Tarihi açıdan 15. Yüzyılda yaygın hale gelen dünya deniz ticareti ile başlayan borsacılık, günümüzde birçok farklı şekilde karşımıza çıkmaktadır. Menkul kıymet borsalarından altın borsalarına kadar farklı özellikleri bulanan piyasalar vardır. Bu çeşitlilik faaliyet gösterdikleri ülkelerin ekonomilerine ve büyüklüklerine göre değişmektedir. Şimdi borsa türleri hakkında detaylı bilgilere göz atalım:

Cevat İmren

15. yüzyılda dünya deniz ticaretinin yaygınlaşmasıyla ortaya çıkan borsalar, günümüzde gelişmiş yapıları ile hem yatırımcılar hem de şirketler için faaliyet göstermektedir. Ticarete konu olan kıymetli evrakların kaydedilmesi için kurulan borsaların, daha eski tarihlerinde pazar ve panayırlar bulunmaktadır. Bu kapsamda da ilk türün, tarım ürünlerinin fiyatlarının belirlendiği emtia borsaları olduğu söylenebilir.

Borsalarda işlem gören yatırım araçlarının çeşitlerine göre farklı isimler aldıkları bilinmektedir. Hisse senetlerinin işlem gördüğü menkul kıymet borsaları, dövizlerin işlem gördüğü döviz borsaları ve emtiaların alınıp satıldığı emtia borsaları bulunmaktadır. Bunlar dışında özel ürün borsaları bulunmaktadır ve bunlar da işlem gören mala göre isimler almaktadır. Örneğin; pamuk borsası bunlardan birisidir.

[renkbox baslik="Hisse Senedi Çeşitleri Nelerdir? Hisse Senetleri Kaça Ayrılır?" link="https://bilgihanem.com/hisse-senedi-cesitleri-nelerdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/hisse-senedi-cesitleri-nelerdir-kaca-ayrilir.jpg" renk="mavi" yenisekme="evet"][/renkbox]

Ülkemizde faaliyet gösteren Borsa İstanbul, menkul kıymet borsası olarak bilinmektedir. Eskiden bir altın ve vadeli işlem borsamız bulunuyordu. Bu iki borsa, Borsa İstanbul çatısı altına girerek birer piyasaya dönüşmüştür. Bunun nedeni ise uluslararası alanda bilinirlik gibi konulardır. Bunlara ek olarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne kayıtlı olarak faaliyet gösteren özel ürün borsaları bulunmaktadır. Bu türleri doğru bir şekilde anladığınız zaman, nerede işlem yapmanız gerektiğini de daha iyi anlarsınız.

Menkul Kıymetler Borsası

Menkul Kıymetler BorsasıMenkul kıymetler borsasında değerli kağıtları görürüz. Bu türde hisse senedi, tahvil, bono ve kuponlar işlem görür. Yani şirketlerin kendilerine finansman sağlamak amacıyla piyasaya arz ettiği çeşitli değerli kağıtla yatırım yapılır. Bunlar üzerinden kazançlar oluşturmak isteyen halk ise yatırım aracı olarak seçenekleri arasına yerleştirir.

Menkul kıymetler borsası kendi içerisinde ikiye ayrılarak birincil ve ikincil piyasa olarak karşımıza çıkar. Birincil piyasalarda bulunan hisse senetleri yeni ihraç edilmiştir. İkincil sermaye piyasasında ise daha önceden ihraç edilen hisse senetleri el değiştirerek işlem görür.

İkincil piyasalarda hisse senetlerinin el değiştirmesi yani alım ve satımlarının yapılması, sermaye piyasalarından ayrılarak menkul kıymetler borsasını oluşturmuştur. Eğer işlemlerinizde değerli kağıtları kullanmak istiyorsanız, menkul kıymetler borsasında işlem yapmanız gereklidir.

İşlem yapılan araçların içerisinde en yüksek hacme sahip olan yatırım araçları da hisse senetleridir. Daha sonra bono ve tahviller gelir. Hisse senetleri, bono ve tahvile göre çok daha riskli yatırım araçlarındandır. Bu yüzden yatırımı yapılırken özellikle dikkat edilmesi gereken konuların bilinmesi ve analizlerin doğru yapılması gereklidir.

