Intercooler Nedir? Nasıl Çalışır? Motordaki  Önemi Nedir?

Intercooler Nedir? Nasıl Çalışır? Motordaki  Önemi Nedir?

İntercooler, motor ünitelerinin turbo ve superşarj sistemine entegreli koyulan, içeride oluşan sıcak havayı soğutmayı sağlayan parçadır. Sizlere bu yazımızda intercooler soğutma sistemi hakkındaki tüm detaylarından bahsedeceğiz.

Erkan Karaca

Araç motorlarımızın yakıt, yağ vb. önemli maddelere ihtiyacı olduğu gibi soğumaya da gereksinimi vardır. Bunu sağlayan  da adını çok duyduğumuz intercooler sistemidir. Üniteyi çalışabilir durumda tutmak amacıyla dolaşan yağ hücrelerinin her daim ortalama sıcaklıkta tutulması gerekiyor. Ve oluşan sıcak havayı normal seyrinde eşitlemek zordur. Daha doğrusu eşitleyememek risklidir.

Sistemin bozulması durumunda motorun içerisindeki sıcaklığı hesap edersek, parçaların %100 zarar görmesi kaçınılmazdır. En bilindik soğuk hava sağlayıcısı radyatördür. O da içinde dolaştırdığı suyu dışarıdan gelen soğuk hava dalgasıyla ayarlayarak, ısı dengesini sağlamaktadır. Intercooler için de bir nevi radyatör demek mümkündür.

[renkbox baslik="Ford EcoBoost Motor Nedir? Nasıl Çalışır?
" link="https://bilgihanem.com/ford-ecoboost-motor-nedir-nasil-calisir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/03/ford-ecoboost-motor-nedir-calisma-mantigi-nedir.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Her konuda olduğu gibi bu parça hakkında da yanlış aksettirilen bilgiler var. İnsanlara intercooler nedir diye sorsanız karşılaşacağınız cevaplar içerisinde mutlaka “turbo soğutma sistemidir”  yer alacaktır. Biz de bu yazımızda motor soğutma parçasının ne işe yaradığından ve öneminden bahsedeceğiz.

Intercooler Nedir?

Intercooler NedirIntercooler, aşırı beslemeli olarak tabir edilen motor ünitelerinde oluşan yüksek basınçla beraber sıcaklığın düşürülmesini sağlayan öğedir. Araç ünitelerinin marş motoru ile beraber aktif edilen parçaları birbirleriyle sürekli bir sürtünme hareketi içerisindedir. Kombin olarak hareket eden parçaların içerisinde gezen sıvıların normal değerlerde tutulması gerekiyor. Yukarıda aşırı beslemeli motorlar demiştik.

Bu kısımda devreye turbo ünitesi ve superşarj gibi takviye sistemler giriyor. Biliyoruz ki bu parça aracın güç oranlarını destekliyor. Ve turbo soğuk havaya ihtiyaç duyuyor. Yani içerideki ısınan havayı tahliye ederek daha soğuk havayı aktarır. Bunları yaparken de türbinlerin inanılmaz devirlerde dönüşüyle hava yüksek basınçla emilir.

Silindire gelen yakıt, buji ateşlemesinden sonra oldukça fazla basınç üretir. Basınçta da orantılı olarak sıcaklık yükselimleri gözlemlenir. Haliyle bilimsel olarak oksijen miktarında düşüş yaşanır. İşte soğuk hava sirkülasyonu görevi de intercoolara düşmektedir. Bir nevi ısı eşanjörü olan bu mekanik parça, tipik bir gaz kompressörüdür. Sistem, akışkan sıvıyı soğutma ihtiyacı olan buzdolabı ve gaz türbinlerinde kullanılsa da otomotivin bu konuda daha çok gelişmeye daha çok ihtiyacı vardır.

Intercooler Nasıl Çalışır?

Intercooler Nasıl ÇalışırMekanik olan bu parça, sistemin oluşturduğu iç hava sıcaklığını taze havayla değiştirir. Olayların sıralamasında sıcak hava intercoolere gönderilir. Zaten araçların gidişi sırasında alınan soğuk hava, bu kısımda ters işleme tabi tutulur. Yani gönderilen sıcak dalga soğukla çarpıştırılır. Daha önceki yazılarımızda emme ve egzoz manifoldundan bahsetmiştik.

Motor içerisindeki görevi de gelen havayı silindirlere iletmekti. İzlenen yola bakarsak; intercoolerde hava değişiminden sonra iletim emme manifolduna olur. Oradan da eşit bir şekilde silindirler içerisine gönderilir. İntercooler, yaklaşık olarak 200 ile 250 derecelere kadar yükselen hava sıcaklığını 40 ile 60 dereceye kadar düşürür.

Intercooler Nerede ve Hangi Tip Araçlarda Olur?

Intercooler Nerede ve Hangi Tip Araçlarda OlurKonumuz olan parça genellikle motor kaputunun altında olur. Yerleştirilen mekanizmanın amacına uygun olarak üst kısımda hava giriş sağlayıcısı bulunur. Kaputun üzerinde açılan açıklık araçtan araca değişiyor olsa da ortalama olarak 15-25 cm arasındadır. Subaru’nun turbo besleme ünitelerinde buna çok rastlarız. Aşırı beslemeden gelen havayı Boxer motorda soğutma işlemi bu yolla yapılmaktadır. Bir de çağımıza göre oldukça geliştirilen kamyonet grubunda sıkça görürüz.

Pick-up tarzı ticari araçların motor hacimleri büyük ve genelde büyük yanma odalarına sahip dizel ünitelerde hareket ettirilirler. Silindir içersinde büyük patlama sıcaklıklarını bastırmanın en iyi yöntemi de intercoolerda bulunmuş.

