Bankalar aracılığıyla sağlanan kredi imkanı, nakit ihtiyacımızı karşılamak için en iyi olanaktır. Araba veya ev almak istediğimiz zaman, ya tamamı ya da bir kısmı için kredi kullanabiliriz. Birçok kişi böyle bir hakkı olduğunu bilir; ama bilinmesi gereken bazı konular vardır. Örneğin; bankanın size en fazla ne kadar kredi vereceği gibi. Bu konu kredi notunuzdan başlayıp, birçok farklı noktaya kadar uzar gider.
Krediler birkaç farklı türe sahiptirler. Hem ticari hem de bireysel amaçlı kullanılabilirler. Ödeme şekilleri, krediyi kullanan kişi ve banka arasında belirlenir. Kredinin çift taraflı onaylanması sonucunda da kişiye veya kuruma verilir. Yüklü miktardaki krediler genellikle elinize geçmeden doğrudan hesaptan hesaba aktarılır. Bu hem güvenlik hem de banka politikası olarak tercih edilen bir durumdur.
[renkbox baslik="Banka Kredi Notu Nedir? Neye Göre ve Nasıl Hesaplanır? Yükseltmek için Ne Yapmalı?" link="https://bilgihanem.com/banka-kredi-notu-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/banka-kredi-notu-nedir-neye-gore-nasil-hesaplanir-yukseltmek-icin-ne-yepmali.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Kredilerle ilgili olarak en korkutucu durum, borcun ödenememesidir. Eğer ipotekli bir kredi çektiyseniz bu durumda el koyma gibi durumlarla karşılaşırsınız. Yani bir taşıt kredi ile araba aldığınız zaman, borcunuz bitene kadar bankanın malı olduğunu bilmelisiniz. Bu nedenle ödeyebileceğiniz tutarlarda kredi çekin. Herhangi bir ödeme güçlüğü çekiyorsanız banka ile bunu görüşerek bir çözüm yolu bulmaya çalışın. Krediler hakkında tam anlamıyla bilgi sahibi olmadan adım atmayın.
Kredi Nedir?
Bankalar tarafından ihtiyaç olan tutar üzerinden, süre ve koşullar karşısında, faiz oranları hesaplanarak, geri ödenmek kaydıyla bireysel ya da ticari müşterilere verilen satın alma gücüdür. Sadece parasal olarak nitelendirilmez. Nakdi ve gayri nakdi olarak değişiklik gösterir.
Nakdi krediler için bankadan belli bir miktar talep edilir. Gayri nakdi kredi ise parasal güven veren ama nakit olmayan türdür. Genelde şirketlerin kullandığı bu türe; teminat mektubu, akreditif, aval kabul kredileri, leasing, referans mektupları, çek, bono, tahvil gibi örnekler verebiliriz.
Kredi kelimesi Latinceden dilimize geçmiştir. ‘Credere’ olarak adlandırılan kelime, güvenmek ve inanmak anlamına gelir. Anlamı bankalar tarafından fazlasıyla yerine getirilmektedir. Çünkü bankalar ekonomik anlamda güvenmediği kişilere kredi vermezler. Talep eden kişi ya da kuruluşlarda belli arayışlar içine girilir.
Bakılan en önemli nokta ise müşterinin kredi notudur. Eğer kredi notunuz bankaların istediği düzeyde değilse, kullanımınızda biraz sıkıntıya düşebilirsiniz. Anlık ihtiyaçlarınıza, bankalardan kısa sürede cevap almak istiyorsanız, kredi karnenizin iyi olmasına dikkat etmelisiniz. Kısaca bankalarla aranızı iyi tutmalısınız.
Çevrenizde ihtiyaç sahibi olan insanları görürsünüz. Eminim hepiniz bonkör insanlarsınız ve elinizden bir şey gelse yaparsınız ya da yapmak istersiniz. Yapamadığınız durumlarda ise mutlaka bir öneriniz olur. Bu öneri ise genelde sizden daha bonkör yapıya sahip, ihtiyacı olan herkese bu konuda seçenekler sunan ve zaten bu amaç için kurulmuş bankalardır. Çünkü bankaların kredi seçenekleri vardır ve bankalarla arası iyi olan herkes bu seçenekleri değerlendirebilir.
