Yakup Kadri Karaosmanoğlu Kimdir? Hayatı ve Eserleri

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk edebiyatında önemli bir yere sahip yazarlardandır. Hayatının önemli bir kısmını Mısır'da geçiren ünlü yazar, burada kendisini geliştirmek için çok çaba sarf etmiştir. Çok değerli eserler kazandırdığı edebiyatımızda farklı edebi topluluklarda kurucu üye olarak yer almıştır.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu yazarlığı dışında Atatürk'ün yakın arkadaşı olarak da tanınmaktadır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, ayrıca çok sayıda dergide de çalışmış hatta Kadro dergisinin kurucuları arasında yer almıştır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Kurtuluş Savaşı yıllarında ve Cumhuriyet Dönemi'nde kendisinden sıkça söz ettirmiştir.

[renkbox baslik="Orhan Veli Kanık Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/orhan-veli-kanik-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/orhan-veli-hakkinda-bilgi-960x560.png" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]

TBMM'de milletvekili olarak görev almış ve yazarlık vasfına bir de siyasetçiliği eklemiştir. Türkiye'de birçok ilde var olan Yakup Kadri Karaosmanoğlu, siyaset yaşamında hayatını geçirdiği Ankara'da hayatını kaybetmiştir. Ünlü yazarın büyük bir özenle kaleme aldığı şahane eserleri günümüzde hala sevilerek okunmakta ve kendisine hala eğitim öğretim müfredatında genişçe yer verilmektedir.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu Kimdir?

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk toplumunun Tanzimat Dönemi'nden başlayan değişimlerini öykü, roman ve makalelerinde kaleme alan Türk yazar, şair, gazeteci ve diplomattır. Yazar asıl ününü romanlarıyla kazanabilmiştir. Yakup Kadri ömrüne çok faydalı işler sığdırabilmiş, Türk edebiyatının değerli isimlerindendir.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Hayatı

Yakup Kadri, 1889 yılında Mısır'da dünyaya gelmiştir. Kahire'de doğan Yakup Kadri, ailesiyle birlikte ilerleyen dönemde Türkiye'ye gelmiştir. Türkiye'ye geldikten sonra ilk eğitimini Manisa'da almıştır. 1903 yılında İzmir İdadisi'ne girmeyi başarmış ve lise yıllarında edebiyata ilgisi başlamıştır. Babası vefat edince İzmir'deki eğitimini tamamlayamayan Yakup Kadri, 1905 yılında annesi ile birlikte tekrar Mısır'a dönmek zorunda kalmıştır. Mısır'da Jön Türklerle tanışan Yakup Kadri, bu durumun etkisiyle politikaya ilgi duymaya başlamıştır. Ünlü yazar, 1908 yılında İstanbul'a geldi ve burada Balkan Savaşı'na kadar yaşadı. Yıl 1912'yi gösterdiğinde Yakup Kadri, tüberküloza yakalandığını öğrendi ve tedavi için 1916 yılında İsviçre'ye gitti. Mondros Ateşkes Anlaşması imzalanınca Türkiye'ye geri döndü.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Kurtuluş Savaşı Dönemi

Kurtuluş Savaşı yıllarında İkdam'da Kiralık Konak isimli romanı tefrika edildi. Bu dönemde Nur Baba adlı romanı ise Akşam gazetesinde yayınlandı. Nur Baba romanından sonra Ankara'ya gelen yazar çeşitli yöreleri gezdi ve gördüklerini kaleme aldı. İlerleyen dönemde Cumhuriyet gazetesinde fıkralar yazmaya başladı. Zaferin 9 Eylül’de elde edilmesinden sonra TBMM'de Mardin milletvekili olarak görev aldı ve bu dönemde Leman Hanım ile dünya evine girdi.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Cumhuriyet Dönemi

1925 yılında Anadolu Ajansı'nda yönetim kurulu üyeleri arasında görev aldı ama bu görevinden 1928 yılında ayrıldı. 1926 yılında tedavi olmak için tekrar İsviçre'ye gitti. Buradaki izlenimleri önce Milliyet gazetesinde yayımlandı. Ardından Alp Dağları ismi ile kitap haline getirildi. 1931 ve 1934 yılları arasında Manisa milletvekili olarak mecliste görev aldı.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Siyasi Hayatı