Altın ve Kıymetli Maden Borsası

Altın ve Kıymetli Maden BorsasıAltının geçmişinde belli değerlere yüklenmesi, global açıdan önemini artırmıştır. Fiziki yatırımı zaten yoğunlukta olan altının internet üzerinde işlem görmesi daha avantajlı pozisyonların önünü açar. Sadece altın için değil diğer değerli madenler için de aynı durum geçerlidir. Borsada değerli madenlerin daha değerli olmasını sağlayan başlıca nedenlerden biri fiyatlarıdır.

Piyasa katılımcılarının belirlediği fiyatlar anlık ve günceldir. Böylelikle kuyumculara ve diğer madenleri alabileceğiniz yerlere göre daha doğru fiyatlar sunmaktadır. Bu yüzden borsada değerli altına ya da diğer kıymetli madenlere nasıl yatırım yapılır öğrenmeli ve fiyatlarını etkileyen tüm faktörleri araştırmalısınız. Yaptığınız analizler sonucunda da kazançlarınızı oluşturabilirsiniz.

Vadeli İşlemler Borsası

Vadeli İşlemler BorsasıVadeli işlemler gelecekte oluşacak fiyatların herhangi bir riskini engellemek amacıyla kullanılır. Bu konuda da oldukça başarılı bir yöntemdir. Yapmanız gereken gelecek fiyatların ne seviyelerde olduğu konusunda fikir sahibi olmanızdır. Bunu da kendi araştırmalarınız ve analizlerinizle gerçekleştirirsiniz.

Ayrıca vadeli işlemlerin piyasalara olan diğer bir katkısı da gelecek fiyatların ön görülmesinde yardımcı olmasıdır. Bu işlemleri yapan yatırımcılar sayesinde oluşacak fiyat düşünceleri şekillenir. Vadeli işlemlerin yapılması sözleşmelere bağlıdır. Vadeli işlem sözleşmesi diğer adıyla futures sözleşmesi; gelecekte belli bir tarihte, belirli fiyatlardan alım ve satım yapılmasını sağlar.

Vadeli işlem sözleşmelerini kullanabileceğiniz araçlar; emtialar, dövizler ve değerli kağıtlardır. Bunların alt çeşitleri oldukça fazla dallanır. Emtiaların içerisinde; buğday, altın, petrol, mısır, kakao, hayvansal ürünler, pamuk, bakır ve gümüş gibi araçlar mevcuttur. Dövizler ise Türk lirası, Amerikan doları ve Euro’dur. Değerli kağıtlar da hisse senetleri, tahvil, bono ve varantlardır.

Opsiyon Borsaları

Opsiyon BorsalarıAmacı vadeli sözleşmelerle aynıdır. Fakat adından da anlaşılacağı gibi bir opsiyon seçeneği vardır. Yani ileri bir tarihe kadar fiyatlar üzerinde karar vererek alım ve satım şansı verir. Buradan anlaşılması gereken; tarih ve fiyat belirli değildir sadece belli aralıklardadır. Opsiyon sözleşmeleri de birçok yatırım aracı üzerinde kullanılabilmektedir.

Kıymetli evraklar olabildiği gibi belli başlı emtialar ve dövizlerde de opsiyon sözleşmeleri kullanılabilir. Burada önemli olan opsiyon sözleşmesi imzaladıktan sonra eğer hakkınızı kullanmazsanız, opsiyon maliyetine katlanmak zorunda kalırsınız. Anlık alım ve satımlar yapılan piyasada karşılaşılan riskler sonucunda yaşanan büyük kayıplar, opsiyon piyasalarında daha düşüktür.

Hangi Borsada İşlem Yapılacağına Nasıl Karar Verilir?

Hangi Borsada İşlem Yapılacağına Nasıl Karar Verilir?Bildiğiniz üzere borsa piyasası bir yatırım kuruluşudur. Özellikle fiziki yatırımların zor olduğu araçların en kazançlı değerlendirildiği piyasadır. Her ne kadar borsadan insanlar korksa ve paralarını burada değerlendirmek istemese de kuşkusuz kazançlı yatırımları kolaylıkla oluşturabileceğiniz sayılı piyasalardan biridir. Bu yüzden borsadan korkmak yerine anlamak ve işlemleri nasıl daha avantajlı yaparım araştırmasına girmek daha mantıklıdır.

