Charles Wheatstone, daha doğru bir tabirle adını ifade etmek gerekirse Sir Charles Wheatstone 19. yüzyılda yaşamış en önemli bilim adamı, matematikçi, fizikçi ve mucitlerden bir tanesidir. Pek çok dil bilmesi, sürekli olarak daha fazlasını öğrenmeye çalışması ve mekaniğe olan merakı sayesinde çağımızda kullanılan pek çok aletin temellerini atmıştır. Özellikle aritmetik konusunda çok fazla aşama kat eden Wheatstone, kriptografi alanında yaptığı çalışmalar ile büyük ses getirmiştir.
Önceleri 1. ve 2. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz ordusu tarafından şifrelerini korumak amaçlı kullanılan bu alet, daha sonrasında düşmanların gizli şifrelerini deşifre etmek amaçlı olarak kullanıma başlanmıştır.
[renkbox baslik="Dostoyevski Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/dostoyevski-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/06/dostoyevski-hayati-hakkinda-bilgi.jpg" renk="siyah" yenisekme="evet"][/renkbox]
Pek çok müzik aletinin de mucidi olan Wheatstone’nin müzik aletlerine olan bu ilgisinin sebebini babasının bir müzik dükkanı sahibi olması oluşturuyordu. Gençliği boyunca 4 yıl flüt eğitimi alan Wheatstone, bu nedenle en çok üflemeli çalgılarda buluşlar gerçekleştirdi.
Charles Wheatstone Kimdir?
Charles Wheatstone tüm o yaratıcı ve eşsiz dehasının arkasında son derece utangaç ve çekingen biriydi, sosyal ilişkileri pek iyi değildi ve anti sosyal olarak nitelendiriliyordu. Wheatstone'nin çok zeki bir adam olduğu gerçekti fakat buluşlarını gerçekleştirirken tek başına çalışmayı tercih ediyordu. 1834'te Londra'daki Kings Kolej’e Deneysel Felsefe Bölüm Başkanı olarak atandı ancak çok utangaç biri olduğundan halk arasında konuşmaktan hoşlanmadı. Sadece bir dönem ders verdi, daha sonra kolejdeki görev süresinin geri kalanını sadece araştırma yaparak geçirdi. Zaman, optik, elektrik, müzik aletleri ve telgraf gibi pek çok alanda çalışmalar yürüttü. Yürüttüğü çalışmalar içinde onu en çok üne kavuşturan ise Wheatstone Köprüsü yöntemi oldu. Wheatstone Köprüsü, elektriksel dirençleri ölçmeye yarayan, elektriksel bir devredir.
Charles Wheatstone'nin Hayatı
Sir Charles Wheatstone, 2 Şubat 1802'de Birleşik Krallık'taki Barnwood kasabasında dünyaya geldi. Müzik aletleri üreticisi William Wheatstone'nin oğluydu Londra'daki çeşitli okullarda öğrenim gördü. Gençliğinde peri masalları, tarih ve bilim de dahil olmak üzere her çeşit kitabı satın almak için para biriktirirdi. Wheatstone, matematik ve fizikte son derece üstündü, tüm bu bilimsel yönünün yanı sıra dillere olan merakı nedeniyle Fransızca, Latince ve Yunanca öğrendi.
İlginizi Çekebilir: Walter Clopton Wingfield Kimdir?
14 yaşındayken çalgı aleti yapımcısı ve müzik aleti satıcısı olan amcasının yanına geldi. Wheatstone 21 yaşına geldiğinde, amcasının imalat ve satış konusundaki müzikal işini devraldı. Çok yönlü bir mucit olarak, akustik, optik, elektrik ve telgraf konularında çalışmalar yaptı. Wheatstone, 45 yaşında evlendi ve beş çocuğu oldu. Öncü bir elektrik bilimcisi ve aynı zamanda yeğeni olan Oliver Heaviside, onu akıl hocası olarak gördü. Wheatstone, "büyük bilimsel kazanımları ve değerli icatları" nedeniyle 1868'de şövalye oldu ve Sir unvanını aldı. Aynı zamanda çalışmalarını takdir eden diğer pek çok onur ve derece aldı. 19 Ekim 1875'te vefat etti, öldüğü tarihin birkaç gün öncesine kadar çalıştığından emekli olamamıştı.
Charles Wheatstone'nin Eserleri
Wheatstone’un ilk icatları arasında iki yeni müzik aleti vardı. En önemlisi hiç şüphesiz İngiliz akordeonuydu ve bu akordeon 1851'de büyük sergide ona madalya kazandırdı.
Tüm buluşları arasında sonsuza kadar Wheatstone ile bağlantılı olan ve unutulmamasını sağlayan asıl buluş, Wheatstone Köprüsü'dür. Wheatstone, köprü mekaniğini açıkça icat etmediğini itiraf etti ancak, cihazı 1843'te köprüyü geliştirdi ve yaygınlaştırarak, kullanımını geliştirmek için asıl mucidinden daha fazla şey yaptı.
Köprünün ilk açıklaması Samuel Hunter Christie tarafından yapıldı ve 1833'te Felsefe İşlemleri'nde yayınlandı. Christie, manyeto-elektrik indüksiyonu ile uyarılan elektromanyetik kuvvetleri farklı metallerde karşılaştırabilmek için köprüyü tasarladı. Wheatstone, elektriksel ölçümlerle birkaç ay boyunca birçok cihaz üzerinde çalıştı. Köprünün dirençleri karşılaştırmak için kullanılabileceğini fark etti ve gerekli devreyi terminallerle donatılmış bir tahtaya koyarak bugün bildiğimiz halini üretti.
Wheatstone Köprüsü yönteminden sonra, Wheatstone'un William F. Cooke'yle yaptığı en ünlü icat, ilk pratik telgraflardan biriydi. Her iki bilim insanı da tanışmadan önce ayrı telgraflarla denemeler yapıyorlardı. Cooke, telgrafta tavsiye almak için Michael Faraday'a baktıktan sonra Wheatstone'a yönlendirildi. Mart 1837'de, ikisi eşit ortak olarak bir ortaklık kurmayı kabul etti. Telgrafın icadından bir süre sonrasına kadar işbirliği yaptıktan sonra İngilizce bir patent başvurusunda bulundular ve Aralık 1837'de dosyalama yapıldıktan sonra patent verildi. (Patent Nedir?)
Bununla birlikte, ortaklık çıkmaza düştü ve Cooke’un icadı için yeterli para yatırmadığına karar verdiği zaman bir anlaşmazlık ortaya çıktı. Sonunda, Wheatstone'nin telgrafın arkasındaki bilimsel çabanın büyük kısmını hak ettiği belirlendi, ancak Cooke kendinin de halka tanıtılması için tanınma borcunu ödedi. Wheatstone'nin telgraf çalışmalarında umut varken, uzun vadede Morse’un ürettiği telgraf alana hakim hale geldi.
Wheatstone bunlardan başka, akordeon ve flüt gibi müzik aletlerinde çalışmalar yaptı. Elektrik kabloları üzerinde yaptığı deneylerle, elektrik hızının ölçümünü sağladı. Spektroskopi, optik ve kriptografi de, Charles Wheatstone'nin üzerinde çalıştığı diğer alanlardır.
