Oldukça köklü bir geçmişi olan enginar, ilk kez Etiyopya’da üretilmiştir. Daha sonra Mısır’a yayılan besin, Avrupa’ya da Mısır aracılığıyla taşınmıştır. Bilhassa Avrupa’da en çok tüketilen sebzelerden biri olan enginar, dünya mutfaklarında eşsiz tatlarla bir araya gelmektedir. 16.yüzyıl civarında Avrupa’da soylu bitki olarak kabul edilen enginar, yalnızca kraliyet mensubu olan kişiler tarafından tüketilebilmektedir. Zaman içinde hemen herkes tarafından yenen bitki bugün pek çok insanın şifa kaynağı olmaktadır.
Bilim dünyasında Cynara Scolymus olarak bilinen enginar, lifli yapısı ve vitaminli içeriği ile pek çok insanın sağlıklı kalmak için tükettiği besinler arasındadır. Kimilerine göre tadı ve kokusu ile rahatsız edici olsa da yapılışına bağlı olarak kokusunu da tadını da bastırabilmek mümkündür.
[renkbox baslik="Pazı (Yaban Pancarı) Nedir? Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/pazi-yaban-pancari-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/10/pazi-yaban-pancari-nedir-ozellikleri-ve-faydalari-nelerdir.jpg" renk="yesil" yenisekme="evet"][/renkbox]
Rahat bir yetiştirilişi olan enginarın evlerinizin bahçesinde uygun koşullarda dilediğiniz verime ulaşabilmesi mümkündür. Yetiştirilme koşullarına bağlı kalındığında enginarın besleyici ve kaliteli şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz. Şimdi dilerseniz hep birlikte enginarın genel özelliklerini, nasıl tüketildiğini ve faydalarını öğrenelim.
Enginar Nedir?
Papatyagiller familyasına mensup olan enginar, mavi ve mor renkli çiçekleri olan otsu bir bitkidir. Yetiştirildiği iklime ve toprağa bağlı olarak boyu 60 cm ile 160 cm arasında değişiklik gösteren bitki, çok senelik bitkiler arasında kabul edilmektedir. Anavatanı Güney Avrupa ve Akdeniz olan enginar, en çok bu bölgelerde üretilmektedir.
Dünyanın farklı noktalarında yetiştirilse de Akdeniz civarında yetiştirilen enginarın tadı ve yapısı çok daha lezzetli olmaktadır. Gövdesi ve yaprakları uzun olan enginarın baş kısmı kabuklu ve kalındır. Yaprak kısımları ise sapsız ve koyu yeşil renktedir.
Enginarın Özellikleri Nelerdir?
Enginar, yılın her mevsimi ekilebilen sebzelerden biridir. Bunun yanında Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde Ekim- Kasım aylarında ekilebilirken; Marmara Bölgesi’nde Nisan- Mayıs aylarında ekilmesi daha sağlıklı sonuçlar vermektedir. Temelde bir çiçeğin tomurcuğu olan enginar, çiçek kısmının alt tabanının keşfedilmesiyle ünlenmiştir. Etli ve lezzetli olan bu bölgesi için yetiştirilmekte, piyasaya sürülmektedir.
Çiçek henüz kendini göstermeden tüylü kısım ortaya çıkınca, tabla sertleşince enginar hasat edilir. Bu süreçte geç kalınırsa enginar çiçek açar ve o dakika sonrasında bitki tüketilmez. En eski enginarlara göz atıldığında temelde kenger adı verilen yabani tür dikkat çekmektedir. Bir nevi deve dikenini andıran bitki 15. ve 16. yüzyıldan itibaren tüketilmektedir.
Enginar Nasıl Yetiştirilir?
Gübresi bol olan toprakları tercih eden enginar, derin köklü bir bitkidir. Ayda 1 kez gübre takviyesinin yanı sıra bitkiyi düzenli olarak mineralli torfla desteklemek gerekmektedir. Soğuk iklimlerde yetişemeyen enginar, kışın kapalı alanlarda muhafaza edilmelidir. Bunun yanında yalnızca dışarıda değil evinizde geniş bir saksıda da enginar yetiştirmeniz mümkündür. Bunun için balkonunuzun kapalı olması önemlidir.
Enginarı evde yetiştirmek isteyen kişilerin balkon ısısını en az 2 derece tutmaları gerekmektedir. Yavaş yavaş büyüyen bitkinin gonca kısmı sertleştiğinde toplanmaya hazır demektir. Taban kısmından başlayarak kesip almanız mümkündür. Sonrasında bir süre daha tazeliğini muhafaza edecektir.
Enginar Çeşitleri Nelerdir?
