Hasret ve sevmek konularında şiir denince akla ilk gelen isimlerden olan Ahmed Arif, Türk edebiyatının son döneminde aykırı bir ses olarak bilinmektedir. Aykırılığı dolayısıyla görmezden gelinmiş olsa da kendisi aslında edebiyatımızın altın hazinelerinden birisidir.
Şiirlerinde özellikle Anadolu sevdası, ustalıkla işlenmiştir. Konuşma dili samimiyetliğinde en sıcak ve en özlü öğelerle, insan hikayelerini şiirlerine yansıtmayı başarmıştır. Ülkenin en zor dönemlerini kendisi bizzat yaşayarak ve görerek kaleme alan yazar halk içinde kalmaya çalışmıştır. Dolayısıyla şiirleri halkın duygularıyla bestelenebilmiştir.
[renkbox baslik="Namık Kemal Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/namik-kemal-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/namik-kemal-kimdir-hayati-ve-eserleri.jpg" renk="siyah" yenisekme="evet"][/renkbox]
Güçlü bir kaleme sahip olmasına karşın kendisine resmi edebiyat kitaplarında yer verilmemiştir. Bu durumda Ahmed Arif'in özellikle siyasi düşüncelerinin etkili olduğu düşünülmektedir. Yazdıklarının birtakım çevreleri rahatsız etmesinden, Kürt kökenli oluşundan başarılı ismin edebiyatına hak ettiği değer verilmemiştir. Buna rağmen günümüzde kendisini seven, yazılarını okuyan, varlığını yaşatmaya çalışan kitlenin büyüklüğü de azımsanacak gibi değildir.
Ahmed Arif Kimdir?
21 Nisan 1927 tarihinde Diyarbakır'da dünyaya gelen Ahmed Arif, babası Türk, annesi Kürt olan şair ve yazardır. Ahmed Arif gazetecilik faaliyetinde de bulunmuştur ama aslen şiirleri ile tanınır. Yazarın asıl adı ise Ahmed Önal olarak bilinmektedir. Bazı şiirleri, Ahmet Kaya, Fikret Kızılok, Zülfü Livaneli ve Cem Karaca gibi ünlü isimlerce seslendirilmiştir.
Ahmed Arif'in Hayatı
Ahmed Arif dünyaya geldikten kısa bir süre sonra henüz bebekken annesi Sare Hanım'ı kaybetmiştir. Ünlü yazar bu kayıptan sonra hayatına babasının yeni eşleriyle devam etmek zorunda kalmıştır. Sekiz kardeşin içinde en büyük olan Ahmed Arif, babası memur olduğu için kendisiyle birlikte Siverek'e taşınmıştır. Ankara Üniversitesi Dil, Tarih, Coğrafya Fakültesi'nde Felsefe Bölümü'nü kazanan Ahmed Arif eğitimini burada tamamlamıştır.
Ahmed Arif'in Edebi Hayatı
1940 ve 1955 yılları arasında farklı dergilerde yazdığı şiirlerinde kendine özgü lirizmini kullandı ve böylece Türk edebiyatındaki yerini aldı. Türkçeyi en iyi kullanan şairlerden birisi olarak ismini hafızalara yerleştiren Ahmed Arif, şiirlerinde genellikle ezilmiş insanlardan yana tavrını korudu. Yazarın şiirlerinin toplandığı tek kitabı olan Hasretinden Prangalar Eskittim'in yayınlanması 1968 yılında gerçekleşti. Böyle dışlanmış bir yazar olmasına karşın bu kitabı Türkiye'de en çok basılan kitaplar arasına girmeyi başardı.
