Sebzeler içinde yeşillik kategorisinde yer alan maydanoz, genel anlamda faydaları ile bilinen bir besindir. Petroselinum sativum bilimsel adına sahip bitki Maydanozgiller ailesine mensuptur. Yetiştiriciliği asırlar öncesine dayanan bir yeşillik türü olarak Eski Yunanlılar tarafından oldukça kutsal sayılmış ve faydalarından sıkça yararlanılmıştır.
Salatalarda lezzetli bir çeşit olarak kullanılan maydanozu, Romalılar ilk kez yemeklerini süslemek için kullanmayı tercih etmişlerdir. Maydanozun saymakla bitirilemeyecek kadar faydasını bilmeyen pek çok kişi, maydanozu değerli bir besin olarak görmemektedir. A, C ve K vitaminleri bakımından oldukça zengin bir içeriğe sahip olan maydanoz, düşük kalorili olmasından dolayı da diyet yapanların en büyük destekçisi olan besinlerden biridir.
[renkbox baslik="Göz (Gözlük) Otu Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/goz-gozluk-otu-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/goz-gozluk-otu-nedir-nasil-kullanilir-jfaydalari-ve-yan-etkileri-nelerdir.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]
Akdeniz yöresine ait bir bitki olan maydanozun pek çok şekilde tüketilme şekli vardır. Sağlığa olan faydalarından haberdar olan birçok kişi maydanozu kaynatarak suyunu çay olarak tüketmektedir. Gün içinde bir tutam maydanoz tüketmek, kişinin günlük ihtiyacı olan C vitamini ve demir ihtiyacını karşılamaya yetmektedir.
Maydanoz Nedir?
Küçük yapraklı, yeşil rengi ve kokusu ile yemek ve salataların en sevilen bitkilerinden biri olan maydanoz için tam bir şifa kaynağı demek yerinde olacaktır. Ülkemizde oldukça bol olan ve faydaları konusunda da son derece yararlı olan maydanoz, cilt sağlığından kalp sağlığına kadar vücudun her yerine dost niteliği taşıyan bir bitkidir.
Ayrıca bağışıklık sistemine olan olumlu etkisi sayesinde kışın yakalanılan soğuk algınlığı rahatsızlıklarına karşı daha dayanıklı bir bünyeye sahip olmak maydanozla mümkündür. Bağışıklık sistemine ve nasıl güçlendirileceğine dair ayrıntılı bilgilere bu yazımızda yer vermiştik.
Maydanozun Çeşitleri Nelerdir?
Maydanoz kendi içinde çok çeşidi bulunan, her biri ayrı görünümde ve yararda olan bir bitkidir. Ancak maydanozun en çok iki çeşidi tercih edilmekte ve besin olarak tüketilmektedir.
Sıkça tercih edilen maydanoz çeşitlerinin sağlık açısından yararlarının kanıtlanmış olması ve tıp alanında da kullanılıyor olması, iki maydanoz çeşidinin öne çıkmasına neden olmuştur. Avrupa ülkelerinde en çok tercih edilen Hamburg maydanozu, kerevize benzeyen görünüşü ve lezzeti ile yemeklerde daha çok tercih edilmektedir.
Lezzeti ve yapısı ile popüler olan diğer bir maydanoz çeşidi de İtalyan maydanozudur. Lezzet açısından daha baskın bir lezzete sahip olmasından dolayı pek çok ülkede İtalyan maydanozu yaygın olarak kullanılmaktadır.
Maydanozun Özellikleri Nelerdir?
Maydanozgiller ailesine ait olan ve birçok çeşide sahip olan maydanozun en önemli özelliği sağlık için tam bir vitamin deposu olmasıdır. İki yıllık otsu bir bitki türü olan maydanozun yaprakları baharat olarak da tüketilebilmektedir.
