20. yüzyılın insan hayatına kazandırdığı bir sanat akımı olan fütürizm, İtalya’da ortaya çıkan bir akımdır. Fütürizm akımının öncüleri, edebiyat alanı başta olmak üzere; sanat, resim, heykel ve grafik tasarım gibi konularda eserlere imza atmış kişilerdir.
Çıkış noktası İtalya olmasına rağmen, kısa sürede tüm Avrupa’yı etkisi altına almış bir düşünce akımıdır. Sanat eserlerinde, süreklilik ve değişim bu akımın temel düşünce yapılarından biridir. Filippo Tommaso Marinetti tarafından ortaya atılan ve geliştirilen bir akım olan fütürizm için, modern yaşamın getirilerini düşünceye dökme akımıdır denebilir.
[renkbox baslik="Origami Nedir? Nasıl Yapılır? Türleri ve Tarihçesi" link="https://bilgihanem.com/origami-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/origami-nedir-nasil-yapilir-turleri-ve-tarihcesi.jpg" renk="sari" yenisekme="evet"][/renkbox]
Hız ve sürat fütürizm akımının vazgeçilmez düşüncelerinden biridir. Gelecekçilik akımı olarak bilinen, Türk ve yabancı birçok temsilcisi olan fütürizm, günümüzde halen etkisini sürdürmekte olan akımlardan biridir. Genel anlamda geçmişin reddedildiği ve geleceğin modern bir anlayışla benimsendiği bir akımdır.
Fütürizm Sanat Akımı Nedir?
Geçmişte bulunan tüm değerlerin reddedilmesine yönelik bir akım olan fütürizm, aynı zamanda pek çok akımın da etkisi altında kalarak gelişmiş ve onların da gelişmelerine katkı sağlamıştır. Fütürist sanatçılar evrenin bir değişim ile var olduğunu düşünerek, geçmişteki tüm sanat akımlarını ve kuramları yok sayarlar.
Fütürizmin Türk edebiyatındaki en önemli temsilcilerinden biri olan Nazım Hikmet, İtalya’da bulunduğu yıllarda bu akımın etkisinde kalmış ve birçok eser ortaya koymuştur. Fütürizm özelliği taşıyan en önemli eserlerinden biri olan Makinalaşmak İstiyorum şiiri, kuralların yok sayıldığı bir eserdir.
Fütürizm akımının kurucusu olan Marinetti, Avrupa’da bulunan pek çok sanatçıyı daha etkisi altına alarak, bu akım doğrultusunda eser ortaya koymalarına neden olmuştur. Özellikle Rus sanatçıların bu akımdan fazlasıyla etkilenmeleri, onların gerçeğe ve geleceğe yönelmelerini sağlamıştır. 1917 devrimi sonrasında, sokak dilinin birçok eserde daha çok hakim olması ile fütürizm akımı en güçlü dönemini yaşamıştır.
Fütürizmin Özellikleri Nelerdir?
Geçmişi inkar etmeleri ve geleceği yeniden inşa etmeleri isteğinin bir sonucu olarak fütürist sanatçılar, edebiyat alanındaki birçok kuralı yok sayarak pek çok eser vermişlerdir. Kübizm akımını kendi akımlarına yakın gören fütüristler, resim alanında birçok çalışma hakkında araştırma yapmışlardır. Kübizm etkisinde kalarak yaptıkları birçok resimde dinamik konular resmedilmiş; karnaval, dansöz ve motor konuları esas alınmıştır.
Fütürizmde genellikle hareketli olaylar ve nesneler seçilmiş, fabrika, mekanik araçlar, motor, son hızla giden otomobil, uçak, karnaval sahneleri, dansözler, gibi boşluk içinde yer değiştiren, değişen temalar üstün tutulmuştur.
- Edebiyatın sıkıcı ve durgun olduğunu düşünen fütürizm temsilcileri, kavga ve şiddet içerikli eserleri ile dikkat çekerler.
- Resim sanatında işlenen evren konusunun dinamik bir tarzının olması gerektiği düşünülmektedir.
- Hız tutkunu olan fütürist sanatçılar, genellikle araba ve uçakları metheden açıklamalarda bulunurlar.
- Kelimelerin özgür bırakılması gerektiğine inanan sanatçılar, eserlerindeki mantıksız cümleleri ile dikkat çekmektedirler.
- Şiirde de özgürlükten yana olan tarzları ile uyak ve ölçüler reddedilir.
- Sanat tarihçilerinin faydasız oldukları düşünülür ve onların düşüncelerine aldırılmaz.
Fütürizmin Dünyadaki Temsilcileri Kimlerdir?
Genellikle ressam ve şairleri etkileyen fütürizm akımı, özgür ve gerçekçi olmak isteyen sanatçıların benimsediği bir akımdır. David Burliuk, Primo Conti ve Carlo Carra gibi isimlerin bu alanda pek çok çalışmaları mevcuttur. Fütürizm akımı temsilcilerinin çoğalması ile birlikte birçok sanat alanında etkili olmaya başlamıştır. Bu doğrultuda da fütürizm çeşitliliği aynı oranda gelişmiştir. 1910 yılı sonrasında eğitim alanındaki bunalımların sonucu olarak fütürizm ortaya çıkmıştır.
Ressamların modern şehir yaşamını resmetmelerinin yanı sıra, hızın ve övgünün olduğu şiirler de çok sayıdadır. Carlo Carra bu noktada Tiyatrodan Dönüş eserinde, karanlıkta tiyatrodan eve dönen yüzü belli olmayan insan figürlerini bölücülük tekniği kullanarak çizmiştir.
Fütürizm Akımının Tarihçesi
Fütürizm, resim ve heykel anlamında İtalya'da başlayan bir akımdır. 20. yüzyıl başlarında ortaya çıkmış olan bu akım, geçmiş, gelecek ve bugünden bahsederek, bunu eserlere aktarmaya çalışmaktadır. İtalyan şair ve tiyatro yazarı Filippo Tommaso Marinetti ‘Le Figaro’ gazetesinde 1909 yılında fütürizmin özellikleirini ve esaslarını belirten bir yazı yayınladı. Bu sayede fütürizm akımı başlamış bulundu. Marinetti ve arkadaşları, devrin gereklerine uyarak tehlike, canlılık gibi duygular içeren ve makine devrinin özelliklerini barındıran eserler verilmesini istiyorlardı.
[renkbox baslik="Graffiti Nedir? Nasıl Yapılır? Tarihçesi Nedir?" link="https://bilgihanem.com/graffiti-nedir-nasil-yapilir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/02/grafiti-nedir-nasil-yapilir-tarihcesi.jpg" renk="mor" yenisekme="hayir"][/renkbox]
Fütürizm; tehlikeyi, savaşı, faşizm teorisini, makine çağını özümsemeye çalışan bir sanat okulu olarak İtalya’da doğdu ve gelişti. Radikal dönüşümü ifade eden bu akım, yeni bir toplumsal dinamizmin heyecanı ile yaşamaya başlamıştı. Evrenin hareketli dinamizmine işaret veren ve kendi içinde anarşist ögeler barındıran akım, güçten beslenmesi ve onu yüceltmesi nedeniyle bir anlamda otorite ve egemenlik ideolojilerinin kahramanı gibi algılanmasına neden oldu. Akım daha sonra Rusya’da Velemir Hlebniikov ve Mayakovski sayesinde esinlenme ile genişlemesine olanak sağlamıştır.
Sanat tarihi konusunu araştırırken denk geldim, çok iyi anlatılmış.
Birçok fütürist eseri ilgimi çekiyor. Video paylaşımınızda iyi olmuş teşekkürler.