Enginar çeşitlerinin yetiştirilen bölgeye göre farklılık gösterdiği bilinmektedir. Özellikle sıcak iklimlerin bitkisi olan enginar, bu bölgelerde kullanılan toprak ve gübreye göre değişkenlik gösterebilmektedir.
Violet de provence, green globe, green medium-sized, romanesco C3 gibi yabancı isimlerle anılan enginar türleri bulunmaktadır. Bunların dışında büyük yeşil, büyük mor, sakız, Bayrampaşa, dikenli ve yabani enginar çeşitleri de bulunmaktadır.
Enginarın Faydaları Nelerdir?
İçinde A, B1, B2, B3 ve C vitamini bulunan enginar, lifli bir yapıya sahiptir. Bu yönüyle sindirim ve boşaltım sistemi üzerinde oldukça etkili olduğu söylenebilir. Midede ortaya çıkabilecek hazımsızlıkları engelleyen enginar aynı zamanda kabızlık sorununa da çözüm olmaktadır. Çok fazla sigara içenleri karaciğer problemi yaşayanlar ve sarılık benzeri hastalığı olanlar mutlaka enginar tüketmelidir.
Fosfordan çinkoya kadar vücudun ihtiyaç duyduğu pek çok minerale sahip olan bitki, yüksek tansiyonun da önüne geçmektedir. Kolesterol ve kalp rahatsızlığı olanlar için tıp dünyasının ilk önerisi enginardır. Bunların dışında kan dolaşımını hızlandıran sebze ayrıca şeker dengesini de korumaktadır. Bu yönüyle diyabet hastalarına da şifa olmaktadır. Kolon kanserine yakalanma riskini azaltır. Çok iyi bir idrar söktürücüdür. Demir açısından zengin olması Anemi hastalığı için alternatif bir tedavi yöntemidir.
[renkbox baslik="Kereviz Nedir? Çeşitleri, Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?" link="https://bilgihanem.com/kereviz-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/04/kereviz-nedir-cesitleri-ozellikleri-ve-faydalari-nelerdir.jpg" renk="kahve" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Enginarın suyundan da faydalanılmaktadır. Besinin faydalarını en iyi şekilde almak için suyu hazırlanarak kullanılmalıdır. Bu işlem için, 1 adet enginarın üzerine, 1-2 bardak su eklenerek 15 dakika kaynatıp, kapağını kapalı tutarak demlemeye bırakılmalıdır. Kahvaltıdan ve öğle yemeğinden önce 1 fincan tüketerek, 3 hafta boyunca sıcak ya da soğuk olarak içerek kür yapılır. Enginar suyunu 1 hafta buzdolabında bozulmadan saklayabilirsiniz.
Eğer kür uygularken yukarıdaki noktalara dikkat ederseniz zayıflamak için ve sağlığınız açısından çok yararını göreceksiniz. Düşük kalorisi ile zayıflamak isteyenlere yardımcı olan enginar, vücudun toksinlerden arındırılmasını da sağlar.
Enginar Nasıl Pişirilir?
Çoğunlukla zeytinyağlı pişirilen enginar aynı zamanda dolma ve et yemekleriyle de pişirilebilmektedir. Enginarlı pilav, fırında enginar ve püre oldukça lezzetli olmaktadır. Bunların yanında enginarın gaz sorunu yaratmadan sağlıklı tüketilmesi için muhakkak haşlanması gerekmektedir.
Haşlama işleminin buharda yapılması besleyiciliğinin ölmesine engel olacaktır. Yapraklarından kurtulmak için birkaç dakika su içinde bekletmeniz yeterli olacaktır. Sert dış yapraklarını soyduktan sonra içini dilediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
Enginarın Yan Etkileri Nelerdir?
Unutmayın ki! Enginar suyunu tıkanma ve safra kesesi problemi olanlar tüketmemelidir. Alerjik yapıya sahip olanlar dikkatli olmalıdır. Aşırı tüketimde gaz problemi yapabilmektedir. Ve ilaç kullanıyorsanız yan etkilere sebebiyet vermesinden dolayı doktorunuza danışarak kür yapmaya başlayınız.
Düzenli ve belli ölçülerde enginar tüketmek oldukça sağlıklı ve faydalıdır. Bunun yanında yerken aşırıya kaçmanız ishal sorunu ile karşılaşmanıza neden olabilir. Sancı ve zaman zaman krampa neden olan ağrılar da diğer yan etkiler arasındadır.
Bunun yanında midede gaz sorununa sebep olabilen enginarın hamilelik sürecinde kullanılması pek de uygun değildir. Ayrıca emzirme döneminde de muhakkak doktora danışılmalıdır. Çünkü bebeğe süt yoluyla bulaşan gaz muhakkak rahatsızlık yaratacaktır.
Çok güzel teşekkürler