Nemli ve sulak toprakları seven maydanozun ortalama boyu 30-100 cm arasında değişmektedir. İdrar söktürücü özelliği ile bilinmesinden dolayı, idrar yolları enfeksiyonuna sık yakalananlar için tek çare maydanozdadır denebilir. Diğer yandan kanı temizleyici özelliği de, damar tıkanıklıklarının önüne geçmede maydanozdan doğal bir şekilde faydalanılmasını sağlamaktadır.
Baldıran isimli zehirli bir bitki ile görüntü olarak çok benzemesinden dolayı, doğal olarak yetişen yerlerden maydanoz temin ederken dikkat edilmelidir. Maydanozun suyundan, lapasından yararlanıldığı gibi, direkt olarak tüketmek de sağlığınıza olumlu katkılar sağlayacaktır.
Evde orta boy saksılarda veya bahçesinde kendi maydanozlarını yetiştirmek isteyenler için de kısaca bilgi verelim. Öncelikle toprağın organik madde açısından zengin olduğuna emin olmalısınız. Eğer emin değilseniz çiftlik gübresi eklemelisiniz.
Daha sonra düz bir hale getirerek, hafif nemli oluncaya kadar sulamalısınız. Tohumları rastgele serpilir ve üzeri çok az toprakla örtülür. Eğer çok güneş alan bir yer ise ince bir bez ile de koruma sağlayabilirsiniz. Bunun üzerinden tekrar sulama yapılmalıdır.
Yaklaşık 3-4 hafta sonra çimlenen bitkinin susuz bırakılmamasına özen gösterilmelidir. Yetişme aşamasında ise sık sık zararlı otlardan temizlenmelidir. Çok fazla su ihtiyacı olmaz ancak toprağın kuru bırakılmaması gerekmektedir.
Maydanozun Faydaları Nelerdir?
Maydanoz, A, B, C ve K vitaminleri, demir ve potasyum mineralleri açısından zengin bir içeriğe sahiptir. Akdeniz kökenli olan bitki yoğun aroması sayesinde hemen hepimizin çok sık kullandığı bir besindir. Bu nedenle faydalarından en üst düzeyde nasipleniyoruz diyebiliriz. Maydanozun en çok bilinen faydaları ise şu şekildedir;
- Vücutta zamanla biriken ödem şişkinliğe ve çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Bu sorundan kurtulmak için maydanoz en etkili doğal yöntemlerden biridir.
- Cilt sağlığı için son derece faydalı bir bitkidir. Erken kırışmayı önleyici etkiye sahiptir. Aynı zamanda düzenli olarak tüketilen maydanozun selüliti giderici yararı da vardır.
- C vitamini bakımından oldukça zengin bir bitki olmasından dolayı bağışıklık sistemi artı olarak güçlenirken, kış aylarında soğuk algınlığına daha az yakalanılmaktadır.
- Hoş kokusu nedeniyle sigara içen ve ağız kokusu sorunu olanların bir tutam maydanoz çiğnemeleri halinde ağızlarına hoş bir koku yayılacaktır.
- Böbreklerde oluşan kum ve taşların düşmesinde etkili olan maydanoz, aynı zamanda diğer böbrek hastalıklarının önlenmesi ve tedavisinde de uzmanlar tarafından tavsiye edilmektedir.
- Antioksidan etkilidir. Özellikle meme, prostat ve deri kanserine yakalanma riskini azaltır.
- Kronik enflamatuar bozukluklara karşı mücadele eder.
- Eklemlerde meydana gelen ağrı ve şişlikleri geçirir.
- Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar, hazmı kolaylaştırır.
- Mide dostu olan bu bitki özellikle reflü hastalığının yarattığı şikayetlerin azalmasına yardımcı olur.
- Vücuttaki serbest radikallerle savaşarak, hastalıklara karşı daha dirençli olmayı sağlar.
- Damar sağlığı açısından faydalı olan bitki kalp hastalıklarını önler. Kalp krizi ve felç geçirme riskini azaltır.
