Doğum kusurlarından biri olan spina bifida, nöral tüpün oluşumu ile ilgili bir problemdir. Hamileliğin en geç 29-30. gününden sonra tamamlanması ve kapanması gereken nöral tüp, spina bifida hastalığında kapanmaz. Oluşumu tamamlanmayan nöral tüp; beyin, omurilik gibi dokuları içine alan embriyonik yapıya verilen addır.
Spina bifida'da bir kısmı gelişmeyen nöral tüp tamamen kapanamaz. Doğal olarak bebeğin omurgası ve omurilik gelişimi tamamlanamaz. Çoğunlukla cerrahi müdahale ile durum düzeltilmeye çalışılsa da spina bifida yüksek oranlarla düzelebilecek bir hastalık değildir.
[renkbox baslik="Anne Sütü Sarılığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/anne-sutu-sariligi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/anne-sutu-sariligi-nedir-nedenleri-belirtileri-korunma-yollari-ve-tedavisi-960x560.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]
İlerleyen spina bifida, bebeğin sinir dokularını dışarıda bıraktığı için enfeksiyon kapma ihtimalini yükseltmektedir. Çocukluk döneminde görülen engelli durumlar arasında ikinci sınıf kabul edilen bu hastalık, kalıcı hasarlara neden olur. Ne yazık ki kişinin ömrü boyunca hayatında yer edinir. Spina bifida hastalığı son zamanlarda artış gösteren hastalıklardan biridir. Her yıl yüzlerce bebekte denk gelinen bir hastalık olduğu söylenebilir.
Spina Bifida Hastalığı Nedir?
Sinir yolu defektleri arasında en yaygın görülen hastalık, spina bifidadır. Bebeğin hamileliğin ilk ayından sonra ihtiyacı olan embriyo kalkanının tamamlanmaması olarak tanımlanabilen hastalık; omurga, omurilik gibi dokulardan bir kısmını dışarıda bırakmaktadır. Genellikle bel altında meydana gelse de omurganın herhangi bir kısmında da ortaya çıkabilir.
Farklı türlere ve sebeplere sahip olan hastalık, cerrahi müdahale gerektiren sorunlardan biridir. Açık omurga anlamını taşıyan spina bifida, doğumdan başlayıp kişinin hayatı boyunca devam etmektedir. Yalnızca omurgada meydana gelen bir rahatsızlık olmamakla birlikte beyne kadar etkisi olduğu görülmektedir.
Sinir sistemi sayesinde kapalı bir tüp olan omurilik, spina bifida olan hastalarda açık kalır. Bebeğin doğumuyla birlikte açıklık daha net görülür. Hastada, sinir ve beyin bağlantısı sorun olduğu için beraberinde pek çok sağlık problemi de gelmektedir.
Spina Bifida Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
Hamileliğin henüz 2. haftası ile 6. haftası arasında kendini tamamlayan nöral tüp, kranial ve kaudal olmak üzere ikiye ayrılır. Kranial kısım beyin gelişimi ile ilgili olan kısımdır. Kaudal kısım ise omurilik ile ilgilidir. Kaudal kısımda meydana gelen sorunlar, spina bifida hastalığına neden olmaktadır. Zamanında kapanmayan kaudal kısım yalnızca spina bifidayı değil pek çok omurilik hastalığını da beraberinde getirir.
Spida bifida hastalığının temel nedeni kalıtımdır. Bilhassa bu hastalıkla dünyaya gelen çocukların kardeşlerinin diğer çocuklara göre iki kat risk altında olduğu bilinmektedir. Kalıtım kadar olmasa da çevresel faktörlerin de etkili olduğu spina bifida hastalığı kullanılan ilaçlardan da oluşabilir. Folat metabolizmasını etkileyen ilaçlar, tehlikeli diyabet, hamilelik esnasında yüksek ateş gibi çevresel faktörler de hastalığı meydana getirebilir.
Spina Bifida Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Spina bifida hastalığında açıklığın bulunduğu bölge ve derinlik önemlidir. Açıklık ne kadar yukarıda ise tehlike o derece fazladır. Vücudunun daha aşağısında görülen açıklıklarda ise bebeğin bacaklarının çok güçsüz olduğu bilinmektedir.
