Hayvanlara yararlı olmak adına vegan beslenme yaşam biçimini tercih etmek son yılların neredeyse en önemli akımı haline gelmiştir. Yararları ve zararları kıyaslandığında, yararları daha ağır basan vegan diyeti, hayvansal gıdalardan uzak durularak yapılan diyet ve beslenme şekillerini kapsamaktadır.
Et tüketmeyen vegan kişilerin yağlı yiyeceklerden uzak durmaları sebebiyle daha sağlıklı oldukları bilinen bir gerçektir. Vegan diyetinin tam anlamıyla yararlarından bahsedebilmek için hayvansal gıdalara alternatif olarak tüketilen gıdaların, vücudun ihtiyaçlarını tam olarak karşılaması gerekmektedir. Aksi halde beslenme düzeninden yeterli ihtiyacını karşılayamayan kişilerde bağışıklık sistemindeki düşüşe bağlı olarak pek çok hastalık meydana gelecektir.
[renkbox baslik="Hepobur Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?" link="https://bilgihanem.com/hepobur-diyet-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/hepobur-diyeti-nedir-nasil-yapilir.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]
Vejetaryenliğin daha katı olarak ifade edilebilen vegan diyetinde, hayvansal gıdaların yanı sıra, hayvanlara zarar verilerek üretilen hiçbir ürün kullanılmamaktadır. Vegan diyetine başlayacak olanların yararlarını ve zararlarını göze bulundurarak karar vermeleri gerekir.
Vegan Diyeti (Beslenme) Nedir?
Vegan kelimesi, İngilizce "vegetarian" kelimesinin ilk ve son hecelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Vejetaryen kelimesi sadece bitkisel ürünler kullanan kişileri simgelerken, sonradan hayvansal bazı ürünleri de ekleyen vejetaryenlerden kendilerini ayırmak isteyen bir grup tarafından "saf vejetaryen" anlamında 1944'te kullanılmaya başlanmıştır. Vejetaryenlik hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için tıklayınız.
Vegan Diyeti Nasıl Yapılır?
Hollywood yıldızlarının pek çoğu güzelliklerinin ve formda görünmelerinin sırrı olarak vegan diyetini göstermektedir. Etkili bir şekilde kilo verirken, hayvan haklarını korumak isteyen birçok kişi de vegan diyetini uygulamaktadır. Vegan diyetinde hayvansal gıdalardan alınan pek çok vitamin ve mineralin tam olarak karşılanamamasından dolayı çok fazla önerilmese de, birçok artı yönünün bulunması bu diyeti olasılıklar içine dahil etmektedir.
Vegan diyeti yapanların amacı, hem sağlıklı bir hayat sürmek hem de hayvanları korumak ve hayvanların endüstride kullanılmasına karşı çıkmaktır. Vegan diyeti yapanların yemek masasında hiçbir hayvansal ürün yer almamaktadır. Tereyağı, yumurta, kırmızı et, tavuk, balık, süt, süt ürünleri (peynir, yoğurt, krema vb.), kemik, sakatat, bal ve jelatin gibi daja birçok hayvansal gıdayı tüketmekten kaçınırlar.
Vegan Diyeti Örnek Menü
Vegan diyeti hakkında genel bir bilgi verdikten sonra, şimdi de örnek bir beslenme listesiyle bilgimizi somutlaştırmaya çalışalım. Vegan diyeti hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmak isteyenler için örnek diyet listesi aşağıdaki gibidir:
- Kahvaltıda meyve suyu veya soya sütü ile birlikte mısır gevreği ve bir dilim kepekli ekmek üzerine sürülen reçel ya da fındık ezmesi tercih edilmektedir.
- Öğle yemeğinde sandviç ya da salata alternatifleri yer alıyor. Tercihe göre pirinç ya da nohuttan yapılan zengin içerikli bir salata öğle yemeğinde yenebilir.
- Akşam yemeğinde ise, baklagillerin oluşturduğu bir menü hazırlanmaktadır. Yanında bir çeşit sebze ile kepek ekmeği mutlaka bulundurulmalıdır. Ek olarak pilav ya da makarna (süt ve yumurta içermeyen) doyurucu bir yemek olarak tercih edilebilir.
- Tatlıların da genellikle süt, yumurta gibi hayvansal gıda kategorisinde yer almasından dolayı tatlı olarak mevsim meyveleri tercih edilmektedir.
Vegan Diyetinin Faydaları Nelerdir?
Vegan beslenmede gerekli özenin gösterilmemesi durumunda sağlığa zararlı olması kaçınılmazdır. Bu noktada et ve et ürünlerine mesafeli duran kişilerin vegan diyeti ile buluşmaları sonucunda fit görünümde olmak oldukça mümkündür. Ancak zayıf kalırken sağlıklı da olabilmek için et ve et ürünlerinden alınması gerekli olan vitaminlerin, vegan beslenme düzeninde yer alan gıdalardan alınıyor olması gereklidir.
