Yunan mitolojisi birçok güzel hikâyeyi ve olayı barındıran geniş bir alanı adlandırıyor. Mitolojiye göre Truva prensi Paris’in, Sparta Kralı Menelaos’un karısı Helen ile kaçmasıyla Yunanlılar Truva’ya saldırıyor ve savaş başlıyor. Sayısız filmi çekilmiş ve hikâyelendirilmiştir. Yaşanan bu savaş Yunan mitolojisinde ve edebiyatında oldukça önemlidir. Savaşın hikâyesi, İlyada ve Odysseus destanlarında da yer bulmuştur. Hikâyeye göre altın elmayı Afrodit’e layık gören Paris, Afrodit tarafından ödüllendirilir.
Tüm kadınların en güzeli, Helen’in Paris’e âşık olmasını sağlar. Paris, Sparta’ya gittiğinde Helen’i görür ve ona âşık olur. Bu durumu kendilerine hakaret kabul eden Yunanlar, Truva’ya sefer düzenlemişlerdir. Sonradan yapılan kazılarda şehir kalıntıları bulunmuştur. Bu kalıntıların M.Ö. 15 ve 12. yüzyıla ait olduğu düşünenlerin 6. tabakası, Homeros’un destanında bahsettiği Truva’dır. Kentin, Yunanlılar tarafından tahrip edildiği tarih M.Ö. 1184 yılında olarak kabul edilmiştir.
[renkbox baslik="Palmira Antik Kenti Hakkında Bilgiler; Nerededir, Mimarisi ve Tarihçesi" link="https://bilgihanem.com/palmira-antik-kenti-hakkinda-bilgiler/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/palmira-antik-kent-hakkinda-bilgiler-nerededir-mimarisi-ve-tarihcesi.jpg" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]
Truva’da 19 farklı medeniyete ait kalıntılar bulunmuştur. Efsanelere göre şehir, kral atalardan olan Tros tarafından inşa edilmiştir. Truva surları, tanrılardan Apollon ve Poseidon’z tarafından yaptırılmıştır. Truva efsanesinin başkahramanlarından biri Paris’tir.
Truva Savaşı'nın Nedenleri Nelerdir?
Paris’in Sparta’ya gitmesi ile birlikte orada Helen’le karşılaşır. Helen, Zeus’un kızıdır ve dünya güzelidir. Büyüdükten sonra eş olarak Menelaos’u seçmiştir. Menelaos, şehirden ayrılınca Paris, Helen’i kaçırır. Menelaos bunu öğrenince abisine haber gönderir ve yanına çağırır. Savaş öncesinde Truva’ya elçi gönderilir ama başarıya ulaşmaz. Ardından ordular toplanır ve Truva’ya ulaşır. Böylece savaş başlamış olur. Savaşın tek nedeni Helen gibi görünse de aslında Yunanlıların Truva’yı hep almak istediği düşünülmektedir.
Truva Savaşı'nın Sonuçları Nelerdir?
Savaş, on yılını tamamlamasına rağmen uzayıp gitmiştir. Neticesinde Odysseus’un aklına Truva atı fikri gelmiştir. Tahta bir at yaptırıp; Truva’ya sokmayı düşünmüşler ve atın içerisine de kendi adamlarını yerleştirmişlerdir. Bu at sayesinde Yunanlılar Truva’yı ele geçirmiştir. Melenaos, Helen’i geri almış, Paris hayatını kaybetmiştir. Savaş ganimeti olarak Neoptolemos, Hektor’un karısıyla evlenmiştir.
Truva Atı'nın Tarihçesi
Truva atını Epeius yapmıştır. At, Truva şehrinin kapısının önüne bırakılmıştır. İçerisine de Yunanlı askerler yerleştirilmiştir. Truvalılar atı içeri almaya karar verirler ve meydana yerleştirirler. Gece olunca tüm askerler atın içinden çıkarak tüm şehri yakıp yıkarlar. Günümüzde Truva atı temsili Çanakkale sınırları içerisinde bulunmaktadır.
Truva kentinin, Çanakkale boğazı yakınlarında bir alanda olduğu tahmin edilmektedir. Yapılan kazılarda bu bölgede birçok katmandan oluşan kalıntılar tespit edilmiştir. Bu katmanların her biri farklı medeniyete aittir. Truva kentinin var olduğu süreç 1100’lü yıllara tekabül etmektedir. Doğal olarak savaşın tarihinin de bu yıllar civarında olduğu düşünülmektedir. Truva hikâyesinin efsane mi yoksa gerçek mi olduğu ise çeşitli görüşlerle savunulmaktadır.
Savaşın, efsane veya tarih olduğu konusunda net bir bilgiye ulaşılamamıştır. İlyada Destanı'nda anlatılanlar günümüzdeki bilgilerle doğru orantılıdır ama bu savaşla ilgili Amerikan klasikçi Jeremy B. Rutter’in sözleri anımsanmalıdır: "Truva savaşının gerçek ya da efsane olduğuna inanmak insanın benimsediği görüşe göre değişen bir inanç eylemidir."
Truva'nın sanatta da önemli bir yeri vardır. Hector Berlioz librettosunu, Vergilius’un Aeneis’inden etkilenerek yazdığı ve 1855 ila 1858 yılları arasında bestelediği bilinmektedir. Librettosu, ilk defa 1863 yılında Paris şehrinde sahnelenmiştir. Bir diğer sanat eseri de antik çağ oyun yazarı Eupides’in, tablolarıdır. Tablolarda alevler içindeki Truva’dan birkaç acı sahneye yer verilmiştir. Günümüzde ise birçok film çekimi yapılmıştır. Yunan mitolojisinin en ilgi çekici konularından bir tanesi Truva savaşıdır.
Sayın,
Truva Savaşları ile igili yazınızı, yazmakta olduğum MEDENİYET VE PEDAGOJİ TARİHİNE kaynak göstermek kaydıyla almak istiyorum.
İzninizi rica ediyorum. Saygılarımla.
Dr. Nusret Alperen