Thomas Woodrow Wilson Kimdir? Hayatı Hakkında Bilgi

Bir dönem ABD başkanı görevi yapan Wilson, Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra ülkelerin barışı adına çok önemli ilkelere imza atmıştır. Bu ilkelerde Türk bağımsızlığını ilgilendiren maddeler de mevcuttur. ABD'nin 28. başkanı olarak iki dönem boyunca başkanlık etmiş (iki dönem: 1913-1921), eğitim geçmişi başarılarla dolu bir siyasi kimliktir. Avrupa ülkelerinin siyasi sömürgelere sahip olmaması adına, Avrupa'daki ülkelerin Türkiye'yi, yeni bir işgal konumuna düşürmesi, Mustafa Kemal Atatürk'ü, Wilson İlkeleri'ni hukuki bir dayanak göstererek haklı bir bağımsızlık konumuna düşürmüştür.

[renkbox baslik="Abraham Lincoln Kimdir? Hayatı Hakkında Bilgi" link="https://bilgihanem.com/abraham-lincoln-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2017/12/abraham-lincoln-kimdir-hayati-hakkinda-bilgi--960x560.jpg" renk="siyah" yenisekme="evet"][/renkbox]

Thomas Woodrow Wilson, bu çıkardığı ilkelerin uygulanmasını adil bir barış getirmesi için muhakkak görüyordu. Wilson Prensipleri veya İlkeleri adı verilen bu belgenin 12. maddesi Türkiye'yi ilgilendiriyordu. Bu madde ile Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması öngörülüyor, parçalanmış ülkenin azınlıklarına muhtariyet tanınması ve bu ülkelerin azınlıklarının Amerikan sömürgesi altına alınması öngörülüyordu.

Türkler uygun görülen ve belirli bölgelerde egemen olarak kalabileceklerdi. Yine aynı maddede belirtilen üzere Türk Boğazları devletlerin gemilerine açık kalacak, boğazların kontrolü uluslararası bir heyete verilecekti. Wilson bu ilkelerle barışı sağlamak adına Türkiye'ye yönelik gerçek niyet ve düşüncelerini belirtmiş oluyordu.

Thomas Woodrow Wilson Kimdir?

Thomas Woodrow Wilson ABD'nin 28. başkanı olarak, kariyeri boyunca Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra ülkesinin ekonomisini düzeltmek amacıyla 14 maddelik önemli bir liste ilan etmesi ile adından sıkça söz ettirmiştir. Wilson İlkeleri veya Prensipleri adı altında savaşa katılan ülkeleri doğrudan ilgilendiren barış barındıran kararlar yer almaktadır. Wilson İlkeleri ilk kez, ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından, 8 Ocak 1918 tarihinde ABD kongresinde ilan edilmiştir.

Thomas Woodrow Wilson’un Hayatı

1856 yılında doğmuş olan Thomas Woodrow Wilson, ABD’nin 28. Başkanı olma özelliği ile ün kazanmış isimlerden biridir. New Jersey Collegeda’da hukuk eğitimi aldıktan sonra Virnigia Üniversitesi'nde doktora yaptığı sıra, hastalığı sebebiyle eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalmıştır.

1880 yılında doktorasını yarım bırakmanın ardından 1882 yılında hukuk bürosu açıp, ancak işler yolunda gitmeyince tekrar doktorasını yapmaya devam etmiştir. Eğitimi sonrasında yaklaşık 12 yıl boyunca öğrencilerine ekonomi ve hukuk okutmuştur. Ardından takip eden 8 yıl boyunca da atandığı rektörlük görevini yürütmüştür. 1910 yılında rektörlük görevini bırakarak, Demokrat Partisi aracılığı ile siyasete atılmıştır. Bu atılımı ile New Jersey şehrine vali olarak atanmıştır. Siyaset alanındaki başarılarına sürekli yenilerini ekleyen Wilson, Demokrat Partisi başkan adaylığı için seçilmiş olması ile yükselmeye devam etmiştir.

