Tomris Uyar Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Tomris Uyar Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Öykü yazarı ve çevirmen olan Tomris Uyar; Edip Cansever, Ülkü Tamer, Cemal Süreyya ve Turgut Uyar için en güzel dizelerinin ilham kaynağı olarak döneminde adından sıkça söz ettirmiştir. Çevirmenlik ile mesleğe başlamış, öykü yazarlığı ile birçok dergide mesleğini icra etmiştir. Bu makalemizde sizlere Tomris Uyar'un hayatı, eserleri, edebi kişiliği ve aşk hayatından bahsedeceğiz.

Erkan Karaca

Türk edebiyatının en başarılı öykü yazarlarından biri olan Tomris Uyar, eserlerinin yanı sıra aşk hayatıyla da gündeme gelen bir kadındı. Birçok ünlü isimle anılan yazarın, bu yönünün dışında çok iyi bir çevirmen olduğu da söylenebilir.

Edebiyata çevirmenlikle başlayan yazar önce Türkçe'yi her detayıyla bilmek istediğini söyledi. Daha sonra ise bu detayları mükemmel bir üslupla bir araya getirdi. Öykülerinde her şeyden önce tarzını ve sakinliğini hissedeceğiniz Tomris Uyar, ilk okumada dahi anlaşılacak bir huzura sahip.

[renkbox baslik="Halide Edip Adıvar Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/halide-edip-adivar-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/11/halide-edip-adivar-kisaca-hayati-960x560.png" renk="gri" yenisekme="evet"][/renkbox]

Çevirmenliğin arkasından öykü yazarlığına başlaması ünlü yazar için büyük bir avantaj olmuştu. Çünkü hem dilini geliştirmiş hem de başarısıyla tüm edebiyat dünyasına adını duyurmuştu. Bu başarının yanında Türk edebiyatı için önemli birkaç şairle aşk yaşaması ününü artırdı. Pek çok erkek için ulaşılmaz kadın unvanına sahip olan Tomris Uyar, gerçek bir edebiyat aşığı olarak anılmaya devam ediyor.

Tomris Uyar Kimdir?

Tomris Uyar Kimdir?

Kendi hakkında herhangi bir yazı yazılmasını sevmeyen ancak ne kadar engel olmak istese de 3 büyük şairin mısralarına konu olan Tomris Uyar, kendi öykülerinde dahi kendinden uzaktı. Ünlü yazarın eserlerinde anlatılmak istenen açık ve net bir şekilde belirtilirken kendine ait izleri bulmak oldukça güç. Çünkü her şeyden önce o bir yazardı.

Kadın olmaktan öte yazar olduğunu vurgulamak isteyen Uyar, eserlerini yaratırken bunu gizli bir şekilde vurgulamış. Öyküleri kadar çıkardığı dergilerle de bilinen Tomris Uyar, henüz 21 yaşında yazar olmaya karar vermiş bir kadın. Özellikle ikinci yeni döneminin tüm şairleriyle yakınlığı nedeniyle edebiyatın içinden ayrılamayan yazar, bir şiir akımı olmasına rağmen ikinci yeni döneminin şair olmayan tek üyesidir.

Tomris Uyar’ın Hayatı

Tomris Uyar’ın Hayatı

15 Mart 1942 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Tomris Uyar, yazar Ali Fuat Gedik ve Celile Hanım’ın kızladır. İlköğrenimini tamamladıktan sonra 1962 yılında Robert Koleji’nde okuyan yazar daha sonra 1963’te İstanbul Üniversitesi’nden mezun oldu.

Hayatını çevirmenlik yaparak kazanmaya başlayan Tomris Uyar’ın ilk çevirisi Tagore-Şekerden Bebek isimli eser oldu. 1962 yılında Varlık dergisinde yayımlanan çeviri yazarın, isminin yavaş yavaş duyulmasını sağladı. İlk evliliğini Ülkü Tamer ile gerçekleştiren Tomris Uyar’ın Ekin ismini verdiği bebeği kısa süre sonra vefat etti. Daha sonra evli olduğu halde ismi Cemal Süreya ile anılmaya başlandı. Boşandıktan bir süre sonra daha bu şekilde devam etti.

İkinci evliliğini 1969 yılında Turgut Uyar ile yapan Tomris Uyar, Turgut ismini verdiği bir bebeğe sahip oldu. Daha sonra Edip Cansever ile anılan Tomris Uyar, yemek borusu kanseri nedeniyle 62 yaşında vefat etti. Turgut Uyar hakkında detaylı bilgiye sahip olmak için tıklayınız.

Tomris Uyar’ın Edebi Hayatı

1962 yılında ilk öyküsünü yayımlayan Tomris Uyar daha sonra edebiyat dünyasında yavaş yavaş tanınmaya başlandı. Öykü başarısının yanında Cemal Süreya ile tanıştıktan sonra çıkardığı Papirüs dergisi edebiyat dünyasında pek çok kişiye yakın olmasını sağladı.

