Çoğunlukla çocukların kemik gelişimlerinde oldukça etkili olan süt, sık olarak tatlı yapımlarında da kullanılmaktadır. Üzerindeki tartışmalarsa hala devam etmektedir. Yoğurt mu? Süt mü? Pastörize süt mü? Doğal süt mü? Bunlar kişilerin üzerinde hala net olarak karar veremediği konulardan bazılarıdır. Sütün en çok bilinen çeşitleri, inek ve keçi sütüdür ve en çok kullanılanları da bunlardır. Bunun dışında; soya sütü, badem sütü bulunabilen diğer süt çeşitleridir.
Her birinin saymakla bitmez farklı faydaları bulunur. Günümüze yakın bir tarihte yapılan ve 20 yıl süren araştırmaya göre; süt tüketen kişilerin sağlıklı bağırsaklara sahip oldukları belirlenmiştir.
[renkbox baslik="Kafein Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/kafein-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/08/kafein-hakkinda-bilgiler.jpg" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]
20 yıl süresince 2000 kişiye her gün 2 bardak süt verilmiştir. Bu kişilerin bağırsak sorunlarının olmadığına hatta bağırsak kanserinden de korunduklarına kanaat getirilmiştir.
Süt Nedir?
Süt, dişi memeli hayvanların aslında yavrularını beslemek için ürettiği, besin değeri oldukça yüksek beyaz renkte bir sıvıdır. Bunun dışında bazı bitkilerin çeşitli organlarında da bulunabilen yine beyaz renkteki bir öz sudur. Ayrıca erkek balıkların tohumlarına da süt adı verildiği bilinmektedir.
Sütün Tarihçesi
M.Ö 8000’li yıllara ait sığır çizimlerinde; sütün bu hayvandan temin edildiğini belirten çizimler dikkat çekmektedir. İnsanlar 5000 yıldan bu yana süt içebiliyorlar. İlk kanıtlar ise Fırat ve Dicle nehirleri arasında kurulmuş Sümerler’e ait Ur kentinde tespit edilmiştir. Ayrıca M.Ö. 26.yüzyıla ait Babil eserlerinde süt ve sütün kesilmesi ile ilgili temalar bulunmaktadır. İncil’de üç meleğe tatlı ve ekşi süt sunulduğu ifade edilmektedir.
Sütün Faydaları Nelerdir?
- Büyüme ve gelişmede oldukça önemli bir paya sahiptir. Vücut için gerekli olan ve kemiklerin gelişmesini sağlayan, kemik erimesini önleyen besin sütün ta kendisidir.
- Mikropların sebep olduğu enfeksiyonlara yönelik direnç sağlayan sütün, kasların güçlenmesinde de faydası vardır.
- Uyku öncesinde içilen bir bardak süt, daha rahat, huzurlu bir uyku vaat eder. Uykuya dalış süresinin kısalmasına da yardımcı olur.
- Beynin ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlayabilen bir besin maddesidir. İçerisindeki bir maddenin beynin yaşlanmasını önlediği belirlenmiştir. Yeni hücre yapımında da oldukça etkilidir.
- Süt içmek, sindirim sistemini düzene sokan bir eylemdir. Mide rahatsızlıklarına, bağırsak rahatsızlıklarına, özellikle de ishalin iyileşmesine faydası vardır. Ülserin önlenmesinde sütün önemi büyüktür. Ülser nedeniyle oluşan diş çürüklerinin de önüne geçer.
- Günümüzün en sık görülen hastalıklarından kanserin önlenmesinde sütün önemi büyüktür. İçerisinde bulunan A, B,C, D ve E vitaminleri insanlar için önem taşıyan vitaminlerdendir. Görme yetisi konusunda A vitamini, hafıza konusunda B vitamini, antioksidan olarak C vitamini, kansere yakalanmamak için D vitaminini eksik etmemek gerekir.
- Kadınlarda menopoz döneminde gerekli olan kalsiyum ihtiyacı sütten sağlanabilir. Ayrıca diyet yaparken kalsiyum alan kişilerin hızla kilo verdiği belirlenmiştir. Bunun nedeni minerallerin yağ yakımının hızına yaptığı olumlu etkilerdir.
- Saydığımız bu faydaların yanında bir de anne sütü vardır ki, mucize etkisinde bir gıdadır. Her bebek mutlaka anne sütü almalıdır. Anne sütü ve faydaları hakkında oldukça kapsamlı bir yazıyı daha önce sizlerle paylaşmıştık.
Sütün Zararları Nelerdir?
- Tüm gıdalarda olduğu gibi sütün tüketiminde de aşırıya kaçmak bazı sorunları beraberinde getirebilir. Hayvansal proteinlerin tamamı ve tabi ki süt, vücudun pH dengesini bozabilmektedir. Neticede oluşan asidik maddeler böbreklere ulaşmadan atılması için biyolojik bir reaksiyon başlamış olur.
- Günümüzde ineklerin sütlerinin artış göstermesi için genetiği değiştirilmiş büyüme hormonu, ineklere verilmektedir. Böyle sütleri içenlerin kanında insülin seviyesinde artış görülür. Genetiği oynanmış besinler kanserin birinci nedenleri arasında gösterilmektedir.
- İnek sütü, insan sütünden 3 kat daha fazla protein içerir. Bu durum insanların metabolizmasına pek uygun olmayabilir. Ayrıca kemik gelişimine katkısı olmasına rağmen, küçük yaşlarda çocuklara verilen süt, kemik gelişimini güçlendirmek yerine kemik kırılması ihtimalini ciddi oranda artırmaktadır.
- Yine günümüzde uygulanan yüksek ısı uygulaması ile kutulanan sütler, zararlı hale gelmektedir. Sadece sütün raf ömrünü uzatmak amacıyla yapılan bu işlem, süt içindeki hastalık yapıcı mikrop ve bakterilerin yok olmasını sağlar ama bu esnada yararlı bakterilerinde yok olmasına neden olur.
- Brucella gibi süt ve süt ürünlerinin neden olduğu hastalıklara karşı dikkatli olmak gereklidir. Bir diğer önemli hastalık ise tüberkülozdur. Tüberküloz hakkında detaylı bilgi almak için buraya tıklayın. Süt aldığınız yerlerin güvenilir olmasına özen göstermelisiniz.
