İşkolizm veya işkolik olmak günümüzde kabul görmüş tek bağımlılık denebilir. Çünkü çok çalışan, üreten ve yükselen birine kimse sorunlu gözüyle bakmaz. İş hayatı günümüzde artık daha fazla rekabet gerektiren bir durum halini aldı. İş hayatında kabul görme, saygı duyulmasını sağlama amacıyla uzmanlaşmakla beraber artık çok daha fazla çalışmak gerekiyor.
İş hayatında planlı çalışmak oldukça önemlidir. İletişim araçlarının ve kanallarının gelişmesiyle birlikte gerekli zamanı planlamak daha da zor hale gelmiştir. Neticede çalışmak ve işkolik olmak arasındaki ince sınırı çekmek zorlaşır hale geliyor. İşkoliklik günümüzün zamansızlık yüzünden ortaya çıkarak büyümüş hale gelen en önemli davranışsal bağımlılıklardan biridir.
[renkbox baslik="Davranış Bozukluğu Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/davranis-bozuklugu-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/davranis-bozuklugu-nedir-nedenleri-belirtileri-korunma-yollari-ve-tedavisi.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]
Bulduğu her fırsatta çalışmak zorunda kalan kişi, zaman içinde çalıştığı süre boyunca mutlu olan bireyler haline gelmiştir. Zaman geçtikçe bu kişiler ailelerini, evlerini ihmal etme aşamasına gelmiştir. Bu durumda çalışkan olmakla işkolik olmayı birbirinden ayırmak gerekmektedir. İşkolikler en başta hatayı, yapılan işten kimin fayda sağlayacağını unutmakla yapmaktadırlar.
İşkolik ve İşkoliklik Nedir?
Kelime tanımı olarak çok çalışmak şeklinde bilinir ama aslında bu tanım terimi tam karşılamamaktadır. Bazı zamanlarda zorunlu olarak çok çalışmak gerekebilir ama bunun işkolizm ile ilgisi yoktur. İşkoliklik çalışmayı durduramamak ve işine düşkün olmak olarak tanımlanabilmektedir. Bu durumu yaşayan insanlara ise işkolik adı verilir. Aslen bir bağımlılık durumudur. Kimyevi olarak beyinde değişiklikler yaratılır ve bağımlılık süreci devam ederken beyin değişmeye başlar. Buna rağmen yanlış olduğu bilinen davranışları sürdürme süreci devam eder. Aslında çalışma isteğini durduramama kişinin değil; beynin yürüttüğü bir durum haline gelir.
İşkoliklik bir hastalık mıdır?
İşkolik olan kişilerde psiko-sosyal işlevlerde bozulma görüldüğü için işkoliklik psikolojik bir hastalık kabul edilmektedir. İşkoliklik hayatınızı etkileyen ve size zarar veren bir durum haline gelmişse bu aşamada hastalık kesinleşmiştir. Çeşitli iş kültürleri işkolikliği desteklemektedir.
İşkolikliğin Belirtileri Nelerdir?
Söylenen belirtilerden 3 tanesini bile kendinizde görüyorsanız; işkolik olduğunuzu kabul etmeniz ve acilen bir uzmana danışmanız gerekiyor.
- Kişi çalışmaya başladıktan sonra çalışma işlevini durduramamaktadır. Kendisi bırakmak istemesine rağmen beyni buna engel olmaktadır.
- Hastalar hobi olarak bir şeyler yapılması mümkün olan boş zamanları daha az kullanmak ya da artık hobilere, eğlencelere hiç zaman ayırmamaktadırlar.
- Çalışmaya bir şekilde ara vermek durumunda ya da çalışma tekrar başlayana kadar geçen sürede kişiler kendilerini rahatsız hissetmektedir.
- Kendilerini çalışmaya odaklayarak ilgilenmeleri gerektikleri diğer sorumluluklarını sürekli olarak ihmal etmektedirler.
- Uzun çalışma sürelerinde kişilerde artık fiziksel semptomlar görülmeye başlamasına rağmen çalışmayı bırakamazlar.
- Önceleri çalışma süreleri dengeliyken zaman içerisinde bu sürenin çoğalması ve zamanın büyük çoğunluğunu çalışarak geçirmesi de işkolikliğin belirtileri arasındadır.
İşkoliklikten Kurtulmanın Yolları Nelerdir?
Öncelikle bu tür kişiler, işkolik olduklarını ve bunun bir hastalık olduğunu kabul etmelidir. Kişinin kendisine zarar verdiğinin bilincinde olarak tedaviye yönelmesi iyileşme süreci hızlanır. Tedavide ilk olarak kişilerin problemlerinin ne olduğuna, ne derece olduğuna ve sorunun hangi alandan kaynaklandığına bakılmaktadır. Tedavide kişinin hobilerinin olup olmadığına, boş vakitlerini değerlendirip değerlendirmediğine de dikkatle bakılır. Eğer herhangi başka bir aktivite yoksa hobi edinmesi sağlanır. Eğer hobi türleri hakkında bir fikriniz yoksa buraya bakabilirsiniz.
Hasta farklı aktivitelere ve sosyal programlara yönlendirilir. Tedavi olunmaması halinde önce tükenmişlik sendromu ardından da depresyon söz konusu hale gelmektedir. (Bakınız: Tükenmişlik Sendromu Nedir?) İşkolik olan kişilere davranış biçimi önemlidir. Hem tedavi süresince hem sosyal hayatında, karşısındaki kişiler işkoliklere doğru davranmalıdır. Bunun için birlikte yapılabilecek hedefler koymak, motive etmek ve yapılan iş dışı her şeyi övmek, mola vermeyi anlatabilmek gereklidir. İşkoliklerin bu durumdan kurtulmalarında ailelerin payı da şüphesiz ki çok önemlidir.