1966 yılından sonra daha çok eleştiri ve gündem takibi üzerine yazdı. Bu yönde ele aldığı yazıları Yeni Dergi ve Yeni Edebiyat dergilerinde yayımlandı. Turgut Uyar ile beraber yaptığı Lucretius- Evrenin Yapısı çevirisi 1975 yılında ödül almasını sağladı. Bunun hemen arkasından Cemal Süreya ile Küçük Prens çevirisini yapan yazar, çevirmenlikte çığır açtı.

Tomris Uyar’ın Aşk Hayatı

Kolej aşkı Ülkü Tamer’den Edip Cansever’e kadar pek çok isimle anılan Tomris Uyar, ne olursa olsun aşık olmadan kimseyle birlikte olmadığının altını çiziyor. Kolay sevip kolay sıkılan biri olduğu belirtilse de aslında ulaşılamayan, elde edilemeyen kadınlardan biri olduğu söylenebilir. Kiminle birlikte olduysa aynı korkuyu veren Tomris Uyar, hep gitmek üzerine kurulu bir dünyaya sahiptir.

Ülkü Tamer ve Turgut Uyar ile yaptığı evliliklerle ilgili birçok çalkantılı duruma maruz kalan Tomris Uyar, Cemal Süreya ve Edip Cansever’in de kendine aşık olduğunu bilmektedir. Her ne kadar kendi ağzıyla aşkını itiraf etmese de Cemal Süreya’ya olan aşkı birkaç yıl sürmüş daha sonra Turgut Uyar’la evlenmiştir. Gerçek aşkın dostluk olduğunu ise Edip Cansever ile öğrendiğini belirtmiştir.

Tomris Uyar’ın Eserleri

Tomris Uyar’ın Eserleri

Hayatı boyunca yazan Tomris Uyar, çok fazla hikaye yazdı fakat onun asıl mesleği çevirmenlikti. Bilhassa Cemal Süreya ile çevirisini yaptığı Küçük Prens onun ünlenmesini sağladı.

Çevirilerinde olduğu kadar öykülerinde de ender bulunacak zarafete sahip olan Tomris Uyar, dil ve üslup konusunda örnek teşkil etmekte. Sürükleyici olduğu kadar şiirsel olan olaylar içinde kendisine pek rastlayamadığımız yazar, mükemmel bir kurgu düzeni kurmaktadır. Hikaye kahramanlarını toplumun hemen her kesiminden tercih etmesi muhteşem bir gözlem becerisine sahip olduğunu gösterir.

[renkbox baslik="Ahmed Arif Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/ahmed-arif-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/11/ahmet-arif-kimdir-hayati-ve-eserleri-960x560.jpg" renk="siyah" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Hem izleyici hem de aktarıcı olabilmesi ise kesinlikle dili nasıl kullandığıyla ilgilidir. Sakin ama hızlı, şiirsel ama akıcı bir dile sahip olan Tomris Uyar, bu zıtlıkları bir arada barındırması nedeniyle ender bulunan yazarlardan biridir.

Tomris Uyar’ın Çevirileri

Asıl mesleği çevirmenlik olan Tomris Uyar, edebiyata adım attıktan sonra pek çok isimle bir araya gelerek bu yönünü güçlendirmiştir. Alis Harikalar Ülkesinde & Alis Aynanın İçinde, Al Midilli, Altın Böcek, Değirmencinin Karısı, Gök Nasıl da Karardı, Küçük Prens, İnci, Kızıl Ölümün Maskesi, Küçük Tragedyalar gibi daha pek çok önemli eserin çevirmenliğini yapmıştır. Her ne kadar Adger Allan Poe eserlerinin çevirmeni olarak bilinse de dünyaca tanımış pek çok yazarın eserlerini çevirmiştir.

Tomris Uyar’ın Kitapları

1971 yılında çıkardığı İpek ve Bakır adlı eserini 1973 yılında Ödeşmeler isimli eseri takip etti. Daha sonra 1 ya da 2 yıl aralıklarla; Dizboyu Papatyalar, Yaz Düşleri/Düş Kışları, Gecegezen Kızlar, Rus Ruleti - Dön Geri Bak, Sekizinci Günah, Otuzların Kadını, Aramızdaki Şey isimli eserlerini yayımladı. Tomris Uyar, 1979 yılında çıkardığı Yürekte Bukağı ve 1986 yılında yayımladığı Yaza Yolculuk isimli hikayeleriyle Sait Faik Hikaye Armağanı Ödülü'ne layık görülmüştür.

Tomris Uyar yaptığı çevirilerle ve öyküleriyle başarılı bir profil çizmiştir. Yaşadığı aşkların da ünlü olmaları adının duyulmasını kolaylaştırsa da mesleğiyle gündemde olmuştur.
Tomris Uyar'ın çevirdiği eserleri okudunuz mu? Çevirileri hakkında ne düşünüyorsunuz?
Tomris Uyar'ın eserlerinden en çok hangisini beğendiniz?
Tomris Uyar'ın şairlerle olan ilişkileri hakkında ne düşünüyorsunuz?



Okur Yorumları