Sakıp Sabancı, hem ülkemizde hem de dünya çapında en çok tanınan isimler arasında yer almaktadır. Elbette ülkenin en zengin adamlarından biri olması onun tanınmasında büyük etken olmuştur. Fakat her zaman bırakmadığı sevecen tavırları, insanlara babacan bir ifadeyle yaklaşması onun sevilmesinde asıl etken olmuştur.
Şahsi serveti yaklaşık 3,2 milyar dolar olarak tahmin edilen ve 71 yaşındayken hayatını kaybeden Sakıp Sabancı, öldüğünde Türkiye'nin en zengin adamıydı. Görev yaptığı Sabancı Holding, dünyanın en büyük aile şirketleri arasında 85. sıra gibi önemli bir dereceyi hala elinde bulundurmaktadır. "Sakıp Ağa" olarak bilinen Sakıp Sabancı, çoğu insan için kurumsal bir yönetici ve işadamı olmasının ötesinde, mizahi yönü yüksek, eğlenceli bir sohbet insanıydı.
[renkbox baslik="Ahmet Cevdet Paşa Kimdir? Hayatı ve Eserleri
" link="https://bilgihanem.com/ahmet-cevdet-pasa-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/01/ahmet-cevdet-pasa-hayati-hakkinda-bilgi.png" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]
Bu mizahi noktayı güçlendirmek için her zaman tüm konuşmaları halk dili üzerinden yapmıştır. Tüm zenginliği ve nüfuzuna rağmen kökeni ile olan temasını kaybetmemiştir. Her zaman halktan birisi olmuştur. Günümüzde hala pek çok şirketi bulunan Sakıp Sabancı, kendi mal varlığını ailesinin yönetimine bırakmıştır ve alışveriş yapılan çoğu hipermarket ya da ürün Sabancı Holding bünyesindedir.
Sakıp Sabancı Kimdir?
7 Nisan 1933 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğan Sabancı, Adana'da tekstil girişimlerini başlatan pamuk ticaretçisinin 6 oğlundan ikincisi olarak dünyaya gelmiştir. Annesinin adı Sadıka Sabancı, babasınınki Hacı Ömer Sabancı'dır. Çocukluk ve gençlik yıllarının büyük bir bölümü Adana'da geçmiştir. Sabancı, rakipleri olan Koç ailesi 1930'lu ve 1940'lı yıllarda ortaya çıkmaya başladığında, Türkiye'nin özel sektörünün en önde gelen liderleri arasındaydı.
Türkiye'nin en önemli iş adamlarından biri olan Sabancı, nüktedan kişiliğinin yanı sıra son derece hayırseverdir. Geldiği yeri asla unutmamış ve ülkemiz için büyük hayır işlerinde bulunmuştur. Çocukluk dönemini oldukça zor şartlarda geçiren Sakıp Sabancı; annesi, babası, dedesi, babaannesi ve kardeşleri olmak üzere, bol nüfuslu bir evde hep birlikte kalıyorlardı. Babasının oldukça düşük geliri ile geçinmek zorunda olan Sabancı'nın; Özdemir, Erol, Hacı, Şevker ve İhsan adında beş kardeşi vardı.
Sakıp Sabancı'nın Hayatı
Sakıp Sabancı hayatı boyunca hiç üniversiteye gitmemiştir. İlkokulu Adana İsmet İnönü İlköğretim Okulu'nda okudu. 1944 yılında bu okuldan mezun oldu. Adana Erkek lisesi'ne giderken zatürre hastalığı nedeniyle üç kez ara verdikten sonra okulu bırakma kararı almış ve hemen ardından iş hayatına atılmıştır. Bir süre Akbank'ta katip olarak çalışmıştır.
Bu esnada yıllar 1957'yi gösterirken akrabası olan Türkan Sabancı ile evlenmiştir. 1960'ların başında, babası ve kardeşleri önemli bir bölgesel ticaret imparatorluğu kurmuştur. Kardeşler, babalarının ölümünden sonra, 1974'te Hacı Ömer Sabancı Vakfı adlı bir kurum altında birleşmişlerdir.
