Reşat Nuri Güntekin Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Reşat Nuri Güntekin Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Cumhuriyet dönemi yazarları dendiğinde akla ilk gelen, Reşat Nuri Güntekin'dir. Ancak edebiyatımızın en önemli isimleri arasında yer alan yazar hakkında öğrenilmesi gereken daha bir dizi şey vardır. Bu nedenle sizlere başarılı romancının hayatı ve eserlerinden detaylıca bahsedeceğimiz yazıyı hazırladık.

Erkan Karaca

Televizyona da uyarlanan Çalıkuşu, Yaprak Dökümü, Dudaktan Kalbe gibi başyapıt niteliğinde eserleri olan Reşat Nuri Güntekin, 1899 – 1956 yılları arasında yaşamış Cumhuriyet dönemi yazarlarımızdandır. Romanın yanında öykü ve tiyatro türüne de yönelmiş, çalışma hayatına ise öğretmen olarak başlamıştır. Kaldı ki 23 yaşında başladığı ve çok sevdiğini söylediği öğretmenlik mesleğine yıllarca devam etmiştir.

İlaveten; 20. yüzyıl Türk edebiyatının en büyük romancılarından biri olan Reşat Nuri Güntekin’in Anadolu Notları ile Çalıkuşu isimli yapıtları, 100 temel eser listesine girmiştir. Edebiyat dünyasına 1918 yılında Cemal Nimet takma ismiyle yazdığı öyküleriyle giriş yapan Güntekin, asıl ününü hepimizin bildiği Çalıkuşu romanıyla kazanmıştır. Sonrasında da kalemi elinden bırakmamış, pek çok başarıya imza atmıştır.

[renkbox baslik="Cahit Külebi Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/cahit-kulebi-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/10/cahit-kulebi-kimdir-hayati-ve-eserleri.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]

Güçlü gözlem yeteneği, realist üslubu, sade ve akıcı anlatımıyla tanınan Reşat Nuri Güntekin; UNESCO’nun Türkiye temsilciliği ve Paris’in kültür ataşeliği görevlerinde de bulunmuştur. Bir dönem magazin ve mizah yazıları yazan ünlü isim, ara verse de hayatı boyunca edebiyattan kopmamış ve 7 Aralık 1956’da kanser tedavisi için gittiği Londra’da hayatını kaybetmiştir.

Reşat Nuri Güntekin Kimdir?

Reşat Nuri Güntekin Kimdir?Feride ile Kamuran karakterlerini yaratan, bizi Çalıkuşu isimle tanıştıran yazardır Reşat Nuri Güntekin! İlk büyük çıkışını da bu romanıyla yapmış, ardından kalemi elinden düşürmeyerek farklı türlerde eserler yazmıştır. Yaşadığı dönemin izlerini kitaplarına yansıtan Güntekin, özellikle de Anadolu Notları ile zamana tanıklık eden bir yapıta imzasını atmıştır.

Politikayla da ilgilenen 1889 İstanbul doğumlu yazar, 1939’da Çanakkale Milletvekili seçilmiş, 1946’ya kadar da Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yapmıştır. Neticede 1956'da hayata veda eden Reşat Nuri Güntekin, edebiyatımıza çok sayıda önemli eser kazandırmış en büyük romancılarımızdan biri olmuştur.

Reşat Nuri Güntekin’in Hayatı

Reşat Nuri Güntekin’in Hayatı1889’da İstanbul’un Üsküdar ilçesinde dünyaya gelen Reşat Nuri Güntekin’in babası askeri doktor Nuri Bey, annesi ise Kars Valisi Yaver Paşa’nın kızı Lütfiye Hanım’dı. Reşide isimli kız kardeşi küçük yaşta hayatını kaybettiği için tek çocuk olarak büyüdü. Ve babasının mesleği gereği, çocukluğunu şehir şehir dolaşarak geçirdi.

İlköğretimine Çanakkale’de başlayan Reşat Nuri Güntekin, küçük yaşta okuma alışkanlığı kazandı. Tabii, bu durumdaki en büyük etken babasının da sıkı bir okur olması ve evlerinde zengin bir kütüphanenin bulunmasıydı. Bu dönemde onu en çok etkileyen eserse Fatma Aliye imzalı Udi isimli roman olmuştu.

Çanakkale’nin ardında İzmir ve İstanbul’da eğitim gören Reşat Nuri, yükseköğrenimini Darülfünun Edebiyat Şubesi'nde tamamlayarak 1912’de diplomasını aldı. 1927 yılına kadar Bursa ve İstanbul’daki okullarda Fransızca ile Türkçe öğretmenliği yaptı.

Ayrıca çalıştığı Bursa Sultanisi, Akşemseddin Mektebi, Fatih Vakf-ı Kebir Mektebi, Çamlıca Kız Lisesi, Osman Gazi Paşa Mektebi, Vefa Sultanisi, İstanbul Erkek Lisesi, Kabataş Erkek Lisesi, İstanbul Beşiktaş İttihat Terakki Mektebi, Erenköy Kız Lisesi gibi kurumların bazılarında müdürlük yaptığı da oldu.