- Metabolizmayı çalıştıran ve vücutta biriken suyun atılmasını sağlayan maydanoz, çok iyi bir detoks gıdasıdır. Özellikle salatalık ve kereviz ile hazırlanan, limon ile desteklenen maydanozlu detoks hem hücrelerinizin yenilenmesine hem de metabolizmanızın çalışmasına katkı sağlamaktadır.
- K vitamini açısından zengin olduğu için kemiklerin gelişimi açısından faydalıdır. Aynı zamanda kemik hasarı ve zayıflığı gibi sorunları önler.
- Kan şekerini dengeler.
- Stres döneminde kişiye rahatlık hissi verir. Özellikle çay olarak tüketildiğinde günün yorgunluğunun atılmasına, daha sakin bir zihne ulaşılmasını sağlamaktadır.
- Vücuttaki bakteri ve virüslerle savaşır.
- Kış aylarında yakalandığımız nezle, grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklardan korur.
- Yağ yakımını hızlandırarak kilo vermeye yardımcı olur.
- Demir eksikliğini giderir. Bu sayede anemiden korur.
- Kadınların adet sancılarını azaltır.
- Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel gücü artırıcı etkisi olduğu tespit edilmiştir.
- Beyin sağlığı için iyidir. Hafızayı kuvvetlendirir, öğrenme gücünü artırır. Bu etkileri sayesinde parkinson ve alzheimer gibi hastalıkların meydana gelme riskini azaltır.
- Çok yüksek bir ağrı kesici olan bitki, baş ağrısına, diş çürüklerinin yarattığı şiddetli ağrılara iyi gelmektedir. Bunlardan başka vücudun herhangi bir yerinde darp veya düşme sonucu oluşan ağrıların da giderilmesini sağlar. Bunun için taze maydanoz ezilerek ağrıyan yere sürülmelidir.
- Kadınlarda hormonal dengeyi sağlar. Adet düzensizliklerine iyi geldiği gibi bu dönemde meydana gelen şiddetli kasılmaların da önüne geçer.
- A vitamini açısından zengin olan bitki göz sağlığı için de çok faydalıdır. Retinanın hasarını önleri katarakt oluşma ihtimalini azaltır. Tüm bunların yanında birçok insanın ortak sorunu olan gözaltı morluklarını geçirir. Koyu halkalar olarak bilinen göz altı morlukları maydanoz suyunun düzenli olarak kullanılması neticesinde azalmaktadır.
- Cilt sağlığında olduğu gibi saçlar için de oldukça faydalı bir bitkidir. Saç diplerini besler, kepek ve bit oluşumunu önler, saçların daha sağlıklı ve parlak olmasını sağlar.
Maydanozun Yan Etkileri (Zararları) Nelerdir?
Her besinde olduğunu gibi elbette maydanozda da bir takım olası yan etkiler bulunmaktadır. Görülme ihtimali çok düşük olan bu yan etkileri, aslında zarar olarak nitelendirmemek doğru olacaktır.
[renkbox baslik="Ihlamur Nedir? Nasıl Kullanılır? Faydaları ve Yan Etkileri Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/ihlamur-nedir-nasil-kullanilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/04/ihlamur-faydalari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="yesil" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Ancak bazı kişilerde alerji durumlarına bağlı olarak veya aşırı kullanımda meydana gelebilecek durumlardan kısaca bahsetmekte fayda görüyoruz. Eğer çok fazla tüketilirse baş ağrısına sebep olabilir. Tansiyonu düşürücü etkisine bağlı olarak denge sorunu yaşatabilir.
Sağlıklı böbreklere sahip kişilerin kullanmasında hiçbir sakınca yokken, böbrek hastalığı olan birinin daha dikkatli olması önerilmektedir. Yine çok nadiren görülse de kusma ve bulantı da yan etkiler arasında yer almaktadır.