Ahmed Arif hakkında büyük oranda edebi eleştiri yazıları yazılmıştır. Bunlar arasında ünlü yazarın şiiri üzerine yazılan en detaylı çalışma Karanfil ve Pranga özel bir yere sahiptir. Karanfil ve Pranga, Ahmet Oktay'ın 1990 tarihli çalışmasıdır. Bunun dışında Muzaffer İlhan Erdost'a ait Üç Şiir isimli kitapta Ahmed Arif'in şiirlerine yönelik yorumlar ve çözümlemeler vardır. Günümüze ulaşmış dikkat çeken çalışmalar bu ikisidir ama Ahmed Arif ile ilgili birçok kişi farklı çalışmalar yapmıştır. Edebi açıdan bu iki yazı önemli iken kendisi hakkında, siyasi fikirleri nedeniyle de çok sayıda yazı kaleme alınmıştır. Bu yazıların birçoğunda Ahmed Arif olumsuz eleştirilmiştir. Tüm bunların yanında Ahmed Arif'i tamamen görmezden gelen geniş bir kitle vardır.
Ahmed Arif'in Ölümü
Ünlü yazar, cezaevi yıllarında, Hasretinden Prangalar Eskittim şiir kitabını oluşturduktan sonra şiire olan ilgisi pasif olarak devam etmiştir. Kendisine bu şekilde emeklilik veren Ahmed Arif, yaşamını Ankara'da kendi halinde sürdürmüştür. Ölümü de yine Ankara'da kendi evinde sessiz sakin bir şekilde olmuştur. Ahmed Arif 1991 yılının Haziran ayında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetmiştir. Ölümünün ardından ünlü yazarlara yapıldığı gibi törenler yapılmamış; kendi halinde devam ettiği yaşamı bu şekilde son bulmuştur.
Ahmed Arif'in Eserleri
Ahmed Arif ömrüne çok sayıda şiir sığdırabilmiş, kalemi güçlü şairlerimizden birisidir. Şiirlerinin sayısı ile ilgili net bir bilgi yoktur ama çok fazla sayıda şiir yazdığı bilinmektedir. Ünlü şairin Ay Karanlık, Leylim Leylim, Otuz Üç Kurşun, Yalnız Değiliz, Suskun, Sevdan Beni, Hasretinden Prangalar Eskittim şiirleri çok sevilen popüler şiirlerindendir. Ahmed Arif'in kitap haline getirilmiş şiir kitapları da mevcuttur. Yurdum Benim Şahdamarım ve Hasretinden Prangalar Eskittim şiirlerinin yer aldığı basılmış kitaplardır.
Ahmed Arif'in Bestelenmiş Şiirleri
Ünlü şairin birçok şiiri ünlü isimler tarafından bestelenmiştir. Cem Karaca, Ahmet Kaya, Moğollar, Zülfü Livaneli, Fikret Kızılok, Grup Yorum, Onur Akın bu ünlü isimlerden birkaç tanesidir. Ay Karanlık, Akşam Erken İner Mahpushaneye, Sevdan Beni Cem Karaca tarafından bestelenmiştir. Ay Karanlık'ı aynı zamanda Ahmet Kaya da seslendirmiştir.
[renkbox baslik="Yaşar Nabi Nayır Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/yasar-nabi-nayir-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/03/yasar-nabi-nayir-kimdir-hayati-ve-eserleri.jpg" renk="gri" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Fikret Kızılok tarafından bestelenen şiirleri; Otuz Üç Kurşun, Sevdan Beni ve Suskun olmuştur. Suskun ayrıca Edip Akbayram, Alaaddin Us ve Ahmet Kaya tarafından da bestelenmiştir. Şairin en çok bestelenen şiiri Otuz Üç Kurşun olmuştur. Şairin Vay Kurban, Adiloş Bebe gibi şiirlerini ise Grup Yorum bestelemiştir. Grup Yorum bestelediği şarkıların ismini Gün Ola şeklinde değiştirmiştir. Sen Unutamadığım isimli şiir üzerinde çalışanlar Cem Karaca ve Grup Baran olmuştur. Bestelenen şiirlere, besteciler tarafından farklı isimler verilmiştir. Örnek olarak Fikret Kızılok bestelediği Sevdan Beni şiirine Haberin Var mı ismini vermiştir.
Ahmed Arif hakkında bilmem gereken çok şey var. Bu yazıda yararlı oldu teşekkürler.
En sevdiğim şiiri tabi ki: Hasretinden Prangalar Eskittim…