Evet, bu seçeneği kullanmak için bankalar tarafından iyi müşteriler arasında olmanız önemlidir. İyi müşteriden kastımız ise bankada bulunan işlemlerinde sıkıntı yaşamayan, ödemelerini zamanında ve düzenli yapan kişilerdir. Bu kişilerin banka nezdinde kredi notları iyidir, hizmetlerden yararlanma imkânları daha yüksek ve kolaydır. Her ihtiyacınız olduğunda bankaların kapısını çalacaksanız eğer banka bünyesinde bulunan karnenizi yüksek tutmaya çalışmalısınız.
Kredi Çeşitleri Nelerdir?
İnsanların farklı ihtiyaçları, kredilerinde şekillenmesine yardımcı olmuştur. Aynı şekilde bankaların kendi aralarındaki rekabetleri de kredilerde farklılık göstermiştir. Her kredinin kendine göre koşulları vardır ve faiz oranları birbirinden farklıdır. Bu kredi çeşitlerini genel olarak ana başlıklar altında toplarsak; yapısal özelliklerine, vadelerine, teminat durumuna, yetki durumuna ve faaliyet durumuna göre değişir.
Yapısal Niteliklerine Göre Krediler
Kredi denildiğinde aklımıza ne kadar bankadan para almak gelse de aslında sadece nakit parayı içermediğinden bahsetmiştik. Bu sebeple nakdi ve gayri nakdi krediler olarak iki çeşidini incelememiz lazım. Bu ayrım yapısal özelliklerinden yani birinde para kullanılması, diğerinde ise para yerine kullanılabilecek farklı ürünlerin yer almasından kaynaklanır.
- Nakdi Kredi: Genelde kullanımını gördüğümüz, ihtiyaç sahibi kişiye parasal olarak verilen kredi türüdür. Kredi kullanacak şahıs, faiz oranı karşılığında, planlanan ödeme tablosuna göre geri ödeme yapar. Ülkemiz para biriminde kullanılabileceği gibi yabancı para biriminde de kullanılabilir. Spot kredi, rotatif kredi, dövize endeksli kredi (DEK), iskonto kredisi, Eximbank kredisi gibi birçok şekli ile karşımıza çıkar.
- Gayri Nakdi Kredi: Sözleşme hükümlerinin yerine getirilmesi ya da bir işin yapılması için kullanılan kredi türüdür. Teminat mektubu, akreditif, aval kabul kredileri en çok kullanılan türleridir. Banka müşterinin sunduğu teminatlar doğrultusunda, karşı tarafa kendi garantisi altında olduğunu belirterek bir evrak hazırlar. Yani bu kredi türü para değil, para yerine geçen belgeleri kapsar.
Vadelerine Göre Değişen Krediler
Kredi vadeleri değişiklik göstermektedir. Bu değişiklik ise kredilerin farklı isimlerle anılmasına sebep olmuştur. Kısa vadeli, orta vadeli ve uzun vadeli krediler olarak adlandırılır.
- Kısa Vadeli Kredi: Vade süresi maksimum 1 yıl olan kredilere denir. Kredi kullanan kişinin bu krediyi plana göre 1 yıl içinde geri ödemesi hedeflenir.
- Orta Vadeli Kredi: Bu kredi türünün vadesi ise 1 yıl ile 5 yıl arasındadır. Bazı ekonomistler ve bankalar için orta vadeli kredi, maksimum 10 yıla kadar alınmaktadır.
- Uzun Vadeli Kredi: Kredinin vadesi 5 yıl ve üzerinde ise uzun vadeli kredi çeşidine girer. Orta vadede olduğu gibi bazen 10 yıl ve üstü olarak da görebilirsiniz.
Teminat Durumuna Göre Değişen Krediler
Bu tür kredilerin kullanımı belli bir teminat ile gerçekleşir. Bankaların, verdiği hizmet karşısında kendilerini güvenceye almalarıyla olur. Bu kredi türünün altında açık kredi ve teminatlı krediler vardır.