Yakup Kadri, 1934 yılında Tiran elçiliği görevine atanmış, 1935 ve 1955 yılları arasında çeşitli bölgelerde elçilik görevi üstlenmiş; son olarak 1955 yılında Bern elçisi iken emekli olmuştur. Yazarın Zoraki Diplomat adlı eseri, kendisinin diplomatik yıllarını anlatır. Emekli olunca yurda döndüğünde gazetelerde görevine devam etti. Siyasal yaşamının son görevi 1961 ve 1965 yılları arasında yaptığı Manisa milletvekilliği oldu. İlerleyen dönemde CHP'nin Atatürk ilkeleriyle ters düşmeye başladığını dile getirerek istifa etti.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Yazarlık Süreci

Ünlü ismin yazarlık hayatı Ümit ve Servet-i Fünun dergileri ile başlamıştır. Savaş yıllarında birçok ünlü eserini kaleme almıştır. Yazar 1920'li yıllarda iyimser ve devrimci görünürken sonraki yıllarda umudunu kaybetmiş ve devrimcilik konusundan vazgeçmiştir. 1955 yılından sonra sadece anı kitapları yazmıştır. Yazar, edebi gücünden çok, konusu bakımından ilgi çeken ilk romanı olan Nur Baba'da Bektaşi şeyhi ile evli bir kadının aşkını anlatır ve çok tepki çeker. Ancak buna rağmen bu eser basıldığında çok satar ve yazarın ününe ün katar.

Bir diğer önemli eser ise yazarın sanattan vazgeçerek kaleme aldığı romanı Kiralık Konak'tır. Bu romanda Tanzimat’la başlayıp Çanakkale Savaşı'na kadar üç ayrı kuşağın yaşadığı değişimi ve çatışmayı anlatır. Yakup Kadri, anadolu köylüsünün gerçek hayatını kaleme aldığı Yaban adlı romanı ile ödül almıştır. Yaban romanı üslup bakımından edebiyatta önemli bir yere sahiptir. Hüküm Gecesi adlı eserde II. Meşrutiyet yıllarını ve bu dönemde İttihat ve Terakki partisi çevresinde gelişen olayları konu eder. Sodom ve Gomore'de işgal altındaki İstanbul’da yaşanan ahlaki çöküntüyü ve milli bilinci anlatır.

[renkbox baslik="Eflatun Cem Güney Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/eflatun-cem-guney-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/10/eflatun-cem-guney-hayati-hakkinda-bilgi-960x560.png" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]

1910 ve 1974 yılları arasında yazdığı eserler üslup açısından Türkçe'nin o yıllar arasında geçirdiği tüm evreleri net bir şekilde yansıtır. Ünlü yazarın, yazarlığı Fransız etkisi ile başlamış olsa da 1920 yıllarından sonra özgün bir hal almıştır. Özgünlüğe kavuşan yazar sonrasında sosyal, siyasi, tarihi konulara önem vermiş; birey psikolojisini çözmeye yönelmiştir.

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Eserleri

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, sadece roman türünde değil; anı, şiir, öykü, oyun gibi çok farklı alanlarda eserler vermiştir. Nur Baba ve Kiralık Konak romanları dışında Sodom ve Gomore, Panorama, Bir Sürgün ve Ankara romanları da çok değerlidir. En ünlü eseri ise 1932 yılında kaleme aldığı Yaban isimli romanıdır. 

Anı türünde ise Zoraki Diplomat dışında Anamın Kitabı, Vatan Yolunda, Politikada 45. Yıl eserleri dikkat çekmeyi başarmıştır. Bir Serencem, Rahmet, Milli Savaş Hikayeleri isimli öyküleri de çok sevilmiştir. Ünlü yazar Ahmet Haşim ve Atatürk hakkında monografiler yazmıştır. Sahnelenmemiş olsa bile Veda, Sağanak, Nirvana ve Mağara oyunları çok severek okunmuştur.

Yakup Kadri ayrıca kadınlar hakkında Kadınlık ve Kadınlarımız isimli makalesini kaleme almıştır. Halide Edip Adıvar, Falih Rıfkı ve Mehmet Asım ile birlikte İzmir'den Bursa'ya olan yolculuğunu İzmir'den Bursa'ya adlı makalesinde anlamıştır. Bunlar dışında Yakup Kadri'nin Ergenekon, Seçme Yazılar, Alp Dağları'ndan ve Miss Chalfrin'in Albümünden isimli makaleleri vardır. Yakup Kadri şiirle de ilgilenmiştir. Erenlerin Bağından, Okun Ucundan adlı şiirleri ile beğeni toplamıştır.