Erenköy Kız Lisesi’nde bulunduğu dönem öğrencisi Hadiye Hanım’a aşık oldu ve 1927’de onunla evlendi. Fakat çift anne – baba olma dileklerine ancak 14 yıl sonra ulaşabildi. Yıllarca bekledikleri çocuklarına kavuşan çift kızlarına Ela ismini verdi ve Reşat Nuri kendini birçok yazısında “Ela kızın babası” olarak tanımladı.

Öğretmenliği çok sevse de edebiyata olan tutkusundan da vazgeçmeyen Güntekin, Halit Ziya Uşaklıgil’in eserlerinden aldığı ilhamla önce hikaye sonra da tiyatro türünde yazmaya başladı. 1917’de Diken’de Eski Ahbap isimli hikayelerini yayımladı. I. Dünya Savaşı’nın son dönemlerinde yoğunlaştığı tiyatro yazılarına da Zaman gazetesindeki eleştirileriyle başladı.

1920’li yıllardan sonra birçok eser vermeye başlayan yazar, çoğunu kendi adıyla yayımlasa da Cemil Nimet, Hayrettin Rüştü, Mehmet Ferit gibi takma adlar kullandığı zamanlar da oldu. 1923’te ilk ve en ünlü romanı olacak Çalıkuşu’yla büyük yankı uyandıran Güntekin, bu eseriyle Türk edebiyatının ilk gerçekçi romanlarından birine de imza atmış oldu.

Çalıkuşu’nun ardından Damga ve Dudaktan Kalbe ile de beğeni toplayan başarılı kalem, 1931’de Milli Eğitim Müfettişi oldu ve tıpkı çocukluğundaki gibi şehir şehir dolaşmaya başladı. Bu dönemde Anadolu’yu karış karış gezen yazar, daha sonraki eserlerinde gözlemlediklerini açıkça yansıtacaktı. İlaveten bu sayede ileride Anadolu Notları adıyla özel bir kitap da yayımlayacaktı.

Edebiyatın yanı sıra politikayla da ilgilenen Reşat Nuri Güntekin, 1939’da Çanakkale Milletvekili seçildi ve 1946’ya kadar TBMM’de görev yaptı. 1947’de Milli Eğitim Başmüfettişi olarak atanan yazar, 1947 yılında Memleket isimli gazetesini çıkardı. 1950’de ise UNESCO’nun Türkiye temsilciliği ve Paris kültür ataşeliği görevleri için Fransa’nın başkentine gitti.

[renkbox baslik="Peyami Safa Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/peyami-safa-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/02/peyami-safa-kimdir-hayati-ve-eserleri-1024x597.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]

1954’te yaşı nedeniyle görevinden ayrılan ünlü kişilik, emekliliğin ardından kısa süre İstanbul Şehir Tiyatrosu’nun Edebi Heyeti Üyeliği’ni yaptı. Bu sırada akciğer kanseri teşhisi konulan Reşat Nuri Güntekin, tedavi için gittiği Londra’da 7 Aralık 1956’da hayata veda etti. Cenazesi Türkiye’ye getirilerek 13 Aralık’ta Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

Reşat Nuri Güntekin’in Eserleri

Reşat Nuri Güntekin’in EserleriHayatı boyunca pek çok önemli esere imzasını atan Reşat Nuri Güntekin’in yapıtlarındaki en belirgin özellik güçlü gözlemciliğidir. Konuşma dilinin canlılığını anlatımına başarılı bir şekilde yansıtmış, toplumsal konuları ele alarak ahlaki değerlerin üzerinde durmuştur.

Sırasıyla; Gizli El, Çalıkuşu, Damga, Dudaktan Kalbe, Akşam Güneşi, Bir Kadın Düşmanı, Yeşil Gece, Acımak, Yaprak Dökümü, Kızılcık Dalları, Gökyüzü, Eski Hastalık, Ateş Gecesi, Değirmen, Miskinler Tekkesi, Harabelerin Çiçeği, Kavak Yelleri, Son Sığınak ve Kan Davası isimli romanlarını kaleme almıştır.

Reşat Nuri Güntekin hikaye türünde ise Roçild Bey, Eski Ahbap, Sönmüş Yıldızlar, Tanrı Misafiri, Leyla ile Mecnun, Olağan İşler, Aşk Mektupları ve Boyunduruk isimli eserler vermiştir. Ayrıca Hançer, Eski Rüya, Ümidin Güneşi, Gazeteci Düşmanı, Şemsiye Hırsızı, İhtiyar Serseri, Taş Parçası, Yeşil Gece, İstiklal, Hülleci, Yaprak Dökümü, Eski Şarkı, Balıkesir Muhasebecisi, Tanrıdağı Ziyafeti, Bir Köy Öğretmeni, Çalıkuşu 2 ve Kavak Yelleri adlı tiyatro oyunları bulunmaktadır.

Reşat Nuri Güntekin; Çalıkuşu, Dudaktan Kalbe, Acımak, Akşam Güneşi ve Yaprak Dökümü gibi unutulmaz eserleriyle 20. yüzyıl Türk edebiyatının en büyük romancılarından bir tanesi olmuştur.
Reşat Nuri Güntekin'in 100 temel eser arasına girmiş romanı ya da romanları hangileridir?
Pek çok defa sinemaya ve televizyona uyarlanan Çalıkuşu romanı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Reşat Nuri Güntekin'in hangi eserlerini okudunuz?



Okur Yorumları

Nermin için bir cevap yazın Cevabı iptal et