Uskumru Balıkları Hakkında Bilgi; Uskumru Balığı Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Ülkemiz denizlerinde görülen ve bazı balık türleriyle sık sık karıştırılan uskumru balığı, yüksek miktarda omega-3 olarak bilinen balık yağı içeren türlerindendir. Lezzetli olmasıyla bilinen balığın yağlı olduğu zaman tüketilmesi daha uygundur. Yağ oranı yaşadığı suya göre değişiklik gösterebilmektedir. Özellikle Ege Denizi'nde avlanan uskumru balıkları daha lezzetlidir ama yanlış avlanmalar sonucunda az rastlanır hale gelmiştir. Bu nedenle Norveç'ten ithal edilen uskumru ülkemizde geniş bir pazara sahiptir.

Uskumru balığı 2013 yılında bir dönem yenilebilir balıklar listesinden çıkartılmış ve avlanması yasaklanarak, üremesine fırsat tanınmıştır. Ege Denizi'nde çıkarılanlar daha lezzetli olsa da genelde Marmara Denizi'nde yetiştiğinden boğazın incilerinden biri olarak kabul edilir.

[renkbox baslik="Barbunya Balıkları Hakkında Bilgi; Barbunya Balığı Nedir? Özellikleri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/barbunya-baliklari-hakkinda-bilgi/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/02/barbunya-baliklari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="turuncu" yenisekme="evet"][/renkbox]

Çok faydalı balık türlerinden biri olan uskumruyu doğru zamanında bol bol tüketmek gerekiyor. Özellikle hamile ve emziren kadınların, çocukların haftada iki kez tüketmesi önerilmektedir. Her ne kadar zor olsa da yerli uskumru bulup tüketmeye çalışmak da önemli detaylardan bir tanesidir.

Uskumru Balığı Nedir?

Uskumru, Uskumrugiller (Scombridae) familyasına ismini veren bir deniz balığı olarak bilinmektedir. Binomial adı Scomber scombrus olarak bilinmektedir. Familyasının örnek balığı yine uskumrudur. Sık sık kolyoz ile karıştırılır ama kolyoz balığına göre daha ufak olması ile ayrılmaktadır. Ayrıca uskumru balığı ile kolyozu ayıran bir diğer özellik hava kesesinin uskumruda olmamasıdır. Uskumru, birçok balık türüne göre içeriği daha kapsamlı ve sağlıklı balık türlerinden bir tanesidir.

Uskumru Balığının Özellikleri Nelerdir?

Uskumru balığının sırt kısmından aşağıya doğru giden yeşil, mavi tonlarında bantlar mevcuttur. Bunların üzerinde lekeler olabilir, vücut yapıları ince uzundur. Balığın karın kısmı ise açık gümüş tonlarındadır. Uskumru balıkları yaklaşık olarak 8 ila 11 yıl arası yaşayabilirler. Ülkemizde yetişen uskumruların 20 cm'ye kadar büyüdüğü görülmektedir. İthal uskumru balıklarında ortalama boy 35 cm civarındadır. Ancak nadir olarak 50 cm kadar da olabilir. Balığın ortalama ağırlığı ise 120 gram civarındadır.

Uskumru Balığının Yaşam Alanları

Uskumru balığı ülkemizde bulunabilen yerli balık türlerinden birisidir. Büyük oranda Marmara Denizi'nde yaşamaktadır. Bunun dışında ülkemizde Ege Denizi ve Karadeniz kıyılarında da görülmektedir. Ülkemiz sahillerinde en nadir görüldüğü yer ise Akdeniz'dir. Dünyada ise Kuzey Amerika sahilleri ile Kuzey Denizi'nde yaşadıkları bilinmektedir. Uskumru balığı yetiştiriciliği konusunda birçok balık türünde olduğu gibi Norveç ilk sıralardadır.

Uskumru Balığı Ne Zaman Tüketilmeli?