Sakıp Sabancı'nın İş Hayatı
Sakıp Sabancı için tam bir azmin ve çalışmanın örneğidir diyebiliriz. Çünkü sıfırdan başlayıp, büyük bir imparatorluk kurmak, gerçekten de sadece inancın ve çalışmanın eseri olmalıdır. Lisedeyken eğitim hayatını bırakarak çalışmaya atılan Sabancı, bir süre Akbank'ta çalıştıktan sonra, 1955 yılında BOSSA Un Fabrikası'nda veznedar oldu. 2 yıl geçtikten sonra burada Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaya başladı.
Sakıp Sabancı, ilk çocuğu Dilek'in dünyaya gediği yıl yani 1964'te Adana Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı oldu. Bundan 2 yıl sonra babası Hacı Ömer Sabancı'nın vefatı ile büyük yıkım yaşadı. 1966 yılında iplik ve polyester fabrikası olan SASA kuruldu.
Sabancı Holding, sonraki 20 yıl boyunca; turizm, tekstil, gıda, araba, tütün, kimya ve bankacılık konularında yaklaşık 60 şirket ile uluslararası düzeyde önemli bir holding haline gelmiştir. Sabancı; Du Pont, Toyota, Philip Morris, Kraft Foods ve IBM gibi uluslararası kuruluşlarla ortaklıklar kurmuş ve küresel iştiraklerine Londra'da bir bankayı dahil etmiştir.
Kardeşleri üst düzey görevleri üstlenirken Sakıp Sabancı itici güç olarak tanınmıştır. İlk yıllardaki koordinatörlerinden biri, gelecekteki başbakan ve cumhurbaşkanı olan Turgut Özal olmuştur. Sabancı, merkezini Adana'dan İstanbul'a taşımaya 1960'ların sonunda karar vermiştir. Daha sonraki yıllarda çeşitli kültürel, hayırsever ve eğitsel eylemleri üstlenmiştir. Sabancı Vakfı ise hala Türkiye genelinde 100'den fazla sağlık, eğitim ve kültür merkezi işletmektedir.
Yaşadığı hayatı tırnakları ile kazıyarak elde eden Sakıp Ağa, ülkesini ve ülkesinin insanlarını çok seven bir isimdi. Bu sebepten her alanda çalışma yapmaya, istihdamı genişletmeye, sanatı ve eğitimi ilerletmeye çalıştı. Sabancı'nın adını ölümsüzleştiren en önemli eser ise Adana'da bulunan, Adana Sabancı Merkez Camii'dir.
Yapımı yaklaşık 10 yıl süren camii, 6600 metrekarelik kapalı bir alan üzerine kurulu olan cami, toplamda 58.900 metrekare alanı kapsamaktadır. 28.500 kapasiteli camiinin yapım aşamasında, masraflarının yarısı Sabancı ailesi tarafından karşılanmıştır. Adana Sabancı Merkez Camii halen (2018 yılı itibariyle) Ortadoğu ve Balkanların en büyük camisi unvanını korumaktadır.
Sakıp Sabancı'nın Aile Hayatı
Sakıp Sabancı, teyzesinin kızı Türkan Hanım ile evlenerek uzun yıllar süren, mutlu bir evlilik yaşamıştır. Babasının nasihati üzerine hayatını birleştirdiği Türkan Hanım'dan Sevil, Dilek ve Metin olmak üzere 3 çocuğu oldu. İlk çocukları Dilek 1964 yılında dünyaya geldi. 1970 yılında doğan oğullarına Metin, 1973 yılında dünyaya gelen kızlarına ise Sevil adını verdiler.
İkinci çocuğu Metin Sabancı'nın zihinsel engelli olarak doğması Sakıp Sabancı'yı ve ailesini çok etkiledi. Bunun üzerine 1976 yılında Erol Sabancı Spastik Çocuklar Tedavi ve Eğitim Merkezi ile 1996 yılında Metin Sabancı Spastik Çocuklar ve Gençler Eğitim, Üretim ve Rehabilitasyon Merkezi'ni açtılar.
