Bamya Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Bamya Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Ebegümecigillerden bir bitki olan bamya, özellikle kış yemeklerinin vazgeçilmezidir. İçeriğindeki yapışkanımsı sıvı yerken birçok kişiyi rahatsız etse de bu bamyanın şifa niteliğindeki faydalarını kullanmaya engel değildir. Bu yazımızda bamya yemeklerini yaparken bilinmesi gereken püf noktaları ve bamyanın sağlığımıza kattığı faydalarını anlattık.

Yasemin Saygın

Sıcak iklimlerin bitkisi olan bamya Güney Asya ve Batı Afrika’da yetiştiği bilinen bir bitkidir. Kakao ve pamuk gibi türlerle de aynı özelliklere sahiptir. Yaklaşık olarak 18 cm civarındaki uzunluğuna ulaşan bamya bitkisinin içeriğinde çok sayıda çekirdek bulunmaktadır. Bazı türlerinin ise sadece 1-2 cm olduğu bilinmektedir.

Olgunlaşması beklenmeden toplanması halinde bamya sebzesi elde edilmekte ve sevilen birçok yemeğin ana maddesi olmaktadır. Birçok ülkede en çok tercih edilen bitkilerden biri olurken, Asya ülkelerinde yemeğinin yanı sıra tıbbi bir bitki olarak da tercih edilmektedir. Bamyanın yemeği yapılırken yapışkan bir madde ile karşılaşılmaktadır. Son derece normal olan bu durum limon suyu ile kolaylıkla önlenebilmektedir.

[renkbox baslik="Hünnap Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/hunnap-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/04/hunnap-meyvesi-hakkinda-bilgi.jpg" renk="kahve" yenisekme="evet"][/renkbox]

Koyu bir kıvam elde edilmek istendiğinde bamyaları küçük şekilde dilimlemek istenilen kıvamı yakalamayı sağlayacaktır. Lezzeti ile olduğu kadar içeriğindeki faydalı vitaminlerle de dünya mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olan bamya mevsiminde mutlaka tüketilmesi gereken sebzelerden biridir. Peki bamyanın en önemli faydaları nelerdir? Gelin hep birlikte öğrenelim.

Bamya Nedir?

Dünyanın her yerinde yetişme özelliğine sahip olan bamya (Hibiscus Esculentus) Ebegümecigillerden, farklı bölgelerde değişik isimlerle bilinen ve farklı şekilde yararlanılan bir sebzedir. Bayan parmağı ve gombo en çok bilinen isimleri arasındadır. Sağlık için tam bir antioksidan kaynağı olan bu sebzeyi sağlıklı yöntemlerle pişirerek faydalarından tümüyle yararlanmak mümkündür. Bamyanın iyisini seçmek için çok fazla olgunlaşmamış olanları tercih etmek, yemeklerin ideal lezzetinde olmasını sağlayacaktır.

Bamyanın Özellikleri Nelerdir?

Türkiye’de en çok Ege ve Marmara bölgelerinin ev sahipliği yaptığı bamya sebzesi, soğuktan çok çabuk etkilenen bir bitki olmasından dolayı sıcak ve ılık iklimleri sevmekte ve buralarda elverişli bir şekilde yetişmektedir. Bitki genel olarak 70-80 cm'e kadar uzar, bazı yerlerde 1 metreyi de bulabilir. Bamya bitkisinden elde edilen pek çok faydanın yanı sıra uç kısmında yer alan çiçeği birçok hastalığın şifası olarak da kullanılmaktadır.

Bamya kesildiğinde ortaya yapışkanımsı bir sıvı çıkmaktadır. Bu durum genelde çocuklar tarafından hoş karşılanmaz ve çok faydalı bir sebze olmasına rağmen, bamya yemeklerini yemezler. Ancak yemeğine sirke ya da domates eklemek bu görüntünün yok olmasını sağlarken, yemeğe de ayrıca lezzet katacaktır.

Bamya Çeşitleri Nelerdir?

Bamya yetiştiriciliği ülkemiz başta olmak üzere dünya genelinde yaygın olarak yapılmaktadır. Yetiştiriciliği sırasında farklı bamya tohumlarının kullanılması farklı çeşitte bamyaya sahip olunmasını mümkün kılmaktadır. Kurutmalık, konservelik ve yemeklik olmak üzere farklı olan bamya çeşitlerinin, yetiştikleri toprak ve bölge özelliklerine göre tatlarında ve şekillerinde değişiklikler olmaktadır.

