Her yıl ülkemizde binlerce kişinin muzdarip olduğu önemli rahatsızlıklar arasında yer alan karaciğer yağlanması, kişilerin hayatını önemli ölçüde etkilemesi ile bilinir. Hayati pek çok fonksiyonu düzenli olarak gerçekleştiren karaciğerin içerisinde meydana gelen yağ bezleri neticesinde ortaya çıkan bu rahatsızlığa ağrı, sızı ve iltihaplanmanın eşlik etmektedir.
Hastalık önce nekroza dönüşür ve sonrasında fibroza çevrilir. Son aşamada ise tehlikeli bir hastalık olan sirozu meydana getirir. Bu nedenle karaciğer yağlanması kesinlikle hafife alınmaması gereken önemli rahatsızlıklar arasında yer alır.
[renkbox baslik="Anne Sütü Sarılığı Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/anne-sutu-sariligi-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2018/01/anne-sutu-sariligi-nedir-nedenleri-belirtileri-korunma-yollari-ve-tedavisi.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Karaciğer yağlanması yaşayan insanların kilolu kişiler olması durumunda ise hastalık daha da kötüleşebileceği için bu kişilerin karaciğer yağlanmasında en yüksek risk grubunu oluşturduğu söylenebilmektedir. Bu hastalığın kesin tespitini kişilerin evlerinde yapabilmeleri mümkün olmadığı için iç hastalıklarında uzman bir doktorun teşhisi ile uygun bir tedavi sürecini izlemeleri ideal olacaktır.
Karaciğer Yağlanması Nedir?
Karaciğer hücrelerinin normalde olması gerektiğinden çok daha fazla yağı içlerinde biriktirmesi neticesinde meydana gelen önemli bir rahatsızlıktır. Ciddiye alınması gereken bir sağlık sorunu olan karaciğer yağlanması hızlı şekilde tedavi edilmeyi gerektirir.
Ülkemizde son yıllarda yapılan bazı araştırmalara göre her 3 kişiden birisinde görülen bu hastalık hem kadın hem de erkeklerde oluşabilmektedir. Normal şartlarda her bireyin karaciğerinde az miktarda yağ bulunması doğal olarak karşılanırken, bu miktarın aşırı artması halinde ciddi bir karaciğer yağlanmasından bahsedebilmek mümkündür.
Çeşitli nedenlere bağlı olarak karaciğerde yağ toplanması olur. Bu yağ oranı sağlıklı insanlarda normal düzeydedir. Ancak bazı kişilerde genetik yatkınlık, beslenme alışkanlığı, yaşam şekli ve bir hastalık nedeniyle normalden daha fazla olabilmektedir.
Söz konusu organda biriken yağ oranı arttıkça iltihaplanma oluşmaya başlar. Bunun neticesi olarak karaciğer fonksiyonlarını yerine getiremeyecek duruma gelir. İlk başlarda hafif nekroz şeklinde kendini gösterse de ileri vakalarda siroz ve karaciğer kanseri gibi ciddi durumları doğurabilir.
Nekroz nedir kısaca açıklayacak olursak; canlı bir dokunun veya bu dokudaki hücrelerin ölmesi anlamına gelir. Koagülasyon nekrozu, likefaksiyon nekrozu, gangrenöz nekroz, kazeifikasyon nekrozu: yağ nekrozu ve fibrinoid nekroz olmak üzere farklı türleri bulunmaktadır.
Hastalık birçok kimsede belirti vermez. Bu nedenle erken evrede tespit edilmesi biraz güçtür. Bazı kişilerde farklı bir nedenden dolayı yapılan ultrason incelemelerinde tesadüfen varlığı tespit edilir.
Ancak asıl belirti karaciğerin organ fonksiyonlarını yerine getiremeyecek duruma geldiğinde veya başka bir hastalığı tetiklediği durumlarda ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle tüm sağlık uzmanları bütün hastalıkların meydana gelme riskine karşın düzenli olarak sağlık kontrolleri yapılmasını önermektedir.
Karaciğer Yağlanmasının Nedenleri Nelerdir?
Karaciğer yağlanmasının en çok bilinen nedenleri arasında aşırı alkol tüketimi gelmektedir. Eğer tedavi edilmeyip, önlem alınmazsa bu durum kendini siroza bile çevirebilir. Fakat alkolden hemen vazgeçip, vücudu dinlenmeye bıraktığınız takdirde, karaciğer yağlanması birkaç hafta içerisinde kendiliğinden düzelecektir.
Ekmek, makarna, pasta ya da kurabiye gibi şekerli ve unlu gıdaların günlük olarak aşırı tüketilmesi karaciğer içinde fazla yağ birikimine neden olmaktadır. Yapılan araştırmalar; aşırı karbonhidrat tüketen kişilerin karaciğerlerinin sadece 3 hafta içerisinde %27 daha fazla yağlandığını ortaya koymuştur.
Karbonhidrat tüketiminin dışında ve insülin direnci olan diyabet hastalarının da yine bu rahatsızlığa yakalanma olasılıkları çok yüksektir. Obezite ve kolesterol sorunu olan kişiler de bir diğer risk grubudur.
Karaciğer yağ metabolizmasında hayati önemi olan bir organdır. Eğer enzim dengesinde veya çalışma düzeninde bir aksaklık olursa bu durumda karaciğer büyümesi ve yağlanması gibi sorunlar ortaya çıkar. Karaciğer yağlanmasına neden olan faktörleri şu şekilde toparlayabiliriz:
- Alkol ve sigara kullanımı en sık rastlanan nedenlerden biridir.
- Çok aşırı yağlı ve kalorisi yüksek gıdalar yemek. Bir diğer ifadeyle obeziteye sebep olacak şekilde beslenme düzenine sahip olmak karaciğer yağlanmasına yol açabilir.