Sakıp Sabancı'nın Vefatı
Keskin zekası ve ince esprileri ile halkla özdeşleşen ve pozitif enerjisini karşısındaki insana aktaran Sakıp Sabancı, 10 Nisan 2004 tarihinde yakalandığı böbrek kanseri nedeniyle tüm tedavilere rağmen hayatını kaybetmiştir. Bundan evvel 1981 ve 1989 yılları arasında iki defa açık kalp ameliyatı geçirmiştir. Ölümünün ardından on binlerce insan cenaze törenine katılmıştır.
Kendisi hala Türk tarihindeki en sevilen iş adamı olarak görülmektedir. 71 yıllık ömrüne sayısız hayır işi, başarı, ödül, vakıf ve kurum bırakan Sakıp Sabancı, ardında onu seven milyonlarca insan bırakmıştır. Onu sevenler halen Sakıp Ağa'nın şakalarından ve mütevazi kişiliğinden bahsederek yad etmektedir. Ölümünün 10. yıl dönümünde Sabancı'yı tanıyan kişilerden 10 bin tanesinin mini vesikalık fotoğrafı, dijital ekrana yansıtılarak, büyük bir mozaik oluşturulmuştur.
Sakıp Sabancı'nın Eserleri
Sakıp Sabancı tarafından kaleme alınan 14 kitap yayınlanmıştır ve özellikle 2002 yılında yayımladığı Sakıpname ile bilinmektedir. Kitaplarının yanı sıra sık sık televizyon programlarına çıkan Sabancı bir dönem yurt içi ve yurt dışı seyahatlerini gazetelerde seri haline getirmiştir.
Bu seriler Sabancı'nın siyasete girmek istemesi olarak algılanmıştır. Ancak iş dünyasının lideri olmasına rağmen, her zaman bürokrasiyi eleştirmiş ve siyasetten uzak kalmıştır. Hayatının son dönemlerindeki girişimlerinden en büyüğü İstanbul'daki Sabancı Üniversitesi'nin kurulmasıdır ve bu okul kendini hızla Türkiye'nin en güçlü akademik kurumlarından biri haline getirmiştir.
[renkbox baslik="Mahatma Gandhi Kimdir? Hayatı Hakkında Bilgi
" link="https://bilgihanem.com/mahatma-gandhi-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/03/mahatma-gandhi-kimdir-hayati-hakkinda-bilgi.jpg" renk="yesil" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Bir diğer başarısı ise Sabancı ailesinin Bebek'teki zarif villa ve bahçesinin Boğaz'da bulunan güzel sanatlar ve hat sanatı müzesi haline getirilmesini sağlamasıdır. Bu müze hala birçok otör tarafından, uluslararası üne sahip tek özel Türk müzesi olarak görülmektedir.
Ödülleri
- Altın Merküri Ödülü, 1979
- Belçika Kraliyet Nişanı, 1987
- Japonya Hükümeti tarafından verilen, Kutsal Hazine Altın ve Gümüş Yıldız Nişanı, 1992
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından verilen, Devlet Üstün Hizmet Madalyası, 1997
- Avrupa Kristal Dünya Ödülü, 1997
- New York FABSIT Vakfı tarafından verilen, Yılın İşadamı Ödülü, 1999
Fahri Doktoraları
- Anadolu Üniversitesi, 1984
- University of New Hampshire, 1986
- Yıldız Teknik Üniversitesi, 1992
- Erciyes Üniversitesi, 1993
- Mimar Sinan Üniversitesi, 1997
- İstanbul Üniversitesi, 1997
- Çukurova Üniversitesi, 1999
Kitapları
- Para Başarının Mükafatıdır, 1985
- İşte Hayatım, 1986
- Rusya'dan Amerika'ya 1989
- Ücret Pazarlığı mı? - Koyun Pazarlığı mı?, 1990
- Değişen ve Gelişen Türkiye, 1991
- Daha Fazla İş Daha Fazla Aş, 1993
- Hayat Bazen Tatlıdır, 2001
- Başarı Şimdi Aslanın Ağzında, 1998
- Sakıpname, 2002
Hemşomuz Adana’nın gururu! Yaptığu hayırların mükafatını diğer tarafta alır inş