Vanilya Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Vanilya Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Salepgiller familyasından olan vanilya dünyanın birçok yerinde yetişebilen, hoş kokulu bir bitkidir. Pastalarda, tatlılarda kullanabildiği gibi; şampuan, krem ve losyonlarda da tercih edilmektedir. Özellikle yaydığı hoş koku sayesinde kozmetik sektörünün kalbi olan parfümlerin de ana bileşenidir. Bu yazımızda; vanilyanın nasıl bir bitki olduğu, nasıl kullanıldığı ve faydaları hakkında kısaca bilgi bulacaksınız.

Yasemin Saygın

İsmi Latince kökenli Vanilla planifolia’dan gelen vanilya, genellikle tropikal ülkelerin bir ürünü olup hoş kokusu ve faydaları ile sıkça adından söz ettirmektedir. İştah açıcı özellikte olmasının yanında, ayrıca kullanan kişilerde afrodizyak etkisi yaratması, vanilyanın yetiştiği bölgelerde oldukça kıymetli bir bitki olmasına neden olmuştur. Birden çok kullanım şekli ve güzel kokusu nedeniyle vanilya bitkisi birçok yerde karşımıza çıkmaktadır. Madagaskar ve Meksika gibi ülkeler vanilya bitkisinin anavatanıdır.

Tatlıları süslemek ve kozmetik alanda farklı şekillerde vanilyadan yararlanmak için öncelikle vanilyanın henüz yeşil halinde iken toplanması ve haşlandıktan sonra kurutulması gerekmektedir. İşte kurutulmuş olan vanilya meyveleri birçok alanda kullanılan vanilyanın hammaddesi gibidir.

[renkbox baslik="Kudret Narı Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/kudret-nari-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/03/kudret-nari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="turuncu" yenisekme="evet"][/renkbox]

Ticari amaçla üretilip kullanılması en çok Meksika ülkesinde gerçekleşmekte ve bunun için vanilya orkidesi yetiştirilmektedir. Bağışıklık sisteminin güçlendirmesinden, insana canlılık ve enerji vermesi gibi pek çok faydayı vanilyanın kullanılması ile elde etmek mümkündür. Bağışıklık sistemi nedir, nasıl güçlendirilir öğrenmek için buraya tıklayın.

Vanilya Nedir?

Salepgiller (Orchidaceae) ailesinden şifa kaynağı özelliğinde bir bitki olan vanilya, yaklaşık 20 santimetre boylarındaki meyveleri olan bir bitkidir. Yaprakları sapsız ve yassıdır. Yaklaşık 150 türü olan vanilya, Ekvatorun Pasifik kıyıları, Meksika, Madagaskar, Cava, Antiller ve daha birçok yerde yetişebilmektedir.

Vanilya tozu ya da özü olarak birçok yerde karşılaşılan vanilyayı elde etmek için olgunlaşmamış vanilya meyvelerine ihtiyaç duyulmaktadır. İçeriğinde bulunan kalsiyum ve sodyum gibi faydalı bileşenler vanilyanın oldukça faydalı bir bitki olmasını sağlamaktadır. Bir miktar şeker içeren vanilya kolesterol içermeyen bir bitkidir.

Vanilya Nasıl Kullanılır?

Türkiye’de sadece sera ve botanik bahçe gibi kapalı alanlarda yetiştirilme imkânı olduğu için ülkemizde çok yaygın bir kullanım alanına sahip olmayan vanilya, diğer ülkelerde oldukça yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. En yaygın kullanım şekli; tatlıları süslemek amacı dışında vanilya çayı hazırlamak ve doğal bir tatlandırıcı olarak kullanmaktır.

Özellikle sütlü tatlılara fazlasıyla yakışan vanilya, tarçın ya da Hindistan cevizi gibi hoş kokulu baharatlarla birlikte de tercih edilebilir. Vanilya bitkisine ülkemizde çok fazla aşina olmasak da, vanilyanın pek çok kullanım alternatifini farklı şekillerde görmekteyiz.

Yemek ve tatlılara hoş koku veren vazgeçilmez bir ürün olmasının yanında, asit oranı yüksek olan sebze ve meyvelerin mide dostu bir hale gelmesinde de vanilyanın asit giderici özelliğinden yararlanılmaktadır. Yapay şekerlerin zararlarını bilenler için oldukça sağlıklı bir tatlandırıcı özelliğinde olan vanilya ile tadı ekşi ve az olan yiyecekleri doğal yoldan tatlandırmak amacıyla da kullanılmaktadır.

