Zatürre Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi

Pnömokok bakterisi dünyada ölüme en çok neden olan bakterilerden biridir. Bu bakteri zatürrede, sinüzitte, menenjitte ve kulak iltihaplarında etkendir. Geliştirilmiş zatürre aşısı sadece zatürreye karşı değil; bu tür diğer hastalıklara karşı da koruma içermektedir. Aşı programı kapsamında çocuklara uygulandığından beri bu bakteriye bağlı menenjitte de azalma görülmüştür.

Aşı geliştirilmesinden sonra tüm dünyada zatürre vakalarında %40 civarında bir azalma görüldü. Ölümcül hastalıklardan biri olan zatürre özellikle toplumun belli bir kesimini daha çok etkiliyor. Hastalığa neden olan bakteri çok etkili olduğu için aşı olanların dahi dikkatli olması gerekiyor. Uzmanlar yüksek risk grubundaki yaşlıların 5 yılda bir zatürre aşılarını tazelemeleri gerektiğini ve her yıl mutlaka grip aşısı yaptırmalarını öneriyor.

[renkbox baslik="Verem (Tüberküloz) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/verem-tuberkuloz-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/01/verem-hastaligi-hakkinda-bilgi.jpeg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]

Bunun dışında kronik rahatsızlıkları olanların da zatürre aşısını mutlaka yaptırması gerekiyor. Yüksek risk grubu dışında kalan sağlıklı yetişkinler günlük hayatlarında hijyen ve beslenme detaylarına dikkat ederek kendilerini koruyabilirler.

Zatürre Nedir?

Zatürre bazı bakterilerin neden olduğu yüksek ateş, koyu balgam ve öksürükle birlikte görülen hastalıklardan bir tanesidir. Pnömokok bakterisinin neden olduğu zatürre hastalıklarında 100 kişiden 5'i ölümle sonuçlanmaktadır. Akciğerlerde meydana gelen iltihaplanma ile ortaya çıkar. Enfeksiyona bağlı ölümlerde ilk sırada gelmektedir. Bakterinin kana ulaşabiliyor olmasından dolayı bütün vücuda yayılma riski söz konusudur. Bakteri kana karıştığında zatürre ile birlikte menenjit de gelişebilir.

Zatürrenin Nedenleri Nelerdir?

Zatürre doğrudan bakteri kaynaklı bir hastalık olduğu için vücudun bakteri kapabileceği hemen her şey hastalığa neden olabilir. En önemli neden hastalığı taşıyan biriyle yakın temas halidir. Bulaşan bakteri üst solunum yolunda ve civarında yerleşerek hızla çoğalır. Kalabalık ve kapalı alanlar, zatürrenin oluşmasına zemin hazırlar. Bunun dışında zatürre hastalığına yakalanmayı kolaylaştıran birçok etken vardır. Yaşın ilerlemiş olması, aşırı sigara kullanımı, kronik hastalıklar, alkol kullanımı, kap hastalığı, bağışıklığı düşürücü ilaçların kullanımı ve kemoterapi zatürreye yakalanmayı kolay hale getirir.

Zatürrenin Belirtileri Nelerdir?

Zatürre hastalığında 40 dereceye kadar ateş yükselmesi görülebilir. Koyu balgam önemli belirtilerden bir tanesidir. Balgam beraberinde öksürük belirtisini de getirmektedir. Bunun dışında titreme, göğüs bölgesinde ve sırtta ağrı görülebilmektedir. Hasta nefes alıp verirken bel ağrısı, göğüste batma hissedebilir. Baş ağrısı ve baş dönmesi bir arada rastlanabilir belirtilerdendir.

Dudak bölgesinde morarma ve uçuğa benzer yaraların oluşması, dalgın ruh hali, söylenenleri anlamada güçlük, aşırı su içme ama buna rağmen idrar miktarında azalma diğer önemli belirtilerdendir. Hastalığın çok ilerlediği vakalarda koma görülmesi bile söz konusu olabilir. Zatürre hastalığından söz etmek için belirtilerin hepsinin görülmesine gerek yoktur. Birkaç belirti bile zatürreden şüphe etmeye yeterlidir.