- Hareketsiz yaşam, hiç spor yapmamak ve uzun süre sabit bir şekilde çalışmak.
- Düzensiz yaşam tarzı karaciğer yağlanmasına sebep olabilir. Nedir düzensiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenmek, uyku düzeninin olmaması ve az uyumak.
- Hızla kilo alıp veren insanlar karaciğer yağlanması başta olmak üzere birçok sağlık sorunu ile karşı karşıya kalmaktadır.
- Yüksek kolesterol.
- Gebelik.
- Diyabet hastası olmak
- Toksin içeriği yüksek olan besinleri tüketmek.
- Un, nişasta ve şeker ağırlıklı gıdalarla beslenmek.
- Dengesiz ve sürekli ilaç kullanmak. Özellikle de çok fazla antibiyotik kullanmak karaciğer yağlanmasına yol açmaktadır.
Karaciğer Yağlanmasının Belirtileri Nelerdir?
Karın bölgesinin sağ kısımlarında ya da tam ortasında hissedilen sürekli ağrı, karaciğer yağlanmasının ön belirtileri arasında yer alır. Ancak çoğu durumda karaciğer yağlanmasının belirtileri muayene olmadan teşhis edilemeyecek ölçüdedir ve genellikle doktor kontrolünde yapılan testler ile tespit edilir.
İnsülin ve trigliserit düzeylerinin yüksek çıkması karaciğer yağlanmasının belirtileri içerisinde gösterilebilir. Karaciğer yağlanmasının diğer belirtileri çoğu zaman iştahsızlık olarak kendini belli eder. Ancak bu durum sadece hastalık ileri seviyelere geldiği zaman oluşabilir.
Ancak özellikle altını çizerek belirtmek isteriz ki bu sağlık sorunu erken evrelerde önemli bir belirti vermemektedir. Kayda değer bir belirti vermediği için hasta günlük yaşamına herhangi bir sorun görmeden devam etmektedir.
Ancak hastalık ilerleyip yağlanma derecesi arttıkça başta karın ağrısı olmak üzere beraberinde farklı belirtiler ortaya çıkacaktır. Bu belirtileri şu şekilde özetleyebiliriz:
- Karnın sağ üst kısmında doluluk ve basınç hissi meydana gelir. Bunun sebebi karaciğerin çevre dokusunun büyümesi ve kemiklere basınç yapmasıdır.
- Mide bulantısı ve kusma olur.
- Sarılık belirtileri ortaya çıkabilir.
- Hasta kendini halsiz, yorgun ve bitkin hisseder.
- En ufak bir hareket halinde çok çabuk yorulma hissi duyar.
- Hastalığın ileri safhalarında iştahsızlık artar.
- Yine ileri vakalarda kaburgaların arasına doğru basınç hissi oluşur. Bunun için hastanın fiziki muayene edilmesi gerekmektedir.
- Nadiren görülse de bazı hastalarda deride kızarıklık, pullanma ve kaşıntı benzeri cilt problemleri görülmektedir.
Karaciğer Yağlanması Nasıl Önlenir?
Karaciğer yağlanmasından korunabilmek için öncelikli olarak işlenmiş karbonhidrat tüketimini mümkün olduğunca azaltmak gerekir. Bunun için ekmek, pasta, kek, tatlı, kurabiye ve benzeri gıdalara günlük beslenme düzeninde mümkün olduğunca az yer verilmesi önemlidir.
Ekmek tüketiminde beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tüketilmesi karaciğer yağlanmasını önleyebilmek adına oldukça faydalı bir tercih olabilir. Yapılan araştırmalar karaciğer yağlanmasını önlemek amacıyla Akdeniz diyeti beslenme düzeninin uygulanmasının kişileri bu rahatsızlıktan ciddi anlamda koruduğunu göstermektedir.
Karaciğer Yağlanmasının Tedavisi Nedir?
Hastada karaciğer yağlanması tespit edildikten sonra ilk olarak bakılması gereken şey ideal kiloda olup olmadığıdır. Eğer obezite seviyesinde veya ideal kilonun üzerinde ağırlıkta ise ilk etapta bir diyetisyene yönlendirerek zayıflaması sağlanmalıdır.
Bunun için düzenli egzersizler ve bir diyet programı eşliğinde hastaya yönlendirme yapılır. Sonrasında hastanın tüm kan değerleri ölçülerek buna göre bir tedavi süreci belirlenir. Tedavinin ana amacı karaciğer enzimlerini kontrol altına almaktır.
Bu süreçte doktorun verdiği ilaç tedavisinin yanında düzenli egzersizler, beslenme şekline dikkat etmek, sigara kullanmamak, düzenli uyku gibi durumlara dikkat edilerek de tedaviye yardımcı olunmalıdır.
[renkbox baslik="Gastrit Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi
" link="https://bilgihanem.com/gastrit-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/gastrit-hakkinda-bilgiler-1024x597.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Karaciğer yağlanmasının tedavisi için doğal bir öneri olarak günlük yeşil çay tüketimi tavsiye edilir. Yeşil çayın içerisinde yer alan antioksidanlar karaciğerdeki aşırı yağlanma ve iltihaplanma üzerinde iyileştirici etki gösterir. Ayrıca içerine limon sıkarak da tüketebilirsiniz.
Bol lifli gıda tüketimi ve kuruyemişler de yine hastalığın tedavisinde faydalı teknikler arasında yer alır. Kilo kontrolü ve düzenli spor eşliğinde doktorlar tarafından reçete edilen ilaçların kullanımı ile kısa sürede karaciğer yağlanması tedavi edilebilir.
