Yezidiler (Ezidiler) Kimdir? Yezidi Dini Nedir? Hakkında Bilgi

Yezidilik çoğunlukla Ortadoğu kökenli bir dine inanan insanların oluşturduğu bir topluluktur. Yezidilerin daha çok Musul kentinde yaşadıkları bilinmektedir. Yezidilik çoğu zaman şeytana inanma şeklinde ithamlara maruz kalsa da aslında Mezopotamya’ya kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir.

Genel olarak Irak’ta yaşayan ve kürtlerin oluşturduğu bir topluluk olan Yezidilikte, bir kişinin Yezidi olabilmesi için, anne ve babasının da Yezidi olması gerekmektedir.

[renkbox baslik="İslamiyet Öncesi Türk Tarihi ve İlk Türk Devletleri" link="https://bilgihanem.com/islamiyet-oncesi-turk-tarihi-ve-ilk-turk-devletleri/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/islamiyet-oncesi-turk-tarihi.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]

Yezidiler kendilerini Allah’a hiçbir peygambere bağlı kalmadan inanan halk olarak nitelendirmektedir. Günümüzde yaptığı zorbalıklarla gündemden düşmeyen IŞİD’in (Irak Şam İslam Devleti) ise Yezidilere sırf bu inanışlarından dolayı zulüm yaptığı tahmin edilmektedir. Bazı tarihçiler Yezidi inancının meydana gelişini Emevi Sultanı Yezid Bin Muaviye’ye bağlamaktadır. Fakat Yezidiler bu görüşü reddederek; asıl yol göstericilerinin Yezid Bin Ezidiyan olduğunu ve Yezid Bin Muaviye ile sadece isim benzerliği bulunduğunu söylemektedirler.

Yezidiler Kimdir?

Yezidiler, Yezidi dinine inanan kişilerdir. Bu kişilerin ırk olarak çoğu Kürt ırkındandır. Kürtçe ismini verdikleri bir dil ile anlaşan Yezidilerin dünyada bilinen toplam sayıları 500,000 civarındadır. Ermenistan, Türkiye gibi ülkelerde de cemaatleri bulunan yezidiler çoğunluk olarak Irak’ta, Musul’un belirli bir kesiminde yaşamaktadırlar. Dini inançları araştırıldığında eski Mezopotamya dinlerinden Zerdüştlüğe kadar uzanmaktadır. Bu bakımdan köklü bir inanış olarak ortaya çıkar. Halen Irak’ta yaşamına devam eden yezidiler dışında kalanlar daha çok Avrupa’ya göç etmeye başlamışlardır. Almanya yezidi göçleri bakımından oldukça yoğun bir yer olarak bilinir.

Türkiye Yezidileri daha çok Şanlıurfa ve Viranşehir’de yaşarlar. Burada yaşayan Yezidilerin sayıları 1970 yıllarında 80,000’i bulurken, şu anda bu sayı 300’lere kadar düşmüştür. Çünkü Türk Yezidiler de diğer ülke Yezidileri gibi Avrupa’ya göç etmişlerdir. Yezidilerin net sayısı halen bilinmemektedir. Bunun yanı sıra 500,000 kadar olduğu tahmin edilmektedir.

Yezidi Dini Hakkında Bilgi

Yezidilik kendine ait bir dini olan, hatta bu dinden isim alan bir topluluktur. Yezidilerin ismi aslında ezid olarak da bilinmektedir. Bu ezid isminin de Yezidiliğin tanrısı olan Azad isminden türetildiği yönünde güçlü iddialar bulunmaktadır. Kürtçe diline bakıldığında da bu iddia doğrulanacaktır. Kürtçede Tanrı anlamına gelen “Ezda” kelimesi zamanla değişime uğrayarak ezid olmuştur. Bu anlamda Ezda yaratan olarak kabul edilirse ezid de yaratılan olarak anlamlandırılabilir.

Yezidilere göre Yezidilik veya Ezidilik dini sınanmış ve bu yüzden diğer dinlere göre daha fazla başa geçmiş bir dindir. İlahi dinlerden üstün görülen Yezidi dini, Allah tarafından Düşmüş Melek’in insanlara itaat etmesini emrettiği zaman, emre itaat etmemesi ile sınanmıştır. Bu sınav sonucu Yezidi dini ne kadar asil bir din olduğunu kanıtlayarak diğer tüm ilahi dinleri geçmiş ve evrendeki her şeyin başına geçme hakkını kazanmıştır.

Yezidilerin Bazı İnançları

• Dünyanın bir sonu yoktur, çünkü Allah dünyayı yaratmıştır ve yıkmayacaktır.
• Doğa çok önemlidir. Doğa hem korunacak hem de saygı ile bakılacaktır.
• Gün içerisinde 3 kez güneşe dönülmeli ve güneşe karşı ibadet edilmelidir.
• Çarşamba günleri Yezidiler için önemlidir. Çarşamba günü Yezidi dini için dinlenme günüdür, çünkü bu günde Melek Tavus ve ilk insan yaratılmıştır.
• Yezidi olmak için Şahid Bin Cabbar soyu önemlidir. Bu soydan geldiğine inanılmayan kişi Yezidi olamaz. Çünkü Yezidilik önemli bir dindir ve soy önemlidir.
• Şeytanın adı mukaddes kabul edilir. Bu yüzden de onun adını anmak, onun adını hatırlatacak şeyler söylemek haram sayılır.
• Doğanın önemli olduğu dinde mukaddes olarak nitelendirilen ağaçlara tapılır.
• Kadınlar bu dinde saçlarını kestiremez.
• Evlenmek için nisan ayı kesinlikle seçilmemelidir. Çünkü Yezidilere göre nisan ayında evlenilmez.
• Bazı yiyecekler yenmeyecektir. Bunlar marul, bal kabağı ve ceylanın etidir.
• Mukaddes sayılan şeyler Yezidiler için önemlidir. Mukaddes renk olan lacivertin de elbiselerde kullanılmaması buna bağlıdır.
• Yezidilerde 3 kastlı hiyerarşi vardır. Bu hiyerarşi şeyh, pir ve müritten oluşur. Evlilikte bu kast sistemi önemlidir ve yalnızca kast içerisinde evlenilebilir. Bunun nedeninin soy olduğu düşünülmektedir.