Dikkat etmeniz gereken en önemli konulardan biri borsayı her açısından öğrenmek ve risklerini önlemektir. Eğer bu iki konuda başarınızı sağlarsanız, borsa yatırımları sizler için daha kolay olacaktır. Borsada yatırım yapmak isteyen kişilerin karşısına da birçok türü çıkar. Bu yüzden yatırım aracınızı seçtikten sonra hangi borsa türünde işlem görüyor, o çeşidin özellikleri nelerdir gibi konularda fikir sahibi olmanızda fayda vardır.

Yatırım aracı çeşitliliği bakımından en zengin piyasa özelliğini de taşır. Bunların düzenlenmesi ve kontrolü bakımından borsanın türlere ayrılması daha doğru olmuştur. Özellikle yüksek işlem hacmi oluşan borsalarda türlere göre ayrımın olması yatırımcılar ve işletmeler için iyi bir ortam hazırlanmasını sağlamıştır. O zaman borsada işlem yapmak istediğinizde karşınıza çıkacak türleri incelemekte fayda vardır.

[renkbox baslik="Borsa Piyasası Riskli midir? Risklerden Nasıl Korunabilirim?" link="https://bilgihanem.com/borsa-piyasasi-riskli-midir-risklerden-nasil-korunabilirim/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/04/borsa-piyasasi-riskli-midir-risklerden-nasil-korunabilirim.jpg" renk="kirmizi" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Borsada yatırım yapmaya karar vermeden önce bilmeniz gereken birçok konu bulunmaktadır. Bunların arasında borsa türleri de bulunmasına karşın, öncelikle temel işleyişi doğru bir şekilde anlamanız vardır. Eğer borsaların nasıl çalıştığını ve işlediğiniz iyi bir şekilde anlarsanız diğer türleri de doğru bir şekilde anlamış olursunuz. Zaten borsada başarılı yatırımlar gerçekleştirmek için ilk işiniz iyi bir eğitim almanızdır.

Borsanın mantığını doğru bir şekilde anladıktan sonra ister menkul kıymet olsun isterse emtia, her şekilde işleyişi çözmüş olursunuz. Bu noktada alacağınız eğitimler bir yatırım aracının nasıl alınıp satıldığı konusunda sizlere detaylı bilgiler verecektir. Aynı zamanda farklı borsa türlerini konu alan videolar ve özel eğitim seminerleri de bulabilirsiniz. Bu seminerlere katılara borsaların çalışma sistemlerini çok daha iyi bir şekilde anlayabilirsiniz.

Farklı borsa türlerini anlamanız dışında yatırım araçlarının özelliklerini de iyi bir şekilde öğrenmeniz gerekmektedir. Çünkü bir hisse senedi ile altın birbirinden farklı özelliklere sahiptir ve fiyatlarını etkileyen unsurlar ayrıdır. Hangi enstrümanlarla işlem yapmak istediğinize karar vermeli ve onların nasıl fiyatlandığı konusunda bilgi edinmelisiniz. Genel olarak hisse senetleriyle işlem yapacaksanız hem türleri hem de fiyatlarının nasıl oluştuğu konusunda bilgi sahibi olmalısınız. Bunların borsalarda nasıl alınıp satıldıkları ve nasıl kazanç sundukları da bilmeniz gereken konulardandır.

Bir yatırım kuruluşu olan borsa, en kazançlı piyasalardan biridir. Birçok kişinin ilgi duyduğu ve yatırım yaptığı borsanın; menkul kıymetler borsası, vadeli işlemler borsası, opsiyon borsası gibi çeşitleri bulunmaktadır. Borsada yatırım yapmak isteyen kişilerin, borsanın türleri hakkında bilgisi olması ve özelliklerini bilmesi önemlidir. Bu sebeple borsa türleri nelermiş, hangi yatırım araçları o türler içerisinde yer alırmış incelemekte fayda vardır.
Ülkemizde tek bir borsa yerine döviz, altın gibi borsaların da bulunması gerektiğini düşünüyor musunuz?
Size göre borsa türlerinin olması ne ifade ediyor?
Bir ülkenin birbirinden farklı borsa türleri bulunması neyin göstergesidir?
Borsada yatırım yapmak istediğiniz zaman hangi türü tercih ederdiniz? Neden?



Okur Yorumları