- Açık Kredi: Banka nezdinde, güven duydukları müşterilerine bir sözleşme ve imza karşılığında verilen kredilerdir. Her ne kadar açık kredi denilse de kullanan müşteri bankaya karşı tüm mal varlığı ile sorumlu tutulur.
- Teminatlı Kredi: Kullanacakları kredi karşısında, sahip olduğu bir malın teminat olarak gösterilmesiyle verilir. Genelde bu tür krediler müşterinin limitleri konusunda sıkıntı yaşaması ve limit artırımlarının olabilmesi için yeni mal varlıklarına ihtiyaç duyulmasıyla karşımıza çıkar. Kefalet karşılığı ve maddi teminat karşılığı olarak ikiye ayrılır.
Yetki Durumuna Göre Değişen Krediler
Bankaların kredi kullanımları kendi içindeki yapılarına göre değişiklik göstermektedir. Bu yapılaşma çoğunlukla genel müdürlük, bölge müdürlüğü ve şubeler şeklinde sıralanır. Bu yapıda her birimin kendine göre hedefleri ve yetkileri olur. Kredi kullandırma sınırları ve izinleri de buna göre değişir.
- Şube Yetkili: Genel müdürlük tarafından şubeye verilen yetki çerçevesinde kullandırılabilinen tüm kredilerdir. Limitler ve risklerin kontrolü sonrasında şubenin izinleri dâhilinde ise kredi kullanımı gerçekleştirilir.
- Genel Müdürlük Yetkili: Şubelerin kredi rakamlarının yüksekliğinden vermeye yetkileri olmadığı zaman, genel müdürlük teyidine gidilir. Genel müdürlükte yapılan incelemeler sonucunda kredi verilmesi ya da verilmemesi konusunda talimat verilir ve uygulanılır.
Faaliyetine Göre Değişen Krediler
Her insanın kredi kullanımdaki amaç para sağlamak olsa da ne için kullandığı değişir. Tüketici, yatırım ve işletme kredileri olarak karşımıza çıkabilirler. Bu sebepten krediler de bu başlık altında çeşitlenmiştir.
- Tüketici Kredisi: İhtiyaçlar karşısında kullanılan türdür. Bireysel müşterilerin en çok talep ettiği çeşit tüketim kredilerinin altında şekillenir. Tüketim yapmak amacıyla yani bir mal ya da hizmet almak için bankaların kullanılmasıdır.
- Yatırım Kredisi: İşletmelerin yeni yatırımları karşısında ihtiyaç duydukları miktarlar için verilen nakdi ve gayri nakdi kredilerdir. Bankalar proje karşısında finansal kaynak sağlarlar.
- İşletme Kredisi: İşletmelerin ticari faaliyetlerini sürdürmek için kullandığı ve altında farklı farklı türleri barındıran kredi türüdür.
[renkbox baslik="Kredi Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyim?" link="https://bilgihanem.com/kredi-kullanirken-nelere-dikkat-etmeliyim/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/03/kredi-kullanirken-nelere-dikkat-etmeli.jpg" renk="mavi" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Kredi Araçları Nelerdir?
Bankaların hizmet ağının geniş olması kredi araçlarında farklılıklara yol açmıştır. Kredi çeşitlerini açıklarken ara ara yer verdiğimiz birçok kredi aracı vardır. Bankalar kanununa göre düzenlenen bu araçlar; para olarak borç verilmesi, teminat mektubu, kefalet, kontrgarantiler, aval, ciro, kabul, tahvil, çek, bono, akreditif, ortaklık payları, vadeli işlemler şeklindedir.
Örneğin; kontrgarantiler, akreditif, teminat mektubu gibi kredi araçlarını ticari müşteriler tercih etmektedir. Çek, parasal krediler bireysel müşterilere de hitap etmektedir. Kredi kullanımları ise genel olarak bireysel müşteriler için kredi notu, ticari müşteriler için de limit boşluğu kapsamında yapılır.