Hayvansal yağların neden olduğu şeker, tansiyon ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıklara vegan kişilerin daha az yakalandıkları yapılan birçok araştırmanın ortak sonuçlarından biridir. Alternatif besinlerde mutlaka bulunması gereken; protein, çinko, kalsiyum, demir, D ve B vitamini sağlığın büyük ölçüde yerinde olmasını sağlayan vitaminlerdir. Bu nedenle vegan diyeti yapanların son derece bilinçli olmaları ve ne yiyip ne yememeleri konusunda gereken özeni göstermeleri gerekmektedir.
Vegan Diyetinin Zararları Nelerdir?
Son dönemlerin en popüler akımlarından biri olan veganlık, vegan diyeti ile sağlıklı kilo vermenin de yolunu açmıştır. Et ürünlerini reddeden ve beslenme düzeninden çıkaran kişiler için bu beslenme stili zararlıymış gibi gösterilse de kendini daha dinç ve enerjik hisseden veganların sayısı arttıkça, vegan diyetinin zararları da çürütülmektedir.
Vegan diyetindeki kısıtlı yiyecekler ile sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için, genel değerlerin sık sık kontrol edilmesi gerekiyor. Bağışıklık sistemi için yeri önemli olan demir ve çinko yoksunluğu durumunda pek çok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Son olarak, vegan diyetinin yararlarından bahsedebilmek için, vegan diyetinin tüm incelikleri bilinmelidir.
Vegan beslenme tarzını benimseyen kişi, vücudu için gerekli olan proteini almadığında, en belirgin olan hastalık Kwashiorkor denilen bir durum ortaya çıkabilir. Bu hastalık annedeki protein eksikliği nedeniyle yeterli süt oluşmadığında kas erimesi ve ödemlere neden olan, genellikle çocuklarda meydana gelen bir durumdur. Tabi anne gerekli protein desteğini aldığında ve dengeli beslendiğinde böyle bir hastalık söz konusu olmayacaktır.
Vegan Diyeti Yapan Ünlüler Kimlerdir?
Aslında vegan yaşam tarzı birçok çevrede çok farklı algılansa da, vegan olmayı seçmiş kişilerce veganlık demek; bilinçli olmak, görmezlikten gelmemek, çevreyi ve hayvanları korumak, hayvanları kullanan endüstriye destek olmamak, akabinde de insanlığı ve geleceği korumak anlamına gelmektedir.
Vegan olan Türk ünlüler; Leman Sam, Şevval Sam, Tarkan, Harun Kolçak, Zülfü Livaneli, Murathan Mungan, Sertap Erener ve Pelin Batu'dur. Zülfü Livaneli'nin şu sözleri de vegan olmanın felsefesini destekleyecek türdendir. "İnsanlık bir gün, biyolojik olarak kendisine benzeyen, bir ana-babası, yavrusu, yüzü, duyguları olan, acı çeken, mutlu olan, başka canlıları hunharca öldürüp yeme cinnetinden kurtulacak. Bundan adım kadar eminim. İlerideki kuşaklar bizim çağımızı hayretle okuyacak ve 'Sahiden mi? Canlıları ödürüp onların ölü gövdelerini mi yiyorlarmış?' diye inanamayacaklar."
[renkbox baslik="Detoks Diyeti Nedir? Nasıl Yapılır?" link="https://bilgihanem.com/detoks-diyeti-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/10/detoks-diyeti-nedir-nasil-yapilir.jpg" renk="yesil" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Vegan olan Yabancı ünlüler, Paul Mccartney, Natalie Portman, Ellen Degeneres, Portia de rossi, Carrie Underwood, Mike Tyson, Bill Clinton, Al Gore, Alicia Silverstone, Usher, Joaquin Phoenix, Woody Harrelson, Thom Yorke, Alanis Morissette, Morrissey, Russell Brand, Jessica Chastain, Tobey Maguire, Emily Deschanel, Leonardo Dicaprio, Brad Pitt...
Vegan Diyeti İle İlgili Kitap Önerileri
Vegan yaşam tarzını anlatan ve bazı kişilerin okuduktan sonra düşüncelerinin değişmesine, vegan beslenme yapısına geçmesine sebep olan birkaç kitabı da sizlerle paylaşmak istedik.
- Hayvan Yemek / Jonathan Safran Foer
- Vegan Beslenme: 190 Vegan Yemek Tarifiyle Birlikte / Dr. Murat Kinikoglu
- İnsan Neden Vegan Olur? / Gary L. Francione , Anna Charlton
- Vegan Yaşam for Dummies / Alexandra Jamieson
- Vegan Yemek Tarifleri for Dummies / Alexandra Jamieson
Vegan diyeti yapmaya başlıyorum. Bilmem gereken daha çok şey var vegan diyeti hakkında bilgiler için teşekkürler.
Etsiz bir hayat dü şü ne mi yo rummmmm