Soğutma ünitesinde bu parçanın bir tipi daha bulunmaktadır. Günümüzde pahalı ve hızlı segment araçları superşarj, kompressör ve turbo sistemlerinin her birini kullanmakta. Ancak üreticiler bu kısımda intercoolerın su soğutma sistemine başvurmuştur. Yine radyatör mantığında ancak çok özel bir sistemdir. Çünkü bazı modeller araçlar 2, 3 ve 4 turbo desteğiyle çalışmaktadır. O yüzden taze hava değişimi intercoolerın su soğutma versiyonu üzerinden gerçekleştirilir.

Intercoolerın Motordaki Önemi Nedir?

Intercoolerın Motordaki Önemi NedirTurbo sistemli araçlarda olan bu parça, verimliliği artırmada oldukça başarılıdır. Zaten PSA’nın kullandığı PureTech’in atmosferikli ve turbolu arasında nasıl bir fark olduğunu sizlere aktarmıştık. Motorların ısıyla beraberinde çalışma performanslarında düşüş gözlenir. Ancak intercooler sistemli bir otomobilde, hızlı ve yüksek emilim yapabilen bir parça olduğundan, dezavantaj, avantaja çevrilir!

Turbo ile motor arasında konumlandırılan parça sayesinde araç performans rakamları oldukça iyidir. Sıcak havada turbo daha çok çalışıyor ve intercoolera yüklenen görev biraz daha artıyor. O yüzden yaz aylarında turbo sistemli araçların teknik verilerinde ufak düşüşler gözleniyor. Ve yakıt ekonomisini etkiliyor. Tam tersi kış aylarında dış sıcaklık soğuk olacağından verimlilik biraz daha artıyor.

Dikkat edilmesi gereken husus ise çalışan turbo ve superşarj türbinleri kulakçıklarında arıza oluşması.  Böyle bir durumda; silindirin yanma sıcaklığını artırabilir, pistonlara ve motor bloğuna zarar verebilir. Daha ilerisini konuşacak olursak motorun patlama tehlikesi vardır.

Intercooler Sistemi Sonradan Uygulanabilir mi? Verilerde Değişim Olur mu?

Intercooler Sistemi Sonradan Uygulanabilir mi ve Verilerde Değişim Olur muTeknik olarak baktığımızda konumuz olan araç soğutucunun sonradan uygulamasının olabileceği söyleniyor. Bunun yanında dikkat edilmesi gerektiği ve hava/yakıt karışımında miktarların önemli olduğu vurgulanıyor. Önerilen; standart olarak fabrika çıkışı araçlarımızın mesela dizel ünitelerinde intercooler yoksa, buna müdahale edilmemesi gerekiyor. Nedenlerinde ise otomobilimizin belli bir hava basıncına ihtiyacı var ve silindirlere de çekebileceği miktarda yollanıyor. Yani istenilenden daha fazla soğuk hava tedariği ile aslında gözle görülür bir farklılık oluşmuyor.

Intercooler takviyesini turbo motorlu araçlarınızda ekstra olarak beygir artırma, chip tuning uygulaması yaptıysanız o zaman takılması gerekiyor. Çünkü güç artırımlarıyla beraber motor daha fazla soğuk hava isteyecek. Bu kısımda sizlere örnekle anlatırsak daha iyi anlayacaksınız. 100 beygir gücünde dizel motorlu bir aracımızın olduğunu varsayalım. Araçlarımız bir mol yakıtı yakmak için gerek duyduğu hava katsayısı bellidir.

[renkbox baslik="Şasi Nedir? Önemi ve Çeşitleri Nelerdir?
" link="https://bilgihanem.com/sasi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/02/sasi-neden-onemlidir.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Katsayı rakamına anlaşılması için "1" diyelim. Otomobilimize bazı yazılımlarla gücünün 115 beygire çıkmasını sağladık! İşte aradaki bu güç farkından dolayı silindirler daha fazla havaya ihtiyaç duyacak. Intercooler gibi bir sistemi güç artırım uygulaması yaptıktan sonra taktırmamız mantıklı olacaktır. Çünkü istenilen güce karşı orantılı olarak soğutulmuş hava gönderimi yapmamız gerekiyor.

Genel olarak anlattığımız sistemin turbo ve superşarj destekli motor ünitelerinde olduğunu söyledik. Mekanik parça, turbo ile motor arasında konumlandırılmıştır ve iç kısımda oluşan aşırı sıcaklığı kendine alarak derece miktarını aşağıya çekmektedir.

Sıcaklığın motor blokları ve parçalar için tehlike arz ettiğini düşündüğümüzde intercoolerın son derece önemli olduğu anlaşılıyor. Sistemin sonradan takılabileceğinden de bahsettik. Ve de intercooler işlemi yaptırmadan önce motorumuzda olabilecekleri göz ardı etmeden, beygir artırımı yapıldıysa taktırmamız gerektiğini unutmayalım!

Araçlarımızda soğutma işlemi ile görevli olan radyatör ile aynı mantıkta olan intercooler, daha çok turbo beslemeye sahip araçlarda görülür. Motor içerisinde silindirlere gidecek havanın soğutulması ve dengelenmesini sağlamaktadır.
İntercooler sistemli bir araca hiç sahip oldunuz mu?
Peki, intercooler sistemi her turbo mekanizmalı araçlarda bulunuyor mu?
Sizce intercooler yakıt tüketimini ne kadar etkiler?



Okur Yorumları
  1. Bu sistem hakkında çok fazla bilgim yoktu, böyle bir yazıya denk geldiğim iyi oldu, elinize sağlık.