandır ve belgeyle tescillenir. Araçlar, kimyasal bileşikler, aygıtlar ve benzeri üretim yöntemleri, patent unvanı koruması altındadır. Patent yasalarının temel amacı, buluş yapılmasını sağlamak ve yenilik faaliyetlerine teşvik etmektir. Bunlar için gerekli olan güvenceyi yine patent sağlar.
Verilmiş olan patentler ve bunların sanayi alanında uygulanması, ekonomik, sosyal ve teknik alanlarda ilerleme olmasını sağlar. Gelişmiş ülkelerde verilen patent sayısı düşünüldüğünde, buluşların ülkelere katkıları net olarak anlaşılabilir.
[renkbox baslik="TÜBİTAK Nedir? Ne İşe Yarar? Görevleri ve Çalışma Alanları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/tubitak-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/tubitak-nedir-ne-ise-yarar-gorevleri-ve-calisma-alanlari-nelerdir.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Ülkemizde patent verme, marka tescili yapma gibi işlemlerin yetkileri Türkiye Patent Enstitüsü’ne verilmiştir. (Bakınız: Marka Tescili Nedir?) Enstitü kısaca TPE olarak gösterilir.
Patent Nedir?
Buluş yapan kişinin, keşfe konu olan ürünün belli bir süre içinde üretmesi, kullanması, satması ve ithal edebilme hakkına sahip olmasını sağlayan belgedir. Buluşu yapılan ürünün neredeyse her zerresi, patent koruması altındadır. Ürünün tüm hakları, patenti alan kişiye ait olur. Bu nedenle buluşlarınızı vakit kaybetmeden patent güvencesine almalısınız. Patent konuları belli şartlar ve yasalarla belirlenmiştir. Buluşunuzun incelenebilir olup olmadığına, şartları okuyarak bakabilirsiniz. Böylece zaman kaybetmeden başvurunuzu yapabilirsiniz.
Patent Verilmeyecek Konular ve Buluşlar Nelerdir?
- Matematik metotları, bilimsel teoriler, ticari faaliyetleriyle ilgili usul ve kararlar patent uygulamasın dahil değildir.
- Edebiyat dalına ve sanata ait eserler, bilimsel eserler, bilgisayar yazılımları ve estetik nitelikteki oluşumlar için patent verilmez.
- Bilgilerin derlenmesi, sunulması, iletilmesi gibi durumlarda teknik yönü olmayan usuller için patent verilmez.
- Hayvan ya da insan vücudu üzerinde uygulanacak cerrahiler, tedavi yöntemleri, çeşitli teşhis ürünleri patente uygun değildir.
- Patent verilse de korunmayacak buluşlar; Buluşa konu olacak, kamu düzenine aykırı ve genel ahlakı rencide edecek olan durumlar, bitkilerin ya da hayvanların ciddi biyolojik temellere dayandığı usuller için patent verilmiş olsa bile koruma işlevi gerçekleşmez.
Patent Nasıl Alınır?
Öncelikle patent tescili yapılan buluşun patent kuralları sadece, belgenin alındığı ülke için geçerlidir. Uluslararası olmasını istiyorsanız; farklı prosedürler geçerli olacaktır. İlk olarak buluşunuzu yaptıktan sonra patent verilebilir olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Ardından Türk Patent Enstitüsü’ne başvuru yapabilirsiniz. Başvuruyu direkt olarak ya da online yapabilirsiniz. Başvuru değerlendirmesinin ardından netice tarafınıza bildirilmektedir. Patent başvurunuzu kendiniz yapabileceğiniz gibi danışmanlık firmalarından yardım alabilirsiniz. İşi uzmanlarına bırakmak bazen daha doğru bir karar olabilir. İşlemlerin hızlı olması için bu detayı düşünmelisiniz.
Türkiye’de Patent Prosedürleri Nelerdir?
Ülkemizde patent haklarının korunması için çıkarılan yasa 27 Haziran 1995 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Buluşların, yeni, sanayi alanında kullanılabilir olması; ayrıca bulunan tekniğin elde olan verilerin durumundan fazla olması gerekir. Başvuru yapıldıktan sonra TPE, buluşun yasalarla belirtilen şartlara uygun olup olmadığına dair incelemeler yapar. İncelemeler sonucunda eksiklik söz konusu olursa; eksikliğin giderilmesi için 3 ay süre verilmektedir. Şartlarda eksiklik olmaması durumunda ya da belirtilen eksikliklerin giderilmesi durumunda Enstitü tarafından rapor ile birlikte bildirim yapılmaktadır.
Tekniğin durumuyla alakalı araştırma raporu talebinin başvurusu 15 ay içinde yapılmalıdır. Rapor talebi; Avrupa Patent Ofisi, Danimarka Patent Ofisi, İsveç Patent Ofisi, Rusya Patent Ofislerinden bir tanesinde yapılabilir ya da öncesinde herhangi bir uluslararası ofisten alınmış, elde olan araştırma raporunun değerlendirilmesi istenebilir. Araştırma raporunun alınmasının ardından Türk Patent Enstitü’sünce sistem tercihi yoluyla bildirim yapılmaktadır. Bildirimin yapılmasının ardından 3 ay içerisinde inceleme işlemi yapılmalıdır.