Zatürreden Korunma Yolları Nelerdir?

Zatürreden korunmak için genel anlamda beslenme biçimine ve uyku düzenine dikkat etmek gerekiyor. Sağlıksız alışkanlıklardan uzak durmak, açık havada spor yapmak bir diğer korunma yöntemlerini uygulamak gerekiyor. Zatürreye karşı asıl koruma sağlayacak olan zatürre ve grip aşılarıdır. Tedavisi zor ve bazen başarısız olabilen zatürreye yakalanmamak için aşının ihmal edilmemesi gerekiyor. Zatürre aşısı ortalama beş yıl boyunca korumaktadır. Sonrasında aşı yinelenebilir. Özellikle risk grubunda olanların aşılarını ihmal etmemesinde yarar var. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar aşıya ilaveten besin takviyesi niteliğinde bağışıklık güçlendirici ilaçlardan kullanabilirler.

Zatürre Nasıl Teşhis Edilir?

Zatürre tanısının konulabilmesi için hastanın şikayetlerini net olarak anlatması ve ne süredir bu rahatsızlıkları hissettiğini doktora bildirmesi gerekir. Doktor akciğerleri dinlediğinde zatürre söz konusu ise solunumda sıkıntı olduğunu doğrudan anlayacaktır. Tanının net olarak konulabilmesi için akciğer filmi istenir. Akciğer filminin yanında kan sayımıyla da kanda bakteri durumuna bakılır. Akciğer filmi ve kan sonuçları bir arada incelenerek kesin tanı koyulur.

Zatürrenin Tedavisi Nedir?

Zatürre hastalığının tedavisi tanıyla birlikte belirlenecek şiddete göre değişmektedir. Hafif seyreden vakalarda antibiyotik kullanımı ve balgam sökücüler ile hastalık tedavi edilebilir. Bunun yanında hastayı rahatlatacak ağrı kesiciler de önerilebilir. Hastalığın durumuna göre ilaçlar enjeksiyon olarak da uygulanabilir. Dışarıdan tedavilerde hasta 3 gün sonra tekrar kontrole çağrılır ve genel kontroller tekrar yapılır. Ağır seyreden vakalarda hasta hastaneye yatırılabilir.

[renkbox baslik="Astım Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi
" link="https://bilgihanem.com/astim-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/04/astim-hastaligi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Ortalama 1 hafta süre sonrasında hastanın durumu gözden geçirilir ve süre uzatılabilir ya da tedaviye evden devam edilmesine karar verilebilir. Hastanede geçen süreçte hastayı rahatlatması açısından oksijen desteği verilebilir. Hastanede tedavilerde antibiyotik damardan sıvı olarak uygulanır. Tedavi süresince hastanın kendisine iyi bakması, insanlarla yakın temastan kaçınması ve kendisini koruması önemlidir. Hastalar iyileşme sürecinden sonra da aynı özeni göstermeye devam etmelidir.

Zatürre ile Karıştırılan Hastalıklar Hangileridir?

Zatürre teşhisini koymak bazı zamanlarda zor olabiliyor. Doktorlar yanılıp başka bir hastalıkla karıştırabiliyor ve bu durumda tedavi süreci de yanlış işliyor. Zatürre ilerlemiş vakalarda akciğer kanseriyle bile karıştırılabiliyor. Tedavi yapılmasına rağmen iyileşme olmayan zatürre hastalarında özellikle bronkoalveoler tip akciğer kanserinden şüpheleniliyor. Bunun dışında zatürre benzer bakterilerin neden olduğu lejyoner hastalığıyla da karıştırılabiliyor. Ülkemizde sıkça rastlanan verem hastalığı da zatürre ile benzer belirtiler gösterdiği için uzmanları yanıltabiliyor.