Hoş tat vermesi ve içeriğindeki zengin vitamin ve mineraller sayesinde besleyici bir bitki olmasının yanında kozmetik endüstrisinde de vanilyanın güzel kokusundan ve afrodizyak etkisinden yararlanılmaktadır. Şampuan, vücut losyonları, el sabunlar cilt kremleri ve daha birçok kozmetik alanda, vanilyanın hoş kokusundan yararlanılmaktadır.

Vanilyanın Faydaları Nelerdir?

Vanilyanın başlıca özellikleri arasında; tüm vücudun sinir sistemini olumlu yönde uyarıcı etkisinin olduğunu söylemek mümkündür. Bu sayede çeşitli psikolojik sorun ve depresyona karşı bünyelerin daha dayanıklı olmasını sağlamaktadır. Stres ile baş edebilmek için vanilyanın sadece koklanması bile yeterlidir.

  • Sindirimi kolaylaştırması ve mide hastalıklarını iyileştirici gibi etkileri vanilyanın diğer yararları arasındadır.
  • Adet söktürücü özelliğinin yanı sıra, adet düzensizliği yaşayan kadınların düzenli olarak vanilya kullanmaları durumunda, bu durumdan kurtuldukları gözlenmiştir.
  • Öksürük, astım ve soğuk algınlığı hastalıklarına karşı önlem almak ve iyileşme sağlamak içinde vanilya bitkisinden yarar sağlanabilir.
  • Hazmı kolaylaştırır.
  • Ateşi düşürür.
  • Afrodizyak yani cinsel gücü artırıcı etkisi vardır.
  • Vücuda enerji ve direnç verir.

Vanilyanın Yan Etkileri Nelerdir?

Genellikle faydaları ile bilinen vanilya, kullanımı sırasında olası yan etkilerine karşı her bitkide olduğu gibi dikkatli kullanılması önerilen bir bitkidir. Afrodizyak etkisinin yüksek olmasından dolayı fazla kullanmamaya özen gösterilmelidir.

Ayrıca vanilya mide bulantılarını önlemek amacıyla önerilen bir bitki olmasına rağmen aşırı tüketilmesi durumunda ters etkiye neden olarak kusma problemine yol açabilir. Birçok bitkinin olduğu gibi vanilyanın da yağı piyasa da satılmaktadır. Harici olarak cilde uygulandığında sakinlik vermesinden dolayı vanilyanın faydalarından mahrum kalmamak için yağı rahatlıkla kullanılabilir.

Zararı olmayan özellikle yararları ile bilinen vanilya, bazı hassas bünyelerde oluşturabileceği alerji ve yan etkilere karşı dikkatle kullanılması gereken bir bitkidir. Vanilya tozu, özü ve yağı gibi farklı şekillerde alınan vanilyanın aşırı tüketiminden özenle kaçınılmalıdır. Aksi halde faydalı bir bitkiyi oldukça zararlı bir hale dönüştürmek kaçınılmaz olabilir.

Hamilelikte Vanilya Kullanımı

Doğada bulunan her bitkinin insanlık için faydaları yadsınamaz bir gerçektir. Ancak bazı özel sağlık durumları ve hastalık gibi konular bitki ve baharatlara karşı temkinli olmayı gerektirmektedir. Özellikle hamilelik döneminde iken baharat ve bitkilere karşı dikkatli olunması gerektiği vurgulanırken, vanilya bu bitkilerden biri değildir.

[renkbox baslik="Ginseng Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/ginseng-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/03/ginseng-hakkinda-bilgi.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Vanilya bitkisinde bulunan birçok faydalı vitaminler aksine gebelik sürecinden bebeğin gelişimine de olumlu etki sağlaması muhtemeldir. Ancak yine de hamile bayanların doktor onayı sonrasında vanilya kullanmayı tercih etmeleri önerilir. Pek çok faydasının yanında besleyiciliğinin yüksek olması kısıtlı da olsa vanilya tüketimini sağlıklı kılacaktır. Yine vanilya yağı ve özü gibi çeşitleri de mutlaka doktor bilgisine başvurularak kullanılması önerilen faydalı ürünlerdir.

Vanilya, tropikal bölgelerde yetişen bir bitkidir. Tatlı, kek ve pastalarımızın vazgeçilmezi olan vanilya, neredeyse tüm süt tatlılarına da yakışmaktadır.
Vanilyanın tozunu mu, yoksa özütünü mü kullanmayı tercih ediyorsunuz?
Aranızda vanilyanın kokusundan hoşlanmayan var mı?
Vanilyayı aktarlardan alıp, kendiniz hazırlamayı denediniz mi?



Okur Yorumları
  1. Pastalarımızın vazgeçilmezi, ama bu kadar çok faydası olduğunu bilmiyordum açıkcası çok teşekkürler bilgiler için.