1913 yılında ciddi anlamdaki ilk siyasi başarısını elde eden Wilson, başkanlık seçimini kazanmış ve göreve başlamıştır. Göreve başlar başlamaz, Yeni Özgürlük adı verilen programı ile mali ve iktisadi konulara yön vermeye başlamıştır. Anti tekel kuramının başlangıcı Wilson’un göreve gelmesi ile gerçekleşmiştir. Anayasa içinde de önemli değişiklikleri gerçekleştiren Thomas Woodrow Wilson, senatörlerin halk tarafından seçilmesini uygun bulmuş ve hayata geçirmiştir. Yayılma siyaseti ile Latin Amerika’da varlığını sürdüren ünlü başkan, 1912 yılında Haiti topraklarını ABD sınırları içine almıştır. 1916 yılında ise, günümüzde Dominik Cumhuriyeti olan Santo Domingo’ya asker göndermiştir.

Birinci Dünya Savaşı döneminde ABD başkanlığı konumunda bulunan Thomas Woodrow Wilson, barıştan yana olduğunu belirtmek amacıyla 1. Dünya Savaşı içinde tarafsız olduğunu açıklamıştır. Aynı zamanda Almanya’nın içinde bulunduğu denizaltı savaş gemileri, Wilson’un dikkatinden kaçmamış ve Almanya devletinden bu savaşa son vermelerini istemiştir. Devletler arasındaki savaşın son bulması için kendi adını verdiği Wilson İlkeleri adı altında uygulanmasını istediği öngörülerini 14 maddelik bir liste olarak açıklamıştır.

Prensiplerinin benimsenmesi için komisyon kurup, incelemelerin yapılması için kurduğu komisyonu Türkiye’ye yollamıştır. King Crane adlı komisyon Türkiye’de ve Suriye’de Wilson’un istekleri doğrultusunda gerekli incelemeleri yapmıştır.

[renkbox baslik="George Washington Kimdir? Hayatı ve Eserleri" link="https://bilgihanem.com/george-washington-kimdir/" resim="https://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2016/09/george-washington-kimdir-hayati-ve-eserleri.jpg" renk="sari" yenisekme="hayir"][/renkbox]

Savaş sırasında ve sonrasında yoğun bir çalışma temposuna dayanamayan bünyesi, kısmi felç geçirmesine neden olmuştur. Siyasetteki üstün başarılarından dolayı 1920 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Wilson, 1 yıl sonra bulunduğu başkanlık konumunu Cumhuriyetçilerin başkan adayına bırakmıştır. Başkanlık görevinin sona ermesinin ardından 3 yıl boyunca evinde inzivaya çekilmiş olan Thomas Woodrow Wilson 1924 yılında evinde vefat etmiştir. Wilson ismi, Risale-i Nur’da dahi dinine olan bağlılığı ile örneklendirilen bir isim olmuştur.

Wilson Prensipleri Nedir?

ABD 28. Başkanı olarak tarihe geçmiş olan Wilson’un en önemli eseri Wilson Prensipleri olarak hazırladığı 14 maddelik bir belgedir. Wilson prensipleri içinde Osmanlı Devletini ilgilendiren maddeler de yer almaktaydı. Bu noktada Osmanlı Devleti himayesinde olan Türklere egemenlik hakkı tanınacağı, Türk olmayanlara ise muhtar gelişme olanağı sunulacağı açıklaması yer almaktadır.

Çanakkale Boğazı'nın tüm gemilere açık kalacağı, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Türklere güvenli egemenlik tanınacak, tam bir bağımsızlık sağlanacak. Ayrıca Çanakkale Boğazı uluslararası teminatlar eşliğinde gemilerin özgürce geçişine ve uluslararası ticarete sürekli açık tutulacak gibi önemli bilgiler yer almaktadır. Wilson İlkeleri bunun gibi 14 önemli maddeyle hatırı sayılır bir yer bulmuştur. Wilson İlkeleri nelerdir? Wilson İlkeleri'nin önemi nedir? gibi konularda daha fazla bilgi almak için tıklayınız.