Sırtında bir kese ile dünyaya gelen bebek, hemen cerrahi müdahaleye alınır. Hastalığın gözle görülür en büyük belirtisi ise bu bebeklerin baş kısmında büyüklük olmasıdır. Beyinde su birikmesi nedeniyle ortaya çıkan bu şişlik, su şantı ile düzeltilebilir. Sıvının alınması önemlidir çünkü beyin hasarı bırakabilir.
Spina bifida hastalığı olan çocuklarda en büyük belirtilerden biri de tuvalet tutamamadır. Sinirleri hasar gören bebek, tuvalet kaçırma sorunu yaşamaktadır. Gizli spina bifida hastalığı olan çocuklarda ise bu belirtilerin birçoğu oluşmaz. Daha çok röntgen ya da film çekimi olursa fark edilebilir. Bu hastalarda görülen en büyük belirti ileri yaşlarda idrar tutamama ve bel ağrısı olmasıdır.
Spina Bifida Hastalığı için Yapılan Testler Nelerdir?
Anne karnında başlangıç gösteren hastalık, pek çok hastalığa nazaran daha zor araştırılır. Öncelikle hamilelikle artış gösteren AFP (alpha-fetoprotein) maddesi ölçülür. Bu ölçüm tanı için ilk adımdır. Bunun arkasından ultrasona girildiğinde spina bifida hastalığı varsa rahatça gözlemlenecektir.
Doğumdan önce yapılan amniyosentez de tanı için gereken ölçütlerden biridir. Amniyosentezde iğne yardımıyla anne karnından sıvı örneği alınır. Bu şekilde hastalığın teşhisi yapılır.
Spina bifida hastalığının olması için herhangi bir ön şart yoktur. Bu hastalık, her çiftin başına gelebilir. Modern ve gelişmiş ülkelerde bulunan bebeklerde daha az görülen hastalık, Türkiye’de gelişmiş ülkelere nazaran daha yüksek orana sahiptir. Annenin üzerine düşen hassasiyeti gösterdikten sonra hamilelik süreci için yapabileceği herhangi bir şey yoktur.
Spina Bifida Hastalığından Korunma Yolları Nelerdir?
Spina bifida hastalığından korunma yollarından ilki gebelik sürecinde kullanılan ilaçlara dikkat etmektir. Bebeğin gelişimini engelleyecek riskte olan ilaçlar kesinlikle alınmamalıdır. Bunun yanında anne alkol, uyuşturucu ve sigara kullanıyorsa hemen terk etmelidir.
Hastalığın gerçekleşmemesi adına annenin ateşli hastalıklardan korunması gerekir. Bunun yanında eğer diyabet hastalığı söz konusuysa gebelik süreci, devamlı doktor kontrolünde olmalıdır. Hamilelik sırasında hem annenin hem de bebeğin sağlığını koruyabilecek diyet tercih edilmelidir.
[renkbox baslik="Epilepsi (Sara) Hastalığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/epilepsi-sara-hastaligi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/02/epilepsi-hastaligi-nedir-nedenleri-belirtileri-korunma-yollari-ve-tedavisi.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Son dönem araştırmalarında folik asit desteği ile spina bifida hastalığının önüne geçilebildiği ispatlanmıştır. Her ne kadar tamamen yok etmeye ya da ortadan kaldırmaya yaramasa da hastalığın gerçekleşmesini önleyen etkenlerdendir.
Spina Bifida Hastalığının Tedavisi Nasıldır?
Spina bifida hastalığı doğum öncesinden ölüme kadar rehabilitasyon gerektiren bir hastalıktır. Bu nedenle uzun sürmesi durumuna hazırlıklı olunmalıdır. Tedavi sürecinde sadece tek bir doktor ve aile değil; psikolog, diyetisyen, öğretmen, fizik tedavi uzmanı işbirliği içinde olmalıdır. Hastalığın tamamen yok olması sağlanamasa da cerrahi işlemler ile en aza indirgenebilir. Kişi, hastalığına rağmen bağımsız yaşayabilir.
Çok kötü bir hastalıkmış bilgilendirme için sağ olun.
İlk defa gördüm bu hastalığı. Gerçekten çok zormuş.