Dünya üzerinde pek çok insanda bulunmasına rağmen, kendisini pek göstermeyen bir hastalıktır topuk dikeni. Kendisini belli etmemesinin en büyük nedeni fiziksel olarak gözle görülmemesidir. Varlığından haberdar olmak için mutlaka röntgen çektirmek gerekir, çok ender durumlarda topuk bölgesindeki iltihap ve hasar maksimum boyuta uğraştığında gözle görülebilir.
Genellikle halk arasında, topuklardaki dokunun yumuşak kısmının iltihaplanması sonucu oluşan plantar fasiit hastalığı ile karıştırılır ve bu iki hastalık için de topuk dikeni ismi kullanılır. Topuk dikeni oluşması için herhangi bir yaş sınırının bulunmaması bu problemin yaygınlaşmasına sebep olmaktadır.
[renkbox baslik="Düztabanlık Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Korunma Yolları ve Tedavisi" link="https://bilgihanem.com/duztabanlik-nedir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/01/duztabanlik-hakkinda-bilgiler.png" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]
Pek çok farklı dış ve genetik faktöre bağlı olarak oluşabilen bu rahatsızlık, bazen kendisini hiç göstermeyebilir. Çok ender olarak karşılaşılsa bile bazı durumlarda röntgende dahi topuk dikeni kendisini belli etmez ve bu durum tıp dilinde topuk dikeni sendromu olarak adlandırılır.
Topuk Dikeni Nedir?
Topuk dikeni basitçe, vücuttaki kalsiyumun birikerek oluşturduğu, sert bir doku olarak tanımlanabilir. Topuk tabanının iç kısmında bulunan topuk kemiğinin altında yoğun bir kalsiyum tabakasının birikmesi ile boyu 2 - 3 cm'e kazar uzanabilen bir yapı meydana gelir. Bu yapı kemikleşmiş şekilde ve sert olduğu için dikene benzer görüntüsü ile dikeni andırır ve topuk dikeni olarak tanımlanır. Aslında otuz topuk dikeni sahibi insandan yalnızca bir tanesinde ağrı görülür, yani genellikle ağrıya sebep olmaz. Genellikle ağrı görülen vaka, plantar fasiit hastalığıdır ve topuk dikeni bu hastalık ile karıştırılır.
Topuk Dikeninin Nedenleri Nelerdir?
Topuk dikeni pek çok farklı nedene bağlı olarak oluşabilir. En çok kilo almaya bağlı olarak gelişen topuk dikeni görülmektedir. Kilo almak ayaktaki baskıyı arttırdığı için ayağa binen yükü etkiler, yük arttıkça kemikler sıkışır ve topuk dikeni olma ihtimali artar. Uzun süre çok ağırlık kaldırarak spor yapan insanlar, sürekli çok düz ayakkabı giyen veya ayak kavisi çok derin olan insanlarda görülebilir. Aynı zamanda yüksek topuklu ayakkabı giymek de topuk dikeni oluşumuna neden olabilir.
Topuk Dikeninin Belirtileri Nelerdir?
Topuk dikenine dair en önemli belirti, uzun süre hareketsiz kalındığında aniden gelen acıdır. Gece yatıp sabah kalkıldığında atılan ilk adımlarda ya da uzun süre sabit oturduktan sonra ayağa kalkıldığında, topuk bölgesinde bir ağrı veya şiddetli yanma olması, batma hissinin yaşanması genellikle topuk dikenine işarettir. Bu ağrının topuk dikeni mi başka bir rahatsızlık mı olduğunu anlamak basittir. Ağrı saplandığı anda oturun ve ağrının bir süre sonra geçmesini bekleyin. Bir süre içinde yok olan ağrı, ayağa kalktığınızda aniden baskı uygulayıp, aynı bölge yeniden ağrımaya başlıyorsa, bu topuk dikenine işarettir.
Topuk Dikeninden Korunma Yolları Nelerdir?
Topuk dikeninden kurtulmak için ayağa binen basıyı minimum seviyede tutmak çok önemlidir. Yani fazla kilolardan kurtulmak ve ağırlık çalışıldığında çok uzun süre ağırlığı ayaklara bası yapacak şekilde tutmamak önemlidir. Ayrıca yanlış ayakkabı seçimi hem topuk dikeni hem de kalça sorunlarına sebep olabilir, dikkat edilmesi gereken son önemli şey de uzun süre ayakta kalınmamasıdır. Topuk dikeni olsun olmasın, uzun süre ayakta kalınan durumlarda, içinde soğuk su bulunan bir pet şişeyi ayağınızın altında gezdirin. Yapacağınız bu birkaç dakikalık egzersiz, hem ayakların dinlenmesini hem de kan dolaşımının düzene girmesini sağlayacaktır.
Topuk Dikeninin Tedavisi Nedir?
Topuk dikeni genellikle fiziksel egzersiz ve masajlarla giderilebilir. Tedavi edilmediği takdirde, ayak tabanındaki ve bacağın arka tarafındaki kaslarda sertleşme meydana gelir. Yürüme bozukluğu ve kireçlenme gibi eklem sorunlar ortaya çıkar. Ayak için önerilen egzersizler hastaların %90'ında işe yaramaktadır. Buzlukta bir pet şişe suyu doldurarak ayak tabanında yuvarlamak veya ayak tabanının altına konulan uzun havlu veya kumaşı iki yandan tutarak ayağı yukarı kaldırma egzersizi en etkili olanlardır. Bunun yanı sıra kilo verme, ilaç tedavisi ve rahatsızlığın hiç geçmemesi sonucu ender olarak görülse de ameliyat, diğer tedavi yöntemleri arasındadır.
Diğer bir tedavi yöntemi ise, proloterapidir. Topuk dikeninin olduğu bölgeye proloterapi yöntemiyle, solüsyon enjekte edilir. Böylece vücut kendi kendini onarmaya başlar. 3-4 seans sonrasında bağ dokunun kemikle birleşme yerinde güçlenme olur ve kaslar eski haline döner.