Satranç Nedir? Nasıl Oynanır? Tarihçesi Nedir?

Satranç, karşılıklı iki kişi arasında, satranç tahtası üzerinde, oyuna ait özel taşlar ile oynanan bir masa oyunu türüdür. Dünya üzerinde büyük turnuvalar düzenlenir ve genellikle bir spor olarak kabul edilir.

Satranç tahtası adı verilen 8x8’lik kare bir zemin üzerinde, satranç taşları ile oynanır. Toplamda 64 kare vardır. Bunların yarısı siyah yarısı beyazdır. Oyuncular taşlardan farklı olan iki rengi tercih ederler ve oyun başlar.

[renkbox baslik="Rafting Nedir? Nasıl Yapılır?" link="https://bilgihanem.com/rafting-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/06/rafting-nedir-nasil-yapilir.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Her bir oyuncunun hamle yapması ile oyun gelişme gösterir. Oyunun başında hem siyahtan hem beyazdan 16’şar tane taş vardır. Bu taşlar; 1 adet şah, 1 adet vezir, 2 adet kale, 2 adet fil, 2 at ve 8 tane piyondan meydana gelir. Oyundaki amaç rakibi mat etmektedir. Yani rakip şahın bulunduğu karenin tehdit altında olması ve bu tehdidi engelleyecek başka bir kareye geçmek için hamle yapamaması durumudur.

Satranç Nedir?

Aslında yukarıda satranç hakkında bilgiler verdik. En yalın haliyle satranç nedir merak edenler olursa; karşılıklı iki takım veya iki oyuncu arasında, satranç tahtası üzerinde, satranç taşları ile oynanan bir strateji oyunudur desek yanlış bir söylem yapmış olmayız sanırım...

Şimdi gelin yüzyıllardır dünya üzerindeki birçok uygarlık tarafından sevilerek oynanan ve imparatorların, sarayların oyunu olarak bilinen satrancı daha detaylı tanıyalım.

Satranç Nasıl Oynanır?

• 8x8 olmak üzere toplamda 64 karesi olan satranç tahtası zemine yerleştirilir.
• Satranç oyuncusu oyunu bir ordunun komutanı gibi yönetmelidir.
• Her oyuncunun 16’şar tane taşı bulunur.
• Taşlar satranç tahtası üzerine düzgün bir şekilde dizilir.
• Oyun sırayla oynanır. Oyunların hamleleri birbirini takip eder.
• İlk hamleyi beyaz taşlara sahip oyuncu yapar.
• Satrançta kısa boydaki şişman taşlara kale adı verilir. Her oyuncunun iki tane kalesi bulunur.
• At olarak isimlendiren taşlar oyuna kalenin yanında başlamaktadır.
• Sivri uçlu attan biraz daha uzun taşlara fil ismi verilir. İkişer tane bulunurlar.
• Taç şeklindeki taşlara vezir adı verilir. Fil ve Şah arasına yerleştirilir.
• Geriye kalan piyonlar da tahtanın orta kısmına dizilir.
• 8 adet beyaz ve 8 adet siyah piyon vardır.
• Üstünde artı işareti olan taş şahtır ve uzun boyludur.

Taşların hareketlerini bilmek temeldir. Tahta üzerindeki her taşın ayrı bir hareketi vardır. Yönleri, basamakları ile birbirinden ayrılır.

• Şah: Bitişiğinde bulunan karelere hareket edebilir.
• Kale: Yatay olarak ya da dikey olarak ilerleyebilir.
• Fil: Çapraz hareket edebilirler. Filler oyun süresince aynı renk karelerde kalır.
• Vezir: Dikey, yatay, çapraz ilerleyebilir.
• At: L şeklinde ilerler. Her bir hareketi 3 kare sıçrama şeklinde ilerler. Taşların üzerinden atlayabilirler.
• Piyonlar: Bulundukları sütunda ileri doğru bir kare ilerleyecek şekilde hareket eder. Ancak sadece başlangıç alanındaki piyonlar isteğe bağlı olarak iki kare şeklinde ilerlerler.

Satrancın Tarihçesi

Satranç ilk olarak M.S 6.yüzyılda Hindistan topraklarında ortaya çıkmıştır. M.S 10. yüzyıla gelindiği vakit tüm Asya topraklarına, Ortadoğu ve Avrupa’da çoktan yayılmıştır. 15.yüzyıldan sonra Avrupa’da soylular arasında çok popüler bir oyun olmuştur. Bu zamandan sonra satranca kraliyet oyunu adı verilmiştir. Oyunun kuralları ve taş dizilimi zaman içerisinde birçok kez şekil değiştirmiş ve 19. yüzyıla gelindiğinde günümüzde oynandığı halini almıştır. 20. yüzyıl Avrupa’sında toplumun entelektüel tabakaları arasında yayılma göstermiş, sonrasında ise dünyanın en favori oyunu haline gelmiştir.

Oyunun icadı ile ilgili olarak çeşitli efsaneler bulunur. Bunlardan en bilineni buğday tanesi efsanesidir. 6. yüzyıl sonrasından beri satranç İran’da bilinmekteydi. Buradan 7.yüzyıl ortalarında İslamiyet’in yayılmasıyla beraber Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yayılmıştır. Sonraları şövalyelerin yed, yiğit erdeminden sayılıyorken; diğer taraftan da kilise tarafından uygun bulunmamıştır.

Günümüze en yakın tarihte 19.yüzyıl ortasında satranç turnuvaları düzenlenmeye başlanmıştır. İlk resmi Dünya şampiyonu Wilhelm Steinitz isimli kişidir. 1924 yılında da Dünya Satranç Federasyonu kurulmuştur.

Bilgisayarların icadının ardından 20. yüzyıl sonunda satranç bilgisayar oyunu olarak da oynanmaya başlanmıştır.