Uskumru balığı yılın her döneminde bulunup tüketilen bir balık türüdür. Ancak besicilik yöntemi dışında doğal yaşam alanlarında yetişmiş uskumru balıklarını tüketmek için en doğru zaman sonbahar ve kış aylarıdır. Ülkemizde Nisan ayından başlayan ve yaz aylarını kapsayan avlanma yasağı nedeniyle bu dönemde büyük oranda ithal uskumru pazarlardadır. Yerli ve en lezzetli uskumru Ekim, Kasım ve Aralık ayında tüketilebilir. Uskumru bu dönemde daha lezzetli olduğu gibi daha yağlı ve faydalıdır. Bunlar dışında piyasada dondurulmuş ve konserve haline getirilmiş olanları vardır ama doğal ve sağlıklı olan alternatifleri tercih etmek gerekiyor.

Uskumru Balığı Nasıl Pişirilir?

Balığın besin değerlerini öldürmemek için pişirme yöntemine dikkat edilmelidir. Özellikle yağlı olduğu dönemde kızartma yönteminden kaçınılmalıdır. Uskumru için tercih edilebilecek en ideal pişirme yöntemi fırın ve ızgaradır. Doğru şekilde pişirilmiş uskumru balığından hafta iki kez birer porsiyon tüketmek yeterli olacaktır. Özellikle hamilelerin, emzirenlerin ve küçük yaştaki çocukların düzenli olarak tüketmesinde yarar vardır.

Uskumru Balığının Besin Değeri

Uskumru 100 gramında 25 gram protein barındıran, protein deposu balıklardandır. Yağlı balık türlerinden olan uskumrunun %15 oranında yağı vardır. Çiğ haliyle ortalama 200 kalori olan balığın pişirme yöntemlerine göre kalorisi artabilmektedir. Uskumruda şeker ve karbonhidrat olmaması, doymuş ve doymamış yağ asitleri bakımından zengin olması tercih edilebilecek sağlıklı balıklar arasında olmasında önemli rol oynar. B1, B2, B3, B6 vitaminleri ve D vitamini bulunmaktadır. 100 gram uskumruda bulunan D vitamini günlük ihtiyacın yarısından fazlasını karşılamaktadır. Bunun yanında 100 gram uskumruda 19 mg B12 vitamini bulunmaktadır yani B12 vitamini bakımından zengin balık türlerinden birisidir. B12 vitamini vücutta kan hücrelerinin üretilmesini etkilediğinden önemlidir. Birçok besin değeri bakımından zengin olan uskumru folik asit açısından fakirdir.

Uskumru Balığının Faydaları Nelerdir?

Uskumru balığının içinde bulunan Omega-3, fosfat ve B12 vitamini; algı yeteneğinin ve beynin güçlenmesine doğrudan etki etmektedir. Beynin gelişmesine katkı sağlayan bu üç bileşimi bol miktarda sunan uskumru kalp damar sağlığı için de çok faydalıdır. Kolesterole neden olmayan uskumru kalbin ve damarların korunmasına, kalp hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur.

[renkbox baslik="Hamsi Balıkları Hakkında Bilgi; Hamsi Balığı Nedir? Özellikleri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/hamsi-hakkinda-bilgi/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/hamsi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Besin değeri dolayısıyla uskumru günlük hayatınızda zinde olmanız, enerjik hissetmeniz için ideal bir seçimdir. Hafızanın güçlenmesine katkı sağlamasında içindeki kolin etkilidir. Göz ve cilt sağlığı için de haftada iki kez uskumru tüketilmesi önerilmektedir. Kansızlık ve demir eksikliği gibi insanı yıpratan rahatsızlıklarda da uskumrudan faydalanılabilir. Uskumru besin öğeleri yüksek olduğu için vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmek konusunda da etki eder. Böylece çoğu kanser türüne karşı koruyucu etkisinin varlığından söz edilebilir.

Uskumru Balığının Bilimsel Sınıflandırması

Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
Takım: Perciformes
Familya: Scombridae
Cins: Scomber
Tür: Scomber scombrus