[renkbox baslik="Ispanak Nedir? Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/ispanak-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2015/02/ispanak-ve-faydalari-hakkinda-bilgi.jpg" renk="yesil" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Genellikle yetiştikleri şehrin adı ile anılan bamya çeşitleri arasında Balıkesir bamya, Bornova bamya, Sultani bamya ve Amasya bamya gibi seçenekler yer almaktadır. Her biri bulundukları yöreye özgü özellikler taşıyan bamya çeşitlerinin genel anlamda renk ve lezzet gibi noktalarda ortak özelliklere sahip olduklarını söylemek mümkündür.

Bamyanın Faydaları Nelerdir?

Bamya üzerine yapılan araştırmaların kandaki şeker oranını dengeleyici olduğu sonucuna ulaşılması, şeker hastaları için bamyanın önemli bir sebze olmasına neden olmuştur. 3-4 adet taze bamyayı bir gece suyun içinde beklettikten sonra bamya bulunan su yapışkanımsı bir kıvam alacaktır. Koyu kıvam alan suyun içinden bamyaları çıkardıktan sonra bir miktar daha su ekleyerek tüketmek şeker hastalarına oldukça iyi gelecek olan tariflerden biridir. Bamyanın diğer faydaları şu şekildedir;

  • Bamya sebzesi her şeyden önce oldukça besleyici ve vitaminlerle dolu olan bir sebzedir. Bu sebeple sadece yemeklik olarak değil bamyanın faydalarından cilt ve saç bakımı yaparken de yararlanmak mümkündür.
  • Su oranı yüksek bir sebze olmasından dolayı kabızlık ve gaz sancısı gibi birçok soruna iyi gelmektedir.
  • Ayrıca lif oranı en yüksek sebzelerden biri olduğundan, kan şekerini düzenleyen en ideal sebzelerden biri olmasına neden olmaktadır.
  • Yağlı ciltlerin en büyük sıkıntısı olan sivilce ve aknelere karşı önlem almak için düzenli olarak bamya tüketmek büyük ölçüde işe yaramaktadır.
  • Astım hastalığı olanlar için tam bir şifa kaynağı olan bamya sıkça tüketilmesi tavsiye edilen bir sebzedir.
  • Bağırsak rahatsızlıklarına iyi gelirken sindirim sisteminin düzene girmesinde de oldukça etkilidir.
  • Faydaları konusunda oldukça iddialı sebzelerden biri olan bamya birçok hastalık için tedavi edici nitelikte iken, birçok hastalıktan korunmak için de mutlaka kış aylarında tüketilmesi gerekmektedir. Kurutulmuş olarak da yılın her mevsiminde bulunması mümkün olan bu sebze ile göz sağlığından depresyona kadar birçok alanda faydalanmak mümkündür. Bağışıklık ve sinir sistemine olumlu etki eden bamya sebzesi ile depresyona ve strese karşı savaş açmak daha kolay olmaktadır.
  • C ve K vitaminleri bakımından oldukça zengin olması başlı başına bamyanın faydalı olmasını sağlarken, demir ve magnezyum gibi vitamin ve mineralleri barındırması ile de vücut direnci için tam koruma görevi görmektedir.

Bamya Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Bamya yemeklerinin lezzetli olmasındaki en önemli unsur şüphesiz satın alırken dikkat edilmesi gereken detaylardır. Uzun süre tezgahlarda beklemiş olan bamyanın sert ve tatsız olması muhtemeldir. Boyutları küçük ve taze olan bamyalar tercih edilmelidir. Taze olarak satın alınan bamyanın evde de birkaç gün buzdolabında saklanabilme avantajı bulunmaktadır.

Bir ilkbahar sebzesi olan bamya genelde çocuklar tarafından sevilmez. Oysaki sayısız faydaları olan bu besin, düzenli olarak tüketilmelidir.
Bamyanın tadını seviyor musunuz?
Bamyayı ne sıklıkla yiyorsunuz?
Çok fazla yenildiğinde bamyanın bir zararını gördünüz mü?
Bildiğiniz bir bamya yemeği tarifini paylaşır mısınız?



Okur Yorumları
  1. Ben bamyayı hem yemesini severim hemde ekmeyi çok istiyorum bana yardımcı olurmusunuz veya bilginiz varsa bana bilgi verirmisiniz

  2. Bamyanın küçük boyu olanı değil büyük boy (jumbo) olanı en faydalı cinsidir.

  3. Bamya çok faydalı ama ben hiç sevmiyorum tadını keşke yiyebilsem.