Kan uyuşmazlığı olup olmadığının belirlenmesi için evlilik aşamasında yapılan testlerle çiftlerin kan grupları tespit edilir. Buradan hareket ederek gebelik öncesinde kan uyuşmazlığı ihtimalinin varlığı yokluğu tahmin edilebilir. Bu duruma göre de önlemler alınabilir. Günümüzde artık çözümü olmayan bir sorun değildir. Doğum öncesi ve sonrası önlemlerle sorun ortadan kaldırılabilir durumdadır.Önlem alınmadığı takdirde bebekte çeşitli sorunlar görülebilir ki bu sorunlar hafife alınmayacak kadar ciddi sonuçlar doğurabilir.
Bu nedenle gecikmeden kan gruplarının belirlenmesi gerekir. Hamilelik öncesi kan grupları bilinerek, pozitif-negatif farklılığı söz konusuysa doktora belirtmek en doğrusudur. Bu arada belirtmeden geçmeyelim ki, her kan uyuşmazlığı sorun doğuracak diye bir kural yoktur.
[renkbox baslik="Frengi (Sifiliz) Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/frengi-sifiliz-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/06/frengi-sifiliz-nedir.jpg" renk="turuncu" yenisekme="evet"][/renkbox]
Kan uyuşmazlığının sorun yaratmasına neden olabilecek çeşitli durumlar vardır. Bunlar; annenin karnına darbe alması, düşük, anne suyunun azalması gibi ciddi durumlardır ve hayati tehlikeler doğurabilmektedir.
Kan Uyuşmazlığı Nedir?
Annenin kan grubunun Rh negatif, babanın kan grubunun ise Rh pozitif olması halinde görülen Rh uyumsuzluğuna, kan uyuşmazlığı denir. Bu tür çiftlerin bebekleri pozitif ya da negatif olabilmektedir. Bebek negatif grupta olursa sorun yoktur ama pozitif olursa çeşitli sorunlara neden olabilir. Bu sorunlar her gebelikte görülmeyebilir. Yani bebek pozitif grupta olsa bile sorun çıkmadığı görülmüştür. Bunların takibinin, hamilelik ve doğum sonrasında düzenli olarak yapılması gerekir. Önlemi, tedavisi ve sonrasında takibi mümkündür.
Doğum Öncesi Alınacak Önlemler Nelerdir?
Öncelik elbette annenin kan grubu belli değilse; kan grubunun belirlenmesi gerekir. Elde edilen bilgi birçok sorunun önüne geçebilmeyi sağlar. Örneğin; anne negatif, baba pozitif kan grubuna sahipse bebekler genel olarak %50 ya da %100 pozitif kan grubuyla doğuyor ama örnekteki gibi bir durum söz konusuysa genel olarak kan uyuşmazlığı varlığı kabul edilir.
Doğacak bebeğin pozitif kan grubu olması ve az miktarda bile olsa negatif gruplu annenin kanına karışmasıyla tehlikeli durumlar meydana geliyor. Bu durumda annenin bağışıklık sistemi karışan yabancı kan hücrelerine karşı antikor üretmeye başlıyor. Genel olarak kan uyuşmazlığı sorunları ikinci gebelikte kendini gösteriyor. Annenin antikorları, bebeğin plasentasından geçerek kan hücrelerini öldürmeye başlıyor. Sonucunda ise bebeğin anne karnında kansızlık neticesiyle kalp yetmezliği ve ölme riskleri doğuyor. Antikor sayıları ne kadar çoksa riskler de o kadar fazladır.
En uygun önlem ise annenin bağışıklık sisteminin hiç oluşmamasını sağlamaktır. Bu işlemde uygulanan ise kan uyuşmazlığı iğnesi yaptırmaktır. Ancak kan uyuşmazlığı durumu olan hamileliklerde anne adayı hamilelik süresince araştırılmalıdır. Bu araştırma esnasında yapılan testlere ise İndirekt Coombs Testi adı verilir.
Kan Uyuşmazlığının Tedavisi Nedir?
Kan grupları tespiti ve annenin hamilelik süresince takip edilmesinin ardından bebek annenin grubundan olmazsa ve risk varsa; gebeliğin 28. haftasına gelindiğinde Rh hiperimmün globulin isimli korunma iğnesi yapılır. Yine bebeğin doğduğunda kan grubu pozitif ise; ilerideki hamileliklerde antikor üretimini engellemek için 72 saat içinde aynı koruyucu iğne yapılmalıdır. Ayrıca hamileliğin sonlandırılması halinde bile uyumsuzluk söz konusuysa koruyucu iğnenin operasyondan hemen önce uygulanması gerekli ve kürtajın da vakum yoluyla yapılması gerekir.
Annede Rh Alloimmunizasyonuna Sebep Olacak Durumlar
Negatif gruplu annenin, Rh antikoru üretmesine neden olabilecek durumlar; herhangi bir şekilde pozitif gruplu bebekten anneye kan hücresi geçişi, düşükler, kürtaj, bebeğin eşinin erken ayrılması, anne karnına darbe alması, bebeğin suyunda çeşitli nedenlerle azalma, bebek kordonundan kan alınması, ters duran bebeğin düzeltilme işlemi gibi durumlardır. Son işlem günümüzde aktif olarak uygulanmamaktadır.
